Mahzad Elyassi

ایران در طول تاریخش سه بار شبکه بزرگی از راه‌ها رو در سطح امپراتوری اجرا کرده. یک‌بار در زمان هخامنشیان، یک‌بار در زمان ورود اسلام و خلافت عباسی، و یک‌بار در دوره صفوی که با انقلاب کاروانسراسازی همراه بود (البته اصلا اینطور نیست که بین این‌ها هیچ اتفاقی نیفتاده باشه. این سه دوره رو میشه نسبت به بقیه دوره‌ها برجسته‌تر دید). و هر سه بار، یه تحول اساسی در تجارت و بسط دیوانسالاری ایرانی ایجاد کرد (اینکه سریع و امن از نقطه آ به نقطه ب برسی، علاوه بر رونق دادن به تجارت، کنترل حکومت بر قسمت‌های دوردست قلمرو خودش رو هم بیشتر می‌کنه، که همین درآمد مالیاتیش رو بیشتر می‌کرد). همین نشون میده ایران هیچوقت مشکلی در عمران نداشته. اگه قرار بود زیرساخت فراهم کنه، می‌کرد. حتی در مقیاسی که برای بقیه قدرت‌های زمانه ممکنه نبود (یه فرق اساسی بین تمدن مصر و تمدن ایرانی همین بود که در مصر گاهی به عمد، و گاهی از روی ضعف فرهنگی، وصل شدن به بقیه دنیا، اتفاق نمی‌افتاد. البته چپ امروز اجازه نمیده این رو ضعف به حساب بیاریم، همونطور که در مورد سرخپوست‌های آمریکا، بیگانگی‌شون با دنیای خارج رو نه یک ایراد، که بلکه یک نوع معصومیت بومی! معرفی می‌کنند که توسط اسپانیایی متوحش هتک حرمت شد!).
مشابه همین پروژه‌ در مورد راه‌های ارتباطی، در مورد بقیه زیرساخت‌ها هم اتفاق می‌افتاد. مثلا یک دوره ناگهان شروع می‌کردند به ساخت آب‌بند! در یک دوره دیگه پل‌سازی باب می‌شد. یک دوره دیگه، قلعه‌سازی! اما در همه این‌ها میشد یک الگوی مشترک دید، و اون سیکل «افول/احیاء»ست. یعنی چیزی که ساخته شده، یه مدت استفاده میشه، بعد رها میشه، بعد خراب میشه، بعد احیاء میشه، و دوباره یه دوره دیگه استفاده میشه. در مواردی بعضی چیزها تو وسط یکی ازین سیکل‌ها جا میموندن. مثلا میدونیم که دانشگاهی ساخته شده بوده، بعد تخریب شده، و بعد بازسازی شده، ولی الان وجود نداره، و فقط حدس می‌زنیم که لوکیشنش کجا بوده. و بازیگر اصلی همه این‌ها شخص حکمران بوده.
تو ذهنیت ایرانی قضاوت درباره حکمران از یک سه‌گانه تبعیت می‌کنه: حاکم عادل، حاکم ناتوان، حاکم ظالم. اگه این سه‌گانه رو بندازیم رو سیکل افول/احیاء اینجوری در میاد: حاکمی که ساخت و ساز می‌کند، حاکمی که ساخته‌شده‌‌ها را محافظت نمی‌کند، حاکمی که ساخته‌شده‌ها را خراب می‌کند. و سپس برمبنای این قضاوت تعیین می‌کردند که الان دوره خوب‌مونه، یا الان دوره سقوطه، یا الان دوره پسرفته.
تو هیچ کدوم این دوره‌های سه‌گانه، نقشی برای مردم تعیین نشده. طوری که انگار مردم صرفا تماشاچیان داخل یک آمفی‌تئاتر هستند و باید با همدیگه شرط‌بندی کنند که نفر بعدی که میاد تو صحنه، آدم سازنده‌ست، آدم رهاکننده‌ست، یا آدم خراب‌کننده.
این ذهنیت در طول قرن‌ها این شکل از نگاه رو ایجاد کرد که همه‌چیز به عهده حاکمه، و چون به عهده اونه چیزهایی که وجود دارند جزء املاکش هستند. مثلا آسیاب آبی، با اینکه نبوغی کم‌نظیر در ساختش بکار رفته، مال حاکمیه که مسلط بر منطقه‌ست. اگه به کار کردن ادامه بده، یعنی حاکم کارش رو درست انجام داده‌، و اگه متوقف بشه، یعنی درست انجام نداده. وقتی این نوع نگاه برای قرن‌ها ادامه پیدا می‌کنه، مردم عادی هیچ تعلق خاطری به چیزهایی که در مملکت ساخته شده، و حتی حاصل توانایی‌های خود مردم اون مملکته، پیدا نمی‌کنند. و ممکنه گاهی از افولش خوشحال هم بشن. مثل وقتی که بنایی با خاک یکسان می‌شد و کل نتیجه‌ای که می‌گرفتند این بود که «اون همه به قدرتت نازیدی، دیدی چطور هرچی ساختی به باد رفت؟». اینکه انقدر صبر کنند که بالاخره گور بهرام رو بگیره، یک پدیده فرهنگی عمیق در ایرانه که تا همین امروز ادامه پیدا کرده‌. اما مشکل این بود که با اینکه گور همه دستاوردهای بهرام رو هم بگیره، مشکلی نداشتند.

