I
I .ibrahimi
Репост из: فرهنگ، تاریخ و تمدّن تورک
در قرن بیستم تورک‌های بومی قفقاز جنوبی در چند موج، به طور سیستماتیک معروض به پاک‌سازی قومی توسط گروه‌های مسلح و دولت ارمنی شده‌اند. (در دوره‌ی تزاری: قتل عام، اخراج جمعی و...؛ در دوره‌ی شوروی: عمدتا اخراج جمعی). آخرین موج پاک‌سازی قومی تورک‌ها توسط قوای مسلح ارمنی در اواخر دهه‌ی ١٩٨٠ به وقوع پیوست. در این مرحله پس از اشغال ٢٠ درصد اراضی از آزربایجان توسط قوای ارمنی، بیشتر از ٢٠٠ هزار نفر در معرض پاک‌سازی قومی قرار گرفتند، هزاران نفر کشته و ٧٠٠ هزار تورک دیگر آواره شدند. تر-پتروسیان به عنوان رهبر ارمنستان در خونین‌ترین مرحله‌ی آن درگیری‌ها، از طراحان و ترتیب دهنده‌گان اصلی این «پاک‌سازی قومی» جمعیت بومی تورک از ارمنستان، از قاراباغ و از دیگر نواحی اشغالی آزربایجان توسط قوای مسلح ارمنی بود و همان‌طور که در سخنرانی‌اش هم تاکید می‌کند به آن افتخار می‌کرد.
سخنرانی تر پتروسیان ٢٣ سپتامبر ١٩٩٣، خطاب به فرماندهان و اعضاء «یرکراپا»
«بزرگ‌ترین خوش‌بختی ما این است که توانستیم کار شبه‌نظامیان خود را سازمان‌دهی کنیم. دسته‌های مسلحی که تشکیل دادیم، ستون فقرات ارتش ما شدند. به این ترتیب ما حتی قبل از استقلال ارمنستان و آزربایجان تجربیات عظیمی به دست آوردیم ... وقتی که من «حرکت» می‌گویم، منظورم سه جناح سیاسی، نظامی و شبه‌نظامی آن که شما هستید است... در سایه‌ی این حرکت، یک معضل و مشکل که ملت ارمنی به مدت ٦٠٠ سال نتوانسته بود آن را حل کند، حل شد: ارمنستان و قاراباغ از دیگر ملت‌ها [تورک] تماما پاک‌سازی و تصفیه و تمیز شد. تکرار می‌کنم: این یک مشکل و معضل ٦٠٠ ساله بود. اهمیت و تاثیرات حل این مشکل را ملت ارمنی ٦٠٠ سال بعد از این هم کماکان حس خواهد کرد.
تصورش را به‌کنید، اگر ١٧٠ هزار نفر از ملتی دیگر [تورک] که قبل از سال ١٩٨٨ در ارمنستان زندگی می‌کردند، هنوز هم در اینجا بودند، امروز دولت ما [ارمنستان] وجود نداشت. هم‌چنین ما نمی‌توانستیم از مناطق شرقی و شمالی خودمان محافظت و از ناحیه‌ی سوان دفاع کنیم. علاوه بر این‌ها، ما با سه مشکل جدید مواجه می‌شدیم. فراموش نکنید که تورک‌ها در سه منطقه‌ی واردنیس، ماسیس و آماسیا در اکثریت بودند. آن‌ها [تورک‌ها] در زنگه‌زور هم قسمت قابل توجهی از اهالی را تشکیل می‌دادند. و این مشکل حل شد.
اما راه حل این مشکل مانند هدیه‌ای از آسمان به دامان ما نیافتاد. این مشکل توسط حرکت ما، حرکت سراسری ارامنه و مبارزات آزادی‌بخش مردم ما، همراه با شاخه‌ی نظامی آن «دسته‌های دفاع از خود – یرکراپا» حل شد. در قاراباغ هم همین طور. الآن تمام اراضی قاراباغ، و حتی مناطقی زیادتر و فراتر از آن در دست ارمنی‌ها است... دیروز عصر و امروز صبح قوای آرتساخ وارد آغدام شدند»
منبع: وبلاگ سؤزوموز
@TurkUygarligi
سخنرانی تر پتروسیان ٢٣ سپتامبر ١٩٩٣، خطاب به فرماندهان و اعضاء «یرکراپا»
«بزرگ‌ترین خوش‌بختی ما این است که توانستیم کار شبه‌نظامیان خود را سازمان‌دهی کنیم. دسته‌های مسلحی که تشکیل دادیم، ستون فقرات ارتش ما شدند. به این ترتیب ما حتی قبل از استقلال ارمنستان و آزربایجان تجربیات عظیمی به دست آوردیم ... وقتی که من «حرکت» می‌گویم، منظورم سه جناح سیاسی، نظامی و شبه‌نظامی آن که شما هستید است... در سایه‌ی این حرکت، یک معضل و مشکل که ملت ارمنی به مدت ٦٠٠ سال نتوانسته بود آن را حل کند، حل شد: ارمنستان و قاراباغ از دیگر ملت‌ها [تورک] تماما پاک‌سازی و تصفیه و تمیز شد. تکرار می‌کنم: این یک مشکل و معضل ٦٠٠ ساله بود. اهمیت و تاثیرات حل این مشکل را ملت ارمنی ٦٠٠ سال بعد از این هم کماکان حس خواهد کرد.
تصورش را به‌کنید، اگر ١٧٠ هزار نفر از ملتی دیگر [تورک] که قبل از سال ١٩٨٨ در ارمنستان زندگی می‌کردند، هنوز هم در اینجا بودند، امروز دولت ما [ارمنستان] وجود نداشت. هم‌چنین ما نمی‌توانستیم از مناطق شرقی و شمالی خودمان محافظت و از ناحیه‌ی سوان دفاع کنیم. علاوه بر این‌ها، ما با سه مشکل جدید مواجه می‌شدیم. فراموش نکنید که تورک‌ها در سه منطقه‌ی واردنیس، ماسیس و آماسیا در اکثریت بودند. آن‌ها [تورک‌ها] در زنگه‌زور هم قسمت قابل توجهی از اهالی را تشکیل می‌دادند. و این مشکل حل شد.
اما راه حل این مشکل مانند هدیه‌ای از آسمان به دامان ما نیافتاد. این مشکل توسط حرکت ما، حرکت سراسری ارامنه و مبارزات آزادی‌بخش مردم ما، همراه با شاخه‌ی نظامی آن «دسته‌های دفاع از خود – یرکراپا» حل شد. در قاراباغ هم همین طور. الآن تمام اراضی قاراباغ، و حتی مناطقی زیادتر و فراتر از آن در دست ارمنی‌ها است... دیروز عصر و امروز صبح قوای آرتساخ وارد آغدام شدند»
منبع: وبلاگ سؤزوموز
@TurkUygarligi