🔴
مصدق بدون نفت (۱۰)
🔸 دکتر رسول رئیسجعفری@iranfardamagقسمت دهم: مصدق، وزیر مالیه🔹سوم اسفند کودتا شد. سه روز تلگراف قطع بود. شش اسفند احمد شاه اعلام کرد که نخست وزیر جدید انتخاب شده و از متن و لحن تلگراف، مصدق به این داستان مشکوک شد. بعد سید ضیا همراه با غرور و نخوت با ادبیات مشت آهنین بیان کرد: «هر که در برابر جریان اصیل ملت بایستد مغضوب می شود. دوره، دوره جدیدی است». در همان تلگراف از مصدق تجلیل میکند و میگوید با ما همراه شو. مصدق جواب او را نمیدهد و پیام استعفایش را برای شاه می فرستد.
🔸تا دوم فروردین این وضعیت طول میکشد و دوم فروردین، شاه با استعفای او موافقت میکند. حسن علی میرزا نصرت السلطنه حاکم جدید ۹ فروردین وارد شیراز میشود. سید ضیاء پیام داده بود که در شیراز مصدق را دستگیر کنند که هیچ کس قبول نکرده بود. باز دستور داده بود که در میان راه این کار را بکنند. در مشهد هم، کلنل پسیان، قوام را دستگیر میکند و به زندان میاندازد چون زیربار کودتا نرفته است.
🔹در مسیر شیراز_ اصفهان به مصدق میگویند نیرو فرستادهاند که تو را دستگیر کنند. او به دعوت سران ایل بختیاری به آنها پناه می برد و چند هفتهای مهمان آنهاست. در واقع مهمان سردار معظم و بیبی کوکب بختاری در قلعه دزک است و هر ۱۵ روز جایش را عوض میکند. در بازه سه ماهه صدارت سید ضیاء، مصدق پنهان است.
🔸البته در تاریخ سابقه پناه بردن مشروطه خواهان به ایل بختیاری بسیار است و افرادی مانند دستگردی، دهخدا، ملکالشعرای بهار، برخی از سیاستمداران آلمانی مقیم ایران درجنگ جهانی اول و ... از جمله این افراد بودند. مصدق هم مورد مهماننوازی ایل بختیاری قرار میگیرد. ایل بختیاری جای خوبی برای پنهان شدن بوده است چون در آن زمان دولت مرکزی هم اقتدار زیادی نداشته است.
🔹پس از سقوط کابینه سید ضیاء با مشورت احمدشاه با برخی از رجال از جمله رضاخان، حکم رئیس الوزرایی را برای احمد قوام می زنند. او یک رجل وطن پرستی است که وجهه ملی دارد و میتواند کودتا را تخفیف بدهد. برخی میگویند رضا شاه برای حکومتش نیاز داشت سید ضیاء کنار برود.
🔸با سید ضیاء مانند محلل رفتار شده است. اگر بگوییم از پیش برای رضاخان طراحی شده بود باز در فاصله ی مانده تا تاجگذاری رضاخان، دولتهای موقت روی کار میآیند و زود می روند چون کارایی برای برقراری امنیت ندارند و همه ی اختیارات در دست سردار سپه است. یک سوالی که مطرح میشود این است که قوام (که همه آن را به سیاسی بودن میشناسند) چطور حریف رضاخان نمیشود؟
🔹در واقع کسی تصور نمیکرده رضا خان قابل کنترل نباشد. تنها فردی که این را پیشبینی می کند، مدرس است و عبارت تندی دارد که میگوید: «سگ خانگی هم اگر پای صاحبش را گاز گرفت باید ردش کرد رفت.» او مقداری حدس میزند این رفتارها از نوعی است که دنبال قدرت مطلق است اما تمامی اسامی مانند مصدق، مستوفیالممالک و ... فکر میکنند رضاخان قابل کنترل است و از زحمات او برای برقراری امنیت تشکر میکنند. اما میگویند اگر شاه شود قدرت مطلقه دارد و این با مشروطه در تضاد است....
🔻
متن کامل:https://B2n.ir/t97841http://t.me/iranfardamag▪️
مصدق بدون نفتقسمت اول: پیشینه خانوادگی
(
https://B2n.ir/x31029)
قسمت دوم: از مستوفی گری تا نمایندگی مجلس
(
https://cutt.ly/OeRMFLqK)
قسمت سوم: مالیه، روح مشروطه است
(
https://b2n.ir/x71295)
قسمت چهارم: مصدق، یک مرجع علمی
(
https://B2n.ir/x71385)
قسمت پنجم: قرارداد ۱۹۱۹
(
https://B2n.ir/q38160)
قسمت ششم: محتوی قرارداد ۱۹۱۹
(
https://B2n.ir/f49732)
قسمت هفتم: مصدق، والی فارس
(
https://B2n.ir/u25417)
قسمت هشتم: از والی گری تا کودتا
(
https://B2n.ir/e20187)
قسمت نُهم: داستان کودتای اسفند ۱۲۹۹
(
https://B2n.ir/g88972)
#مصدق