نگاهی به کتاب گرافیتی چیست از کارن رشاد
✍🏻#علی_تقیپور
♦️همیشه دستشویهای عمومی که میرفتم ناخواسته چشمم به نوشتههای روی در و دیوار میافتاد که برخی فحش بود، برخی جوک و حرفهای سیاسی. گاهی وقتها هم نوشتهها حالت چتگونه (کنش ارتباطی)داشت؛ مثل سال اولی که رفتم دانشگاه، یکی روی در دستشوی نوشته بود:« ۲۴ ساله که این آخوندا دهن ما رو سرویس کردن».یک دانشجو با یک رنگ دیگه خودکار در جوابش نوشت:«خیلی بهت فشار اومده مهندس تاریخ هم از دستت در رفته، الان ۲۵ ساله مملکت دست آخونداست». چند وقت بعد نفر اول جواب داد:«بی سواد، این متن رو من پارسال نوشتم». باز هفته بعدش نفر دوم نوشت:«چرت نگو در رو هر سال رنگ میکنن».
♦️خلاصه نمیدونستم این پدیده انقدر رایجه در دنیا که حتی اسم داره و روش مطالعات آکادمیک هم شده؛دستشوی های عمومی چون تفکیک جنسیتی هستند اتفاقا محلهای خوبی هستید تا تفاوت گرافیتیها رو از منظر جنسیتی مورد مطالعه قرار داد.
♦️هم گرافیتی هم نقاشی های دیواری در دوران پس از سرکوب شورشهای اعتراضی شهری درسالهای ۱۹۶۶ تا ۱۹۷۰ در آمریکا بروز پیدا کردند. مثل هر سرکوبی که بعد از خودش در بین معترضان سرکوب شده انشعابی پدید میاره، یکعده جذب سازمانهای مارکسیست-لنیست شدن و یکعده جوان هم به یک جریان خشونت فرهنگی فاقد هرگونه هدف،جهان بینی و محتوا در عرصه نشانهها رو آوردن.
♦️یک دفعه در و دیوارهای شهرها مدرن صنعتی که پر از نشانههای تجاری و تبلیغاتی بودند پر شد از تگها یا اسامی که همهجا رو بمباران میکردند. این جوانها هیچ جای سالمی باقی نمیگذاشتند. از صندلی متروها تا دیواره قطارهای شهری رو با اسپرهای رنگی پر میکردند از نامهای خودشون، البته نامهای که به هیچ محتوای خاصی هم دلالت نمیکردمثلا کی۱۲۸ . هرکی که نام خودش رو با استایل و فرمت مخصوص خودش در بیشترین اماکن مینوشت لقب شاه یا کینگ میگرفت.
♦️برای مقابله با همچین شورشی که بهش شورش نشانهها هم میگن پلیس و شهرداری ها کلی هزینه کردن و مجازات تعیین کردند ولی از شدت بمبارانها کم نمیشد. گرافیتها نه تمایل داشتن هنرمندانی بشن که کار خودشون رو در بازار عرضه کنند و منطق اون رو بپذیرند، نه حاضر بودن هیچ مجوزی برای کار خودشون بگیرن و در مکان های مجاز روی دیوارهای مشخصی هنرنمایی کنن، یک شورش هنری بود به تمامی معنا، که گرچه هنرآوانگاردی نبود ولی تبدیل به یک هنر تودهای شد که بین شهروندان فرقی نمیگذاشت که الیت هستند یا توده عوام، و هنرش رو به رایگان به مردم عرضه میکرد.
♦️این کتاب تلاش داره در ابتدا انواع مختلف گرافیتی رو با تصاویر رنگی که جمع آوری کرده، به خواننده معرفی کنه، و فرق گرافیتی رو با نقاشیها و هنرهای که دولتها و شهرداریها روی در رو دیوار تصویر می کنند توضیح بده، و در نهایت با ذکر برخی تحلیلها و مطالعات جامعه شناسانه در مورد این پدیده، دیدی تحلیلی و نظری هم به خوانندگان عرضه کنه.
