پژوهشکده تاریخی وهومن

پرسش‌هایی که مدافعان یورش خلفا به ایران پاسخ نمی‌دهند!

@Kheradgan_Official

هنگامی که سخن از نابودی کتاب‌ها و دانش در یورش و سلطه خلفا مطرح می‌شود،‌ مدافعان یورش خلفا به ایران صرفا به نقد نوشته‌های ابن خلدون می‌پردازند.

البته نوشته‌های صریح ابن خلدون درباره کتاب سوزی سپاهیان خلفا در ایران بسیار قابل توجه است ولی شواهد و منابع، محدود به نوشته ابن خلدون نیستند.

پرسش‌ها و ابهامات فراوان وجود دارد که معمولا مدافعان یورش خلفا به ایران بی پاسخ می‌گذارند!

برخی از پرسش‌ها و ابهامات:

⁉ کتاب‌های گنج شایگان چه شدند؟

⁉ کتاب‌های دانشگاه گندی‌شاپور چه شدند؟

⁉ کتاب‌های کتابخانه سارویه چه شدند؟

⁉ چرا اصل برخی از نوشته‌های پهلوی به دست ما نرسیده ولی مثلا نوشته‌های پاول ایرانی به زبان سریانی موجود هستند؟!

⁉ دیگر آثار نویسندگان چه شد؟ چرا فقط یک یا دو کتاب از نویسندگان و شاعران برجسته مانند بهزاد فرخ پیروز به جا مانده است؟

⁉ چرا نام نویسندگان بسیاری از آثار به دست ما نرسیده است؟

⁉ چرا نام دیگر دانشمندان ایران باستان به جا نمانده است؟ برای نمونه نام بسیاری از پزشکانی که در گندی‌شاپور دانش آموختند، به دست ما نرسیده است!

⁉ آیا وقتی یک شهر بزرگ‌مانند ری به کلی ویران می‌شد،‌ باید توقع داشته باشیم،‌ کتاب‌هایش نابود نشده باشند؟!

نوشتار «منابع و شواهد درباره کتاب سوزی خلفا در ایران» را بخوانید:
https://kheradgan.ir/p/13804

آیا نوشتن در ایران باستان اهریمنی بود؟

@Kheradgan_Official

ایران‌ستیزان ادعا می‌کنند که زرتشتیان پیش از اسلام نوشتن را امری پست و اهریمنی می‌دانستند به همین دلیل کتاب‌های زیادی ننوشتند و در ایران باستان خبری از کتابخانه‌ها نبوده است!!

این در حالی است که حتی در کتاب دینکرد (بزرگترین دانشنامه زرتشتیان) نوشتن ستایش شده و در این باره اینچنین آمده است:

آراستگی در کائنات باید از طریق خواندن و نوشتن و علم آموزی فرا گرفته شود (دینکرد کتاب چهارم: ص۷۰).

آنچه مشخص است هیچ گاه نوشتن اهریمنی نبوده است و اتفاقا آثار نوشتاری فراوانی از ایران باستان به دست آمده است.

اشاره ایران‌ستیزان به داستان طهمورث در شاهنامه است که ایرانیان خط را از دیوها آموختند، پس نتیجه می‌گیرند، ایرانیان نوشتن را امری پست و اهریمنی می‌دانستند و چندان رغبتی به آن نداشتند!! این در حالی است که در شاهنامه به گسترش دبستان‌ها اشاره شده است به طوری که در بیتی از شاهنامه اینچنین آمده است:

به هر برزنی در دبستان بدی
همان جای آتش‌پرستان بدی

تحلیلی که می‌توان از داستان طهمورث کرد، این است که دیوها که نماد پلیدی هستند، دانش و خط اقوام و ملل گوناگون را در انحصار خود گرفته بودند تا انسان‌ها به آنها دست پیدا نکنند. با توجه به اینکه خطوطی از اقوام و ملل گوناگون را به طهمورث آموختند (به جز پارسی و پهلوی، خط‌های رومی و تازی و سغدی و چینی هم در دست دیوها بوده است)، این تحلیل قابل توجه‌تر می شود.

نوشتار را بخوانید:
https://kheradgan.ir/p/23466

تاثیر گذاری فرهنگ و تمدن ایران باستان بر مسلمانان

@Kheradgan_Official

افراطی‌های به ظاهر مذهبی از چند دهه پیش تا کنون، تلاش دارند حکومت‌های ایران باستان را منحط و ظالمانه معرفی کنند تا بدین صورت سپاهیان خلفایی که ایران را فتح کردند و در این میان کشتارهای فراوانی هم انجام دادند را ناجیان ایرانیان از این ظلم معرفی کنند!! آنها به فرهنگ ایرانی در ایران باستان هم نگاه تحقیر آمیزی دارند و در تبلیغات خود از انحطاط فرهنگی در آن دوران می‌گویند!!

این در حالی است که در تاریخ اسلام رفته رفته خود مسلمانان تاثیرات بسیاری از فرهنگ و تمدن ایران باستان پذیرفتند و فرهیختگان پس از اسلام حتی نویسندگان عرب و مسلمان به ستایش فرهنگ و دولت‌های ایران باستان پرداختند.

در این نوشتار، تأثیر گذاری فرهنگ و تمدن ایران باستان بر مسلمانان را در چهار حوزه کشورداری، معماری، علم و دانش و ادبیات مورد بررسی قرار می‌دهیم. البته تاثیرگذاری محدود به این حوزه‌ها نمی‌شود ولی ذکر همه آنها در این مجال نمی‌گنجد.

نوشتار را بخوانید:
https://kheradgan.ir/p/23464

کتابخانه‌های ایران باستان

@Kheradgan_Official

سالهاست ایران‌ستیزان و تحریف‌کنندگان تاریخ با هزینه‌های فراوان تبلیغ می‌کنند که در ایران باستان هیچ کتابخانه‌ای وجود نداشته است!! معمولا افراطی‌های به ظاهر مذهبی و تجزیه طلبان از اینگونه تبلیغات حمایت می‌کنند.

ولی با بررسی منابع و آثار باستانی در می‌یابیم که کتابخانه‌های قابل توجهی در ایران باستان وجود داشته است. به ویژه در دوران ساسانیان کتابخانه‌های بزرگی که گاهی از گردآوری کتاب‌ها از سراسر جهان به وجود آمدند.

کتابخانه‌ها و مراکز علمی مانند کتابخانه سارویه، گنج شایگان، دانشگاه گندی‌شاپور بسیار مشهور بودند.

آنطور که ابن ندیم در الفهرست نوشته است، انوشیروان علاقه و محبت زیادی به علم و دانش داشت و به گردآوری و تالیف کتاب‌ها پرداخت. آنچه درباره نهضت ترجمه در دوران خلفای عباسی مشهور است، در واقع تقلیدی از ساسانیان و به ویژه انوشیروان بوده است.

در مطالب جسته و گریخته منابع کهن نشان‌هایی از وجود کتاب‌ها و کتابخانه‌ها در شهرهای گوناگون مانند کتابخانه استخر، کتابخانه مدائن‌ دیده می‌شود.

در نواحی گوناگون جهانی ایرانی آثار نوشتاری فراوان به دست آمده است که متون سُغدی بسیار مشهور هستند. مراکزی مانند آموزشگاه‌های خوارزم و… هم در منابع ذکر شده‌اند.

نوشتار را بخوانید:
https://kheradgan.ir/p/23461