اقتصاد در گذر زمان(م.ع مختاری)

✳️ درصورت توافق نهایی با آمریکا و رفع تحریم‌ها باز هم با این حکمرانی اشتباه در درازمدت چیزی تغییر نخواهد کرد؛ تنها کسی که می‌تواند در آیتده ایران نام‌نیک برجای گذارد و با تغییرشیوه حکمرانی و انتقال قدرت، کارنامه اشتباه خود را تاحدودی سفید کند، شخص رهبر است؛ او شجاعانه مجلس فرمایشی فعلی را منحل، راه‌یافتگان شورای نگهبان را مرخص تا دریک انتخابات آزاد نمایندگان واقعی و ملی ایرانیان انتخاب شوند و سپس مقدمات اصلاح قانون‌اساسی توسط کمیته منتخب این مجلس برآمده از رای مردم فراهم شود؛ بجز قوای مسلح، سایر نهادها را به منتخب مردم در ریاست‌جمهوری واگذار کند و مدت‌زمان رهبری را هم از مادام‌العمری به ده‌ساله تغییر دهد؛ تمام بنیادها و ثروت‌های اختصاصی نهادهای فراقانونی را ملی اعلام کند و اقتصاد از زیرتسلط نهادهای نظامی خارج شود؛ البته دهها اقدام اصلاحی و مهم دیگرهم وجود دارد اما اساس همه آنها ایجاد اصلاحات فوق است؛ درغیراین‌صورت در آینده پیش‌رو شرایط خوبی برای ایران رقم‌نخواهد خورد و با این‌ ساختارپرازتعارض‌منافع درهمچنان برهمان پاشنه خواهد چرخید.
@moje3news

«نگرانم و امیدوار»

۱- آدم‌ها یک دوره‌ی مختص به خود دارند. بعد از اینکه دوره‌شان تمام شد باید محترمانه بروند. اگر نروند روز به روز بیشتر آسیب می‌بینند و آسیب می‌زنند. مگر این که دست به تغییراتی عمیق در خودشان بزنند و آدم دیگری شوند. آدمی که تازه متولد شده و تقویم هویتی جدیدی برایش شروع شده باشد که آنهم بسیار سخت است، اگرچه ناشدنی نیست. نظیرش ترامپ‌شماره‌ی ۲. هنوز هم معتقدم این یک آدم دیگر شده است یا دستکم تا الان این‌طور به نظر می‌رسد.

۲- به گمانم زمان برای نتان‌یاهو تمام شده است. اما او نمی‌خواهد این را بپذیرد. لذا بلند می‌شود، به واشنگتن می‌رود تا همان بازی‌های قبلی که با کمک بولتون و پمپئو و نیکی هیلی بر سر ترامپ شماره‌ی ۱ آورد را دوباره تکرار کند. اما ترامپ شماره‌ی ۲ درست است که اختیاردار نخست‌وزیر اسرائیل نیست تا او را مثل بولتون و هیلی و پمپئو با تیپا بیرون بیندازد اما فرمانده کل قوای آمریکاست و فعلا که آب پاکی را روی دست این شیطان مکار و قاتل جنایتکار ریخته است.
اگرچه نتان‌یاهو بیکار نمی‌نشیند و دوباره دیر یا زود آتشی دیگر در جایی دیگر می‌سوزاند و تا ایران‌ و امریکا را به جنگ نکشاند، دست برنمی‌دارد.

