پاول ایرانی، فیلسوفی که دانش را برتر از ایمان می‌دانست

@Kheradgan_Official

پاول ایرانی یا پولس پارسی (Paul the Persian)، نویسنده و فیلسوف مشهور ایرانی دوران ساسانیان بود که در منابع مسیحی بارها از او یاد شده است. او زاده یکی از شهرهای ایرانی بود و در دربار خسرو انوشیروان جایگاه ویژه‌ای داشته و احتمالا نقش مهمی در آشنایی انوشیروان با فلسفه داشته است.

بنابر نوشته‌های ابن عبری، پاول ایرانی مقدمه‌ای تحسین‌برانگیز بر منطق ارسطو نوشته است. با توجه به نوشته‌های دانشنامه ایرانیکا، این مقدمه همان رساله در باب منطق ارسطو، خطاب به شاه خسرو است که در یک نسخه خطی سریانی در موزه بریتانیا موجود است. همچنین مسکویه، در کتاب ترتیب السعادات، به اثری از پاول اشاره می‌کند که مقدمه‌ای کلی بر فلسفه ارسطو است (ن.ک: PAUL THE PERSIAN – Encyclopaedia Iranica).

پاول ایرانی در ابتدا مسیحی بود ولی منابع مسیحی مانند رویدادنامه سیرت (یا سیعرت)  اذعان کردند که او به آیین زرتشتی گروید. با توجه به آنکه در آثار او برتری دانش بر ایمان دیده می‌شود، می‌توان گفت که او تعصب مذهبی نداشته است.

دیگر دانشمندان ایران باستان