سلطنت در ایران ظواهر باشکوهی رو به دنیا عرضه کرد، اما نوع خاصی که این سلطنت در طول دوره‌های مختلف داشت همزمان ایرانی رو دچار اعوجاج فکری کرد، طوری که همین الان هم به سختی میشه به ایرانی‌ها فهماند که چیزهایی که دارند هنوز کار می‌کنند، نیاز به توجه تو دارند، و این تویی که باید دخالت‌هایی انجام بدی که پرفرمنس‌شون ثابت بمونه.

هشدار جدی ۱۰ فعال سیاسی و اجتماعی
در مورد عواقب اجرای طرح حجاب و عفاف

ده چهره فعال سیاسی و اجتماعی داخلی، به حاکمیت هشدار جدی دادند؛
با اجرای طرح حجاب و عفاف حاکمیت باید خود را برای برخوردهای دائمی و فرسایشی با شهروندان آماده کند، و بدون شک اراده مردم قوی‌تر از ماموران حکومتی است.
آنها تاکید کردند این مصوبه بدلایل متعددی ارزش قانونی نداشته و اکثریت دینداران، حقوقدانان و مردم کشور موافق آن نیستند.
ده فعال سیاسی در بیانیه‌ مشترک خود، به دولت و پلیس کشور هشدار دادند هرگز خود را وارد درگیری با نسل جدید و دختران نجیب ایران نکنند که کاسه صبر مردم ایران به اندازه کافی لبریز از نارضایتی و خشم شده و عواقب آن بر عهده تصویب کنندگان و مجریانش خواهد بود!

متن کامل این بیانیه مهم و هشدار دهنده به شرح زیر می‌باشد؛

به نام خدا

ما امضا کنندگان این بیانیه، به‌طور جدی هشدار می‌دهیم؛

اجرای آنچه با نام قانون حجاب و عفاف مطرح گردیده، ضمن سلب آزادی‌های مسلم و حقوق اولیه شهروندان کشور، موجب بوجود آمدن دودستگی خطرناک در جامعه و ایجاد فشار مضاعف بر اقشار به تنگ آمده از نابسامانی‌های اقتصادی گردیده، و ممکن است کشور را با بحران عمیقی مواجه نماید.
قانون تنها در صورتی قابل احترام و اجراست که حقوق اصلی شهروندان در آن زیر پا گذارده نشده باشد.
هرگز اکثریت سفیدپوست، حق اعمال زور  بر سیاهپوستان و تضییع حقوق آنها را با نام قانون ندارد. اکثریت مسلمانان در هیچ کشوری حق ندارند حقوق سایر اقلیت‌ها را با نام قانون مصوب اکثریت، زیر پا بگذارند.
حال آنکه هم اینک در کشور ایران، اقلیتی ناچیز در صددند نظر خویش را با تمسک به ابزاری با ظاهر قانون، بر اکثریت تحمیل نمایند!
آنچه به عنوان قانون حجاب و عفاف مطرح گردیده، از نظر اکثر حقوقدانان کشور، دینداران واقعی، و مردم متعهد و متمدن ایران، به عنوان قانون، پذیرفته نگردیده و تحت هیچ شرایطی تن به آن نخواهند داد.
مردم ایران از دیرباز خود حافظ پوشش متعارف بوده‌اند و هرگز نیازی به دخالت حکومت‌ها در این زمینه وجود نداشته است.
در صورتی که حاکمیت در پیگیری این مصوبه اشتباه، قصد لجاجت داشته باشد، ناگزیر است عواقب قطعی آن را نیز به جان بخرد.
مردم مسلما برابر تصریح قانون اساسی، حق اعتراضات مدنی را دارا خواهند بود و مسبب اقدامات مردمی، تنها حاکمیتی خواهد بود که بدون درک شرایط روز و حقوق مردم، اقدام به عمل اورده است.
دولت مستقر هرگز نباید زیر بار اجرای چنین مصوبه غیرقانونی برود.
نیروهای انتظامی حق برخورد با زنان پاکدامن و بافرهنگ کشور را ندارند.
هیچ بیگانه‌ای حق تذکر حجاب به دختران ما را ندارد.
مردم ایران در پاسداری از ارزش‌ها، اصول و کرامت خویش و حفظ حریم خانواده از دخالت حاکمیتی که از عهده وظایف اولیه خود بر نمی‌آید، با هیچکس سر شوخی و مجامله ندارند.
امیدواریم این هشدار دلسوزانه، جدی گرفته شده و از نابسامانی‌های اجتماعی بیشتر و نفرت بیش از پیش مردم و خروج سرمایه‌های مادی و معنوی از کشور عزیزمان ایران جلوگیری به عمل آید.

محمد تقی اکبرنژاد
مژگان ایلانلو
حسین جعفری
شهاب‌الدین حائری‌شیرازی
اکبر دانش‌سرارودی
ناصر دانشفر
پروانه سلحشوری
رحیم قمیشی
فخرالسادات محتشمی‌پور
علی مرادی

@ghomeishi3