آموزشگاه بازیگری ابوالحسنی

چند روز پیش در بابلسر، کنسرت نمایش آرش را دیدم. نمایشی حدود یکصد و پنجاه نفره که برداشتی از نمایشنامه‌ی آرش نوشته‌ی بهرام  بیضایی است.
این نمایش، به گمانم بزرگترین اجرا در سال‌های اخیر است که در استان مازندران به صحنه رفته است.
این در حالی است که اجرای تئاتر در شهرستان‌ها همیشه با مشکلاتی چندبرابر نسبت به پایتخت مواجه است؛ از محدودیت امکانات بگیر تا کمبود سالن و از استاندارد نبودن اغلب سالن‌های موجود بگیر تا برخی سخت‌گیری‌های اضافه و تنگ‌نظری‌های مضاعف که گریبان نمایش در شهرستان را می‌گیرند. تئاتر کار کردن با امکانات کم در شهرستان -آن‌هم چنین نمایش بزرگی در شهری کوچک- واقعا عشق وافر و همت عالی می‌طلبد.
عباس ابوالحسنی کارگردان و دراماتورژ کنسرت نمایش آرش تلاش کرده است تا سرحد امکان به جوهره‌ی متن بیضایی وفادار بماند ولی ایده‌های خود را نیز در روایت و فرم اجرایی تجربه‌ کند.
استفاده‌ی موثر از موسیقی، آواها و صداها در خدمت مضمون، هماهنگی قابل توجه در حرکات فرم، استفاده‌ی مفید از صحنه‌ی ساده و کاربردی، بازی‌های روان بازیگران به ویژه بازیگر نقش آرش از جمله امتیازات نمایش است.
اما آنچه از همه‌چیز مهم‌تر به‌نظر می‌آید، درآمدنِ حس و حال و فضای ایران‌دوستی است. انرژی قابل توجهی از روی صحنه به بیرون پرتاب می‌شود که بی‌شک ریشه در باور عمیق و عشق به میهن دارد.
ما در شرایط کنونی بیش از هر زمانِ دیگر، به تقویت حس وطن‌دوستی نیاز داریم و وجود نمایش‌هایی چون آرش، تاثیری به‌سزا در این اتفاق خواهند داشت.
طبیعتا ابوالحسنی برای هماهنگی این تعداد بازیگر جوان و ترکیب کردنِ متناسبِ نمایش با موسیقی، تلاش بسیاری کرده تا نتیجه‌ی کار، قابل قبول از آب درآید و تا حدود زیادی در این راه موفق بوده است.
آرش نمایشی است که در شرایط حاضر باید حتما دید و به تمام آنها که امکان دیدنش را دارند توصیه می‌کنم تماشایش را از دست ندهند. اینگونه نمایش‌ها نیاز به طول مدت بیشتری برای اجرا دارند که در استمرار، بتوانند مخاطبان شهرهای اطراف را نیز جلب کنند و تاثیر خود را بگذارند. امیدوارم مسئولان فرهنگی استان مازندران نیز تمام توان خود را برای هرچه بیشتر دیده شدن چنین نمایش‌هایی به‌کار بندند و امکان اجرای آن در شهرهای دیگر استان را نیز فراهم کنند.
@kkasirian

( باقی بقای شرافتمندانه تیم اجرایی و استادِ جان عباس ابوالحسنی )

مهدی ( رادمان ) روشن ضمیرطبری. بابل

یادداشتی مفهومی -مطالعاتی درباره کنسرت نمایش « آرش». نویسنده: بهرام بیضایی. کارگردان : عباس ابوالحسنی

یک؛ هنـرمنـد چنـد وجهـی دوران مـا
بهرام بیضایی، اعجوبه ای که روح ایرانی تبار و نژاده ای دارد و در قلم سترگ و بی مانندش جاریست. یگانه هنرمند چند وجهی ست که شبیه ندارد. چه قلمش و چه احساسش و چه تلاشش و چه احترامی که برای کشورش، ادبیاتش و زن ایرانی و مرد تمام عیار عیّار ایرانی قائل است. با سطر سطر دیالوگ هایش به ژرفای اقیانوس آرام و عمیق و بی پایان ادبیات ایرانی تبارمان می روم. آنجا پر از گوهرهای کلامی ست که آگاه و بیدارم می کند. بیضایی حرفش و هدفش یکی ست. همان چشم اندازهای جوانی اش را پی می جوید. هنوز هم. همان ها را در حال پیدا کردن است. باز هم تکرار می کنم، خودش و قلمش نژاده است. هرگز هرگز هرگز ( با همین تاکید و تکرار به ما گوش زد می کرد ) خود سانسوری نکنید. زبان پارسی را خوب یاد بگیرید. به خودتان وفادار باشید. اجازه ندهید که سانسور شما را به ورطه گوشه گیری بکشاند و …

