پیام آدری آزولی، دبیرکل یونسکو برای روز جهانی زبان مادری ۲۰۲۵
زبانها فراتر از ابزاری صرف برای ارتباط هستند. آنها تفکر را شکل میدهند، دانش را منتقل میکنند و ابزاری برای هویتاند. هر زبان، دنیایی در خود دارد و بیانگر میراث زندهای است.
با این حال، این میراث در معرض تهدید قرار دارد؛ دستکم ۴۰٪ از زبانهایی که امروزه با آنها صحبت میشوند، در خطر نابودی قرار دارند. و هنگامی که زبانی منقرض میشود، یک نگرش کامل نسبت به جهان نیز با آن منقرض میشود.
به مناسبت ۲۵مین سالگرد روز بینالمللی زبان مادری، یونسکو مجددا بر تعهد خود نسبت به حفظ حدود ۷ هزار زبانی که در سراسر جهان صحبت میشوند، تاکید میکند.
به جای آنکه این تنوع زبانی را مبنایی برای عدم درک در نظر بگیریم، باید به فواید فرهنگی و شناختی آن ارزش قائل شویم.
شناخت منافع زبانهای جهان به این معناست که در درجه اول به همه افراد اجازه داده شود به زبان مادری خود آموزش ببینند.
این امر به ویژه در سالهای اولیه تحصیل اهمیت دارد، زمانی که مهارتهای پایه خواندن و نوشتن کسب میشوند و زبانهای ملی به تدریج معرفی میگردند.
تحقیقات در این زمینه روشن است. گزارش جدید یونسکو که به مناسبت این روز منتشر شده است با عنوان «زبانها مهم هستند: راهنمای جهانی برای آموزش چند زبانه»، یادآور راههای متعددی است که چند زبانه بودن، کیفیت آموزش را ارتقا میدهد.
بیشتر کودکان در صورت یادگیری به زبان مادری خود، به مدرسه خواهند رفت و عملکرد بهتری از خود نشان میدهند. آنها همچنین زمانی که در مدرسه به زبان مادری خود خطاب میشوند، احساس پذیرش کامل میکنند و برای یادگیری زبانهای جدید بهتر مجهز میشوند. علاوه بر این، والدین بر این باورند که ارتباط با معلمان و پیگیری تکالیف فرزندانشان آسانتر است.
با این حال، ۴۰٪ از مردم جهان به زبانی آموزش میبینند که با زبانی که در خانه صحبت میکنند، متفاوت است. یک مطالعه در ۲۲ کشور آفریقایی نشان داده است کمتر از ۲۰٪ از کودکان به زبان مادری خود تحصیل میکنند.
به همین دلیل، یونسکو با کشورهای سراسر جهان در حال همکاری است تا آموزش چند زبانه، بر اساس زبانی که به بهترین شکل درک و صحبت میشود، را به عنوان یکی از شرایط آموزش باکیفیت در اولویت قرار دهد.
این اقدام به منظور اطمینان از این است که مدرسه مکانی برای جدا شدن از زبان و فرهنگ نباشد، بلکه محلی برای آموختن درباره خود، درباره دیگران و درباره دنیای متنوع به شمار آید.
این همان کاری است که ما در کامرون انجام میدهیم، جایی که یونسکو از ادغام زبانهای محلی در برنامههای درسی حمایت کرده است. این همان کاری است که در موزامبیک انجام میدهیم، جایی که معلمان را برای ارائه آموزش چند زبانه تربیت میکنیم.
و همینطور در شیلی، جایی که ما به تقویت مهارتهای معلمان سنتی ماپوچه که زبانها و فرهنگهای باستانی مردم بومی را آموزش میدهند، کمک میکنیم. تمام این تلاشها به هزاران دانشآموز امکان میدهد که آموزش چند زبانه باکیفیت دریافت کنند.
یونسکو، به عنوان آژانس رهبری در سیستم سازمان ملل برای اجرای دهه بینالمللی زبانهای بومی (۲۰۲۲-۲۰۳۲)، از جامعه بینالمللی میخواهد تا چند زبانه بودن را ترویج دهد و ثروت و تنوع میراث زبانی را به ابزاری برای صلح پایدار تبدیل کند. زیرا، به تعبیر فلوین سار، محقق سنگالی، زبان جایی است که خاص و عمومی به یکدیگر میپیوندند.
