مکران از شعار تا عمل
ایجاد پایتخت اقتصادی و صنعتی هوشمند از ضروری ترین نیازهای کشورهای اقتصاد محور است.
امروز با رشد تکنولوژی و بویژه سامانه های حمل و نقل هوایی و ریلی ایجاد پایتخت‌های هوشمند بیشتر از هر دوره ای ضروری و قابل اجرا شده است بسیاری از کشورها از حدود یک قرن قبل پایتخت‌های اقتصادی خود را از پایتخت های سنتی و تاریخی جدا کرده اند. یکی از آخرین کشورهایی که بزودی پایتخت هوشمند اقتصادی و صنعتی خود را افتتاح خواهد کرد مصر است، پایتخت مصر سالها بود که از یک وضعیت دشوار ترافیکی و ازدحام و ناکارآمدی رنج می برد. اما مشکلاتی که تهران از آن رنج می برد نیز کمتر از مشکلات قاهره نیست. سالها هست مشکل انتقال پایتخت در حد شعار باقی مانده است اما اکنون دیگر تهران تحمل آلودگی و فشار جمعیتی بیش از این را ندارد. انتقال پایتخت به سواحل مکران و جانمایی شهری اقتصاد محور و صنعتی هوشمند در سواحل مکران واجب و مزایای بسیار زیاد ژئوپلتیکی و ژیواکونومیک دارد. در درجه نخست آب و هوای این منطقه بر خلاف تصوری که ایرانیان از این جغرافیا دارند آب و هوایی مناسب و متفاوت از جنوب غربی ایران است سواحل مکران چهار ماه گرم سال تحت تاثیر بادهای موسمی قطب جنوب ، تا حدودی معتدل و بدور از گرمای شدید است. بیست سال قبل در سفری شخصی از خوزستان تا بندر چابهار را در حاشیه خلیج فارس به بررسی وضعیت جغرافیایی این منطقه پرداختم و همان زمان توجه به مکران را طی مقاله ای یاد آوری نمودم. از آن زمان اقدامات و طرحهایی شروع شد اما هرگز سرعت کافی نداشت بندر چابهار علی رغم اینکه مورد توجه سرمایه گذاران خارجی قرار گرفت اما با موانع بسیار زیاد موجب کاهش انگیزه سرمایه گذاران و حتی دولت هند شد. یکی از دلایل اصلی تحریم ها بود اما موانع دیگری نیز به سیاست های داخلی و نگاههای منفی داخلی مربوط میشد.
اگر ایران بخواهد روی شکوفایی اقتصادی کار کند چاره ای جز سرمایه گذاری برای ایجاد پایتختی اقتصادی صنعتی مدرن و هوشمند در مکران ندارد این منطقه ایران را به جهان وصل می کند نیروگاه های خورشیدی می تواند آب مورد نیاز پایتخت اقتصادی را از دریا تامین نماید ، اما برای تحقق این هدف کارهای زیر بنایی بسیار زیادی مورد نیاز هست در درجه نخست پیدا کردن منطقه ای که از نظر زمین شناسی همه معیارهای لازم را داشته باشد و روی گسل زلزله قرار نداشته باشد تهیه نقشه جامع یک شهر هوشمند باید با مطالعه شهرهای مشابهه پیش بینی نیازهای پنجاه سال آینده را بکند. بلوارها ، متروها و حمل و نقل مدرن باید با پیش بینی های علمی طراحی شود و استقرار محل سکونت از محل صنایع با دقت جانمایی شود. مهمترین مشکلی که در مورد مکران وجود دارد دوری آن از کانون تمرکز جمعیتی ایران است اما این مشکل با توانمند کردن حمل نقل هوایی و ریلی و سایر تکنولوژی های ارتباطی قابل حل است. پایتخت اقتصادی باید دریا محور باشد و ایران در دریای خزر (کاسپین) بدلیل تراکم جمعیتی و نبود زمین مناسب امکان جانمایی چنین شهری را ندارد. اما مکران برای زمین مناسب هیچ محدودیت و مشکلی ندارد. بدلیل وزش بادهای موسمی امکان آلودگی هوا نیز در آن بسیار کم است. کشورهایی که اقدام به ایجاد شهرهای هوشمند کرده اند تجربه گرانبهایی را می توانند به ایران منتقل کنند. هند ، ژاپن و چین در این راه گام های بزرگ و موفقی داشته اند. نیازها و شاخص ها و مشخصات شهرهای هوشمند امروزه کاملا روشن و مشخص است. و از تجربیات و مشاوره با کشورهای موفق می توان بخوبی استفاده نمود.یکی از مشخصات این است که انرژی این شهرها تمام باید از منابع تجدید پذیر خورشید و باد باشد و آب مصرفی دوباره به چرخه تولید و مصرف برگردد.
