ПАРУС انجمن پاروس


Channel's geo and language: Iran, Persian
Category: Linguistics


انجمن پارسی روسی‌دانان (انجمن #پاروس)
Персидская Ассоциация РУСскознающих
Persian Association of RUssian language Scholars
ارتباط با ادمین:
@Shnsim2
صفحهٔ اینستاگرام ما: parus_ir
رایانامهٔ ما: parus_ir@mail.ru

Related channels  |  Similar channels

Channel's geo and language
Iran, Persian
Category
Linguistics
Statistics
Posts filter


مهم‌ترین افعالی که تنها با ся- به‌کار می‌روند:

трудиться¹
کار کردن؛ زحمت کشیدن؛ به خود زحمت دادن
стараться
کوشش کردن، کوشیدن، سعی کردن (داشتن)، تلاش کردن؛ سعی و کوشش (جدیت) به خرج دادن
стремиться²
تمایل داشتن؛ تلاش داشتن (کردن)؛ کوشیدن، کوشش کردن، در تلاش بودن؛ در پی (به دنبال) ... بودن
надеяться
امیدوار بودن، امید داشتن (بستن)؛ توقع داشتن؛ اطمینان داشتن
бояться
ترسیدن؛ تحمل ... را نداشتن
гордиться
به ... افتخار کردن؛ مغرور بودن (شدن)
казаться³
به‌نظر آمدن (رسیدن)؛ نمودار شدن
смеяться
خندیدن، خنده کردن؛ مسخره کردن؛ شوخی کردن
улыбаться, улыбнуться
لبخند زدن، تبسم کردن؛ تبسمی کردن (برای СВ)
любоваться
از تماشای (دیدن) ... لذت بردن
лениться
تنبلی کردن
толпиться
ازدحام کردن، جمع شدن
распоряжаться, распорядиться
دستور دادن؛ فرمان دادن، امر کردن؛ اداره کردن؛ حاکم بودن، حکومت کردن؛ در اختیار خود گرفتن، در اختیار ... بودن
нуждаться
در فقر و تنگ‌دستی به‌سر بردن؛ نیاز داشتن، نیازمند ... بودن
оставаться, остаться
ماندن؛ باقی ماندن؛ جا ماندن؛ به (بر) جا ماندن (بودن)
становиться (СВ = стать)
ایستادن؛ قرار گرفتن؛ از کار افتادن؛ برخاستن؛ شدن؛ بدل (تبدیل) شدن؛ به صورت ... درآمدن؛ شروع کردن؛ بنای ... را گذاشتن (نهادن)
ложиться (СВ = лечь)
خوابیدن، خوابیده بودن، دراز کشیدن
являться, явиться
حاضر شدن، حضور یافتن، آمدن؛ به حضور ... رسیدن؛ بودن؛ در حکم ... بودن؛ به منزله ... بودن؛ شدن؛ پیدا شدن، به وجود آمدن
появляться, появиться
پیدا (ظاهر) شدن؛ پا به عرصه وجود گذاشتن؛ پدید (پیش) آمدن

- با معنای تقابل یا رابطه (عمل) متقابل:
расставаться, расстаться
جدا شدن؛ از خود جدا کردن؛ وداع کردن؛ ترک گفتن (کردن)؛ از دست دادن
здороваться, поздороваться
سلام کردن؛ خوش‌آمد گفتن
бороться
مبارزه (پیکار) کردن؛ کشتی گرفتن؛ دست و پنجه نرم کردن
соревноваться
مسابقه دادن

- قابل استفاده فقط در سوم‌شخص (معمولاً مفرد):
нездоровиться
حال نداشتن، مریض‌احوال (ناخوش) بودن
смеркаться
[هوا] تاریک شدن، گرگ و میش بودن
случаться, случиться
اتفاق افتادن؛ پیش آمدن؛ شدن

