🧠 چرا جمهوری اسلامی عادت به حمله به کشتی های تجاری دارد؟
چون حمله به کشتی‌های تجاری در مرز خاکستری حقوق بین‌الملل قرار می‌گیرد و واکنش نظامی صریح کشور هدف (مثلاً آمریکا) را سخت‌تر می‌شود توجیه کرد.
زیرا:
۱. حمله به کشتی تجاری به معنای حمله مستقیم به دولت نیست.
در حقوق بین‌الملل، وقتی کشوری به یک کشتی نظامی حمله می‌کند، این حمله به مثابه حمله مستقیم به حاکمیت و نیروی مسلح آن کشور تلقی می‌شود. چنین حمله‌ای، اگر شدت کافی داشته باشد، حمله مسلحانه محسوب می‌شود و طبق ماده ۵۱ منشور ملل متحد، کشور قربانی می‌تواند به دفاع مشروع متوسل شود.
اما حمله به کشتی تجاری – حتی اگر آن کشتی تحت پرچم یک کشور باشد – لزوماً به عنوان حمله به آن کشور شناخته نمی‌شود، مگر این که حمله بسیار شدید و هدفمند باشد.
۲. استفاده از ابهام حقوقی برای جنگ نامتقارن
ایران و بازیگرانی مشابه (مانند گروه‌های نیابتی یا شبه‌نظامیان همسو با ایران) گاهی از این ابهام حقوقی بهره می‌برند تا فشار سیاسی یا نظامی وارد کنند، بدون آن که خطر واکنش نظامی گسترده از سوی قدرت‌های بزرگ مثل آمریکا را به جان بخرند. این رویکرد همچنین به آن‌ها امکان انکار پذیری می‌دهد؛ یعنی می‌توانند ادعا کنند که مسئول حمله نبوده‌اند یا مدرکی در دست نیست.
۳. پرونده سکوهای نفتی چه درسی به ایران داد؟
در پرونده سکوهای نفتی، دیوان بین‌المللی دادگستری به‌صراحت اعلام کرد که حملات ایران به کشتی‌های تجاری آمریکا در دهه ۱۹۸۰ به اندازه‌ای شدید نبوده‌اند که آمریکا بتواند به بهانه دفاع مشروع به ایران حمله کند. این رأی در عمل سابقه‌ای حقوقی ایجاد کرد که به ایران نشان داد حمله به کشتی‌های تجاری فضای مانور بیشتری دارد تا مثلاً حمله به یک ناو جنگی.
۴. حملات امروز؛ جنگ سایه‌ها در دریا
در سال‌های اخیر نیز شاهد حملات به نفت‌کش‌ها، مین گذاری‌ها و خرابکاری هایی در خلیج فارس و دریای عمان بوده‌ایم. اغلب این حملات به ایران نسبت داده می‌شود یا توسط گروه‌های نیابتی مانند حوثی ها یا گروه‌های شبه‌نظامی در عراق انجام می‌شود. این اقدامات در چارچوب آن‌چه "جنگ سایه" نامیده می‌شود قرار دارند؛ نه صلح کامل است و نه جنگ تمام عیار.
😄 نتیجه
در نهایت، ایران و برخی دیگر از بازیگران منطقه‌ای به کشتی‌های تجاری حمله می‌کنند نه چون بی‌خطر است، بلکه چون هزینه چنین حملاتی از نظر حقوقی و سیاسی کمتر از حمله به اهداف نظامی مستقیم است و مانع آن می‌شود که کشورهای غربی بتوانند به‌راحتی واکنش نظامی مشروع و قانونی نشان دهند.
@Human_rights_for_world
چون حمله به کشتی‌های تجاری در مرز خاکستری حقوق بین‌الملل قرار می‌گیرد و واکنش نظامی صریح کشور هدف (مثلاً آمریکا) را سخت‌تر می‌شود توجیه کرد.
زیرا:
۱. حمله به کشتی تجاری به معنای حمله مستقیم به دولت نیست.
در حقوق بین‌الملل، وقتی کشوری به یک کشتی نظامی حمله می‌کند، این حمله به مثابه حمله مستقیم به حاکمیت و نیروی مسلح آن کشور تلقی می‌شود. چنین حمله‌ای، اگر شدت کافی داشته باشد، حمله مسلحانه محسوب می‌شود و طبق ماده ۵۱ منشور ملل متحد، کشور قربانی می‌تواند به دفاع مشروع متوسل شود.
اما حمله به کشتی تجاری – حتی اگر آن کشتی تحت پرچم یک کشور باشد – لزوماً به عنوان حمله به آن کشور شناخته نمی‌شود، مگر این که حمله بسیار شدید و هدفمند باشد.
۲. استفاده از ابهام حقوقی برای جنگ نامتقارن
ایران و بازیگرانی مشابه (مانند گروه‌های نیابتی یا شبه‌نظامیان همسو با ایران) گاهی از این ابهام حقوقی بهره می‌برند تا فشار سیاسی یا نظامی وارد کنند، بدون آن که خطر واکنش نظامی گسترده از سوی قدرت‌های بزرگ مثل آمریکا را به جان بخرند. این رویکرد همچنین به آن‌ها امکان انکار پذیری می‌دهد؛ یعنی می‌توانند ادعا کنند که مسئول حمله نبوده‌اند یا مدرکی در دست نیست.
۳. پرونده سکوهای نفتی چه درسی به ایران داد؟
در پرونده سکوهای نفتی، دیوان بین‌المللی دادگستری به‌صراحت اعلام کرد که حملات ایران به کشتی‌های تجاری آمریکا در دهه ۱۹۸۰ به اندازه‌ای شدید نبوده‌اند که آمریکا بتواند به بهانه دفاع مشروع به ایران حمله کند. این رأی در عمل سابقه‌ای حقوقی ایجاد کرد که به ایران نشان داد حمله به کشتی‌های تجاری فضای مانور بیشتری دارد تا مثلاً حمله به یک ناو جنگی.
۴. حملات امروز؛ جنگ سایه‌ها در دریا
در سال‌های اخیر نیز شاهد حملات به نفت‌کش‌ها، مین گذاری‌ها و خرابکاری هایی در خلیج فارس و دریای عمان بوده‌ایم. اغلب این حملات به ایران نسبت داده می‌شود یا توسط گروه‌های نیابتی مانند حوثی ها یا گروه‌های شبه‌نظامی در عراق انجام می‌شود. این اقدامات در چارچوب آن‌چه "جنگ سایه" نامیده می‌شود قرار دارند؛ نه صلح کامل است و نه جنگ تمام عیار.
😄 نتیجه
در نهایت، ایران و برخی دیگر از بازیگران منطقه‌ای به کشتی‌های تجاری حمله می‌کنند نه چون بی‌خطر است، بلکه چون هزینه چنین حملاتی از نظر حقوقی و سیاسی کمتر از حمله به اهداف نظامی مستقیم است و مانع آن می‌شود که کشورهای غربی بتوانند به‌راحتی واکنش نظامی مشروع و قانونی نشان دهند.
@Human_rights_for_world