♦️لزوم تمرین نظریهسازی و عبور از نظریهبازی /۲
✍حسن محدثیی گیلوایی
۱۶ اسفند ۱۴۰۳
اتفاقا دو روز پیش (سهشنبه ۱۴ اسفند) در پاسخ به پرسش دانشجویان در کلاس نظریههای معاصر جامعهشناسیی مقطع کارشناسی مبنی بر اینکه چرا باید نظریههای کلان را بخوانیم و سپس دور بریزیم؟ بعد توضیحات مفصل، و نیز بحث در بارهی لزوم تمرین و حرکت به سوی نظریهسازی، از دانشجویان خواستم که موضوعی را پیشنهاد کنند تا برای آن نظریهای بسازیم. نظریهی ما قرار نیست که صددرصد بیعیب باشد. فعلا ساخت یک نظریه را تمرین میکنیم.
یکی از دانشجویان موضوع "سلیقهی موسیقی" را پیشنهاد کرد و من تغییر اش دادم به سلیقهی موسیقایی (musical taste) و سپس با کمک گرفتن از دانشجویان نظریهی زیر را در بارهی سلیقهی موسیقایی ساختیم. این البته فقط یک تمرین بود.
تمرین ساخت نظریهای در بارهی سلیقهی موسیقایی
۱- انسان حیوانی نیازمند است و نیازهای متنوعی دارد،
۲- یکی از نیازهای مهم انسان ابراز خویشتن است،
۳- یکی از راههای مهم ابراز خویشتن رویآوری به هنر است،
۴- موسیقی یکی از مهمترین هنرهایی است که در باهمستانهای گوناگون تاریخ وجود داشته و آدمی برای ابراز خویشتن بدان پناه برده و از آن بهره گرفته است،
۵- در فرهنگ موسیقاییی باهمستانها، انواعی از موسیقی، بسته به نیازها و کاربردها، شکل میگیرد،
۶- در جهان مدرن به دلیل وجود انواع رسانهها ما با پدیدهی انتقال فرهنگی و مصارف متنوع فرهنگی مواجه هستیم و لذا سبکهای گوناگون موسیقایی از ملل مختلف مورد مصرف افراد یک جامعه و از جمله مردم جامعهی ما است،
۷- افراد معمولا برای رویآوری به سبک خاصی از موسیقی، به نوعی آمادگیی پیشینی نیاز دارند که به آن تربیت شنیداری و آمادهگیی انفسی گفته میشود،
۸- از میان سبکهایی که افراد با آن آشنایی دارند، سبکی را برمیگزینند که با احوال روانی و اجتماعیی آنان همخوانی داشته باشد. مثلا زندهگی ذیل یک ایدهئولوژیی تحمیلی و آمرانه، میل به عصیان را در افراد بیدار میسازد. آنگاه سبکی از موسیقی که نماد نوعی عصیان باشد، پرطرفدار میشود. اگر ایدهیولوژیی مسلط زیست دنیوی را نفی کند، سبکی از موسیقی که بر امور دنیوی تاکید دارد، اقبال پیدا میکند. بدین ترتیب، سلیقهی موسیقاییی افراد شکل میگیرد.
در این تمرین نظریهسازی، ما ساخت یک نظریه از نوع قیاسی را در بارهی سلیقهی موسیقایی دنبال کردیم. از هشت گزارهای که از عام به خاص چیده شده و در پیوند با هم قرار گرفته اند، کمک گرفتیم و هر یک را با تکیه بر مفاهیمی خاص پروردیم و یک نظریه ساختیم که میتوان از آن فرضیههایی را برای صحتآزمایی بیرون کشید.
اگرچه نظریهسازی کاری مهم و تخصصی است، اما غیر ممکن نیست و برخلاف نظر برخی مدرسان و صاحبنظران، این کاری نیست که اختصاص به از ما بهتران داشته باشد و حتما دانشگاههای ما موظف اند دانشمندان و متفکرانی نظریهپرداز تربیت کنند نه کسانی که در حد مصرف مداوم نظریهها و اندیشههای دیگران توقف کرده اند.
