رقم الفتوی(150)تاریخ الاصدار(20 رجب 1446)
غنوان:بخاری اوتنور ته مخامخ لمونځ کول چی اور پکښی بل وی مکروه دی
مفتی صاحب محترم برقي بخارئ یا اوسپنی بخارئ چی لرګی پکې سوزی داخل کښی مخامخ لمونځ کول څه حکم لری دمدلل جواب په هيله ? بینوا تؤجروا
مستفتی: م حامد
الفتوی بعون الله تعالی
حامدا ومصلیا ومسلما وبعد
محترم مستفتی صاحب ستاسی په جواب کی به ووایوچی داسی شی ته مخامخ لمونځ کول چی اورپکښی بل وی لکه تنور بخاری مکروه دی ځکه داسی کول د آتش پرستو سره مشابهت راځی یعنی دهغو کسانو سره مشابهت راځی چی داور عبادت کوی نو بناءً په هرهغه شی کی چی اور بل وی مخامخ لمونځ ورته کول مکروه دی مګر څراغ یا شمعې ته مکروه ندی ځکه هغه په مسجدو او کور کی درڼا دپاره وی اوکچیری په بخاری یا تنور کی اور نوی بل بیا مشکل نلری
کما فی الکتب التالیة
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
"ﻭ" ﻳﻜﺮﻩ "ﺃﻥ ﻳﻜﻮﻥ ﺑﻴﻦ ﻳﺪﻳﻪ" ﺃﻱ اﻟﻤﺼﻠﻲ "ﺗﻨﻮﺭ ﺃﻭ ﻛﺎﻧﻮﻥ ﻓﻴﻪ ﺟﻤﺮ" ﻷﻧﻪ ﻳﺸﺒﻪ اﻟﻤﺠﻮﺱ ﻓﻲ ﻋﺒﺎﺩﺗﻬﻢ ﻟﻬﺎ ﻻ ﺷﻤﻊ ﻭﻗﻨﺪﻳﻞ ﻭﺳﺮاﺝ ﻓﻲ اﻟﺼﺤﻴﺢ ﻷﻧﻪ ﻻ ﻳﺸﺒﻪ اﻟﺘﻌﺒﺪ
مراقی الفلاح صـ132مکتبه شامله