اما بزرگترین مانعی که در راه چنین موفقیتی وجود دارد مشکل تحریم های اقتصادی، جدا بودن اقتصاد ایران از اقتصاد بین المللی و ناکارآمدی‌های داخلی است. پایتخت هوشمند مکران بدون ایجاد قوانین و مقرراتی که بتواند پلی میان تجارت آزاد و آزادی سرمایه گذاری بزند ناموفق خواهد بود. تا ده هزار سال پیش فلات ایران دهها دریاچه و دریای آب شور و شیرین داشته که امروز از آنها خبری نیست و آخرین این دریاچه ها در حاشیه کویر ، از قم و تهران و کاشان تا خراسان محو شده اند که آخرین آنها دریاچه گاوخونی و دریاچه قم هست ، پس ایران روز بروز خشک تر می شود. و نمی توان فقط به منابع آبی موجود و نزولات آسمانی امید چندانی داشت ، بنا بر این انتقال صنایع به حاشیه دریاها و اقیانوس ضرورتی حتمی است. در حال حاضر با مشکلات مالی که ایران از آن رنج می برد صحبت از پایتخت هوشمند و دریا محور در جایی که فعلا هنوز زیر ساختهای لازمه را ندارد به شوخی شباهت دارد اما واقعیت این هست ایران در آینده نزدیک با بحران های زیست محیطی و اقتصادی و اجتماعی متعددی روبرو خواهد بود اگر در برنامه ریزی های کلان بیش از این کوتاهی شود بسیار عواقب سختی👇
ایجاد پایتخت اقتصادی و صنعتی هوشمند از ضروری ترین نیازهای کشورهای اقتصاد محور است.
امروز با رشد تکنولوژی و بویژه سامانه های حمل و نقل هوایی و ریلی ایجاد پایتخت‌های هوشمند بیشتر از هر دوره ای ضروری و قابل اجرا شده است بسیاری از کشورها از حدود یک قرن قبل پایتخت‌های اقتصادی خود را از پایتخت های سنتی و تاریخی جدا کرده اند. یکی از آخرین کشورهایی که بزودی پایتخت هوشمند اقتصادی و صنعتی خود را افتتاح خواهد کرد مصر است، پایتخت مصر سالها بود که از یک وضعیت دشوار ترافیکی و ازدحام و ناکارآمدی رنج می برد. اما مشکلاتی که تهران از آن رنج می برد نیز کمتر از مشکلات قاهره نیست. سالها هست مشکل انتقال پایتخت در حد شعار باقی مانده است اما اکنون دیگر تهران تحمل آلودگی و فشار جمعیتی بیش از این را ندارد. انتقال پایتخت به سواحل مکران و جانمایی شهری اقتصاد محور و صنعتی هوشمند در سواحل مکران واجب و مزایای بسیار زیاد ژئوپلتیکی و ژیواکونومیک دارد. در درجه نخست آب و هوای این منطقه بر خلاف تصوری که ایرانیان از این جغرافیا دارند آب و هوایی مناسب و متفاوت از جنوب غربی ایران است سواحل مکران چهار ماه گرم سال تحت تاثیر بادهای موسمی قطب جنوب ، تا حدودی معتدل و بدور از گرمای شدید است. بیست سال قبل در سفری شخصی از خوزستان تا بندر چابهار را در حاشیه خلیج فارس به بررسی وضعیت جغرافیایی این منطقه پرداختم و همان زمان توجه به مکران را طی مقاله ای یاد آوری نمودم. از آن زمان اقدامات و طرحهایی شروع شد اما هرگز سرعت کافی نداشت بندر چابهار علی رغم اینکه مورد توجه سرمایه گذاران خارجی قرار گرفت اما با موانع بسیار زیاد موجب کاهش انگیزه سرمایه گذاران و حتی دولت هند شد. یکی از دلایل اصلی تحریم ها بود اما موانع دیگری نیز به سیاست های داخلی و نگاههای منفی داخلی مربوط میشد.
