کاریز

♦️دکتر محمدجواد ظریف معاون راهبردی رییس جمهور امروز ساعت ۱۶ به وقت تهران در یکی از جلسات اصلی مجمع جهانی اقتصاد با عنوان «گفتگوی ویژه درباره ایران» با فرید زکریا مجری و کارشناس رسانه‌ای حوزه بین‌الملل به بررسی راهبردی مهمترین موضوعات ایران، منطقه و جهان می‌پردازد.
این گفتگو از طریق رسانه‌های مرتبط با اجلاس داووس در آدرس‌های زیر به صورت زنده پخش خواهد شد و قابل استفاده و انتشار رسانه‌ای است.

https://www.weforum.org/meetings/world-economic-forum-annual-meeting-2025/sessions/a-conversation-with-javad-zarif-vice-president-for-strategic-affairs-of-the-islamic-republic-of-iran/

https://youtube.com/@wef?si=SGQjyGII_bJMT2z6

https://www.weforum.org/meetings/world-economic-forum-annual-meeting-2025/

در اهمیت شهروند مدرن بودن

مجتبی نجفی

از تخریب آرامگاه رضاشاه تا ادرار بر قبر ساعدی،هیچ فاصله ای نیست: هر دو بازتولید استبداد است. این را در مقام شهروندی می‌گویم که با هر گونه دیکتاتوری به عنوان سرچشمه فساد مخالفت دارد اما آنانکه در جو انقلابی به قبور رحم نکردند با هیچ مخالفی هم مهربان نبودند.

نسل ما بسیاری از خبط های انقلابیون را نقد کرد:از اعدامهای فاجعه آفرین تا تخریب مزار شاهان، از بالا رفتن از دیوار های سفارت تا دفن آزادی بیان در جنگ قدرت، از دینی کردن جامعه و حکومت با ابزار خشونت تا ترویج فرهنگ چماقداری با نام انصار حزب الله. و این خود نشانه ای از بحران عمیق است که باز هم این بدیهیات را باید گوشزد کرد که فرهنگ دموکراسی با فرهنگ انتقام و کین ورزی در دو سوی بی نهایتی هستند که هیچ راه اتصالی به یکدیگر ندارند. دموکرات بودن با شعبان بی مخ بودن در تضاد است.

به گفته «آرنت» شکست سیاست جایی است که تکثر، پذیرش و مدیریت آن شکست بخورد. همانگونه که یک جامعه به بحث های عمومی، تضاد و چالش برای پیشرفت تفکر نیاز دارد،از اوباش صفتی باید فاصله بگیرد. جامعه ایران هم به چپ و هم به راست نیاز دارد اما پیش از آن به فرهنگ شهروندی و دولت ملی مدرن برآمده از اراده شهروندان مدرن نیاز دارد؛ شهروندانی که ذهنیت انتقادی، قدرت استدلال و خردورزی دارند. از اینرو، مبارزه با استبداد هم در عرصه سیاسی جریان دارد و هم در عرصه فرهنگ. هم باید با استبداد نشسته در کاخ مبارزه کرد هم بیرون کاخ. هم با استبداد فعلی هم با استبداد آینده. زبان خشونت در بیرون از قدرت به تفنگ اعدام درون قدرت تبدیل خواهد شد و بازتولید زبان خشونت به معنای تداوم واگذاری سرنوشت جنبش و انقلاب به استبداد از گونه دیگری است. یک روز تاج و روز دیگر عمامه، اگر ریشه استبداد در این مملکت خشکانده نشود بازگشت‌ها اجتناب ناپذیر است.

تاریخ معاصر ما نشان داده، هیچ راه میانبری نیست،تنها مسیر توسعه متوازن دموکراتیک و‌ نشاندن شهروند آزاد بر جایگاه شایسته خود است، از اینرو فرقی نمی‌کند قبر که باشد، شاه یا نویسنده، مخالف یا موافق، راست یا چپ،...باید حرمت قبور را حفظ کرد چرا که بی حرمتی به قبر مخالف، آسیبی به او نمی‌زند اما ما را از مقام انسان بودن، فرسنگ‌ها دور می‌کند.

