🌐 استخراج گاز از «تورتو آحمیم» و تحول در اقتصاد موریتانی و سنگال
#تحلیل_کوتاه
🔹شرکت انگلیسی بریتیش پترولیوم در ۲ ژوئیه ۲۰۲۵ از آغاز فرآیند استخراج گاز از فاز اول پروژه گاز طبیعی مایع میدان مشترک «تورتو آحمیم» واقع در مرز دریای موریتانی و سنگال خبر داد. این فرآیند شامل پمپاژ گاز از میدان به سکوی شناور تولید است که در آن آب، میعانات و ناخالصی‌ها حذف می‌شوند. به سرانجام رسیدن این پروژه از جهاتی حائز اهمیت است. در این گزارش به اهمیت پروژه در سطح منطقه و بین‌الملل پرداخته می‌شود.
💢میدان گازی مشترک تورتو آحمیم
🔸میدان گازی «تورتو آحمیم» در ۱۱۵ کیلومتری سواحل موریتانی- سنگال در عمق ۲۸۵۰ متری واقع‌شده است که در سال ۲۰۱۵ توسط شرکت چندملیتی آمریکایی «شورون» کشف شد. بر اساس برآوردهای اولیه ظرفیت این میدان ۴۵۰ میلیارد مترمکعب است و به‌عنوان یکی از میدان بزرگ گازی در سطح آفریقا بشمار می‌رود. پروژه بهره‌برداری در سه فاز طراحی‌شده است: فاز اول با سرمایه‌گذاری ۴.۸ میلیارد دلاری و ظرفیت تولید سالانه ۲.۵ میلیون تن گاز مایع به بهره‌برداری رسید. فاز دوم ظرفیت را به ۱۰ میلیون تن (۲۰۲۷- ۲۰۲۸) و فاز سوم ظرفیت به ۱۵ میلیون تن (۲۰۳۰) در سال می‌رساند.
🔸ساخت سکوی شناور حفاری از سال ۲۰۱۹ در چین آغاز شد و نهایتاً در سال ۲۰۲۳ به پایان رسید. بر اساس توافقنامه امضاءشده سال ۲۰۲۲ میان دو کشور موریتانی و سنگال با شرکت‌های فعال در این پروژه، سهم شرکت بریتیش پترولیوم ۵۶٪، کوسموس انرژی ۲۷٪، پتروسین سنگال ۱۰٪ و شرکت سوخت موریتانی ۷٪ است.
💢اهمیت میدان آحمیم بر اقتصاد موریتانی
🔸اهمیت پروژه بهره‌برداری از گاز میدان آحمیم برای اقتصاد موریتانی را می‌توان در گزارش صندوق بینالمللی پول دریابیم. بر اساس این گزارش، موریتانی طی ۳۰ سال آینده ۱۴ میلیارد دلار درآمد ارزی از صادرات گاز کسب خواهد کرد این میزان معادل یک‌هشتم درآمد صادرات ۲۰۲۳ (۴.۰۷ میلیارد دلار) است. اضافه بر آن، پروژه با ایجاد ۳۰۰ هزار فرصت شغلی، بخشی از نیروی کار موریتانی را دربر می‌گیرد. این طرح علاوه بر تنوع بخشیدن سبد صادرات که تا بیش از این پروژه بر صادرات سنگ‌آهن و طلا وابسته است، جایگاه این کشور را به‌عنوان یکی از صادرکننده گاز مایع در بازارهای جهانی انرژی مطرح می‌سازد و به کاهش بیکاری و افزایش نرخ رشد اقتصادی از ۴.۷٪ به ۱۴٪ در سال ۲۰۲۶ منجر خواهد شد.
💢اهمیت میدان آحمیم بر اقتصاد سنگال
🔸سنگال به دلیل ثبات سیاسی نسبی و موقعیت استراتژیک خود، یکی از کشورهای پیشرو در جذب سرمایه‌گذاری خارجی در منطقه غرب آفریقا است و در سال‌های اخیر با سرمایه‌گذاری در پروژه‌های نفت و گاز به دنبال ارتقای وضعیت اقتصادی خود است. بر اساس گزارش صندوق بینالمللی پول، درآمد سالانه سنگال از صادرات گاز میدان آحمیم ۱.۰۹ میلیارد دلار معادل ۲۰٪ صادرات سال ۲۰۲۳ (۵.۳ میلیارد دلار) و به مدت ۳۰ سال خواهد بود. راه‌اندازی این پروژه، علاوه بر ارتقای وضعیت اقتصادی و کاهش کسری بودجه (۱۱٪ تولید ناخالص داخلی) بر کاهش نرخ بیکاری و افزایش رشد اقتصادی از ۷.۱٪ به ۱۰٪ در سال ۲۰۲۶ منجر خواهد شد. علاوه بر آن سبد صادرات محصولات سنگال که بیش از این پروژه به نفت، طلا، فسفات، ماهی و مروارید وابسته است تنوع می‌بخشد.