۳- امیدوارم مذاکرات صلح ایران و‌ آمریکا به نتیجه برسد و دستکم سطح تنازع فروکش نماید، چرا که گمان می‌کنم در کوتاه مدت نمی‌توان انتظار بالایی داشت. اگر حکومت ایران ازین مرحله گذار کرد برای بعدش نیاز دارد تا دست به یک بازنگری اساسی در مدل و مهندسی حکومت خود بزند. شیوه‌ی حال حاضر حکومت‌داری در ایران اگر بوسیله‌ی ترامپ نابود نشود، خودش خودش را نابود خواهد کرد. ما نیاز داریم به ایرانی جدید بیندیشیم که بازمهندسی آن در خلال یک گفتگوی ملی تحت مدیریت یک حکومت مرکزی مقتدر شکل می‌گیرد و جلو می‌رود. مثل تمام گذارهایی که در کشورهای آسیایی همچون چین، کره‌ی جنوبی، مالزی، سنگاپور و ... اتفاق افتاد و نه مثل گذار لیبی، عراق و سوریه.

۴- این درست نیست که ما همه چیز را به سیاست فروکاسته و تنزل دهیم. تو گویی اگر حکومت مرکزی سرنگون یا اصلاح شود، ایران متحول خواهد شد. ما در ابعاد مختلف جامعه به تحول، تغییر، پیشرفت، نو شدن، دیگر شدن، سخت کار کردن، مصمم بودن، و تمرکز روی هدف‌های متعالی‌ داشتن نیازمندیم و صد البته آغاز تغییر و مدیریت آن در بالا رقم می‌خورد. ازین بابت معتقدم پزشکیان بالقوه یک فرصت عالی است.

۵- اصلاحات، فشار از پایین، چانه‌زنی در بالا را تجربه کرد اما نتیجه‌بخش نبود. من هیچ پارادایمی برای زمان حاضر و نه هیچ‌وقت دیگر ندارم. فقط مطمئنم جامعه‌ی ایران در شرایط گذار بنیادین قرار دارد. گمان می‌کنم در اقتضای این شرایط، حکومت مرکزی اگر دچار فروپاشی نشود،  لاجرم برای نخبگان، وطن‌پرستان، ایران‌دوستان، علاقمندان به فرهنگ و ارزش‌های معنوی جامعه‌ی ایران، و آزاداندیشان فضای گفتگوی ملی فراهم‌خواهد کرد تا این گذار با خود خیر و خوبی و سعادتمندی برای ایران و ایرانیان به ارمغان آورد. این یک انتخاب نیست. یک اجبار است.

۶- اگر هیچ اجبار و الزامی در برابر حکومت ما وجود نداشته باشد و فقط شکاف دیجیتالی و ضریب عقب‌افتادن از فن‌اوری‌های مدرن وجود داشته باشد ما به طور آبشاری در حال سقوط هستیم. سقوط ما به صورت نمایی یا تصاعدی (exponential lag) است. یعنی نه تنها شکاف عمیق‌تر می‌شود که نرخ گسترش آن هم افزایش می‌یابد.
به عنوان مثال کشورهایی که به اینترنت پرسرعت و ابزارهای هوش مصنوعی دسترسی ندارند در تولید داده، تحلیل و اطلاعات و تصمیم‌گیری‌های کلان (مثلا در بهداشت، کشاورزی، یا مدیریت شهری) از کشورهای پیشرفته عقب می‌مانند و این عقب ماندگی به جایی می‌رسد که حتی از حل مشکلات ساده هم درمی‌مانند.
ایران باید خود را برای این گذار عمیق آماده کند فقط امیدوارم جنگ نشود!

نویسنده: محمدحسین غیاثی
تاریخ انتشار: ۱۹ فروردین ۱۴۰۴

@MohammadHossein_Ghiasi

«ایران، باقی خواهد ماند، تا ابد»

در فلات ایران، فرهنگ‌های بزرگی درخشیده‌اند و اوج گرفته‌اند و هر کدام در مقطعی پیشتاز و پاسبان سرزمین ما بوده‌اند و ما این قدیمی‌ترین ملت، حکومت و فرهنگ بشری که تاکنون دوام آورده را تا اینجایی که هستیم رسانده‌اند و آورده‌اند. اما به طور ویژه دو جغرافیا سرآمد این سرزمین بوده‌اند. جغرافیای فارس و جغرافیای خراسان.