دو؛ خـوانشـی دقیـق و مـاهـرانـه کـارگـردان کهـنـه کـار (بـازیگـر و هنـرمنـد سـاز ) عبـاس ابـوالحسنـی

با اجرایی سراسر ایرانی و بدون حشو و زوائد ناپسند ( که برخی کارگردانان بعنوان اثر نمایشی ایرانی غالب مان می کنند ) روبرو هستیم. با استفاده از عناصر اجرایی کهن بعلاوه کلاسیک و مدرن کلاسیک شده در فضای صحنه ای کاملا بی آلایش ، مبتنی بر حضور تأثیرگذار بازیگر-خواننده ، ما را وارد جهان اسطوره ای می کند که بیضایی آن را در نوزده سالگی عمر پژوهشی-نمایشی اش نوشته است. اجرایی وفادار به زمینه اصلی متن و تأویل و تفسیر ضروری اما متناسب با صورت بندی اجتماعی- فرهنگی با چاشنی عشق و مرگ است. مؤلفه هایی چون روایت های تک گانه و یا همان برخوانی، روایت در روایت، بازی در بازی، فضاهای نمادین بعنوان مکان های رویداد و طنین ترکیب نواها و نجواها با سازهای ایرانی پ دیگر فرهنگ های جهان در کنار هم ما را با زبانی دیگرگونه و زیرلایه های کشف پذیر آشنا می کند.نمایشنامه نقشه و پلان آغاز کار است. آن کسی که به این نمایشنامه جان می بخشد کارگردان شریف است. ستون های نامریی، قوی و قدرتمند اجرا را بنا می کند برای ساختمان اجرایی بزرگ، زیر عنوان کنسرت موسیقی ایشان است؛ یعنی عباس ابوالحسنی کارگردان. آقای ابوالحسنی تلاش دارد که مفاهیم ارزنده ای چون وطن خواهی و مرزبانی، نگهبانی از ناموس ایرانی نژادمان، دفاع از میهن و در جای لازم و شایسته، خود را برای برقراری و جاویدانی میهن فدا کردن ، در حرکات و آواها و صداهای آهنگین و موزون اشخاص بازی به ما بنمایاند که به زعم نگارنده این سطور، توانسته به این خواسته و وعده اش عمل کند. او قراردادهایی از ابتدای اجرا با ما در میان می گذارد. مثلا می گوید اینجا سرزمین توران است و برای نشان دادن از نوع طراحی لباس و صحنه و حتی موسیقی این تفاوت را در نشان دادن قائل است. ما را با نشانه ایی از رنگ و پارچه و میزانسن و نور و حضور فضایی ایرانی سرگرم کرده و در جایی ضربه نهایی می زند. آنجا همه ما را آرش می خواند و ما همگی خود را در آینه های روبرو در صحنه توسط بازیگران می بینیم که ما هم آرش هستیم. همان آرش در قامت رعنای اسطوره در سرزمینی اسطوره پرور و اسطوره پذیر. که از ما اکر جان برود، سرزمین نمی رود. همه ما یک تن آرش هستیم در تمام قرون. لبریز از وجدان و شرافت و ایمان به یکدیگریم. هم مؤمنانه باهم در قابت سالم هستیم و هم بیدار و آگاهانه در کنار هم یکدلانه و قدرتمند پای مان میهن صف می بندیم.
همسرایان با همان کارکرد پیش برندگی داستان که بار دراماتیک نمایش را به عهده دارند این بار در قامتی مدرن ظاهر می شوند و همان وظایف را با زبانی مدرن و کم تکرار و حرکاتی نو و تاویل پذیر اجرا می کنند.
‌موسیقی و حرکات و نواها و خواندن به هیچ وجه جنبه تشریفاتی و یا زینتی ندارند. همه و همه کاربردی تئاتریکال دارد. نمایشی که که هم از ایران سخن می گوید و هم از طمّاعان و ناکِسانی که چشم به مام وطن خیره کرده و قصد غارت دارند. و اینکه چگونه ایرانی تباران همه ادوار تاریخی از میهن خود دفاع کرده و اجازه هیچ گونه تجاوزی را نمی دهند. چه تجاوز خاکی و چه انسانی. تحت هیچ عنوان و فشاری از سرزمین خود کوتاه نمی آمدند و نمی آیند. نه به اسیری می روند و نه اساسا اجازه اسیر شدن می دهند. پر از نجابت و قدرتمندی هستند. به میراثشان آشنایند. زبان اجدادی شان پاس می دارند و در همه زمینه ها به سودمندی، صلح و دوستی، بر مدار مردم داری پیش می روند. وفادارانه در نگهداری آن از چیزی دریغ نمی کند. این شاخصه های آمیخته با زندگی هزاران ساله ایرانی و مفاهیم بلند انسانی-وطنی و دینی یادآورانه و گوشزد کننده در اجرای آقای ابوالحسنی دیده می شود. چه خوش اقبال هستم و سربلند و بر خود می بالم از دیدن نمایش.