ــــــــــــ
ﻭﻣﻦ ﺗﻮﺟﻪ ﻓﻲ ﺻﻼﺗﻪ ﺇﻟﻰ ﺗﻨﻮﺭ ﻓﻴﻪ ﻧﺎﺭ ﺗﺘﻮﻗﺪ ﺃﻭ ﻛﺎﻧﻮﻥ ﻓﻴﻪ ﻧﺎﺭ ﻳﻜﺮﻩ ﻭﻟﻮ ﺗﻮﺟﻪ ﺇﻟﻰ ﻗﻨﺪﻳﻞ ﺃﻭ ﺇﻟﻰ ﺳﺮاﺝ ﻟﻢ ﻳﻜﺮﻩ. ﻛﺬا ﻓﻲ ﻣﺤﻴﻂ اﻟﺴﺮﺧﺴﻲ ﻭﻫﻮ اﻷﺻﺢ. ﻛﺬا ﻓﻲ ﺧﺰاﻧﺔ اﻟﻔﺘﺎﻭﻯ
الفتاوی الهندیة جـ1صـ108مکتبه شامله
ــــــــ
ﻭﺗﻜﺮﻩ اﻟﺼﻼﺓ ﺇﻟﻰ ﻛﺎﻧﻮﻥ ﺃﻭ ﺗﻨﻮﺭ ﻓﻴﻪ (ﻧﺎﺭ) ﺗﺘﻮﻗﺪ؛ ﻷﻧﻪ ﺗﺸﺒﻪ ﺑﺎﻟﻤﺠﻮﺳﻲ، ﻭﻻ ﺗﻜﺮﻩ اﻟﺼﻼﺓ ﺇﻟﻰ ﻗﻨﺪﻳﻞ ﺃﻭ ﺳﺮاﺝ ﺃﻭ ﺷﻤﻊ ﺇﺫ ﻟﻴﺲ ﻓﻴﻪ ﺗﺸﺒﻪ ﺑﺎﻟﻤﺠﻮﺱ؛ ﻷﻧﻬﻢ ﻻ ﻳﻌﺒﺪﻭﻥ ﺇﻻ ﻧﺎﺭا ﻣﺘﻮﻗﺪا. ﺛﻢ ﻣﻦ اﻟﻤﺸﺎﻳﺦ ﻣﻦ ﺳﻮﻯ ﺑﻴﻦ ﺃﻥ ﻳﻜﻮﻥ اﻝﺗﻨﻮﺭ ﻣﻔﺘﻮﺡ اﻟﺮﺃﺱ ﺃﻭ ﻣﺨﺒﻮء، ﻭﻣﻨﻬﻢ ﻣﻦ ﻓﺮﻕ ﺑﻴﻨﻬﻤﺎ
محیط البرهانی جـ5صـ308مکتبه شامله
ـــــــــ
(ﻗﻮﻟﻪ ﺃﻭ ﺷﻤﻊ) ﺑﻔﺘﺢ اﻟﻤﻴﻢ ﻋﻠﻰ اﻷﻭﺟﻪ ﻭاﻟﺴﻜﻮﻥ ﺿﻌﻴﻒ ﻣﻊ ﺃﻧﻪ اﻟﻤﺴﺘﻌﻤﻞ ﻗﺎﻟﻪ اﺑﻦ ﻗﺘﻴﺒﺔ، ﻭﻋﺪﻡ اﻟﻜﺮاﻫﺔ ﻫﻮ اﻟﻤﺨﺘﺎﺭ ﻛﻤﺎ ﻓﻲ ﻏﺎﻳﺔ اﻟﺒﻴﺎﻥ، ﻭﻳﻨﺒﻐﻲ اﻻﺗﻔﺎﻕ ﻋﻠﻴﻪ ﻓﻴﻤﺎ ﻟﻮ ﻛﺎﻥ ﻋﻠﻰ ﺟﺎﻧﺒﻴﻪ ﻛﻤﺎ ﻫﻮ اﻟﻤﻌﺘﺎﺩ ﻓﻲ ﻟﻴﺎﻟﻲ ﺭﻣﻀﺎﻥ ﺑﺤﺮ: ﺃﻱ ﻓﻲ ﺣﻖ اﻹﻣﺎﻡ؛ ﺃﻣﺎ اﻟﻤﻘﺎﺑﻞ ﻟﻬﺎ ﻣﻦ اﻟﻘﻮﻡ ﻓﺘﻠﺤﻘﻪ اﻟﻜﺮاﻫﺔ ﻋﻠﻰ ﻣﻘﺎﺑﻞ اﻟﻤﺨﺘﺎﺭ ﺭﻣﻠﻲ (ﻗﻮﻟﻪ ﻷﻥ اﻟﻤﺠﻮﺱ ﺇﻟﺦ) ﻋﻠﺔ ﻟﻠﺜﻼﺛﺔ ﻗﺒﻠﻪ ﻃ (ﻗﻮﻟﻪ ﻗﻨﻴﺔ) ﺫﻛﺮ ﺫﻟﻚ ﻓﻲ اﻟﻘﻨﻴﺔ ﻓﻲ ﻛﺘﺎﺏ اﻟﻜﺮاﻫﻴﺔ.