دیگرشهر

فراسوی مرز پوست
بازتعریف بدن به‌مثابه سنگر مقاومت

سیلویا فدریچی در فراسوی مرز پوست در برابر تمام آن نظام‌هایی که بدن زن را کالایی، منبعی برای بازتولید، یا شیئی برای مدیریت پزشکی تعریف کرده‌اند، فریاد برمی‌آورد: «نه، بدن من مرز من نیست. آغاز شورش من است.»

فصل اول
بدن؛ میدان نبردی به وسعت تاریخ

فدریچی این‌گونه آغاز می‌کند که سرمایه‌داری از آغاز، با تصرف بدن‌ها آغاز شد، نه فقط تصرف زمین یا ابزار تولید. بدن‌های زنان، سیاه‌پوستان و فرودستان به‌مثابه اولین محل استعمار، کنترل و خشونت در تاریخ سرمایه‌داری در نظر گرفته شدند. در این فصل، او نشان می‌دهد که چگونه نظم سرمایه‌دارانه از طریق برده‌سازی جنسی، سلب مالکیت بدنی و انکار حق مادری، بدن زن را به کارخانه‌ای برای بازتولید کار و انقیاد بدل کرد.

او تاکید می‌کند که علم و پزشکی نیز در این پروژه هم‌دست بوده‌اند، نه‌تنها با کنترل زهدان بلکه با ساختن تصاویری از بدن مطلوب، بدن سالم، بدن قابل استفاده.

در اینجا، بدن دیگر صرفاً موضوعی بیولوژیکی نیست. بلکه میدان جنگی است، نقطه‌ای که مقاومت باید از آن آغاز شود.

فصل دوم
علیه انتزاع؛ نقد فمینیسمی که بدن را جا گذاشت

فدریچی با نیش‌خند به فمینیسم‌های لیبرال و نظریه‌های پست‌مدرن می‌نگرد که بدن را صرفاً برساخته‌ای اجتماعی تعریف کرده‌اند. او می‌پرسد: وقتی رحم من خونریزی می‌کند، وقتی دردم به رسمیت شناخته نمی‌شود، وقتی پوست قهوه‌ای‌ام نشانه‌ای برای خشونت دولتی است، آیا هنوز می‌توانیم بگوییم بدن صرفاً یک مفهوم انتزاعی است؟

او با جسارت از فمینیسمی دفاع می‌کند که به مادیت بدن، درد، تجربه‌ی زیسته و ستم سیستماتیک باور دارد. در این فصل، فمینیسم فدریچی بدنی است که فریاد می‌کشد، می‌رقصد، زایمان می‌کند، پیر می‌شود و از این واقعیت‌ها قدرت می‌گیرد.

فصل سوم
بدن و کار؛ زهدان‌هایی در زنجیر

در این فصل، فدریچی به ژرفای پیوند میان بدن زن و اقتصاد سیاسی نفوذ می‌کند. او می‌گوید: سرمایه‌داری از ابتدا بدن زن را نه فقط به‌عنوان منبع بازتولید زیستی، بلکه به‌عنوان سوخت اجتماعی برای نظم نئولیبرالی مورد بهره‌برداری قرار داده.

او از سلب مالکیت بر زمان، انرژی و لذت زنانه سخن می‌گوید؛ از بهای سنگینی که مادران، پرستاران و کارگران خانگی پرداخته‌اند؛ از چگونگی تحمیل بی‌صدایی بر میلیون‌ها زن که کارشان کار حساب نمی‌شود. فدریچی بدن زن را نه فقط قربانی، بلکه موتور اصلی اقتصاد غیررسمی جهانی معرفی می‌کند.

فصل چهارم
بازیابی بدن؛ رقص، لذت، نافرمانی

در فصل پایانی، نوبت امید است؛ نه امید انتزاعی، بلکه امیدی ریشه‌دار در جسم، در پوست، در لذت. فدریچی فراخوانی است برای بازپس‌گیری بدن از چنگال دولت، پزشکی پدرسالار و سرمایه‌داری.

او از بدن‌هایی می‌گوید که در رقص، در مراقبت جمعی، در مقاومت‌های خیابانی، در هم‌بستگی‌های زنان با یکدیگر، مرزهای قدیمی را درمی‌نوردند. بدن دیگر صرفاً ابژه‌ یا قربانی نیست، بلکه یک سوژه‌ی مقاوم، خلاق و سیاسی است.