💢نگاه غرب به منابع جدید انرژی آفریقا
🔸جنگ روسیه و اوکراین، تنش موجود در خاورمیانه و دریای سرخ نیاز کشورهای اروپایی به تأمین انرژی خود از دیگر منابع موجود در جهان را آشکارتر ساخت. این وضعیت سبب شد تا توجه غرب به سمت منابع انرژی آفریقا بیشتر شود. به‌ویژه اینکه آفریقا آینده انرژی جهان خواهد شد. در میان پروژه‌های برای تأمین بخشی از انرژی اروپا تعریف شد. احداث خطوط انتقال گاز نیجریه به مغرب و نیز نیجریه به الجزایر از مهم‌ترین پروژه‌ها در حوزه تأمین گاز اروپا می‌توان نام برد لیکن این پروژه‌ها در فاز مطالعاتی باقی‌مانده‌اند. پروژه آحمیم که وارد فاز بهره‌برداری شده است می‌تواند سالانه ۲.۵ میلیون تن (معادل ۳.۵ میلیارد مترمکعب) از نیاز ۲۹۵ میلیارد متر مکعبی گاز اروپا را تأمین کند. اروپا سالانه ۱۶۷ میلیارد مترمکعب گاز مایع وارد می‌کند. با توجه به نزدیک بودن مسافت نسبت به صادرات گاز قطر این میدان از جایگاه ویژه‌ای نزد غربی‌ها برخوردار است.
💢نتیجه‌گیری
با آغاز اکتشاف نفت و گاز در موریتانی و سنگال از سال ۲۰۱۵، توجه کشورهای غربی به ساحل غربی آفریقا جلب شده است. این روند به جذب سرمایه‌گذاری در پروژه‌های زیرساختی و اقتصادی این کشورها کمک کرده و مناطق آفریقایی که قبلاً به‌عنوان کشورهای فقیر شناخته می‌شدند، به‌زودی به مراکز رقابت و سرمایه‌گذاری بینالمللی تبدیل خواهند شد.
✅اندیشکده تهران✅
🌐https://institutetehran.com/art/182
🌐@InstituteTehran
🌐 instagram.com/institutetehran1
#تحلیل_کوتاه
🔹شرکت انگلیسی بریتیش پترولیوم در ۲ ژوئیه ۲۰۲۵ از آغاز فرآیند استخراج گاز از فاز اول پروژه گاز طبیعی مایع میدان مشترک «تورتو آحمیم» واقع در مرز دریای موریتانی و سنگال خبر داد. این فرآیند شامل پمپاژ گاز از میدان به سکوی شناور تولید است که در آن آب، میعانات و ناخالصی‌ها حذف می‌شوند. به سرانجام رسیدن این پروژه از جهاتی حائز اهمیت است. در این گزارش به اهمیت پروژه در سطح منطقه و بین‌الملل پرداخته می‌شود.
💢میدان گازی مشترک تورتو آحمیم
🔸میدان گازی «تورتو آحمیم» در ۱۱۵ کیلومتری سواحل موریتانی- سنگال در عمق ۲۸۵۰ متری واقع‌شده است که در سال ۲۰۱۵ توسط شرکت چندملیتی آمریکایی «شورون» کشف شد. بر اساس برآوردهای اولیه ظرفیت این میدان ۴۵۰ میلیارد مترمکعب است و به‌عنوان یکی از میدان بزرگ گازی در سطح آفریقا بشمار می‌رود. پروژه بهره‌برداری در سه فاز طراحی‌شده است: فاز اول با سرمایه‌گذاری ۴.۸ میلیارد دلاری و ظرفیت تولید سالانه ۲.۵ میلیون تن گاز مایع به بهره‌برداری رسید. فاز دوم ظرفیت را به ۱۰ میلیون تن (۲۰۲۷- ۲۰۲۸) و فاز سوم ظرفیت به ۱۵ میلیون تن (۲۰۳۰) در سال می‌رساند.
🔸ساخت سکوی شناور حفاری از سال ۲۰۱۹ در چین آغاز شد و نهایتاً در سال ۲۰۲۳ به پایان رسید. بر اساس توافقنامه امضاءشده سال ۲۰۲۲ میان دو کشور موریتانی و سنگال با شرکت‌های فعال در این پروژه، سهم شرکت بریتیش پترولیوم ۵۶٪، کوسموس انرژی ۲۷٪، پتروسین سنگال ۱۰٪ و شرکت سوخت موریتانی ۷٪ است.