جمعیت اهل تفکر و استدلال، اهل حل روشمند مسایل جامعه، اهل خواندن و تفسیر کردن، اهل نقد کردن و مدارا کردن، اهل مقاومت و ساختن بر سه کلمه توسعه، دموکراسی و ایران متحد باشد و در برابر گسترش فرهنگ کین ورزی بایستد. ایستادن بر قدرت کلمات و صحنه را ترک نکردن، مطمئن ترین راه حل در برابر اوباشگری است.

عکس:رضا دقتی
https://t.me/modjtabanajafifrance/2433

‍ 🔸آقای دکتر صدیقی چه شد که با شاه ملاقات کردید و پذیرفتید به عنوان نخست‌وزیر احتمالی از شما یاد شود و بعد ناگهان در لحظه‌ای که همه منتظر بودند نام شما از زبان مجلسیان به عنوان نامزد مورد تمایل نمایندگان مطرح شود، نام دکتر بختیار به گوش رسید و این سو و آن سو شایع شد که شما در آخرین لحظات از نخست‌وزیری منصرف شده‌اید؟

دکتر صدیقی: در یکی از بحرانی‌ترین روزهای حوادث ایران و در لحظاتی که انقلاب پرشکوه ملت ما با بازتاب خشونت‌آمیز حکومت روبه‌رو بود، دکتر امینی و عبدالله انتظام با من تماس گرفتند و گفتند که شاه مایل است با شما گفت‌وگو کند. من گفتم اگر شما هم در این ملاقات باشید، مانعی ندارد. آنگاه زمانی تعیین شد و ما پیش شاه رفتیم. در آغاز سخن من اشاره کردم امیدوارم اعلیحضرت از حرف‌های من ناراحت نشوند، چون وقتی مردم حرف‌هایشان را در کوچه و خیابان با صراحت عنوان می‌کنند، مانعی نمی‌بینم که گوشه‌ای از حقایق را بازگویم. بعد مساله‌ای از رفتار ایشان با حکومت ملی دکتر مصدق و یاران او در جبهه ملی برشمردم و دلایل رسیدن به بحران فعلی را بازگفتم. شاه گوش داد و در پایان گفت حاضر است به جبران گذشته‌ها قانون اساسی را مو به مو اجرا کند و از من خواست مطالعاتم را برای تشکیل دولت شروع کنم.

من چند روزی با دوستانم مشورت‌هایی داشتم و در دومین ملاقات که باز با حضور دکتر امینی و انتظام صورت گرفت به شاه گفتم من شرایطی برای نخست‌وزیری دارم که لازم است به طور کامل اجرا شود. نخست اینکه رای تمایل مجلس پرسیده شود تا بار دیگر این سنت پسندیده مشروطیت ایران احیا شود، دوم آنکه من فقط قانون اساسی و متمم آن را اجرا خواهم کرد و به مواد الحاقی نظیر اختیارات شاه برای انحلال مجلسین گردن نمی‌نهم.

شرط بعدی آنکه لازم است شورای نیابت سلطنت تشکیل شود و شاه مدتی به رامسر یا کیش بروند. در آنجا هیاتی از سوی دولت همیشه با شاه خواهند بود. در اینجا شاه گفت آیا می‌خواهید مرا کنترل کنید؟ گفتم قصد من جلوگیری از بعضی سوءتفاهمات است. چرا که من فکر می‌کردم اگر شاه به خارج از ایران برود، نمی‌شود جلوی بعضی تماس‌ها و توطئه‌ها را گرفت، ولی در داخل کشور این کار امکان‌پذیر است. به خصوص اگر هیاتی به طور دائم از سوی دولت به عنوان رابط با شاه در ارتباط و تماس باشد. شرط بعدی لغو حکومت نظامی با صدور فرمان نخست‌وزیری، محاکمه سریع فاسدان و خیانتکاران سیاست‌پیشه ۲۵ سال اخیر و انتقال گروهی از آن‌ها که در بازداشت حکومت نظامی هستند به مراجع قانونی دیگر.