بدن زن، نه قربانی، نه ننگ، که میدان رهایی است.

نتیجه‌گیری
بدنم، خانه‌ام، انقلابم

فراسوی مرز پوست کتابی‌ست علیه فراموشی: علیه فراموشی درد و بهره‌کشی و هم‌زمان، علیه فراموشی لذت و امکان. فدریچی ما را دعوت می‌کند تا بدن‌مان را نه تنها از منظر فردی، بلکه از منظر جمعی بازتعریف کنیم؛ بدنی که تاریخ دارد، حافظه دارد، و می‌تواند آینده‌ای بسازد.

روز کارگر و کارگران بندرشهر

سميه توحيدلو؛

🔸 حادثه دلخراش انفجار و آتش‌سوزی در کانتینرهای بندر شهید رجایی بندرعباس، خانواده‌های زیادی را داغدار و موجب آسیب بسیار زیاد به جان و زندگی و اقتصاد این منطقه شد. اتفاقی که می‌بایست هرچه زودتر درباره دلایل و عواملش به شکل رسمی پرده برداشته شود و واگویی‌ها و گمانه‌زنی‌های متکثر رسانه‌ای را با یک گزارش دقیق، شفاف و قابل اطمینان مشخص کنند. (ای کاش بعد از مشخص شدن دلایل، نشست خبری با خبرنگاران رسانه‌ها در محل حادثه هرچه زودتر برگزار شود.)
 
🔸 اما در پی این حادثه برخی اخبار بسیار دلخراش است. به نقل از ایلنا «بر اثر انفجار ۹۰ درصد کارگران و کارکنان شاغل در شرکتی که انفجار در آن رخ داده مصدوم شده‌اند. هنوز هم آمار دقیق تلفات و مجروحان این حادثه تکمیل نشده، زیرا برخی از نیروها در زیر آوار مانده اند. نزدیکترین روستا به بندرگاه خونسرخ است روستایی که حالا همه مردمش مجبور به تخلیه اضطراری شده اند».
 
🔸 دبیر خانه کارگر هرمزگان هم اظهار کرده است که از میان قربانیان تایید هویت شده تا کنون، صدر درصدشان کارگر بوده‌اند. از طرفی درمیان قربانیان سه کارگر زن شناخته شده و تعدادی مفقود  زن هم حضور دارند. یکی از روش‌های همدردی با بازمانگان هویت‌دار کردن این افراد است. کشته‌شدگان و مصدومان تنها یک عدد نیستند. ایشان برای خود کسی هستند. عکس،‌ نام و مشخصات ایشان می‌تواند تسلایی برای بازماندگان باشد و امکان‌های همدلی را انسانی‌تر می‌کند. 
 
🔸 چند روز دیگر روز کارگر است و می‌دانیم بنای تولید و خدمت در یک جامعه بردوش این قشر خدوم است. قشری که پایین‌ترین میزان درآمد را دارند و تقریبا هفت دهک درآمدی زیر خط نسبی فقر را تشکیل می‌دهند. قشری که به قدر کفایت سبد مصرفی‌شان تنک و خالیست و هرگونه تغییر و دستکاری در آن آثار بسیاری بر زندگی و زیست اعضای خانواده آنها دارد. حال در نظر بگیرید در یک حادثه بالای هزارنفر از خانواده‌های این کارگران درگیر مسائل عدیده‌ای شده‌اند. ضرورت پرداختن به این موضوع و پیگیری وضعیت و مطالبات قول داده شده به این کارگران بسیار اهمیت دارد.
 
🔸 یادمان نرود که جبران خسارت و دیه در حوادث صرفا یکی از راه‌های فوری رسیدن به آلام این خانواده‌هاست. در اغلب این حوادث منجر به مصدومیت، فوت یا از دست دادن شغل خانواده‌ها بعد از اینکه ماجرا از زیر توجه رسانه‌ها و دولت خارج می‌شود زمان شروع مشکلاتشان است. طبیعی‌ است که وجود تشکیلات کارگری برای پیگیری و نمایندگانی از دولت برای پاسخگویی مستقیم برای آینده ضروریست.
 
