به نظرم جامعه به مرور سطحی‌تر شده و آدما کمتر عمیق میشن. این احمق‌تر شدنِ مردم رو میشه در همه چیز دید. از تحلیل یه اثر هنری ساده بگیرید تا تحلیل‌های سیاسی یا تصمیم‌گیری‌های فاجعه‌شون در زندگی شخصی و کاری! برای این ماجرا چند تا دلیل به ذهنم می‌رسه:
1) سوشال مدیا از یه طرف و قدرت پول از طرف دیگه به آدما یاد داده که برای موفق بودن، مشهور بودن، و پولدار بودن نیازی نیست وقت بذارن و کتاب بخونن یا با فلان موضوعات مهم فلسفی درگیر بشن. اصلا قاعده اصلی سوشال مدیا و رسانه‌ها و پلتفرم‌ها اینه که عمده‌ی مخاطبان احمقند و اگه میخوای اونا رو جذب کنی نباید عمیق باشی. باید اینقدر سطحی باشی تا بیشترین عدد ممکن بفهمنت و جذبت بشن!
2) و حالا همین برنامه‌ها و مزخرفاتی که در سوشال مدیا و صداوسیما و ماهواره و... تولید میشن خودش دوباره زمان مفیدِ قشر زیادی رو می‌سوزونن و به جای عمیق شدن براشون سرگرمی‌های پوچ تولید می‌کنن. چطوری میشه شما هم فالوئر یه بلاگر پوچ مجازی باشی و فلان سریال ترکیه‌ای رو دنبال کنی و هم درباره مفاهیم مهم زندگی مطالعات عمیق داشته باشی؟ این روزها هر کسی بی‌نهایت راه برای هدر کردن تایم‌های خالیش داره و چون مغز هم یه ارگان تنبله که می‌خواد کمترین انرژی ممکن رو صرف کنه، مرتبا میره سراغ پوچ‌ترینِ اون محتواها. و این مسیر همینطور هی به سطحی‌تر شدن بیشتر منتهی میشه! (تازه اگه اصلا تایم خالی داشته باشن که با وجود این تورم عجیب اصلا فرصتی برای آدما نمی‌مونه!)
3) کتاب اینقدر گرون شده که واقعا مطالعه نمی‌صرفه مگر اینکه براش دلیل داشته باشی. حتی منی که ظاهرا خودم رو نویسنده می‌دونم و هر روز به خودم میگم نباید سطحی باشی هم حس می‌کنم نباید اینقدر برای کتاب هزینه کنم. این چند سال حدود 500 کتاب در فیدیبو و طاقچه خریدم که حداقل 80 میلیون تومن پولش شده و اگه بر فرض مامانم اینو بدونه حتما بهم فحش میده! :)) درسته که سازندگان پادکست‌ها و برنامه‌های خلاصه کتابی همیشه میگن این خلاصه‌ها جای مطالعه رو نمی‌گیره اما باید بپذیریم که تعداد کسانی که میرن خود کتاب اصلی رو می‌خونن کمتر از یک درصد جامعه هستن! و این وسط ما میلیونها آدم داریم که صرفا از چند کتاب، خلاصه‌های 50 دقیقه‌ای شنیدن یا از یه نمایشنامه پانزده خط تحلیل خوندن و توهم دانایی هم دارن! (که همه می‌دونیم از بی‌سوادی بدتره!) و تازه تصور کنید اگر اونایی که این خلاصه‌ها رو ایجاد می‌کنن، به اندازه کافی مستقل نباشن، هم برای انتخاب کتاب فیلترهای اشتباه زیادی خواهند داشت و هم برای انتخاب پاراگرافهایی که در متنِ خلاصه میاد فیلترهای زیادی دارن و این باز باعث سطحی‌تر شدن مخاطبان‌شون میشه!
اینا فقط سه تا از دلایل سطحی‌تر شدن آدما هستن. فکر کنم اصلا راهی برای اصلاحش دیگه وجود نداشته باشه!
1) سوشال مدیا از یه طرف و قدرت پول از طرف دیگه به آدما یاد داده که برای موفق بودن، مشهور بودن، و پولدار بودن نیازی نیست وقت بذارن و کتاب بخونن یا با فلان موضوعات مهم فلسفی درگیر بشن. اصلا قاعده اصلی سوشال مدیا و رسانه‌ها و پلتفرم‌ها اینه که عمده‌ی مخاطبان احمقند و اگه میخوای اونا رو جذب کنی نباید عمیق باشی. باید اینقدر سطحی باشی تا بیشترین عدد ممکن بفهمنت و جذبت بشن!
2) و حالا همین برنامه‌ها و مزخرفاتی که در سوشال مدیا و صداوسیما و ماهواره و... تولید میشن خودش دوباره زمان مفیدِ قشر زیادی رو می‌سوزونن و به جای عمیق شدن براشون سرگرمی‌های پوچ تولید می‌کنن. چطوری میشه شما هم فالوئر یه بلاگر پوچ مجازی باشی و فلان سریال ترکیه‌ای رو دنبال کنی و هم درباره مفاهیم مهم زندگی مطالعات عمیق داشته باشی؟ این روزها هر کسی بی‌نهایت راه برای هدر کردن تایم‌های خالیش داره و چون مغز هم یه ارگان تنبله که می‌خواد کمترین انرژی ممکن رو صرف کنه، مرتبا میره سراغ پوچ‌ترینِ اون محتواها. و این مسیر همینطور هی به سطحی‌تر شدن بیشتر منتهی میشه! (تازه اگه اصلا تایم خالی داشته باشن که با وجود این تورم عجیب اصلا فرصتی برای آدما نمی‌مونه!)
3) کتاب اینقدر گرون شده که واقعا مطالعه نمی‌صرفه مگر اینکه براش دلیل داشته باشی. حتی منی که ظاهرا خودم رو نویسنده می‌دونم و هر روز به خودم میگم نباید سطحی باشی هم حس می‌کنم نباید اینقدر برای کتاب هزینه کنم. این چند سال حدود 500 کتاب در فیدیبو و طاقچه خریدم که حداقل 80 میلیون تومن پولش شده و اگه بر فرض مامانم اینو بدونه حتما بهم فحش میده! :)) درسته که سازندگان پادکست‌ها و برنامه‌های خلاصه کتابی همیشه میگن این خلاصه‌ها جای مطالعه رو نمی‌گیره اما باید بپذیریم که تعداد کسانی که میرن خود کتاب اصلی رو می‌خونن کمتر از یک درصد جامعه هستن! و این وسط ما میلیونها آدم داریم که صرفا از چند کتاب، خلاصه‌های 50 دقیقه‌ای شنیدن یا از یه نمایشنامه پانزده خط تحلیل خوندن و توهم دانایی هم دارن! (که همه می‌دونیم از بی‌سوادی بدتره!) و تازه تصور کنید اگر اونایی که این خلاصه‌ها رو ایجاد می‌کنن، به اندازه کافی مستقل نباشن، هم برای انتخاب کتاب فیلترهای اشتباه زیادی خواهند داشت و هم برای انتخاب پاراگرافهایی که در متنِ خلاصه میاد فیلترهای زیادی دارن و این باز باعث سطحی‌تر شدن مخاطبان‌شون میشه!
اینا فقط سه تا از دلایل سطحی‌تر شدن آدما هستن. فکر کنم اصلا راهی برای اصلاحش دیگه وجود نداشته باشه!
@MehrdadNaeimi