.
مهم‌ترین ادب در ماه رمضان امساک از خوردن و آشامیدن است
ماه رمضان ماه ضیافت إلهی‌ست و همۀ مردم هم به این میهمانی دعوت دارند. میهمان این ضیافت قلب و روح انسان است. بنابراین در این پذیرایی این ضیافت در قالب خوراکی‌ها و نوشیدنی‌ها نیست بلکه مهم‌ترین ادب این میهمانی، روزه‌داری و امساک از خوردن و آشامیدن است. لذا این ماه دارای یک ظرفیت فوق‌العاده برای تعالی روح است. اما اکثر مردم از فیوضات این ماه بی‌بهره هستند و نهایت چیزی که عائدشان می‌شود تحمل گرسنگی و تشنگی است و این خودش نکوهیده است. چون آن بهره‌ای که شایسته است از این ماه برده نشده است.
بهرۀ شایسته‌ای که باید از این ماه برده شود ارتقاء مقام در حد عباد صالح خداوند است. اِلحاق به عباد صالح خدا، همان چیزی است که حضرت یوسف از خدا درخواست کرد. (یوسف:۱۰۱) بستر این الحاق، ماه رمضان است. اما گناه بزرگ‌ترین مانع برای رسیدن به این رتبه است. برای عاری شدن از گناه اولا باید توبه کنیم تا از گناهان پاک شویم و ثانیا اعمالی انجام دهیم تا به‌واسطۀ آن‌ها اثر گناهان از بین برود. در این جلسه به بیان برخی از اثرات سوء گناهان می‌پردازیم.
گناهانی که باعث تغییر نعمت می‌شوند
مانند:
- ظلم و تعدی بر مردم.
- کفران نعمت. یعنی به کار نبردن نعمت در آن مسیری که خداوند می‌‌خواهد.
گناهانی که پشیمانی به بار می‌آورند
مانند:
- منع زکات تا زمانی که مرگ برسد.
اگر نماز پذیرفته نشود هیچ عملی از انسان پذیرفته نمی‌شود. اما شاخصۀ اصلی پذیرش نماز زکات است.
گناهانی که باعث زوال نعمت می‌شوند
مانند:
- عصيان العارف بالبَغی. اگر از انسان مؤمن گناهی سر بزند باعث زوال نعمت می‌شود نه تغییر نعمت.
گناهانی که باعث محرومیت از نصیب إلهی می‌شوند
مانند:
- إظهار فقر کردن. إظهار فقر، گله‌گذاری از خداوند است.
- خوابيدن در وقت نماز عشاء و در وقت نماز صبح.
- کوچک شمردن نعمت‌های إلهی.
- شکایت از خداوند. اینکه بگوید: وضع مالی خوبی ندارم. این شکایت کردن از خداوند است.
پس برای بهره بردن از ضیافت إلهی در ماه رمضان ابتدا باید توبه کرد آن هم با شرایطی که ذکر شد. و در ادامه هم اثر گناه را به‌واسطۀ غفاریت از بین برد.
نکته‌ای در باب فضیلت شب نیمۀ شعبان
در ماه رمضان یک نقطۀ اوج وجود دارد به نام: لیالی قدر.
از امام باقر دربارۀ فضیلت شب نیمۀ شعبان سؤال شد. فرمودند: آن شب با فضیلت‌ترین شب بعد از شب قدر است پس در این شب به سوی خداوند تقرب پیدا کنید! چون خدا این شب را برای ما اهل‌بیت قرار داده است به إزاء شب قدری که برای پیامبر ما قرار داد.
بنابراین ما دو شب قدر داریم. یک شب قدر که مربوط است به اهل بیت در نیمۀ شعبان و یک شب قدر هم مربوط به پیامبر در ماه رمضان است.
خصائص شب قدر
خصیصه اول: شبی که در آن قرآن نازل شده است. (دخان:۳)
خصیصه دوم: شبی که هر امری در آن مقدر می‌شود. (دخان:۴)
امام باقر فرمودند: در شب قدر هر آنچه از نيكی و بدی فرمانبری و نافرمانی تولد و مرگ يا روزی‌ای كه تا سال آينده رخ خواهد داد مشخص و معين می‌شود. پس هر آنچه در آن شب معين شود و بر آن حكم رود حتمی و يقينی است و خواست خداوند نيز بر آن وارد است.