ﻭﻧﺼﻪ: اﻟﺼﺤﻴﺢ ﺃﻧﻪ ﻻ ﻳﻜﺮﻩ ﺃﻥ ﻳﺼﻠﻲ ﻭﺑﻴﻦ ﻳﺪﻳﻪ ﺷﻤﻊ ﺃﻭ ﺳﺮاﺝ ﻷﻧﻪ ﻟﻢ ﻳﻌﺒﺪﻫﻤﺎ ﺃﺣﺪ ﻭاﻟﻤﺠﻮﺱ ﻳﻌﺒﺪﻭﻥ اﻟﺠﻤﺮ ﻻ اﻟﻨﺎﺭ اﻟﻤﻮﻗﺪﺓ، ﺣﺘﻰ ﻗﻴﻞ ﻻ ﻳﻜﺮﻩ ﺇﻟﻰ اﻟﻨﺎﺭ اﻟﻤﻮﻗﺪﺓ. اﻩـ. ﻭﻇﺎﻫﺮﻩ ﺃﻥ اﻟﻤﺮاﺩ ﺑﺎﻟﻤﻮﻗﺪﺓ اﻟﺘﻲ ﻟﻬﺎ ﻟﻬﺐ، ﻟﻜﻦ ﻗﺎﻝ ﻓﻲ اﻟﻌﻨﺎﻳﺔ: ﺃﻥ ﺑﻌﻀﻬﻢ ﻗﺎﻝ: ﺗﻜﺮﻩ ﺇﻟﻰ ﺷﻤﻊ ﺃﻭ ﺳﺮاﺝ ﻛﻤﺎ ﻟﻮ ﻛﺎﻥ ﺑﻴﻦ ﻳﺪﻳﻪ ﻛﺎﻧﻮﻥ ﻓﻴﻪ ﺟﻤﺮ ﺃﻭ ﻧﺎﺭ ﻣﻮﻗﺪﺓ. اﻩـ. ﻭﻇﺎﻫﺮﻩ ﺃﻥ اﻟﻜﺮاﻫﺔ ﻓﻲ اﻟﻤﻮﻗﺪﺓ ﻣﺘﻔﻖ ﻋﻠﻴﻬﺎ ﻛﻤﺎ ﻓﻲ اﻟﺠﻤﺮ ﺗﺄﻣﻞ (ﻗﻮﻟﻪ ﻟﻤﺎ ﻣﺮ) ﻋﻠﺔ ﻟﻌﺪﻡ اﻟﻜﺮاﻫﺔ ﻭﻫﻮ ﻛﻮﻧﻬﺎ ﻣﻬﺎﻧﺔ
ردالمحتارعلی الدرالمختارجـ1صـ652مکتبه شامله
ــــــــــــــــــــــــــــــــــ
والله اعلم بالصواب
کتبه:مفتی مهاجرالفاریابی غفرالله له ولابویه
غنوان:بخاری اوتنور ته مخامخ لمونځ کول چی اور پکښی بل وی مکروه دی
مفتی صاحب محترم برقي بخارئ یا اوسپنی بخارئ چی لرګی پکې سوزی داخل کښی مخامخ لمونځ کول څه حکم لری دمدلل جواب په هيله ? بینوا تؤجروا
مستفتی: م حامد
الفتوی بعون الله تعالی
حامدا ومصلیا ومسلما وبعد
محترم مستفتی صاحب ستاسی په جواب کی به ووایوچی داسی شی ته مخامخ لمونځ کول چی اورپکښی بل وی لکه تنور بخاری مکروه دی ځکه داسی کول د آتش پرستو سره مشابهت راځی یعنی دهغو کسانو سره مشابهت راځی