اگر ایران بخواهد روی شکوفایی اقتصادی کار کند چاره ای جز سرمایه گذاری برای ایجاد پایتختی اقتصادی صنعتی مدرن و هوشمند در مکران ندارد این منطقه ایران را به جهان وصل می کند نیروگاه های خورشیدی می تواند آب مورد نیاز پایتخت اقتصادی را از دریا تامین نماید ، اما برای تحقق این هدف کارهای زیر بنایی بسیار زیادی مورد نیاز هست در درجه نخست پیدا کردن منطقه ای که از نظر زمین شناسی همه معیارهای لازم را داشته باشد و روی گسل زلزله قرار نداشته باشد تهیه نقشه جامع یک شهر هوشمند باید با مطالعه شهرهای مشابهه پیش بینی نیازهای پنجاه سال آینده را بکند. بلوارها ، متروها و حمل و نقل مدرن باید با پیش بینی های علمی طراحی شود و استقرار محل سکونت از محل صنایع با دقت جانمایی شود. مهمترین مشکلی که در مورد مکران وجود دارد دوری آن از کانون تمرکز جمعیتی ایران است اما این مشکل با توانمند کردن حمل نقل هوایی و ریلی و سایر تکنولوژی های ارتباطی قابل حل است. پایتخت اقتصادی باید دریا محور باشد و ایران در دریای خزر (کاسپین) بدلیل تراکم جمعیتی و نبود زمین مناسب امکان جانمایی چنین شهری را ندارد. اما مکران برای زمین مناسب هیچ محدودیت و مشکلی ندارد. بدلیل وزش بادهای موسمی امکان آلودگی هوا نیز در آن بسیار کم است. کشورهایی که اقدام به ایجاد شهرهای هوشمند کرده اند تجربه گرانبهایی را می توانند به ایران منتقل کنند. هند ، ژاپن و چین در این راه گام های بزرگ و موفقی داشته اند. نیازها و شاخص ها و مشخصات شهرهای هوشمند امروزه کاملا روشن و مشخص است. و از تجربیات و مشاوره با کشورهای موفق می توان بخوبی استفاده نمود.یکی از مشخصات این است که انرژی این شهرها تمام باید از منابع تجدید پذیر خورشید و باد باشد و آب مصرفی دوباره به چرخه تولید و مصرف برگردد.
اما بزرگترین مانعی که در راه چنین موفقیتی وجود دارد مشکل تحریم های اقتصادی، جدا بودن اقتصاد ایران از اقتصاد بین المللی و ناکارآمدی‌های داخلی است. پایتخت هوشمند مکران بدون ایجاد قوانین و مقرراتی که بتواند پلی میان تجارت آزاد و آزادی سرمایه گذاری بزند ناموفق خواهد بود. تا ده هزار سال پیش فلات ایران دهها دریاچه و دریای آب شور و شیرین داشته که امروز از آنها خبری نیست و آخرین این دریاچه ها در حاشیه کویر ، از قم و تهران و کاشان تا خراسان محو شده اند که آخرین آنها دریاچه گاوخونی و دریاچه قم هست ، پس ایران روز بروز خشک تر می شود. و نمی توان فقط به منابع آبی موجود و نزولات آسمانی امید چندانی داشت ، بنا بر این انتقال صنایع به حاشیه دریاها و اقیانوس ضرورتی حتمی است. در حال حاضر با مشکلات مالی که ایران از آن رنج می برد صحبت از پایتخت هوشمند و دریا محور در جایی که فعلا هنوز زیر ساختهای لازمه را ندارد به شوخی شباهت دارد اما واقعیت این هست ایران در آینده نزدیک با بحران های زیست محیطی و اقتصادی و اجتماعی متعددی روبرو خواهد بود اگر در برنامه ریزی های کلان بیش از این کوتاهی شود بسیار عواقب سختی👇