الکسی دوتوکویل (1859م) ـ مورخ، فیلسوف سیاسی، دیپلمات و سیاستمدار فرانسوی ـ زمانی گفته بود که از نظر امریکایی‌ها هیچ جامعه‌ی متمدنی بدون دین نمی‌تواند وجود داشته باشد و دین، ضامن استواری دولت امریکاست.
   آیا چنان‌که نویسندگان محافظه‌کاری مانند والتر راسل مید - استاد روابط بین‌الملل - ادعا کرده‌اند آمریکا واقعا کشور خداست؟! یا اینکه این هم یکی از اَشکال بهره‌برداری سیاسی از الهیات است (مسیحی‌گرایی سیاسی)؟ پس تکلیف سکولاریسم یا لائیسیسم چه می‌شود؟ آیا هژمون نیمکره‌ی شرق (چین) گوی لائیسیته را از رقیب غربی‌اش ربوده است فلذا بر اساس گفته‌ی دوتوکویل چین نمی‌تواند یک جامعه‌ی متمدن باشد؟
بی‌شک پاسخ به این پرسش‌ها در فضای سیاست‌زده و قطبی‌ای که اندیشه را به جدال طرفداران دو تیم فوتبال و تفکر استادیومی فرو می‌کاهد ناممکن است.


@AdnanFallahi