نتیجه اینکه:
اولا ما دو لیلۀ قدر داریم. یکی لیلۀ قدری‌ست که بر شب نیمۀ شعبان تطبیق می‌شود و یکی هم لیلۀ قدری‌ست که بر لیالی قدر در ماه رمضان تطبیق می‌شود.
ثانیا لیلۀ قدر دارای دو خصوصیت است.
خصوصیت اول اینکه شب نزول قرآن است. این خصوصیت اختصاص به لیلۀ قدر در ماه رمضان دارد. خصوصیت دوم هم این است که در آن شب دربارۀ مقدرات امور تصمیم‌گیری می‌شود.
رابطۀ شب نیمۀ شعبان با لیالی قدر در ماه رمضان
در رابطه با ارتباط بین شب نیمۀ شعبان و لیالی قدر گفته‌اند:
لیلۀ قدری که نیمۀ شعبان است از خداوند درخواست می‌شود و در لیالی قدر ماه رمضان به شخص اختصاص داده می‌شود. پس شما امشب این مقدرات را درخواست می‌کنید تا در لیالی قدر ماه مبارک به شما اختصاص داده شود. این درخواست‌ها را به چه واسطه‌ای بخواهیم؟
امام صادق فرمودند: ارادۀ پروردگار كه تقدير امور خلق می‌كند به سوى شما از آسمان مشيتش فرود می‌آيد و از منازل شما براى خلق صادر می‌شود و آنچه از احكام بندگان به صورت مشروح بیان شده از جانب شما صادر شده است.
پس ارادۀ پروردگار در تقدیر امورش به خانۀ اهل بیت نازل می‌شود. یعنی مقدرات تمام امور زندگی یک نفر را در شب نیمۀ شعبان به دست امام زمان می‌دهند. تا امام زمان نگاه کند و مقدرات را تأیید یا رد کند. یعنی: تعیین مقدرات امور به دست مبارک امام زمان قرار داده شده و مقدرات تمام عالم نزد صاحب العصر و الزمان فرود می‌آید.
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
گزیده سخنرانی
استاد سیدمحمدباقر علوی تهرانی
موضوع : #آداب_ورود_به_ماه_رمضان | جلسه ۹
شـــنبـه ۵ اسـفنــد ۱۴۰۲
مسجد حضرت امیر علیه‌السلام
@Fares_ir
مهم‌ترین ادب در ماه رمضان امساک از خوردن و آشامیدن است
ماه رمضان ماه ضیافت إلهی‌ست و همۀ مردم هم به این میهمانی دعوت دارند. میهمان این ضیافت قلب و روح انسان است. بنابراین در این پذیرایی این ضیافت در قالب خوراکی‌ها و نوشیدنی‌ها نیست بلکه مهم‌ترین ادب این میهمانی، روزه‌داری و امساک از خوردن و آشامیدن است. لذا این ماه دارای یک ظرفیت فوق‌العاده برای تعالی روح است. اما اکثر مردم از فیوضات این ماه بی‌بهره هستند و نهایت چیزی که عائدشان می‌شود تحمل گرسنگی و تشنگی است و این خودش نکوهیده است. چون آن بهره‌ای که شایسته است از این ماه برده نشده است.
بهرۀ شایسته‌ای که باید از این ماه برده شود ارتقاء مقام در حد عباد صالح خداوند است. اِلحاق به عباد صالح خدا، همان چیزی است که حضرت یوسف از خدا درخواست کرد. (یوسف:۱۰۱) بستر این الحاق، ماه رمضان است. اما گناه بزرگ‌ترین مانع برای رسیدن به این رتبه است. برای عاری شدن از گناه اولا باید توبه کنیم تا از گناهان پاک شویم و ثانیا اعمالی انجام دهیم تا به‌واسطۀ آن‌ها اثر گناهان از بین برود. در این جلسه به بیان برخی از اثرات سوء گناهان می‌پردازیم.
گناهانی که باعث تغییر نعمت می‌شوند
مانند:
- ظلم و تعدی بر مردم.
- کفران نعمت. یعنی به کار نبردن نعمت در آن مسیری که خداوند می‌‌خواهد.
گناهانی که پشیمانی به بار می‌آورند
مانند:
- منع زکات تا زمانی که مرگ برسد.
اگر نماز پذیرفته نشود هیچ عملی از انسان پذیرفته نمی‌شود. اما شاخصۀ اصلی پذیرش نماز زکات است.
گناهانی که باعث زوال نعمت می‌شوند
مانند:
- عصيان العارف بالبَغی. اگر از انسان مؤمن گناهی سر بزند باعث زوال نعمت می‌شود نه تغییر نعمت.