--------------
1 трудить разг.: خسته کردن؛ زحمت دادن
2 стремить устар.: باسرعت کشاندن؛ جلب کردن
3 казать мест.: ظاهر (نمایان) شدن
4 любовать мест.: با علاقه انتخاب (گلچین) کردن
5 статься (СВ) разг.: اتفاق افتادن، شدن
6 являть, явить: نشان (بروز) دادن؛ بودن
7 бороть разг.: چیره شدن، فائق آمدن، غلبه کردن
8 смеркать: رو به افول نهادن؛ خاموش (زایل) شدن
9 случать, случить: با هم جفت کردن [حیوانات]

t.me/parus_ir


مهم‌ترین کلمات مختوم به ё در زبان روسی

این کلمات عمدتاً محاوره‌ای بوده و دارای لحن تحقیرآمیز هستند.
(به مفرد یا جمع بودن معنای فارسی کلمات توجه شود.)


её → - | او، مال او (ضمیر ملکی مؤنث)
мумиё → - | (مومیا (نوعی ماده معدنی
остриё → острый | نوک (سر) تیز؛ تیغه؛ لبه تیز
своё → - | خود (ضمیر ملکی خنثی)، مال (حق) خود
сё → - | این (ضمیر اشاره خنثی)
ещё → - | هنوز؛ باز، دیگر؛ همین، همان، تا
бабьё → баба | زن‌ها، زنیکه‌ها
дубьё → дуб | چوب و چماق؛ آدم‌های خنگ و کودن
цевьё → - | [میله، محور؛ روپوش لوله [تفنگ
свежьё → свежий | [ماهی تازه [از آب گرفته‌شده
ружьё → - | تفنگ
мальё → малый | ماهی ریز
бельё → белый | [پوشاک زیر؛ رخت [سفید
жильё → жить | مسکن، منزل؛ زیستگاه
гнильё → гнить | چیز فاسد و گندیده
гольё → голый | لختی؛ نیازمندان؛ پوست حیوان
смольё → смола | الوار صمغ‌دار [درختان]
жульё → жулик | دزدان؛ حقه‌بازان
быльё → - | علف، گیاه
хламьё → хлам | خرت و پرت؛ چیزهای به‌دردنخور
хамьё → хам | فرومایگان؛ آدم‌های گستاخ؛ بی‌ادبان
рваньё → рвать | لباس پاره‌پوره؛ اراذل؛ سفلگان
хулиганьё → хулиган | لات‌ها؛ اراذل و اوباش
лганьё → лгать | دروغگویی؛ دروغ
тканьё → ткать | [بافتن؛ بافتنی؛ [نقش بافته
стланьё → стлать | پهن کردن، انداختن
спаньё → спать | خوابیدن؛ خواب؛ جای خواب
враньё → врать | دروغگویی؛ دروغ، یاوه
жраньё → жрать | خوردن؛ بلعیدن؛ خوردنی
вороньё → ворон | لاشخورها؛ آدم‌های حریص
копьё → - | نیزه
тряпьё → тряпка | کهنه‌پاره؛ تکه؛ لباس کهنه
комарьё → комар | پشه‌ها
старьё → старый | چیز[های] کهنه؛ آدم‌پیرها
зверьё → зверь | حیوان وحشی؛ آدم‌های وحشی
офицерьё → офицер | افسران، افسرها
корьё → кора | پوست [کنده‌شده از] درخت
сырьё → сырой | مواد خام، مواد
полусырьё → полу + сырой | مواد نیمه‌خام
мсьё → - | مسیو، آقا؛ [شخص] فرانسوی
солдатьё → солдат | سرباز، آشخور
битьё → бить | زدن؛ کتک زدن؛ ضربه؛ برخورد
витьё → вить | بافتن؛ تابیدن؛ بافته
литьё → лить | ریختن؛ ریخته‌گری
питьё → пить | نوشیدن؛ نوشیدنی
бритьё → брить | اصلاح صورت، ریش‌تراشی
шитьё → шить | بافتن؛ بافندگی؛ بافته
дутьё → дуть | وزش، وزیدن؛ دمیدن؛ غرور؛ اخم
гнутьё → гнуть | خم کردن
чутьё → чуять | شامه، بویایی؛ شم؛ غریزه
житьё → жить | زندگی؛ عمر؛ سبک زندگی
бытьё → быть | زندگی، زیستن؛ معیشت
забытьё → забыть | بیهوشی؛ بی‌حالی؛ چرت
полузабытьё → полу + забыть | نیمه‌خواب
вытьё → выть | زوزه کشیدن؛ زوزه؛ ناله
мытьё → мыть | شستن؛ شستشو
нытьё → ныть | درد؛ ناله؛ درد کردن؛ نالیدن
рытьё → рыть | کندن، حفر کردن
мятьё → мять | فشردن؛ نرم کردن؛ له کردن
кулачьё → кулак | کولاک*؛ [قشر] کولاک‌ها
дурачьё → дурак | خل‌ها، خل و چل‌ها
мужичьё → мужик | مردک، مرتیکه
старичьё → старик | آدم‌پیرها، پیر و پاتال‌ها