💢اهمیت میدان آحمیم بر اقتصاد موریتانی
🔸اهمیت پروژه بهره‌برداری از گاز میدان آحمیم برای اقتصاد موریتانی را می‌توان در گزارش صندوق بینالمللی پول دریابیم. بر اساس این گزارش، موریتانی طی ۳۰ سال آینده ۱۴ میلیارد دلار درآمد ارزی از صادرات گاز کسب خواهد کرد این میزان معادل یک‌هشتم درآمد صادرات ۲۰۲۳ (۴.۰۷ میلیارد دلار) است. اضافه بر آن، پروژه با ایجاد ۳۰۰ هزار فرصت شغلی، بخشی از نیروی کار موریتانی را دربر می‌گیرد. این طرح علاوه بر تنوع بخشیدن سبد صادرات که تا بیش از این پروژه بر صادرات سنگ‌آهن و طلا وابسته است، جایگاه این کشور را به‌عنوان یکی از صادرکننده گاز مایع در بازارهای جهانی انرژی مطرح می‌سازد و به کاهش بیکاری و افزایش نرخ رشد اقتصادی از ۴.۷٪ به ۱۴٪ در سال ۲۰۲۶ منجر خواهد شد.
💢اهمیت میدان آحمیم بر اقتصاد سنگال
🔸سنگال به دلیل ثبات سیاسی نسبی و موقعیت استراتژیک خود، یکی از کشورهای پیشرو در جذب سرمایه‌گذاری خارجی در منطقه غرب آفریقا است و در سال‌های اخیر با سرمایه‌گذاری در پروژه‌های نفت و گاز به دنبال ارتقای وضعیت اقتصادی خود است. بر اساس گزارش صندوق بینالمللی پول، درآمد سالانه سنگال از صادرات گاز میدان آحمیم ۱.۰۹ میلیارد دلار معادل ۲۰٪ صادرات سال ۲۰۲۳ (۵.۳ میلیارد دلار) و به مدت ۳۰ سال خواهد بود. راه‌اندازی این پروژه، علاوه بر ارتقای وضعیت اقتصادی و کاهش کسری بودجه (۱۱٪ تولید ناخالص داخلی) بر کاهش نرخ بیکاری و افزایش رشد اقتصادی از ۷.۱٪ به ۱۰٪ در سال ۲۰۲۶ منجر خواهد شد. علاوه بر آن سبد صادرات محصولات سنگال که بیش از این پروژه به نفت، طلا، فسفات، ماهی و مروارید وابسته است تنوع می‌بخشد.
💢نگاه غرب به منابع جدید انرژی آفریقا
🔸جنگ روسیه و اوکراین، تنش موجود در خاورمیانه و دریای سرخ نیاز کشورهای اروپایی به تأمین انرژی خود از دیگر منابع موجود در جهان را آشکارتر ساخت. این وضعیت سبب شد تا توجه غرب به سمت منابع انرژی آفریقا بیشتر شود. به‌ویژه اینکه آفریقا آینده انرژی جهان خواهد شد. در میان پروژه‌های برای تأمین بخشی از انرژی اروپا تعریف شد. احداث خطوط انتقال گاز نیجریه به مغرب و نیز نیجریه به الجزایر از مهم‌ترین پروژه‌ها در حوزه تأمین گاز اروپا می‌توان نام برد لیکن این پروژه‌ها در فاز مطالعاتی باقی‌مانده‌اند. پروژه آحمیم که وارد فاز بهره‌برداری شده است می‌تواند سالانه ۲.۵ میلیون تن (معادل ۳.۵ میلیارد مترمکعب) از نیاز ۲۹۵ میلیارد متر مکعبی گاز اروپا را تأمین کند. اروپا سالانه ۱۶۷ میلیارد مترمکعب گاز مایع وارد می‌کند. با توجه به نزدیک بودن مسافت نسبت به صادرات گاز قطر این میدان از جایگاه ویژه‌ای نزد غربی‌ها برخوردار است.
💢نتیجه‌گیری
با آغاز اکتشاف نفت و گاز در موریتانی و سنگال از سال ۲۰۱۵، توجه کشورهای غربی به ساحل غربی آفریقا جلب شده است. این روند به جذب سرمایه‌گذاری در پروژه‌های زیرساختی و اقتصادی این کشورها کمک کرده و مناطق آفریقایی که قبلاً به‌عنوان کشورهای فقیر شناخته می‌شدند، به‌زودی به مراکز رقابت و سرمایه‌گذاری بینالمللی تبدیل خواهند شد.
✅اندیشکده تهران✅
🌐https://institutetehran.com/art/182
🌐@InstituteTehran
🌐 instagram.com/institutetehran1