👁🗨 نگاه تحلیلگران: ترامپ و تضمین؟
👈 صابر گل‌عنبری، تحلیلگر ارشد روابط بین‌الملل، در یادداشتی تلگرامی نوشت:
✍ خبرگزاری رویترز امروز به نقل از یک «مقام ایرانی» نوشت که تهران خواستار «دریافت تضمین‌هایی» شده است که ترامپ بار دیگر از توافق احتمالی خارج نشود.
✍ نمی‌دانم این نقل قول تا چه اندازه صحت دارد و اگر هم صحت دارد، صرفا ابزاری برای چانه‌زنی در مذاکرات است یا واقعا به‌عنوان یک هدف و شرط برای تحقق دنبال می‌شود.
✍ اگر این گونه باشد که چنین هدفی اساسا محقق‌شدنی نیست؛ به‌ویژه وقتی که طرف توافق #ترامپ باشد!
✍ اگر منظور تضمین حقوقی است که ترامپ کلا میانه‌ای با چنین تضمین‌هایی ندارد؛ نمونه آن #برجام بود که متکی به بالاترین تضمین در حقوق بین‌الملل یعنی قطعنامه شورای امنیت بود؛ اما ترامپ نه به آن وقعی نهاد و نه به امضای کشورش و از برجام خارج شد. حال چه رسد به دیگر تضمین‌ها! تضمین‌های سیاسی هم چیزی فراتر از وعده و قول نیستند.
✍ در واقع، مهم‌ترین تضمین برای پایبندی طرف‌های یک توافق به آن، ادامه منافع آن برای دو طرف است. در این میان، فعلا پای منافع شخصی-روانی ترامپ در ثبت یک توافق به نام خود به‌ویژه در سایه بن‌بست‌ها در پرونده‌های خارجی از جنگ غزه و گروگان تا اوکراین و جنگ تجاری مطرح است.
✍ حالا اگر فرضا چنین توافقی حاصل شود، اما رفع تحریم‌ها منافعی اقتصادی برای آمریکایِ ترامپ در پی نداشته باشد و او در آینده مشاهده کند که در نتیجه این توافق صرفا چین و اروپا و دیگر بازیگران کاسب شده‌اند، ممکن است تصمیم بگیرد که به نوعی و حتی بدون خروج از توافق بازی را به هم بزند و در مسیر رفع تحریم‌ها مانع تراشی کند و یا تحریم‌های رفع شده را به شکل دیگری با فشار بر طرف‌های معامله اعلام نشده اعمال کند.
✍ نمونه چنین رفتاری پس از توافق آتش‌بس در ژانویه گذشته در جنگ #غزه رخ داد. این توافق با فشار خود ترامپ بر #نتانیاهو به دست آمد؛ اما بعدا که دید گروگان‌ها (بر اساس خود همان توافق) قطره‌چکانی آزاد می‌شوند، عصبانی شد و ضرب‌الاجلی برای آزادی همه آنها تعیین کرد؛ اما حماس نپذیرفت. بااین‌حال، بعدا دست نتانیاهو را برای نقض توافق و از سرگیری حملات به غزه باز گذاشت.
✍ فعلا شاید منافع شخصی خود ترامپ با توجه به شخصیت خاصی که دارد، پیشران و کاتالیزور یک توافق باشد؛ اما به‌تنهایی تضمین‌کننده بقای توافق نیست و منافع اقتصادی چنین توافقی می‌تواند مکمل آن و تضمین‌کننده باشد.
✍ اینجا این پرسش شکل می‌گیرد که تهران تا چه اندازه آمادگی شروع مناسبات تجاری با آمریکا را دارد؟ که با برخورداری واشنگتن از منافع اقتصادی توافق احتمالی به‌نوعی بقای این توافق تضمین شود و اینکه چه برنامه‌ای برای این کار دارد؟ اگر هم فرضا دولت برنامه‌ای داشته باشد، تا چه اندازه قابلیت اجرا دارد؟
@javadrooh
👈 صابر گل‌عنبری، تحلیلگر ارشد روابط بین‌الملل، در یادداشتی تلگرامی نوشت:
✍ خبرگزاری رویترز امروز به نقل از یک «مقام ایرانی» نوشت که تهران خواستار «دریافت تضمین‌هایی» شده است که ترامپ بار دیگر از توافق احتمالی خارج نشود.