t.me/parus_ir


🐶
будить зверя в ком-л.
[آن] روی سگ کسی را بالا آوردن

(معنای تحت‌اللفظی: حیوان وحشی را در کسی بیدار کردن)
— вызывать, возбуждать в ком-л. грубые инстинкты.

• Не буди во мне зверя!
• Don't bring out the beast in me!
• اون روی سگ منو بالا نیار!


t.me/parus_ir


🪦
ПЕРЕВЕРНУТЬСЯ В ГРОБУ

перевернуться в гробу
turn (over) in one's grave
در گور [به] [خود] لرزیدن
(معنای تحت‌اللفظی: در گور واژگون یا چپه شدن)

- Шекспир бы в гробу перевернулся, если бы увидел эту постановку "Гамлета".

- Shakespeare would turn in his grave if he saw this production of Hamlet.

- شکسپیر اگر این اجرای هملت را می‌دید، در گور خود می‌لرزید. یا شکسپیر با این اجرای هملت در گور خود لرزید.


t.me/parus_ir


• лев = 🦁 شیر

• львиный прил.

ЛЬВИНАЯ ДОЛЯ (ЧАСТЬ)
— самая большая, лучшая часть чего-н.
قسمت (بخش) اعظم

- львиная доля бюджета [доходов / денег / заработка / заслуг / информации / работы / успеха...]
- قسمت اعظم بودجه [درآمدها / پول / حقوق / خدمات / اطلاعات / کار / موفقیت...]

t.me/parus_ir


НЕСТЬ ≈ نیست
🔸
безл. в знач. сказ., кого-, чего-л.
— об отсутствии чего-л. в наличии; нет.
🔸
несть конца
чему (уст.)
— о том, что долго длится, не прекращается; нет, не предвидится конца чему-л.

• Несть конца мучениям.
رنج‌ها تمام‌نشدنی‌اند.
• Несть конца этому самодовольству.
این خودپسندی را پایانی نیست.
🔸
несть числа
кому-чему (уст.)
— об очень большом количестве кого-, чего-л.

• Несть числа безвинным жертвам!
بی‌شمارند قربانیان بی‌گناه!
• Их восторгам несть числа.
وجد و شعفشان را حد و حصری نیست.
• Несть числа примерам его глупости.
نمونه‌های حماقت او فراوان‌اند.

t.me/parus_ir


НАСМАРКУ | нареч. разг.
🔸
— без положительного результата; впустую, напрасно, зря.
➖➖➖
идти (пойти) насмарку
🔸
— оканчиваться впустую, без положительного результата, пропадать, уничтожаться.
بر باد رفتن، هدر رفتن
➖➖➖
- Всё пошло насмарку.
همه چیز بر باد رفت.
- Весь труд шёл насмарку.
همه‌ی زحمات داشت هدر می‌رفت.

t.me/parus_ir






САНИ мн. | سورتمه
🔸
сани → санки → саночки
(کلمه сани دو بار مصغر (کوتاه) شده و به‌شکل саночки درآمده‌است.)
🔸
Любишь кататься, люби и саночки возить.
هر که را طاووس باید، جورِ هندُستان کشد.

(تحت‌الفظی: [اگر] دوست داری سورتمهسواری کنی، [پس] بردن سورتمه [و تحمل سختی آن] را نیز دوست داشته باش.)

t.me/parus_ir


фалафель м.