🔸 یادمان نرود که معیشت و امنیت شغلی از مهمترین مطالبات کارگران است. حداقل‌هایی که می‌تواند ثبات و امکان برنامه‌ریزی برای زندگی آینده خود و اعضای خانواده خود را به ایشان بدهد. انواع قراردادهای کار موقت،‌ ضعف‌های در بیمه حوادث، بیکاری، بازنشستگی و ... همگی گویای آن است که هر مجموعه کارگری عظیم نیازمند تشکل‌های صنفی و کارگری است. پرسش اصلی در این حادثه این است که مجموعه‌ای به این عظمت با تعداد بالای کارگر وجود دارد. چرا صرفا نامی از خانه کارگر استان می‌شنویم؟ چرا هیچ نهاد صنفی یا نماینده کارگری وجود ندارد؟
 
🔸 شاید مهم‌ترین اقدام دولت تلاش برای تشکل‌سازی و غیر امنیتی دیدن سندیکاهای کارگری باشد. تسهیل مجوزها، حمایت از تشکیل ایشان در برابر کارفرمایان دولتی و غیر دولتی و ذینفع شمردن این تشکیلات در تصمیم‌گیری‌های مرتبط با کارگران از اهمیت بالایی برخوردار است.
 
🔗https://rozanonline.ir

🟠 شورای کدام شهر؟

▫️یادداشتی به مناسبت روز‌ شوراها

✍️ محمدکریم آسایش، کنشگر و پژوهشگر شهری

#اختصاصی_روزن_آنلاین

🔸تصوری وجود دارد که شورای شهر کاری ندارد جز انتخابِ شهردار و پس از آن دیگر اهمیتی ندارد، از سوی دیگر نیز تصوری وجود دارد که شورای شهر امری زائد است و مخلِ امورِ اجراییِ شهرداری است، هر دوی این تصورها بر تصویرِ شهر به مثابهی چیزهایی که باید اداره شوند مبتنی است در حالی که شهر ساحتهای دیگری هم دارد، اجتماعاتی که باید نمایندگی شوند و زندگی هایی که در شهر و زیرِ پوستِ آن جریان دارد.

🔸اینکه شورای شهر اختیاراتش تناسب و توازن ندارد و ساختار انتخاباتِ آن کژدیسه است درست است اما شورای شهر در معنای واقعیِ خود شورای شهرِ مردم است و جایگاهِ آن نمایندگی کردن و صدادارکردنِ گروه های اجتماعی است و اصلاح اختیارات شورای شهر و ساختارِ انتخاباتِ آن نیز در راستای تقویتِ همین جایگاه باید صورت پذیرد.

🔸شهرداری سازه می سازد اما شورای شهر سازوکار می سازد، شهرداری فیزیکِ فضا (جسمِ شهر) را می سازد، شورای شهر با شیمیِ جامعه (جانِ شهر) سروکار دارد. شهرداری مکان می سازد و شورای شهر امکان ایجاد می کند.

🔸شورای شهر در این معنا باید از City Council و در ارتباط با Municipality و Mayor (شهرداری و شهردار) که نهادی اداری-خدماتی است به اصالتِ خود یعنی آگورای پولیس (Polis) برگردد، به معنای مجمعِ مردم و از یک نهادِ فنی-اداری (هیئت مدیره شرکت) به نهادی سیاسی بدل شود.

🔸در این چهارچوب شورا برای نیروهای سیاسی دموکراسی خواه (اصلاح طلبان و تحول خواهان) از یک نهادِ کم اهمیتِ اداری که انتخاباتش امری حاشیه ای است به هسته اصلیِ ‌پروژه سیاسی بدل می شود. شورای شهر نهادی است کمتر تحت سلطه دولت (State)، گشوده به تنوع و تکثر ، با فاصله از فضاهای رسمی، نزدیک به زیستِ روزمره‌ی مردم، بسطِ مشارکت و حضورِ مردم در ساحتِ سیاستگذاری.

🔸شورای شهر در این معنا حتی از نمایندگیِ مرسوم هم فراتر رفته و صرفا نقشِ نمایندگیِ مبتنی بر صندوق را دارا نیست بلکه نمایندگی در شورا در پیوندِ با شهرِ شورایی است و به صورت مستمر از طرقی چون تکثیرِ نهادی-مدنیِ شورا، رجوع به نظرِ مردم، گفتگوی اجتماعی و گشوده بودن به سوی پویش ها و جنبشهای اجتماعی برقرار و تحکیم می شود.