چی داور عبادت کوی نو بناءً په هرهغه شی کی چی اور بل وی مخامخ لمونځ ورته کول مکروه دی مګر څراغ یا شمعې ته مکروه ندی ځکه هغه په مسجدو او کور کی درڼا دپاره وی اوکچیری په بخاری یا تنور کی اور نوی بل بیا مشکل نلری
کما فی الکتب التالیة
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
"ﻭ" ﻳﻜﺮﻩ "ﺃﻥ ﻳﻜﻮﻥ ﺑﻴﻦ ﻳﺪﻳﻪ" ﺃﻱ اﻟﻤﺼﻠﻲ "ﺗﻨﻮﺭ ﺃﻭ ﻛﺎﻧﻮﻥ ﻓﻴﻪ ﺟﻤﺮ" ﻷﻧﻪ ﻳﺸﺒﻪ اﻟﻤﺠﻮﺱ ﻓﻲ ﻋﺒﺎﺩﺗﻬﻢ ﻟﻬﺎ ﻻ ﺷﻤﻊ ﻭﻗﻨﺪﻳﻞ ﻭﺳﺮاﺝ ﻓﻲ اﻟﺼﺤﻴﺢ ﻷﻧﻪ ﻻ ﻳﺸﺒﻪ اﻟﺘﻌﺒﺪ
مراقی الفلاح صـ132مکتبه شامله
ــــــــــــ
ﻭﻣﻦ ﺗﻮﺟﻪ ﻓﻲ ﺻﻼﺗﻪ ﺇﻟﻰ ﺗﻨﻮﺭ ﻓﻴﻪ ﻧﺎﺭ ﺗﺘﻮﻗﺪ ﺃﻭ ﻛﺎﻧﻮﻥ ﻓﻴﻪ ﻧﺎﺭ ﻳﻜﺮﻩ ﻭﻟﻮ ﺗﻮﺟﻪ ﺇﻟﻰ ﻗﻨﺪﻳﻞ ﺃﻭ ﺇﻟﻰ ﺳﺮاﺝ ﻟﻢ ﻳﻜﺮﻩ. ﻛﺬا ﻓﻲ ﻣﺤﻴﻂ اﻟﺴﺮﺧﺴﻲ ﻭﻫﻮ اﻷﺻﺢ. ﻛﺬا ﻓﻲ ﺧﺰاﻧﺔ اﻟﻔﺘﺎﻭﻯ
الفتاوی الهندیة جـ1صـ108مکتبه شامله
ــــــــ
ﻭﺗﻜﺮﻩ اﻟﺼﻼﺓ ﺇﻟﻰ ﻛﺎﻧﻮﻥ ﺃﻭ ﺗﻨﻮﺭ ﻓﻴﻪ (ﻧﺎﺭ) ﺗﺘﻮﻗﺪ؛ ﻷﻧﻪ ﺗﺸﺒﻪ ﺑﺎﻟﻤﺠﻮﺳﻲ، ﻭﻻ ﺗﻜﺮﻩ اﻟﺼﻼﺓ ﺇﻟﻰ ﻗﻨﺪﻳﻞ ﺃﻭ ﺳﺮاﺝ ﺃﻭ ﺷﻤﻊ ﺇﺫ ﻟﻴﺲ ﻓﻴﻪ ﺗﺸﺒﻪ ﺑﺎﻟﻤﺠﻮﺱ؛ ﻷﻧﻬﻢ ﻻ ﻳﻌﺒﺪﻭﻥ ﺇﻻ ﻧﺎﺭا ﻣﺘﻮﻗﺪا. ﺛﻢ ﻣﻦ اﻟﻤﺸﺎﻳﺦ ﻣﻦ ﺳﻮﻯ ﺑﻴﻦ ﺃﻥ ﻳﻜﻮﻥ اﻝﺗﻨﻮﺭ ﻣﻔﺘﻮﺡ اﻟﺮﺃﺱ ﺃﻭ ﻣﺨﺒﻮء، ﻭﻣﻨﻬﻢ ﻣﻦ ﻓﺮﻕ ﺑﻴﻨﻬﻤﺎ
محیط البرهانی جـ5صـ308مکتبه شامله