🆔 @dourneveshtha
✍🏻#علی_تقیپور
♦️همیشه دستشویهای عمومی که میرفتم ناخواسته چشمم به نوشتههای روی در و دیوار میافتاد که برخی فحش بود، برخی جوک و حرفهای سیاسی. گاهی وقتها هم نوشتهها حالت چتگونه (کنش ارتباطی)داشت؛ مثل سال اولی که رفتم دانشگاه، یکی روی در دستشوی نوشته بود:« ۲۴ ساله که این آخوندا دهن ما رو سرویس کردن».یک دانشجو با یک رنگ دیگه خودکار در جوابش نوشت:«خیلی بهت فشار اومده مهندس تاریخ هم از دستت در رفته، الان ۲۵ ساله مملکت دست آخونداست». چند وقت بعد نفر اول جواب داد:«بی سواد، این متن رو من پارسال نوشتم». باز هفته بعدش نفر دوم نوشت:«چرت نگو در رو هر سال رنگ میکنن».
♦️خلاصه نمیدونستم این پدیده انقدر رایجه در دنیا که حتی اسم داره و روش مطالعات آکادمیک هم شده؛دستشوی های عمومی چون تفکیک جنسیتی هستند اتفاقا محلهای خوبی هستید تا تفاوت گرافیتیها رو از منظر جنسیتی مورد مطالعه قرار داد.
♦️هم گرافیتی هم نقاشی های دیواری در دوران پس از سرکوب شورشهای اعتراضی شهری درسالهای ۱۹۶۶ تا ۱۹۷۰ در آمریکا بروز پیدا کردند. مثل هر سرکوبی که بعد از خودش در بین معترضان سرکوب شده انشعابی پدید میاره، یکعده جذب سازمانهای مارکسیست-لنیست شدن و یکعده جوان هم به یک جریان خشونت فرهنگی فاقد هرگونه هدف،جهان بینی و محتوا در عرصه نشانهها رو آوردن.
♦️یک دفعه در و دیوارهای شهرها مدرن صنعتی که پر از نشانههای تجاری و تبلیغاتی بودند پر شد از تگها یا اسامی که همهجا رو بمباران میکردند. این جوانها هیچ جای سالمی باقی نمیگذاشتند. از صندلی متروها تا دیواره قطارهای شهری رو با اسپرهای رنگی پر میکردند از نامهای خودشون، البته نامهای که به هیچ محتوای خاصی هم دلالت نمیکردمثلا کی۱۲۸ . هرکی که نام خودش رو با استایل و فرمت مخصوص خودش در بیشترین اماکن مینوشت لقب شاه یا کینگ میگرفت.
♦️برای مقابله با همچین شورشی که بهش شورش نشانهها هم میگن پلیس و شهرداری ها کلی هزینه کردن و مجازات تعیین کردند ولی از شدت بمبارانها کم نمیشد. گرافیتها نه تمایل داشتن هنرمندانی بشن که کار خودشون رو در بازار عرضه کنند و منطق اون رو بپذیرند، نه حاضر بودن هیچ مجوزی برای کار خودشون بگیرن و در مکان های مجاز روی دیوارهای مشخصی هنرنمایی کنن، یک شورش هنری بود به تمامی معنا، که گرچه هنرآوانگاردی نبود ولی تبدیل به یک هنر تودهای شد که بین شهروندان فرقی نمیگذاشت که الیت هستند یا توده عوام، و هنرش رو به رایگان به مردم عرضه میکرد.
♦️این کتاب تلاش داره در ابتدا انواع مختلف گرافیتی رو با تصاویر رنگی که جمع آوری کرده، به خواننده معرفی کنه، و فرق گرافیتی رو با نقاشیها و هنرهای که دولتها و شهرداریها روی در رو دیوار تصویر می کنند توضیح بده، و در نهایت با ذکر برخی تحلیلها و مطالعات جامعه شناسانه در مورد این پدیده، دیدی تحلیلی و نظری هم به خوانندگان عرضه کنه.
🆔 @dourneveshtha