ژیلەمۆ

🔰چیرۆکنووسی گەورەی کورد، مامۆستا محەمەد موکریم بەهۆی سەگوەڕەوە باشتر ناسی، وەختێ کە لە دەست زوڵم و زۆر و ستەمی داگیرکەران ڕای کرد و خۆی گەیاندە برا شۆڕشگێڕەکانی خۆی، سەنگەری خەباتی ئەدەبیی خستە پاڵ سەنگەری پێشمەرگایەتی، هاتە ناوچەی ڕزگارکراویی ی.ن.ک. بەش بەحاڵی خۆم. زۆرم پێخۆش بوو کە ئەو ئەدیبە ڕووناکبیرە لایەنی ناوچەی "ی.ن.ک”ـی هەڵبژاردووەو نیازیشی درێژەپێدانی خەباتی شۆڕشگێڕانەیە، تا بە ئازادی قەڵەمە تیژەکەی بخاتە کار، هەر بۆیەش زۆرم پێ خۆش بوو کە ڕۆمانی سەگوەڕی چاپ و باڵاوکرایەوە. بەڵام زۆری نەخایاند دەنگی تووڕەیی و ناڕازیی لە نێو هەندێ کادیر و پێشمەرگەی ی.ن.ک دا دژی سەگوەڕ بەرز بووەوە و پرتەو بۆڵە لەملاو ئەولا پەیدا بوو. لەو سەردەمەدا منیش، کە دەمێک بوو لە دڵ و دەروونی خۆمدا دروشمی (دابینکردنی ئازادی و ژیان)م بۆ نووسەران و ئەدیبان خەمڵاندبوو…

🔰ڕووداوەکانی ئەم کتێبە لە سەردەمی محەممەد ڕەزای پەهلەوی و ساڵانی پێش شۆڕش ڕوودەدەن. چیرۆکەکە لە شارەکانی مەهاباد و ورمێ ڕوودەدات و لە نۆ بەشدا گێڕدراوەتەوە. "زیندەخەو" بەدوای چیرۆکی ژیانی کوڕێکی هەرزەکاردا دەگەڕێت تا تەمەنی گەورەیی. کارەکتەری سەرەکی ڕۆمانەکە کە ڕۆڵی گێڕەرەوەش دەگێڕێت، هەرزەکارێکی ئامادەیی لە خەڵکی شاری مەهاباد، کە چیرۆکەکە لە دەوری ئەوان ڕوودەدات و لە کاتی چیرۆکەکەدا، کوڕە گەورە دەبێت، دەچێتە ناو زانکۆ، بەشێک لە ڕووداوەکانی چیرۆکەکە لە خەونی گێڕەرەوە ڕوودەدەن و لە شوێنێک لە چیرۆکەکەدا خەون دەبینێت کە کارمەندی ساواک لە ورمێیە و بە ئازەری قسە دەکات. لە خەودا خۆی لە دۆخێکدا دەبینێت کە لێپێچینەوە و ئەشکەنجەدانی تێکۆشەرانی سیاسی دژ بە دەسەڵاتی پەهلەوی دەکات.
نووسەر لەم چیرۆکەدا بە کەڵک وەرگرتن لە گێڕەرەوە ڕووداوەکانی سەردەمی پەهلەوی لە ڕوانگەی خۆیەوە دەگێڕێتەوە. بەڵام لەو بەشانەی چیرۆکەکەدا کە نووسەر مامەڵە لەگەڵ ڕووداوەکانی جەنگی جیهانی یەکەم و هەندێک ڕووداوی مێژوویی ناوچەی کوردستان دەکات

🔰میرنامە وەک درامایەک وایە لە فەزایەکی سۆفی گەریدا ئاشنامان دەکات بە ڕابردووی خۆمان، بەلۆژیکەوە باسی ئەوە خەمە هەمیشەیی زانا و رۆشنبیرەکانی کورد دەکات لە بەرامبەر فەرمانڕەوا و سەرۆک دەسەڵات دارەکان، هەمیشە شێری ماڵەوە ڕێوی دەرەوەبوون، جان دۆست پێماندەڵێت کە هەر لە دێرزەمانەوە سەرۆکەکانی کورد هەمیشە لەبەرامبەر بێگانەدا ملکەچ بوون لە پێناوی کورسی و ساماندا، دەیان جار چانسی سەربەخۆ بوون هاتۆتە پێشەوە بەڵام ئەوان خۆیان لێدزیوەتەوە بە پاساوی جۆراو و جۆر. زانا و شاعیر "ئەحمەدی خانی" وەکو پاڵەوانی سەرەکی ڕۆمانەکەیە، هەروەها جان دۆست پێماندەڵێت هەر لە دێرزەمانەوە سەرکردەکانی کورد دژی ئەوە بوون خەڵکی هۆشیار بێت ویستوویانە هاوڵاتی وەکو کۆیلە مامەڵی لەگەڵ بکرێت و بخەسێرێن لەبەردەم میر و فەرمانڕەواکان. فەزای ڕۆمانەکە زۆر نایابە دەیان چیرۆکی بەتام دێتە ڕێت، وە هەستی بەردەوامی خوێندنەوە هەمیشە ئەتبزوێنێ چونکە بە تەکنیکێکی زۆر نایاب نووسراوە. نووسەر بە جوانی ڕۆچۆتە ناو ناوەڕۆک و پەیامی سەرەکی ڕۆمانەکە.