حمیدرضا جلائی‌پور (جامعه‌شناس)

🔺نامه ترامپ و تکذیبیه ایران!

دونالد ترامپ در گفتگو با شبکه فاکس بیزنس گفته است که دیروز پنجشنبه نامه‌ای خطاب به مقام رهبری ایران نوشته است. وی بیان داشت که در این نامه گفته است«امیدوارم که مذاکره کنید؛ چرا که این مساله برای ایران خیلی بهتر خواهد بود». وی در عین حال نیز گفته است: «آنها خواهان دستیابی به این نامه هستند. جایگزین دیگر این است که ما کاری انجام دهیم؛ چرا که نمی‌شود که ایران سلاح هسته‌ای داشته باشد.».

اما در مقابل دفتر نمایندگی ایران در سازمان ملل اعلام کرد که «تاکنون چنین نامه‌ای دریافت نکرده‌ایم.»
اما قید «تاکنون» به معنای این است که اصل وجود نامه تکذیب نشده است. در این میان، یک مقام آمریکایی به شبکه الجزیره گفت که ترامپ این نامه را نوشته است، اما هنوز ارسال نشده است.

رسانه‌ای کردن این نامه قبل از ارسال آن خود واجد معانی و دلالت‌های خاصی است و چه بسا این از موارد نادر در تاریخ دیپلماسی در جهان است که عالی‌ترین مقام یک کشور از فحوای نامه‌ای به عالی‌ترین مقام کشور دیگری قبل از ارسال آن خبر می‌دهد. این هم نشانه دیگری از متفاوت بودن ترامپ است.

اما رسانه‌ای کردن نامه به این شکل در وهله نخست بیانگر این است که تصویر رسانه‌ای به هر دلیل و انگیزه‌ای برای ترامپ در مواجهه با پرونده‌های مختلف از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. همچنین نشان می‌دهد که او در پرونده ایران نیز همچون بحران اوکراین عجله دارد و به دنبال رسیدن به نتیجه‌ و توافق مطلوب خود است. در این خصوص آنچه برای ترامپ اهمیت است، رسیدن سریع به نتیجه دلخواه است؛ ولو این که بعد از رد مذاکرات از جانب ایران نامه‌نگاری کند.

حالا باید دید آیا نامه به مقصد می‌رسد و اگر هم برسد، چه برخوردی با آن می‌شود، آیا همان برخورد مشابه با پیام ترامپ در سال 1398 که از طریق شینزو آبه نخست وزیر سابق ژاپن فرستاد، انجام خواهد شد؟ پس از آن باید دید محتوای نامه چیست. آیا مثل این چند کلمه‌ای که ترامپ درباره آن در مصاحبه با فاکس بیزنس گفته، تلفیقی از چماق و هویج است؛ یا توافق یا تهدید به حمله؟
در هر صورت به دلایلی چندان محتمل نیست که نامه جدید ترامپ مورد توجه جدی تصمیم‌سازان در ایران قرار گیرد.

واقعیت این است که اولویت نخست ترامپ مذاکره و توافق است، اما با شروط و خواسته‌های خودش. اگر غیر از این بود، ترامپ یکسره و بی‌درنگ می‌رفت سراغ پلان بعدی. شخصيت و تفكر او هم اینگونه نیست که بخواهد با سخن گفتن مداوم از مذاکره و توافق برای اقدام دیگری مقدمه‌سازی دیپلماتیک انجام دهد.

ترامپ برای تحقق این هدف خود همزمان و همراستا با بازگرداندن سیاست فشار حداکثری، تهدیدها به صفر کردن صادرات نفتی ایران، توقف کشتی‌های نفتی و احتمالا اقداماتی ایذایی از چند کانال تلاش می‌کند که این مذاکرات هر چه زودتر کلید بخورد.
در این میان، کانالی که احتمالا ترامپ بیش از همه بر روی آن حساب باز می‌کند، «فعلا» پوتین و روسیه است.