ـــــــــ
(ﻗﻮﻟﻪ ﺃﻭ ﺷﻤﻊ) ﺑﻔﺘﺢ اﻟﻤﻴﻢ ﻋﻠﻰ اﻷﻭﺟﻪ ﻭاﻟﺴﻜﻮﻥ ﺿﻌﻴﻒ ﻣﻊ ﺃﻧﻪ اﻟﻤﺴﺘﻌﻤﻞ ﻗﺎﻟﻪ اﺑﻦ ﻗﺘﻴﺒﺔ، ﻭﻋﺪﻡ اﻟﻜﺮاﻫﺔ ﻫﻮ اﻟﻤﺨﺘﺎﺭ ﻛﻤﺎ ﻓﻲ ﻏﺎﻳﺔ اﻟﺒﻴﺎﻥ، ﻭﻳﻨﺒﻐﻲ اﻻﺗﻔﺎﻕ ﻋﻠﻴﻪ ﻓﻴﻤﺎ ﻟﻮ ﻛﺎﻥ ﻋﻠﻰ ﺟﺎﻧﺒﻴﻪ ﻛﻤﺎ ﻫﻮ اﻟﻤﻌﺘﺎﺩ ﻓﻲ ﻟﻴﺎﻟﻲ ﺭﻣﻀﺎﻥ ﺑﺤﺮ: ﺃﻱ ﻓﻲ ﺣﻖ اﻹﻣﺎﻡ؛ ﺃﻣﺎ اﻟﻤﻘﺎﺑﻞ ﻟﻬﺎ ﻣﻦ اﻟﻘﻮﻡ ﻓﺘﻠﺤﻘﻪ اﻟﻜﺮاﻫﺔ ﻋﻠﻰ ﻣﻘﺎﺑﻞ اﻟﻤﺨﺘﺎﺭ ﺭﻣﻠﻲ (ﻗﻮﻟﻪ ﻷﻥ اﻟﻤﺠﻮﺱ ﺇﻟﺦ) ﻋﻠﺔ ﻟﻠﺜﻼﺛﺔ ﻗﺒﻠﻪ ﻃ (ﻗﻮﻟﻪ ﻗﻨﻴﺔ) ﺫﻛﺮ ﺫﻟﻚ ﻓﻲ اﻟﻘﻨﻴﺔ ﻓﻲ ﻛﺘﺎﺏ اﻟﻜﺮاﻫﻴﺔ.ﻭﻧﺼﻪ: اﻟﺼﺤﻴﺢ ﺃﻧﻪ ﻻ ﻳﻜﺮﻩ ﺃﻥ ﻳﺼﻠﻲ ﻭﺑﻴﻦ ﻳﺪﻳﻪ ﺷﻤﻊ ﺃﻭ ﺳﺮاﺝ ﻷﻧﻪ ﻟﻢ ﻳﻌﺒﺪﻫﻤﺎ ﺃﺣﺪ ﻭاﻟﻤﺠﻮﺱ ﻳﻌﺒﺪﻭﻥ اﻟﺠﻤﺮ ﻻ اﻟﻨﺎﺭ اﻟﻤﻮﻗﺪﺓ، ﺣﺘﻰ ﻗﻴﻞ ﻻ ﻳﻜﺮﻩ ﺇﻟﻰ اﻟﻨﺎﺭ اﻟﻤﻮﻗﺪﺓ. اﻩـ. ﻭﻇﺎﻫﺮﻩ ﺃﻥ اﻟﻤﺮاﺩ ﺑﺎﻟﻤﻮﻗﺪﺓ اﻟﺘﻲ ﻟﻬﺎ ﻟﻬﺐ، ﻟﻜﻦ ﻗﺎﻝ ﻓﻲ اﻟﻌﻨﺎﻳﺔ: ﺃﻥ ﺑﻌﻀﻬﻢ ﻗﺎﻝ: ﺗﻜﺮﻩ ﺇﻟﻰ ﺷﻤﻊ ﺃﻭ ﺳﺮاﺝ ﻛﻤﺎ ﻟﻮ ﻛﺎﻥ ﺑﻴﻦ ﻳﺪﻳﻪ ﻛﺎﻧﻮﻥ ﻓﻴﻪ ﺟﻤﺮ ﺃﻭ ﻧﺎﺭ ﻣﻮﻗﺪﺓ. اﻩـ. ﻭﻇﺎﻫﺮﻩ ﺃﻥ اﻟﻜﺮاﻫﺔ ﻓﻲ اﻟﻤﻮﻗﺪﺓ ﻣﺘﻔﻖ ﻋﻠﻴﻬﺎ ﻛﻤﺎ ﻓﻲ اﻟﺠﻤﺮ ﺗﺄﻣﻞ (ﻗﻮﻟﻪ ﻟﻤﺎ ﻣﺮ) ﻋﻠﺔ ﻟﻌﺪﻡ اﻟﻜﺮاﻫﺔ ﻭﻫﻮ ﻛﻮﻧﻬﺎ ﻣﻬﺎﻧﺔ
ردالمحتارعلی الدرالمختارجـ1صـ652مکتبه شامله
ــــــــــــــــــــــــــــــــــ
والله اعلم بالصواب
کتبه:مفتی مهاجرالفاریابی غفرالله له ولابویه