روانپزشکی در خدمت قدرت: زنان، دیوانهانگاری و سرکوب 🔻
✍️ با گذشت زمان، تعریف و کاربرد مفهوم جنون نه تنها تحت تأثیر ساختارهای فرهنگی و اخلاقی جوامع قرار گرفت، بلکه به ابزاری در دست قدرت برای کنترل و سرکوب افراد و گروههای مخالف تبدیل شد. این تحول از جداسازی افراد «غیرعادی» در تیمارستانها به نظارت و بازسازی اخلاقی آنان نشان میدهد که روانپزشکی، بهجای تمرکز بر درمان، در مواردی در خدمت ساختارهای قدرت و نظم اجتماعی درآمده است. در این فرآیند، جنون به ابزاری برای تحمیل هنجارها و حذف کسانی که تهدیدی برای «هنجارها» بهشمار میرفتند، بدل شد. این انحراف از رسالت درمانی روانپزشکی بهویژه در حکومتهای توتالیتر و در قالب استفادهی سیاسی از روانپزشکی نمود بیشتری یافت، جایی که تشخیصهای روانی نه برای درمان، بلکه برای سرکوب مخالفان سیاسی و اجتماعی به کار گرفته شد.
✍️ در دنیای سیاست، سوءاستفاده از روانپزشکی یا همان «روانپزشکی تنبیهی» به بهکارگیریِ نادرست تشخیصها، بازداشتها و درمانهای روانپزشکی بهمنظور سرکوب حقوق بشر و کنترل افراد مخالف اشاره دارد. در این فرآیند، روانپزشکی از یک ابزار درمانی به ابزاری برای اعمال قدرت تبدیل میشود، بهویژه در رژیمهای توتالیتر که برای حذف مخالفان سیاسی و اجتماعی از آن بهره میبرند. در این نوع حکومتها، برچسب «بیماری روانی» بهطور سیستماتیک به مخالفان منتسب میشود تا نظرات و رفتارهای آنان را غیرعقلانی و بیاعتبار جلوه دهد و به این ترتیب، همزمان با نابود کردن اعتبار سیاسی افراد، آنان را از صحنهی اجتماعی حذف کنند. تاریخ معاصر شاهد نمونههای فراوانی از این سوءاستفادهها بوده است، که در آن رژیمهای اقتدارگرا و توتالیتر، از جمله در کشورهای اتحاد جماهیر شوروی، آلمان نازی، چین و کوبا از روانپزشکی بهعنوان ابزاری برای سرکوب و کنترل استفاده کردهاند. حتی در کشورهایی چون آمریکا و کانادا نیز مواردی وجود دارد. در این کشورها، مخالفان سیاسی بهویژه از طریق تشخیصهای نادرست روانپزشکی، در بیمارستانهای روانی حبس و بهطور غیرقانونی تحت درمانهای اجباری قرار میگرفتند.
✍️ در سالهای اخیر، نمونههای متعددی از سوءاستفادهی روانپزشکی در ایران گزارش شده است. یکی از تکاندهندهترین موارد، بهنام محجوبی، زندانی عقیدتی و از دراویش گنابادی بود. او که به اتهام «اجتماع و تبانی علیه امنیت کشور» به دو سال حبس تعزیری محکوم شده بود، بهرغم بیماری، بازداشت و زندانی شد. از زندان به بیمارستان روانی منتقل و در آنجا با عنوان «درمان روانی» شکنجه شد و سرانجام در اثر مسمومیت دارویی درگذشت. او در تماس تلفنی گفته بود: «میگویند شما باید مثل سگ اینجا بمیرید».
@NashrAasoo 💭
✍️ با گذشت زمان، تعریف و کاربرد مفهوم جنون نه تنها تحت تأثیر ساختارهای فرهنگی و اخلاقی جوامع قرار گرفت، بلکه به ابزاری در دست قدرت برای کنترل و سرکوب افراد و گروههای مخالف تبدیل شد. این تحول از جداسازی افراد «غیرعادی» در تیمارستانها به نظارت و بازسازی اخلاقی آنان نشان میدهد که روانپزشکی، بهجای تمرکز بر درمان، در مواردی در خدمت ساختارهای قدرت و نظم اجتماعی درآمده است. در این فرآیند، جنون به ابزاری برای تحمیل هنجارها و حذف کسانی که تهدیدی برای «هنجارها» بهشمار میرفتند، بدل شد. این انحراف از رسالت درمانی روانپزشکی بهویژه در حکومتهای توتالیتر و در قالب استفادهی سیاسی از روانپزشکی نمود بیشتری یافت، جایی که تشخیصهای روانی نه برای درمان، بلکه برای سرکوب مخالفان سیاسی و اجتماعی به کار گرفته شد.
✍️ در دنیای سیاست، سوءاستفاده از روانپزشکی یا همان «روانپزشکی تنبیهی» به بهکارگیریِ نادرست تشخیصها، بازداشتها و درمانهای روانپزشکی بهمنظور سرکوب حقوق بشر و کنترل افراد مخالف اشاره دارد. در این فرآیند، روانپزشکی از یک ابزار درمانی به ابزاری برای اعمال قدرت تبدیل میشود، بهویژه در رژیمهای توتالیتر که برای حذف مخالفان سیاسی و اجتماعی از آن بهره میبرند. در این نوع حکومتها، برچسب «بیماری روانی» بهطور سیستماتیک به مخالفان منتسب میشود تا نظرات و رفتارهای آنان را غیرعقلانی و بیاعتبار جلوه دهد و به این ترتیب، همزمان با نابود کردن اعتبار سیاسی افراد، آنان را از صحنهی اجتماعی حذف کنند. تاریخ معاصر شاهد نمونههای فراوانی از این سوءاستفادهها بوده است، که در آن رژیمهای اقتدارگرا و توتالیتر، از جمله در کشورهای اتحاد جماهیر شوروی، آلمان نازی، چین و کوبا از روانپزشکی بهعنوان ابزاری برای سرکوب و کنترل استفاده کردهاند. حتی در کشورهایی چون آمریکا و کانادا نیز مواردی وجود دارد. در این کشورها، مخالفان سیاسی بهویژه از طریق تشخیصهای نادرست روانپزشکی، در بیمارستانهای روانی حبس و بهطور غیرقانونی تحت درمانهای اجباری قرار میگرفتند.
✍️ در سالهای اخیر، نمونههای متعددی از سوءاستفادهی روانپزشکی در ایران گزارش شده است. یکی از تکاندهندهترین موارد، بهنام محجوبی، زندانی عقیدتی و از دراویش گنابادی بود. او که به اتهام «اجتماع و تبانی علیه امنیت کشور» به دو سال حبس تعزیری محکوم شده بود، بهرغم بیماری، بازداشت و زندانی شد. از زندان به بیمارستان روانی منتقل و در آنجا با عنوان «درمان روانی» شکنجه شد و سرانجام در اثر مسمومیت دارویی درگذشت. او در تماس تلفنی گفته بود: «میگویند شما باید مثل سگ اینجا بمیرید».
@NashrAasoo 💭