شرط دیگر من عدم دخالت شاه در کلیه امور کشور بود و در کنار این شروط مسائل جزئی بااهمیتی نیز وجود داشت که حالا لزومی به بازگو کردنش نمی بینم. وقتی از این جلسه به منزل آمدم بسیاری از دوستانم به دیدنم آمدند، بعضی تبریک گفتند و گروهی از سر دلسوزی کوشش کردند مانع من شوند. ولی در آن شرایط من واقعاً نگران کشورم بودم. حتی یکی از این دوستان من در جبهه ملی همراه با گروهی به منزل من ‌آمد و نامه‌ای از دوست دیگری به من داد و با اصرار خواست نخست‌وزیری را نپذیرم ولی وقتی من حقایق پشت پرده جبهه‌ملی را برای او باز گفتم، وقتی از رابطه‌ام با دکتر مصدق که تا پایان زندگی آن آزاده مرد، دوام داشت حرف زدم و وقتی تلاشم را برای احیای جبهه ‌ملی حتی در زندان برشمردم، دوست من گریست و شاید در آن لحظه از اینکه «جبهه ‌ملی» به محض شنیدن نام من به عنوان نخست‌وزیر اعلام کرد که من سال‌هاست در جبهه فعالیت ندارم، ناراحت و غمگین شد. من همواره در جست‌وجوی حقیقت بوده‌ام و هیچ‌گاه در برابر زور و دروغ سر خم نکرده‌ام. آن روز حس کردم مملکتم به وجود من نیازمند است و تصمیم داشتم در آخرین روزهای زندگیم، دینم را به این آب و خاک ادا کنم. وگرنه نخست‌وزیری و حتی بالاتر از آن برای من نمی‌تواند وسوسه‌انگیز باشد اما شاید شاه از سخنان و پیشنهادات من هراسناک شد و بلافاصله به فکر ارتباط با آقای دکتر بختیار افتاد و دیدار بعدی من حاصل نشد.

✔️منبع:هفته‌نامه «امید ایران»- ۸ بهمن ۱۳۵۷
امروز زادروز دکتر غلامحسین صدیقی، (از او به عنوان پدر جامعه شناسی ایران نام برده می شود) استاد دانشگاه تهران و وزیر پست، تلگراف و تلفن (در دولت اول) و وزیر کشور و نایب نخست‌وزیر (در دولت دوم) محمد مصدق است.
شرح عکس: دکتر صدیقی(نفر دوم از راست) در کنار حسین فاطمی
@sahandiranmehr

‍ ✔️سوریه، نقطه، سرخط
✍️سهند ایرانمهر

بخش عمده حلب مورد حمله یا تحت تصرف گروه‌های مسلح مخالف دولت اسد، به‌ویژه هیئت تحریر شام (HTS)، به رهبری ابومحمد‌جولانی‌ قرار گرفته است.
‍
ابو محمد جولانی اصالتا اهل جولان سوریه است که بعد از اشغال عراق به صف همراهان ابومصعب زرقاوی پیوست.

بعد از ترور زرقاوی در سال ۲۰۰۶ به لبنان رفت تا با کمک القاعده «جندالشام»را تاسیس کند. با ادامه جنگ عراق جولانی به عراق بازگشت اما توسط نیروهای آمریکایی بازداشت و به پایگاه نظامی بوکا منتقل شد. جولانی در آنجا مدتی هم بند ابوبکر البغدادی بود و همین باعث شد که پس از آزادی از زندان همراه او باشد و بعد از تشکیل دولت اسلامی به فرماندهی موصل انتخاب شود اما کمی بعد از سوی البغدادی ماموریت یافت که تشکیلات جدیدی را در سوریه تحت لوای دولت اسلامی بنا کند.

حمایت های بغدادی باعث شد که جولانی جبهه النصره را تاسیس و به یکی از قدرتمندترین گروه ها تبدیل کند، گروهی که مقصد بیشتر مجاهدین اروپایی بود و به تشکیلاتی چند ملیتی تبدیل شد و با مدیریت اولین انفجار انتحاری پس از ناآرامی های سوریه چهره ی جدیدی به نزاع داخلی این کشور داد.

قدرت گرفتن رو به افزایش جبهه النصره، ابوبکر بغدادی را واداشت تا از ابومحمد جولانی بخواهد که طی بیانیه‌ای بیعت مجدد خود با وی و تشکیل دولت اسلامی عراق و شام را اعلام کند، جولانی اما با مشاهده رخوت دولت اسلامی در عراق و پیشرفت روزافزون نیروهایش از این دستور سرباز زد. بغدادی نیز بلافاصله نیروهای خود را از سوریه فراخواند و طی بیانیه ۸ آوریل ۲۰۱۳ هم انحلال جبهه النصره را اعلام کرد و هم تشکیل دولت اسلامی عراق و شام.