🔸با این نگاه، شورای شهر باید برای اصلاح طلبان نقشِ محورِ «اصلاحات جامعه محور» و «اصلاح طلبیِ دادخواه»، برای تحول خواهان مبنایِ «قدرت بخشی به جامعه» و برای جنبش های اجتماعی نظیر جنبش زنان، جنبش معلمان، جنبشِ کارگری، جنبشِ جوانان، جنبش محیط زیستی کانونِ سیاست سازیِ اجتماعی باشد. با این رویکرد باید نقش و اهمیت شورای شهر و نقشِ هر عضو در آن بازشناسی و ترویج شود و محور برنامه ریزی برای نقش آفرینیِ شورا قرارگیرد.

🔸شورای شهر در دوره آتی (از ۱۴۰۵ تا ۱۴۰۹) با دو تحولِ مهم روبروست که البته هر دو مدتی است شکل گرفته اند اما گسترش خواهند یافت.

🔸تحولِ نخست را میتوان خودگردانی اجتماعی نامید که ساحت‌های گوناگون دارد از کانونهای اجتماعی مستقل تا گروه های محلیِ گاه نیمه خودگردان، از تحمیلِ زیست غیررسمی به شهر با مقاومت مدنی و تسخیرِ فضا تا هنرِ زیرزمینی که اکنون دارد روی زمین را هم فتح می‌کند.

🔸در یک کلام به تعبیرِ حسین ایمانی جاجرمی، جامعه شناس: «جامعه دیگر منتظر حاکمیت نیست و خودش کار خودش را می کند و راهِ خود را میرود».

🔸 تحولِ دوم، تحولِ فناورانه است که بر اثر آن «هر آنچه سخت و استوار است، دود می‌شود و به هوا می‌رود» (مانیفست کمونیست، کارل مارکس و فردریش انگلس) و معنای شهر، فضا، کار، آموزش و ... تحول خواهد یافت و «نیروهای جدید و شور و شوق های تازه از قلب جامعه سر بر می آورند» (سرمایه جلد اول، کارل مارکس).

🔸شورای شهرِ هفتم در چهارجوب آگورای شهر باید دستورکار اصلی اش پاسخ و انطباق با این دو تحول باشد.

🔗https://rozanonline.ir

«بحران امنیت و مسئولیت‌ناپذیری ساختاری»


فاجعه‌ی تلخ و تکان‌دهنده‌ی بندرعباس، که جان ده‌ها تن از هموطنان ما را گرفت و صدها زخمی برجا گذاشت، بار دیگر بحران عمیق امنیت در کشور را به نمایش گذاشت.


سیستمی که در سال‌های اخیر بارها نهادهای مدنی و فعالان اجتماعی را با شدیدترین برخوردها مواجه ساخته و در مقابل تهدیدات واقعی، ناکارآمد عمل کرده، امروز نمی‌تواند مسئولیت این فجایع را از دوش خود بردارد. این درحالیست که بسیاری از اقشار فعال و دلسوز جامعه بارها شاهد این شاخ و شانه کشیدن‌ها و قدرت به رخ کشیدن‌های نهادهای امنیتی بوده‌اند که در هر مناسبتی تیغ تیز شمشیر قلع و قمعشان بر سر فعالان و کنشگران بلند است اما حالا در زمان‌های نزدیک به هم شاهد اتفاقاتی هستیم که امنیت کشور را در سطح وسیعی زیر سوال می‌برد و نشان می‌دهد سیستم امنیتی تا عمق خود دچار بحران و حفره بوده و قادر به تامین امنیت در هیچ یک از ابعاد آن نیست.

فاجعه بندر عباس به هر دلیلی رخ داده باشد انگشت اتهام آن به سمت سیستم امنیتی و حکومتی است که همواره برای قربانی کردن از شهروندانِ خود‌ مایه گذاشته است و این قربانی شدن آنقدر ساده و پیش پا افتاده شده که حتی حفظ ظاهر و پیام تسلیت را هم دیگر به دنبال ندارد.

جمعیت امام علی ضمن تسلیت و همدردی با خانواده هموطنان بی‌گناهی که در این حادثه جان خود را از دست داده‌اند و آرزوی سلامتی برای مجروحان‌حادثه، حکومت ایران و دستگاه‌های امنیتی را مسبب این حادثه و ملزم به پاسخگویی می‌داند.

🆔@imamalisociety