#نظریهخوانی
#نظریهبازی
#نظریهسازی
#ساخت_نظریه
#مصرف_نظریه
#سلیقهی_موسیقایی
@NewHasanMohaddesi
✍حسن محدثیی گیلوایی
۱۶ اسفند ۱۴۰۳
اتفاقا دو روز پیش (سهشنبه ۱۴ اسفند) در پاسخ به پرسش دانشجویان در کلاس نظریههای معاصر جامعهشناسیی مقطع کارشناسی مبنی بر اینکه چرا باید نظریههای کلان را بخوانیم و سپس دور بریزیم؟ بعد توضیحات مفصل، و نیز بحث در بارهی لزوم تمرین و حرکت به سوی نظریهسازی، از دانشجویان خواستم که موضوعی را پیشنهاد کنند تا برای آن نظریهای بسازیم. نظریهی ما قرار نیست که صددرصد بیعیب باشد. فعلا ساخت یک نظریه را تمرین میکنیم.
یکی از دانشجویان موضوع "سلیقهی موسیقی" را پیشنهاد کرد و من تغییر اش دادم به سلیقهی موسیقایی (musical taste) و سپس با کمک گرفتن از دانشجویان نظریهی زیر را در بارهی سلیقهی موسیقایی ساختیم. این البته فقط یک تمرین بود.
تمرین ساخت نظریهای در بارهی سلیقهی موسیقایی
۱- انسان حیوانی نیازمند است و نیازهای متنوعی دارد،
۲- یکی از نیازهای مهم انسان ابراز خویشتن است،
۳- یکی از راههای مهم ابراز خویشتن رویآوری به هنر است،
۴- موسیقی یکی از مهمترین هنرهایی است که در باهمستانهای گوناگون تاریخ وجود داشته و آدمی برای ابراز خویشتن بدان پناه برده و از آن بهره گرفته است،
۵- در فرهنگ موسیقاییی باهمستانها، انواعی از موسیقی، بسته به نیازها و کاربردها، شکل میگیرد،
۶- در جهان مدرن به دلیل وجود انواع رسانهها ما با پدیدهی انتقال فرهنگی و مصارف متنوع فرهنگی مواجه هستیم و لذا سبکهای گوناگون موسیقایی از ملل مختلف مورد مصرف افراد یک جامعه و از جمله مردم جامعهی ما است،
۷- افراد معمولا برای رویآوری به سبک خاصی از موسیقی، به نوعی آمادگیی پیشینی نیاز دارند که به آن تربیت شنیداری و آمادهگیی انفسی گفته میشود،
۸- از میان سبکهایی که افراد با آن آشنایی دارند، سبکی را برمیگزینند که با احوال روانی و اجتماعیی آنان همخوانی داشته باشد. مثلا زندهگی ذیل یک ایدهئولوژیی تحمیلی و آمرانه، میل به عصیان را در افراد بیدار میسازد. آنگاه سبکی از موسیقی که نماد نوعی عصیان باشد، پرطرفدار میشود. اگر ایدهیولوژیی مسلط زیست دنیوی را نفی کند، سبکی از موسیقی که بر امور دنیوی تاکید دارد، اقبال پیدا میکند. بدین ترتیب، سلیقهی موسیقاییی افراد شکل میگیرد.
در این تمرین نظریهسازی، ما ساخت یک نظریه از نوع قیاسی را در بارهی سلیقهی موسیقایی دنبال کردیم. از هشت گزارهای که از عام به خاص چیده شده و در پیوند با هم قرار گرفته اند، کمک گرفتیم و هر یک را با تکیه بر مفاهیمی خاص پروردیم و یک نظریه ساختیم که میتوان از آن فرضیههایی را برای صحتآزمایی بیرون کشید.
اگرچه نظریهسازی کاری مهم و تخصصی است، اما غیر ممکن نیست و برخلاف نظر برخی مدرسان و صاحبنظران، این کاری نیست که اختصاص به از ما بهتران داشته باشد و حتما دانشگاههای ما موظف اند دانشمندان و متفکرانی نظریهپرداز تربیت کنند نه کسانی که در حد مصرف مداوم نظریهها و اندیشههای دیگران توقف کرده اند.
#نظریهخوانی
#نظریهبازی
#نظریهسازی
#ساخت_نظریه
#مصرف_نظریه
#سلیقهی_موسیقایی
@NewHasanMohaddesi