(обжаренные в масле шарики из протёртых со специями плодов нута)

t.me/parus_ir


★ معنای کدام گزینه با بقیه متفاوت است؟
Poll
  •   ибо
  •   либо
  •   так как
  •   потому что
261 votes


ОБИНЯК уст.:

говорить без обиняков
رک و راست گفتن؛ صاف و پوست‌کنده گفتن
говорить (обиняком) обиняками
حرف‌های دوپهلو زدن، با کنایه حرف زدن

t.me/parus_ir


سلامی گرم به همه شما خوبان.
یکی از مهم‌ترین حروف ربط در زبان روسی، حرف ربط который است که چند مثال از کاربرد آن را در زیر می‌بینیم. سپاس از همراهی‌تان. 😊

★ Примеры употребления союза который в...

1⃣• именительном падеже:

- آن خانم دخترعمه من است که در روستا زندگی می‌کند.
- Та женщина — моя двоюродная сестра, которая живёт в деревне.

- فصل بهار که زیباترین فصل است، برای من نماد طبیعت است.
- Весна, которая — самое красивое время года, для меня — это символ природы.

- فوتبال که یکی از انواع ورزش است، امروزه بسیار محبوب است.
- Футбол, который — один из видов спорта, сегодня очень популярный.

2⃣• родительном падеже:

- دری که کلید آن را گم کرده‌ای، دیگر هرگز باز نخواهد شد.
- Дверь, ключ от которой ты потерял, больше никогда не откроется.

- کاری که از آن گریزان بودم، کار سنگینی بود.
- Работа, которой я избегал, была тяжёлая работа.

- باران‌هایی که دیگر موسم آنها گذشته‌است، زمین‌های ما را به‌خوبی آبیاری کردند.
- Дожди, время которых уже прошло, хорошо оросили наши земли.

3⃣• дательном падеже:

- این خانواده من است که از آن نمایش خوششان آمده بود.
- Это — моя семья, которой понравился тот спектакль.

- شخصی که دیروز به او مبلغی پول دادم، یکی از دوستان صمیمی من بود.
- Человек, которому я дал вчера сумму денег, был один из моих закадычных друзей.

- مادربزرگ که زندگی در شهر برایش سخت بود، به ده بازگشت.
- Бабушка, которой было трудно жить в городе, вернулась в село.

4⃣• винительном падеже:

- رمانی که پدرم می‌خواند، یکی از آثار تولستوی است.
- Роман, который читает мой отец, — один из произведений Толстого.

- من برای ماشینی که هنوز نخریده‌ام، نگران نیستم.
- Я не волнуюсь о машине, которую ещё не купил.

- میوه‌هایی را که در یخچال نگهداری می‌کنید، قبل از مصرف بشویید.
- Перед употреблением мойте фрукты, которые храните в холодильнике.

5⃣• творительном падеже:

- بازیگری که در فستیوال با او آشنا شدم، شخص مسنی است.
- Актёр, с которым я познакомился на фестивале, — пожилой человек.

- مغازه‌ای که پشت آن دارند ساختمان جدیدی می‌سازند، مال عمویم است.
- Магазин, за которым строят новое здание, принадлежит моему дяде.

- مدادی که داری با آن می‌نویسی مال کیست؟
- Чей это карандаш, которым ты пишешь?

6⃣• предложном падеже:

- من شخصی را که داری راجع‌به او حرف می‌زنی، نمی‌شناسم.
- Я не знаю человека, о котором ты говоришь.

- او مدرسه‌ای را دوست دارد که در آن حیاطی بسیار بزرگ و تعداد زیادی ساختمان‌های نو وجود دارد.
- Он любит школу, в которой есть очень большой двор и много новых зданий.

- آن شخص که در دوره [حکومت] او این استادیوم را افتتاح کردند، آخرین شاه ایران بود.
- Тот человек, при котором открыли этот стадион, был последним шахом Ирана.

