از عجایب روزگار اینه که کشوری که دارای یکی از بزرگترین ذخایر انرژی هست، دچار کمبود گاز و بنزین هست.

مدارس و دانشگاه‌ها و شرکتا رو آنلاین میکنند مردم یخ نزنن. بعد اینترنت و برق قطع میشه انلاینم کاری نمیشه کرد.

از اصلی‌ترین دلایل این وضعیت به هم خوردن نظام بازار در اثر مدیریت دستوری و کنترل قیمت‌هاست. کنترل قیمت انرژی باعث از بین رفتن انگیزه مالی برای تولید بیشتر میشه و سوبسید قیمتی مصرف بیش از ظرفیت سیستم رو تشویق میکنه. نتیجتا تولید ضعیف و مصرف قوی میشه. در حالیکه ما به برعکس هر دو نیاز داریم.

برق و اینترنت هم همینطور. شرکت برق باید انگیزه سرمایه‌گذاری روی زیرساخت داشته باشه. وقتی دولتی هست و قوانین دستشو از نظر قیمتگذاری بسته نمیتونه برق رو در بازارهای پر مصرف گرونتر کنه. لذا درآمد اضافه‌ای هم نداره که روی زیرساخت برق سرمایه‌گذاری کنه و نهایتا کمبود برق پیش میاد.

آلودگی هوا و ترافیک هم همینطور. بنزین نه تنها باید به قیمت آزاد فروخته بشه بلکه در تهران باید یه هزینه‌ی مدیریت آلودگی هم روش گذاشته بشه. افزایش قیمت مصرف رو کم میکنه، و درآمد حاصل هم صرف جاده سازی میشه.

هر جا سخن از کمبود در میان است، نام اقتصاد دستوری میدرخشد.