زبانها فراتر از ابزاری صرف برای ارتباط هستند. آنها تفکر را شکل میدهند، دانش را منتقل میکنند و ابزاری برای هویتاند. هر زبان، دنیایی در خود دارد و بیانگر میراث زندهای است.
با این حال، این میراث در معرض تهدید قرار دارد؛ دستکم ۴۰٪ از زبانهایی که امروزه با آنها صحبت میشوند، در خطر نابودی قرار دارند. و هنگامی که زبانی منقرض میشود، یک نگرش کامل نسبت به جهان نیز با آن منقرض میشود.
به مناسبت ۲۵مین سالگرد روز بینالمللی زبان مادری، یونسکو مجددا بر تعهد خود نسبت به حفظ حدود ۷ هزار زبانی که در سراسر جهان صحبت میشوند، تاکید میکند.
به جای آنکه این تنوع زبانی را مبنایی برای عدم درک در نظر بگیریم، باید به فواید فرهنگی و شناختی آن ارزش قائل شویم.
شناخت منافع زبانهای جهان به این معناست که در درجه اول به همه افراد اجازه داده شود به زبان مادری خود آموزش ببینند.
این امر به ویژه در سالهای اولیه تحصیل اهمیت دارد، زمانی که مهارتهای پایه خواندن و نوشتن کسب میشوند و زبانهای ملی به تدریج معرفی میگردند.
تحقیقات در این زمینه روشن است. گزارش جدید یونسکو که به مناسبت این روز منتشر شده است با عنوان «زبانها مهم هستند: راهنمای جهانی برای آموزش چند زبانه»، یادآور راههای متعددی است که چند زبانه بودن، کیفیت آموزش را ارتقا میدهد.
بیشتر کودکان در صورت یادگیری به زبان مادری خود، به مدرسه خواهند رفت و عملکرد بهتری از خود نشان میدهند. آنها همچنین زمانی که در مدرسه به زبان مادری خود خطاب میشوند، احساس پذیرش کامل میکنند و برای یادگیری زبانهای جدید بهتر مجهز میشوند. علاوه بر این، والدین بر این باورند که ارتباط با معلمان و پیگیری تکالیف فرزندانشان آسانتر است.
با این حال، ۴۰٪ از مردم جهان به زبانی آموزش میبینند که با زبانی که در خانه صحبت میکنند، متفاوت است. یک مطالعه در ۲۲ کشور آفریقایی نشان داده است کمتر از ۲۰٪ از کودکان به زبان مادری خود تحصیل میکنند.
به همین دلیل، یونسکو با کشورهای سراسر جهان در حال همکاری است تا آموزش چند زبانه، بر اساس زبانی که به بهترین شکل درک و صحبت میشود، را به عنوان یکی از شرایط آموزش باکیفیت در اولویت قرار دهد.
این اقدام به منظور اطمینان از این است که مدرسه مکانی برای جدا شدن از زبان و فرهنگ نباشد، بلکه محلی برای آموختن درباره خود، درباره دیگران و درباره دنیای متنوع به شمار آید.
این همان کاری است که ما در کامرون انجام میدهیم، جایی که یونسکو از ادغام زبانهای محلی در برنامههای درسی حمایت کرده است. این همان کاری است که در موزامبیک انجام میدهیم، جایی که معلمان را برای ارائه آموزش چند زبانه تربیت میکنیم.
و همینطور در شیلی، جایی که ما به تقویت مهارتهای معلمان سنتی ماپوچه که زبانها و فرهنگهای باستانی مردم بومی را آموزش میدهند، کمک میکنیم. تمام این تلاشها به هزاران دانشآموز امکان میدهد که آموزش چند زبانه باکیفیت دریافت کنند.
یونسکو، به عنوان آژانس رهبری در سیستم سازمان ملل برای اجرای دهه بینالمللی زبانهای بومی (۲۰۲۲-۲۰۳۲)، از جامعه بینالمللی میخواهد تا چند زبانه بودن را ترویج دهد و ثروت و تنوع میراث زبانی را به ابزاری برای صلح پایدار تبدیل کند. زیرا، به تعبیر فلوین سار، محقق سنگالی، زبان جایی است که خاص و عمومی به یکدیگر میپیوندند.