________

★ نمونه‌ای از کاربرد دو который در یک جمله:
(بیشتر بدانید)

- می‌خواهم راجع‌به کتابی که پدر برایم خریده و برادرم دیگر با آن آشناست، صحبت کنم.
- Я хочу говорить о книге, которую отец мне купил и с которой мой брат уже знаком.


t.me/parus_ir




НЕВМОГОТУ разг. = НЕВМОЧЬ прост.
(خط زیر حرف بیانگر جای ضربه است.)
нареч. и в знач. сказ.:

• Мне это невмоготу.
• تحمل این [کار] را ندارم.
• Это ему невмоготу.
• زورش به این [کار] نمی‌رسد.

t.me/parus_ir


❗️КАНУТЬ (А ضربه روی)
1 и 2 л. не употр., -нет; сов. (устар.).
— капнуть, упасть каплей.
قطره قطره چکیدن (ریختن)

как в воду кануть — бесследно пропасть, исчезнуть:
• Он как в воду канул.
• غیبش زد. انگاری آب شده، رفته تو زمین.

кануть в вечность (или в прошлое) — исчезнуть навсегда
برای همیشه محو شدن (از بین رفتن)؛ به دیار نیستی (ابدیت) پیوستن

кануть в лету (Лету)* (высок.) — бесследно исчезнуть
نیست و نابود شدن، گم و گور شدن
------------
* Лета — река забвения в греческой мифологии

t.me/parus_ir


👁️ برخی نام‌های قدیمیِ مربوط به اعضای بدن

(حرف تیره‌شده بیانگر جای ضربه در آن حرف است.)
• власы* = волосы موها؛ مو
• лик = лицо صورت، چهره، رخ
• вежды** = веки, глаза پلک‌ها؛ دیدگان
• чело = лоб پیشانی، جبین
око*** = глаз چشم، دیده
• зеница = зрачок مردمک] چشم]
• ланита = щека گونه، لپ
• уста**** = губы, рот لب‌ها؛ دهان
• выя = шея گردن
• десница = правая рука دست راست
• шуйца = левая рука دست چپ
• перст = палец [انگشت [دست
• длань = ладонь کف دست

---------------------------------

* شکل مفرد آن влас (معادل волос) است.
** شکل مفرد آن вежда (معادل веко) است.
*** شکل جمع آن очи (معادل глаза) است.
**** همواره جمع است و شکل مفرد ندارد.

t.me/parus_ir


ЗНАЧЕНИЕ
معنی (معنا)؛ اهمیت
• буквальное значение معنی تحت‌اللفظی
• переносное значение معنی مجازی
• особое значение اهمیت ویژه
• существенное значение اهمیت اساسی

★ НАЗНАЧЕНИЕ
تعیین؛ انتصاب؛ تجویز؛ وظیفه، کاربرد
назначение цены تعیین قیمت
назначение платежа تعیین مبلغ
назначение и увольнение عزل و نصب
назначение кого-л. премьер-министром
انتصاب کسی به [مقام] نخست‌وزیری
назначение на пост председателя собрания
انتصاب به سمَت رئیس جلسه
назначения врача دستورات پزشک
назначение артиллерии وظیفه توپخانه
назначение коленчатого вала
خاصیت میل‌لنگ
• лечебное назначение کاربرد دارویی
• пункт назначения مقصد

★ ОБОЗНАЧЕНИЕ
علامت‌گذاری، نشانه‌گذاری؛ علامت، نشانه
• условное обозначение علامت قراردادی
• буквенное обозначение нот
نشانه‌گذاری نت‌ها بر اساس حروف

★ ПРЕДНАЗНАЧЕНИЕ
وظیفه؛ کاربرد، کاربری
• высокое предназначение писателя
وظیفه متعالی نویسنده
• социальное предназначение уголовного судопроизводства
هدف اجتماعی دادرسی کیفری

★ ПЕРЕНАЗНАЧЕНИЕ
تعیین مجدد؛ انتصاب مجدد (دوباره)
переназначение даты начала практики
تعیین مجدد تاریخ شروع کارآموزی
переназначение значимости предмета
تأکید دوباره بر اهمیت موضوع

t.me/parus_ir


کدام واژه با بقیه هم‌معنا نیست؟
Poll
  •   ЗАЧИН
  •   НАЧИН
  •   ПОЧИН
  •   هیچکدام
170 votes

20 last posts shown.