جولانی هم طی بیانیه‌ای جدایی از داعش و الحاق به ایمن الظواهری را اعلام کرد. نقطه افتراق ظواهری و ابومصعب زرقاوی در تشکیل دولت با قلمرو جغرافیایی مشخص بود و این بیانیه جولانی نوعی رجعت به آبشخور اصلی تروریسم تکفیری محسوب می‌شد به همین دلیل ایمن الظواهری در ژوئن ۲۰۱۳ طی بیانیه‌ای ضمن رد بیانیه تشکیل دولت اسلامی عراق و شام ، اعلام کرد که جبهه النصره شاخه‌ای از القاعده است و هیچ ربطی به تشکیلات زیر نظر بغدادی ندارد اما در عین حال از بغدادی خواست که تفکیک قلمرو عملیاتی عراق و سوریه را به رسمیت بشناسد و حتا یک میانجی برای رفع اختلافات اعزام کرد. ابوبکر بغدادی این پیام ظواهری را به هیچ گرفت زیرا از نظر او این تقید به مرزهای بین‌لمللی در سرزمین اسلامی در تعارض با مفهوم امت اسلامی بود.

دابق نشریه داعش در شماره دوم خود، ریشه این جدایی را به استناد عالم مورد وثوق خود یعنی «ابن القیم» ناشی از حسادت الجولانی دانست و حکم ارتداد او و ابوماریه مفتی جبهه النصره را نیز صادر کرد. جبهه النصره با ترکیه و گروه های مورد حمایت ترکیه همچون احرار الشام رابطه نزدیکی دارد، منابع تایید نشده ای از رابطه نزدیک آن با سرویس‌های اطلاعاتی اسراییل سخن گفته‌اند اما رابطه آن با برخی گروه‌های سکولار معارض سوری همچون جبهه ملی و ارتش آزاد سوریه مسلم است.

نتیجه ائتلاف با دو گروه اخیر گاهی مواجهه مستقیم با داعش و ایراد ضربات کاری بود. ابومحمد جولانی کمی بعد با خونسردی تمام کشف هویت کرد و از تاسیس تشکیلات جدیدی به نام «جبهه فتح شام» خبرداد. نکته مهم اما اعلام جدایی جولانی از «القاعده» و انتخاب شکل و شمایلی شبیه به اسامه بن لادن بود که خبر از اوج جاه طلبی وی و وجهی ملیتی(جبهه فتح شام سوری و داعش عراقی) به جغرافیای تروریسم خاورمیانه می‌داد. القاعده این جدایی را نتیجه منطقی تقویت نیروهای جهادی در سوریه می‌دانست و با آن مشکلی نداشت. آمریکا هم همان‌زمان کرد که تغییر نام این گروه تروریستی چیزی را تغییر نمی‌دهد، در آن زمان انتخاب مخفف «جفش»(جبهه فتح شام) از سوی شبکه العربیه کاربران هوادار جبهه فتح الشام را به شدت برانگیخت و العربیه را آلت دست شیعیان دانست(!) با این همه اما قدرت گرفتن جفش و ائتلاف آن با دیگر گروه های معارض سوریه که آمریکا آنها را معتدل می‌دانست، چالش میان روسیه و این کشور را بر سر ناهمگونی تفکیک میان تروریست‌ها و معارضین عمیق‌تر کرد.

بازگشت مجدد جولانی و تصرفات او در زمانه‌ای بسیار متفاوت از دوره قبل صورت گرفته است. اکنون ایمن‌الظواهری، البغدادی و امارات اسلامی وجود ندارند، روسیه درگیر اوکراین است، کشورهای قطر و امارات دیگر داعیه بازیگری گذشته از طریق حمایت این گروه‌ها را ندارند، تصویر مردم سوریه از عملکرد این گروه‌های افراطی سلفی روشن است اما به نظر می‌رسد حالا برای اسراییل و آمریکا امکان سرنگونی بشار اسد و محدود‌تر کردن زمین‌بازی برای ایران معنای عمیق‌تری دارد در نتیجه معیارهای تحلیل موج دوم جنگ داخلی سوریه ماهیتی متفاوت با گذشته دارد.
@sahandiranmehr