🔹 بلوچ و بلوچستان در دانشنامه جهان اسلام
━━━≼🔸≽━━━
📃 اصل و منشأ بلوچ‌ها
🪶 برایان اسپونر
━━━≼🔸≽━━━
🔹 خان‌نشین احمدزایی کلات تا ورود انگلیسیان (۱۶۶۶ - ۱۸۳۹)
🔹 دربارهٔ این دوره که بلافاصله پیش از مداخله انگلیسیان در ناحیه است، برای نخستین بار اطلاعات اقتصادی نسبتاً مفصلی موجود است؛ خان در بیشتر ولایات کشور دارای املاک خالصه بود، ولی بیشتر عایدات آنها را کارگزارانی که مسئول جمع‌آوری آن بودند، هزینه می‌کردند. قسمت عمدهٔ درآمد خان از کچّهی، یعنی حاصلخیزترین ایالات او تامین می شد. عایدات او را از این منبع سیصد هزار روپیه در سال تخمین زده‌اند. کلات در گذشته (با نام کیزکانان) مرکز مبادله مهمی برای کالاهای خراسان و قندهار و کابل و هند بود، ولی در دهه ۱۸۲۰ تجارت آن اهمیتی نداشت. کل درآمد بلوچستان و ضمایم آن در ۱۲۲۵ حدود دویست هزار روپیه تخمین زده شده است.
🔹 حاجی عبدالنبی -که به گفته لیچ در ۱۲۵۴ / ۱۸۳۸ برای جمع آوری اطلاعات محرمانه به مکران سفر کرد- بخشی از راه (از مستنگ به سوی پنجگور) را با «شاهقاسی» خان همسفر شد که با نیرویی سیصد نفره عازم جمع‌آوری عايدات خان بود. به گفته همین سیاح، در خاران، که مستقل از كلات و تحت حکومت قندهار بوده، پنج یا شش آهنگر و یک بازرگان هندو و چندین نجار و شصت بافنده وجود داشته است. و در دزک در غرب نیز دست کم هزار بافنده منسوجات کتانی که پارچه‌هایشان به اطراف صادر می‌شده و صد بازرگان هندو بوده‌اند. وی همچنین ارقامی دربارهٔ بسیاری از آبادی‌های سرحد و مکران با جزئیات سیاسی و اقتصادی جالب، همراه با شرح ماجراهای خود، به دست داده است. ورای اقتدار خان کلات و سلطان عماند این سرزمین -که قسمت اعظم آن اکنون بلوچستان ایران است- به حکومت‌های کوچکی مبتنی بر قلعه‌هایی در آبادی‌های کشاورزی تقسیم شده بود. یکی از یافته‌های پاتینجر در ۱۲۲۵ / ۱۸۱۰ این بود که حاکم بمپور، دولت مرکزی ایران را تحقیر می‌کرده است.
🔹 ادعای ایران حاکی از مالکیت تمام بلوچستان تا هند، از زمان هخامنشیان ادامه داشته است، ولی فقط نادرشاه سعی کرد تا آن را ثابت کند. سرانجام، شورش آقاخان و اقدامات او میان سالهای ۱۲۵۴ و ۱۲۶۰، محمد شاه قاجار را بر آن داشت تا نیرویی به این منطقه بفرستد.
#تاریخ #معاصر
💠 @balochs_history
━━━≼🔸≽━━━
📃 اصل و منشأ بلوچ‌ها
🪶 برایان اسپونر
━━━≼🔸≽━━━
🔹 خان‌نشین احمدزایی کلات تا ورود انگلیسیان (۱۶۶۶ - ۱۸۳۹)
🔹 دربارهٔ این دوره که بلافاصله پیش از مداخله انگلیسیان در ناحیه است، برای نخستین بار اطلاعات اقتصادی نسبتاً مفصلی موجود است؛ خان در بیشتر ولایات کشور دارای املاک خالصه بود، ولی بیشتر عایدات آنها را کارگزارانی که مسئول جمع‌آوری آن بودند، هزینه می‌کردند. قسمت عمدهٔ درآمد خان از کچّهی، یعنی حاصلخیزترین ایالات او تامین می شد. عایدات او را از این منبع سیصد هزار روپیه در سال تخمین زده‌اند. کلات در گذشته (با نام کیزکانان) مرکز مبادله مهمی برای کالاهای خراسان و قندهار و کابل و هند بود، ولی در دهه ۱۸۲۰ تجارت آن اهمیتی نداشت. کل درآمد بلوچستان و ضمایم آن در ۱۲۲۵ حدود دویست هزار روپیه تخمین زده شده است.
🔹 حاجی عبدالنبی -که به گفته لیچ در ۱۲۵۴ / ۱۸۳۸ برای جمع آوری اطلاعات محرمانه به مکران سفر کرد- بخشی از راه (از مستنگ به سوی پنجگور) را با «شاهقاسی» خان همسفر شد که با نیرویی سیصد نفره عازم جمع‌آوری عايدات خان بود. به گفته همین سیاح، در خاران، که مستقل از كلات و تحت حکومت قندهار بوده، پنج یا شش آهنگر و یک بازرگان هندو و چندین نجار و شصت بافنده وجود داشته است. و در دزک در غرب نیز دست کم هزار بافنده منسوجات کتانی که پارچه‌هایشان به اطراف صادر می‌شده و صد بازرگان هندو بوده‌اند. وی همچنین ارقامی دربارهٔ بسیاری از آبادی‌های سرحد و مکران با جزئیات سیاسی و اقتصادی جالب، همراه با شرح ماجراهای خود، به دست داده است. ورای اقتدار خان کلات و سلطان عماند این سرزمین -که قسمت اعظم آن اکنون بلوچستان ایران است- به حکومت‌های کوچکی مبتنی بر قلعه‌هایی در آبادی‌های کشاورزی تقسیم شده بود. یکی از یافته‌های پاتینجر در ۱۲۲۵ / ۱۸۱۰ این بود که حاکم بمپور، دولت مرکزی ایران را تحقیر می‌کرده است.
🔹 ادعای ایران حاکی از مالکیت تمام بلوچستان تا هند، از زمان هخامنشیان ادامه داشته است، ولی فقط نادرشاه سعی کرد تا آن را ثابت کند. سرانجام، شورش آقاخان و اقدامات او میان سالهای ۱۲۵۴ و ۱۲۶۰، محمد شاه قاجار را بر آن داشت تا نیرویی به این منطقه بفرستد.
#تاریخ #معاصر
💠 @balochs_history