در این خصوص بعید نیست که پوتین در چارچوب بده بستانی با ترامپ به صورت جدی برای شکستن بن‌بست در پرونده‌های بین‌المللی همچون پرونده هسته‌ای ایران ورود کند. در این باره نیز تاکید دیمتری پسکوف سخنگوی کرملین مبنی بر ضرورت حل مسائل میان آمریکا و ایران با «گفتگو» نیز در سایه مخالفت تهران با آن در این شرایط در این راستا قابل تامل است.

در کل می‌توان گفت که وساطت روسیه رفته رفته جدی‌تر می‌شود. به دیدار امروز سفیر ایران در روسیه با ریابکوف معاون لاوروف نیز می‌توان از این زاویه نگریست.
اما وساطت پوتین میان تهران و واشنگتن و پرونده ایران به نوعی با سرنوشت جنگ اوکراین گره خورده است؛ چرا که کرملین نیز که نگران چرخش‌های ناگهانی ترامپ است، بعید است که قبل از اطمینان خاطر کامل نسبت به پایان یکجانبه این جنگ به نفع کشورش و نقد کردن مواضع ترامپ تمام توان خود را برای شروع مذاکرات تهران و واشنگتن به کار گیرد.
#صابر_گل_عنبری
@Sgolanbari

⭕️ نمایندگانی که در مجلس قبل قانون مشاغل حساس را تصویب کردند، کسانی که به این نمایندگان رأی داده بودند، پایداری‌هایی که در مجلس فعلی به تفاوت تابعیت قهری و اکتسابی توجه نکردند و هیاهوی رسانه‌ای و فشار سیاسی و قضایی را برای برکناری دکتر ظریف افزودند، رئیس قوهٔ قضاییه که تحت این فشارها از دکتر ظریف خواست کناره بگیرد تا رئیس جمهور دادگاهی نشود، نیروها و نهادهایی که نتوانستند زمینهٔ بهره‌گیری مناسب‌تر از ظرفیت و سرمایهٔ ملی دکتر ظریف را بسازند، همه، بدانند یا نه، به همراه فرزندان و نزدیکان‌شان و سایر ایرانیان، از کنار گذاشته شدن دکتر ظریف از معاونت راهبردی ضرر می‌کنند. بذرهایی که دکتر ظریف در ماه‌های گذشته در معاونت راهبردی کاشت تازه داشت جوانه می‌زد و از میوهٔ نقشهٔ راه کلان‌راهبردی‌ای که با همکاری شبکه‌ای از بهترین‌های ایران داشت می‌کشید، همهٔ ذی‌نفعان امنیت و آرامش و زندگی و گشایش در ایران می‌توانستند بهره بگیرند. ماه‌ها و سال‌های پیش رو که تغییرات سریع و بازی‌های بزرگی در منطقه و جهان در جریان است، دکتر ظریف سرمایه‌ای ملی و متأسفانه بی‌بدیل برای پاره‌ای از طراحی‌ها، راهبری‌ها و راهگشایی‌ها برای ایران است. اگر در ماه‌های پیش رو ایران نخواهد وجه‌المصالحهٔ پوتین و ترامپ، یا اروپا و ترامپ، یا همسایه‌ها و ترامپ شود، اگر دولت بخواهد توافق‌هایی داخلی و خارجی بسازد که توان و تاب ملت و دولت برای عبور از گردنه‌های پیش رو را بیافزاید، اگر ایران بخواهد به سلامت از پیچ ترامپ و نتانیاهو رد شود و اگر بخواهیم ذی‌نفعان رشد و امنیت ایران را در منطقه و جهان بیشتر کنیم، در شرایط امروز ایران نمی‌توان از ظرفیت راهبری و طراحی‌های دکتر ظریف گذشت. به نیروهایی که مانع نقش‌آفرینی او می‌شوند می‌توان گفت: یک دم نگاه کن که چه بر باد می‌دهی! چندین هزار امید بنی‌آدم است این! متوجهید که همهٔ ما ایرانیان در آب‌های پرتلاطم سال‌های پیش رو سوار یک کشتی هستیم؟
@jalaeipour