🌿🌿🌿🌿🌿🌿
شرح جامع مثنوی معنوی - دفتر اول - قصه خلیفه که در کَرَم در زمان خود از حاتمِ طایی گذشته بود و نظیرِ خود نداشت
قسمت قبلی
(2487) آن دگر گفت: آسمانِ با صفا
کی کَشَد در خـــــود زمینِ تیره را؟
حکیم دیگر گفت: آسمان با صفا و پاکیزه، کی زمین تیره و مکدّر را در خود میکشد؟ یعنی در واقع نمی کشد.
(2488) بلکه دفعش میکند از شش جِهات
ز آن بـــــماند انـــــدر مـــــیانِ عاصفات
بلکه آسمان، زمین را از شش جهت دفع می کند، به همین دلیل، زمین در میان تُندبادها مانده است.
(2489) پس ز دفعِ خاطرِ اهلِ کمال
جانِ فـــــرعونان بماند اندر ضَلال
حال که این مقدمه معلومت شد و دانستی که آسمان، زمین را از هر سو به نحو مساوی رد میکند، پس آن اولیاء بزرگ که اهل کمال هستند، فرعون صفتان سیاه دل را می رانند. به همین لحاظ در گمراهی غوطه ورند و منکر اهل کمال اند و از صحبت و همنشینی اولیاء دوری می گزینند.
(2490) پس ز دفعِ این جهان و آن جهان
مانده اند این بی رهان، بی این و آن
پس چون گمراهان و بی ادبان از این جهان و آن جهان رانده شده اند راه به جایی نمی برند.
(2491) سرکشی از بندگانِ ذوالْجَلال
دانـــــکه دارند از وجـــــودِ تو ملال
اگر از بندگان خداوندِ صاحب شوکت، سرکشی کُنی، بدانکه آنان از وجود تو دلتنگی پیدا می کنند.
(2492) کهربا دارند چون پنهان کنند
کـــــاهِ هستیِ تو را شـــــیدا کنند
اولیاء الله، کهربای جذبه ای دارند که اگر ظاهرش کنند، وجود چون کاه تو را شیدا و سرگشته می نمایند. یعنی جاذبه روشن بینان دلها را به سوی خود جذب می کند.
(2493) کهربایِ خویش چون پنهان کنند
زود تســـــلیمِ تـــــو را طـــــغیان کنند
هرگاه اولیاءالله، کهربای روحی خود را پنهان کنند، فوراً تو را تسلیم طغیانگری ها خواهند کرد.
(2494) آن چنانکه مرتبه حیوانی است
کو اســـــیر و سُـــــعبه انسانی است
همان طور که مرتبۀ حیوانی، اسیر و مغلوب مقام والای انسانی است.
(2495) مرتبه انسان به دستِ اولیا
سُعبه چون حیوان شناسش، ای کیا
ای بزرگوار، مرتبۀ انسانیت در دست اولیای عظام، مانند مرتبهٔ حیوانی، زبون و خوار است. یعنی همان طور که مرتبه حیوانی در برابر مرتبۀ انسانی، زبون و خوار است، مرتبه انسانیت نیز نسبت به مرتبۀ اولیاء خوار و بی مقدار است.
🌿🌿🌿🌿🌿🌿
شرح جامع مثنوی معنوی - دفتر اول - قصه خلیفه که در کَرَم در زمان خود از حاتمِ طایی گذشته بود و نظیرِ خود نداشت
قسمت قبلی
(2487) آن دگر گفت: آسمانِ با صفا
کی کَشَد در خـــــود زمینِ تیره را؟
حکیم دیگر گفت: آسمان با صفا و پاکیزه، کی زمین تیره و مکدّر را در خود میکشد؟ یعنی در واقع نمی کشد.
(2488) بلکه دفعش میکند از شش جِهات
ز آن بـــــماند انـــــدر مـــــیانِ عاصفات
بلکه آسمان، زمین را از شش جهت دفع می کند، به همین دلیل، زمین در میان تُندبادها مانده است.
(2489) پس ز دفعِ خاطرِ اهلِ کمال
جانِ فـــــرعونان بماند اندر ضَلال
حال که این مقدمه معلومت شد و دانستی که آسمان، زمین را از هر سو به نحو مساوی رد میکند، پس آن اولیاء بزرگ که اهل کمال هستند، فرعون صفتان سیاه دل را می رانند. به همین لحاظ در گمراهی غوطه ورند و منکر اهل کمال اند و از صحبت و همنشینی اولیاء دوری می گزینند.
(2490) پس ز دفعِ این جهان و آن جهان
مانده اند این بی رهان، بی این و آن
پس چون گمراهان و بی ادبان از این جهان و آن جهان رانده شده اند راه به جایی نمی برند.
(2491) سرکشی از بندگانِ ذوالْجَلال
دانـــــکه دارند از وجـــــودِ تو ملال
اگر از بندگان خداوندِ صاحب شوکت، سرکشی کُنی، بدانکه آنان از وجود تو دلتنگی پیدا می کنند.
(2492) کهربا دارند چون پنهان کنند
کـــــاهِ هستیِ تو را شـــــیدا کنند
اولیاء الله، کهربای جذبه ای دارند که اگر ظاهرش کنند، وجود چون کاه تو را شیدا و سرگشته می نمایند. یعنی جاذبه روشن بینان دلها را به سوی خود جذب می کند.
(2493) کهربایِ خویش چون پنهان کنند
زود تســـــلیمِ تـــــو را طـــــغیان کنند
هرگاه اولیاءالله، کهربای روحی خود را پنهان کنند، فوراً تو را تسلیم طغیانگری ها خواهند کرد.
(2494) آن چنانکه مرتبه حیوانی است
کو اســـــیر و سُـــــعبه انسانی است
همان طور که مرتبۀ حیوانی، اسیر و مغلوب مقام والای انسانی است.
(2495) مرتبه انسان به دستِ اولیا
سُعبه چون حیوان شناسش، ای کیا
ای بزرگوار، مرتبۀ انسانیت در دست اولیای عظام، مانند مرتبهٔ حیوانی، زبون و خوار است. یعنی همان طور که مرتبه حیوانی در برابر مرتبۀ انسانی، زبون و خوار است، مرتبه انسانیت نیز نسبت به مرتبۀ اولیاء خوار و بی مقدار است.
🌿🌿🌿🌿🌿🌿