گناهانی که باعث محرومیت از نصیب إلهی می‌شوند
مانند:
- إظهار فقر کردن. إظهار فقر، گله‌گذاری از خداوند است.
- خوابيدن در وقت نماز عشاء و در وقت نماز صبح.
- کوچک شمردن نعمت‌های إلهی.
- شکایت از خداوند. اینکه بگوید: وضع مالی خوبی ندارم. این شکایت کردن از خداوند است.
پس برای بهره بردن از ضیافت إلهی در ماه رمضان ابتدا باید توبه کرد آن هم با شرایطی که ذکر شد. و در ادامه هم اثر گناه را به‌واسطۀ غفاریت از بین برد.
نکته‌ای در باب فضیلت شب نیمۀ شعبان
در ماه رمضان یک نقطۀ اوج وجود دارد به نام: لیالی قدر.
از امام باقر دربارۀ فضیلت شب نیمۀ شعبان سؤال شد. فرمودند: آن شب با فضیلت‌ترین شب بعد از شب قدر است پس در این شب به سوی خداوند تقرب پیدا کنید! چون خدا این شب را برای ما اهل‌بیت قرار داده است به إزاء شب قدری که برای پیامبر ما قرار داد.
بنابراین ما دو شب قدر داریم. یک شب قدر که مربوط است به اهل بیت در نیمۀ شعبان و یک شب قدر هم مربوط به پیامبر در ماه رمضان است.
خصائص شب قدر
خصیصه اول: شبی که در آن قرآن نازل شده است. (دخان:۳)
خصیصه دوم: شبی که هر امری در آن مقدر می‌شود. (دخان:۴)
امام باقر فرمودند: در شب قدر هر آنچه از نيكی و بدی فرمانبری و نافرمانی تولد و مرگ يا روزی‌ای كه تا سال آينده رخ خواهد داد مشخص و معين می‌شود. پس هر آنچه در آن شب معين شود و بر آن حكم رود حتمی و يقينی است و خواست خداوند نيز بر آن وارد است.
نتیجه اینکه:
اولا ما دو لیلۀ قدر داریم. یکی لیلۀ قدری‌ست که بر شب نیمۀ شعبان تطبیق می‌شود و یکی هم لیلۀ قدری‌ست که بر لیالی قدر در ماه رمضان تطبیق می‌شود.
ثانیا لیلۀ قدر دارای دو خصوصیت است.
خصوصیت اول اینکه شب نزول قرآن است. این خصوصیت اختصاص به لیلۀ قدر در ماه رمضان دارد. خصوصیت دوم هم این است که در آن شب دربارۀ مقدرات امور تصمیم‌گیری می‌شود.
رابطۀ شب نیمۀ شعبان با لیالی قدر در ماه رمضان
در رابطه با ارتباط بین شب نیمۀ شعبان و لیالی قدر گفته‌اند:
لیلۀ قدری که نیمۀ شعبان است از خداوند درخواست می‌شود و در لیالی قدر ماه رمضان به شخص اختصاص داده می‌شود. پس شما امشب این مقدرات را درخواست می‌کنید تا در لیالی قدر ماه مبارک به شما اختصاص داده شود. این درخواست‌ها را به چه واسطه‌ای بخواهیم؟
امام صادق فرمودند: ارادۀ پروردگار كه تقدير امور خلق می‌كند به سوى شما از آسمان مشيتش فرود می‌آيد و از منازل شما براى خلق صادر می‌شود و آنچه از احكام بندگان به صورت مشروح بیان شده از جانب شما صادر شده است.
پس ارادۀ پروردگار در تقدیر امورش به خانۀ اهل بیت نازل می‌شود. یعنی مقدرات تمام امور زندگی یک نفر را در شب نیمۀ شعبان به دست امام زمان می‌دهند. تا امام زمان نگاه کند و مقدرات را تأیید یا رد کند. یعنی: تعیین مقدرات امور به دست مبارک امام زمان قرار داده شده و مقدرات تمام عالم نزد صاحب العصر و الزمان فرود می‌آید.
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
گزیده سخنرانی
استاد سیدمحمدباقر علوی تهرانی
موضوع : #آداب_ورود_به_ماه_رمضان | جلسه ۹
شـــنبـه ۵ اسـفنــد ۱۴۰۲
مسجد حضرت امیر علیه‌السلام
@Fares_ir