در فارس سلسله‌ی هخامنشیان، بنیانگذار امپراتوری ما بوده‌است که تاکنون مدل حکمرانی آن در ایران و‌جهان دوام آورده است. همانگونه که منطق ارسطویی هنوز بر جهان حاکم است. و دو شاعر بزرگ، سعدی و حافظ از این سرزمین برآمده‌اند که نماد فرهنگ و ادب ایران هستند.
در خراسان به عنوان دورترین نقطه از دستبرد یونانیان و تازیان، زبان و ادبیات پارسی با تکامل زبان پهلوی، زاده شد و اکنون افزون از هزار سال است که این زبان به عنوان یکی از کهن‌ترین زبان‌های زنده‌ی دنیا همچنان جذاب و بادوام و پرشکوه است!

اما خراسان به برآمدن قله‌های تسخیرناپذیر علم و ادب و تفکر پارسی هم شهره است. کسانی که در جهان بی‌نظیرند. حکیم ابوالقاسم فردوسی و حکیم عمر خیام نیشابوری دو نفر از سرآمدان مطلق تاریخ ایران‌ند. خواجه نصیرالدین طوسی و امام محمد غزالی پیشتازان و متفکران بزرگ تمدن ایران‌ند. و اگر خراسان بزرگ را در نظر بگیریم، ابوعلی‌سینا، فارابی، مولوی، خوارزمی، بیرونی سرآمدانی هستند که تاریخ و تمدن بشری را تکان داده‌اند.

باری خراسان اینگونه با چنین قله‌های بلند و تسخیرناپذیری تاکنون از تمدن پارسی و ایرانی در طول تاریخ پاسبانی کرده است و هنوز هم انسان ایرانی به شاهنامه‌ی فردوسی افتخار می‌کند و نوروزی را که حکیم عمرخیام آن را در تقویم جلالی برای اولین روز بهار محاسبه و تثبیت کرده در تمام اقالیم ایران‌شهر و جهان جشن می‌گیرد و با شعر مولوی به زندگی در اقصا نقاط عالم، شور و معنا می‌بخشد و بسیار دیگر که بیش از بسیارهاست. من ارزش خوارزمی را در کتابی از فیلسوف شهیر فرانسوی، امبرتو اکو (که درباره‌ی قرون وسطی نوشته است) دانستم!

باری نه تنها ایران که جهان به خراسان و قله‌های بلند و پیشتازان آگاهی و دانایی‌ش مدیون‌ است.

آن نادانی که به هردلیل و هدفی، و با هر ادبیات و تعابیری، خود را در برابر این شکوه دست‌نایافتنی تمدنی و سرآمدان آن قرار می‌دهد، نه تنها خود که جریانی که از آن برآمده را به زباله‌دانی تاریخ خواهد فرستاد. حتی به فرض محال آنها بتوانند آرامگاه خیام و فردوسی را تخریب کنند، مردم ایران مجددا ارامگاههایی خواهند ساخت زیباتر و باشکوه‌تر.

نسل جدید به کمک شبکه‌های اجتماعی، به یک ادراک تاریخی عمیقی نسبت به ریشه‌های رشک‌برانگیز تمدنی خود رسیده است. قله‌هایی که می‌تواند در جهان به آنها افتخار کند. چنین ادراکی را دیگر نمی‌توان از این نسل گرفت. آنها از آن پاسداری می‌کنند و دشمنانش را چنان محو خواهند کرد که تو گویی در تاریخ اصلا چنین جماعتی نیامده‌اند و نبوده‌اند.

آنها محو خواهند شد همچون مشتی کاه که در برابر بادهای نیشابور به سر چهارشاخ کشاورز دیزبادی به هوا پاشیده می‌شود.

و ایران باقی خواهد ماند تا ابد!

نویسنده: محمدحسین غیاثی
تاریخ انتشار: ۷ فروردین ۱۴۰۴
@MohammadHossein_Ghiasi