✍ نمی‌دانم این نقل قول تا چه اندازه صحت دارد و اگر هم صحت دارد، صرفا ابزاری برای چانه‌زنی در مذاکرات است یا واقعا به‌عنوان یک هدف و شرط برای تحقق دنبال می‌شود.
✍ اگر این گونه باشد که چنین هدفی اساسا محقق‌شدنی نیست؛ به‌ویژه وقتی که طرف توافق #ترامپ باشد!
✍ اگر منظور تضمین حقوقی است که ترامپ کلا میانه‌ای با چنین تضمین‌هایی ندارد؛ نمونه آن #برجام بود که متکی به بالاترین تضمین در حقوق بین‌الملل یعنی قطعنامه شورای امنیت بود؛ اما ترامپ نه به آن وقعی نهاد و نه به امضای کشورش و از برجام خارج شد. حال چه رسد به دیگر تضمین‌ها! تضمین‌های سیاسی هم چیزی فراتر از وعده و قول نیستند.
✍ در واقع، مهم‌ترین تضمین برای پایبندی طرف‌های یک توافق به آن، ادامه منافع آن برای دو طرف است. در این میان، فعلا پای منافع شخصی-روانی ترامپ در ثبت یک توافق به نام خود به‌ویژه در سایه بن‌بست‌ها در پرونده‌های خارجی از جنگ غزه و گروگان تا اوکراین و جنگ تجاری مطرح است.
✍ حالا اگر فرضا چنین توافقی حاصل شود، اما رفع تحریم‌ها منافعی اقتصادی برای آمریکایِ ترامپ در پی نداشته باشد و او در آینده مشاهده کند که در نتیجه این توافق صرفا چین و اروپا و دیگر بازیگران کاسب شده‌اند، ممکن است تصمیم بگیرد که به نوعی و حتی بدون خروج از توافق بازی را به هم بزند و در مسیر رفع تحریم‌ها مانع تراشی کند و یا تحریم‌های رفع شده را به شکل دیگری با فشار بر طرف‌های معامله اعلام نشده اعمال کند.
✍ نمونه چنین رفتاری پس از توافق آتش‌بس در ژانویه گذشته در جنگ #غزه رخ داد. این توافق با فشار خود ترامپ بر #نتانیاهو به دست آمد؛ اما بعدا که دید گروگان‌ها (بر اساس خود همان توافق) قطره‌چکانی آزاد می‌شوند، عصبانی شد و ضرب‌الاجلی برای آزادی همه آنها تعیین کرد؛ اما حماس نپذیرفت. بااین‌حال، بعدا دست نتانیاهو را برای نقض توافق و از سرگیری حملات به غزه باز گذاشت.
✍ فعلا شاید منافع شخصی خود ترامپ با توجه به شخصیت خاصی که دارد، پیشران و کاتالیزور یک توافق باشد؛ اما به‌تنهایی تضمین‌کننده بقای توافق نیست و منافع اقتصادی چنین توافقی می‌تواند مکمل آن و تضمین‌کننده باشد.
✍ اینجا این پرسش شکل می‌گیرد که تهران تا چه اندازه آمادگی شروع مناسبات تجاری با آمریکا را دارد؟ که با برخورداری واشنگتن از منافع اقتصادی توافق احتمالی به‌نوعی بقای این توافق تضمین شود و اینکه چه برنامه‌ای برای این کار دارد؟ اگر هم فرضا دولت برنامه‌ای داشته باشد، تا چه اندازه قابلیت اجرا دارد؟
@javadrooh