دکتر سرگلزایی drsargolzaei

🔹 ایمیل رسیده: یاشار ایرانی

🔹 تورک دیلینده مدرسه ، اولمالیدیر هرکسه
بخش سوم و آخر

برای اثبات این موضوع کافی است به متروی تهران سر بزنیم و شرح حالی از دستفروشان مترو جویا شویم. بیش از 95 درصد دستفروشان مترو افراد مهاجر جویای کار کرد‌زبان و تورک‌زبان هستند که بخاطر بیکاری و از روی اجبار به تهران و دستفروشی در مترو پناه آورده‌اند.
این تبعیض‌ها بر مناطق غیر فارسی زبان، برخی را به فکر جدایی از ایران انداخته است. در استدلال این افراد به تجربه های معاصر کشورهای همسایه اشاره می‌شود، کشورهایی مانند بحرین، قطر، جمهوری آذربایجان و غیره که زمانی جزئی از ایران بود ولی همانگونه که می دانیم هم اکنون کشور قطر میزبان جام جهانی است و تیم ملی فوتبال قطر قهرمان جام ملتهای آسیا شده است. بحرین و قطر که زمانی جزئی از ایران بودند به مراتب از رفاه اجتماعی و اقتصادی بیشتری نسبت به افرادی که در داخل مرزهای ایران زندگی می‌کنند، برخوردارند و نیز ساکنان کشور آذربایجان که اخیراً در سایه رشد اقتصادی به رفاه اجتماعی بیشتری دست یافته از آزادی‌های مدنی بیشتری برخوردار هستند به طوری که بسیاری از ایرانیان برای برخورداری از آزادی بیشتر هرچند در مدت زمان اندک به کشور آذربایجان بعنوان توریست مسافرت می‌کنند.
در واقع استقلال طلبی اقوام ایرانی عکس‌العمل آنها در مورد تبعیض‌هایی هست که نسبت به سایر اقوام می‌شود. امکاناتی که از بودجه عمومی برای کشور صرف می‌شود و قسمت کمتری به این اقوام اختصاص می یابد. با این حال چند سال زندگی نگارنده در مناطق فارس زبان ایران به من آموخت که این تبعیض‌ها برخلاف آنچه قبلاً می‌پنداشتم از طرف جامعه ایرانی یا مردم فارس‌زبان، نسبت به سایر اقوام نیست بلکه خونگرمی مردمان ایران و عدم تبعیض آنها در برخورد با غیر فارس زبانان کاملاً مشهود است. تبعیض موجود از طرف حکومت و گروه اندکی است که متاسفانه قدرت را نیز در دست دارند.
به خاطر ایدوئولوژی حاکم بر حکومت ولایت فقیه توجه چندانی به کل آموزش و پرورش نمی‌شود و آنچه که در شهر‌های بزرگ به عنوان امکانات آموزشی بیشتر شناخته می‌شود سرمایه‌گذاری بخش خصوصی در این بخش می‌باشد که آن هم توسط خود شهروندان تامین می‌شود. در واقع حکومت ایران در آموزش و پرورش کمترین نقشی را که می‌تواند داشته باشد را دارد و اگر مدارس غیرانتفاعی و خصوصی را از کشور حذف کنیم، چه بسیار دانش آموزانی که آموزش و پرورش دولتی توان آموزش آنها را ندارد.
اگر بخواهیم به ریز تبعیض‌هایی که نسبت به تمام ایرانیان توسط این حکومت وارد می‌شود بحث کنیم، مطلب در این مقاله نمی‌گنجد ولی در رابطه با بهره مندی از آموزش زبان مادری توسط سایر اقوام غیر فارس‌زبانِ ایرانی تا آنجا که توضیح داده شد، چند پیشنهاد به حکومت ایران دارم. با توجه به ایدئولوژی حکومت ولایت فقیه بسیار بعید به نظر می‌زسد که از این حکومت انتظار عملی کردن پیشنهادات را داشته باشیم. با این حال امیدواریم حکومت بعد از ولایت فقیه بتواند پیشنهادات را در برنامه اجرایی خود قرار دهد.
پیشنهادات:
1) گنجاندن درس هایی به زبان مادری شامل زبان و ادبیات هر منطقه در برنامه آموزش و پرورش.
2) فراهم کردن زیرساخت لازم برای تولید محتوای هنری از شعر و نثر و سایر آثار ادبی نوشتاری، موسیقی و کنسرت، فیلم و تائتر و دیگر کارهای فرهنگی به زبان مادری.
3) ایجاد فرهنگستان های تورکی آذربایجانی، کردی و هر زبانی که گویشوران آن خواستار ایجاد فرهنگستان مختص آن زبان باشند.
4) برگرداندن اسامی اصیل مناطقی که به اسامی دیگری تحریف شده‌اند.
5) رسمی کردن زبان تورکی که گویشوران بسیاری دارد.
کشور هند با بیش از یک میلیارد جمعیت، بعد از سال2005، 22 زبان رسمی در ایالتهای خود دارد. کشورهای اتریش (9 میلیون) و سنگاپور (6 میلیون)، در کشور خود 4 زبان رسمی دارد و کشورهای بلژیک (11 میلیون)، بوسی و هرزگوین (3 میلیون) و رواندا (12 میلیون)، هر کدام 3 زبان رسمی در کشور خود دارد. حال اینکه در کشور ایران با بیش از 80 میلیون جمعیت و با ترکیب جمعیتی میلیون‌ها تورک و کرد، زبان تورکی و کردی از زبان‌های رسمی نباشد، رد پای تبعیض به چشم می‌خورد.
رسمی کردن زبان تورکی و کردی ، تدوین و گنجاندن دروس ادبی مربوط به این زبانها در دوران تحصیل و بها دادن کافی به جایگاه این زبانها نه تنها کوردها و تورکها را به جدایی از ایران سوق نمی‌دهد، بلکه برعکس، عدم توجه به زبان های اقوام ، آنها را به تجزیه از ایران تحریک می کند و آنها را مصمم تر بر جدایی از ایران خواهد کرد.
@drsargolzaei

🔹 ایمیل رسیده:
تورک دیلینده مدرسه ، اولمالیدیر هرکسه
بخش دوم

در گذشته به علت جنگ هشت ساله با عراق و مشکلات پس از آن، کمتر به اهمیت زبان مادری پرداخته می‌شد اما بعد از جنگ، توجه به زبان مادری هم بیشتر شد. اردیبهشت و خرداد ۸۵ نقطه عطفی در مطالبه حق طبیعی آموزش زبان مادری در میان تورک‌زبانان بود. کاریکاتور چاپ شده در روزنامه ایران جرقه ای بود که باروت انباشته شده از تبعیض آگاهانه یا ناآگاهانه موجود توسط حکومت و جامعه را شعله ور ساخت. سطح گستردگی و شدت اعتراضات 85 را شاید بتوان همانند اعتراضات 88 جنبش سبز و شاید بیشتر (در شهرهای تورک‌زبان) در نظر گرفت. این اعتراضات آنچنان که می‌بایست توسط نهادها و رسانه های دولتی و بین‌المللی (مانند عفو بین‌الملل) رصد نشد، تعداد کشته‌ها توسط نیروهای امنیتی به گفته برخی معترضان و رسانه های غیر رسمی ده‌ها نفر اعلام شد، اما آنچه که شکی در آن نیست کشتار نقده (سولدوز) بود که به کشته شدن 5 نفر انجامید، ولی انعکاسی درخور در رسانه‌های جمعی (حتی صدای آمریکا یا بی‌بی‌سی) نداشت. در شبکه‌های استانی تلوزیون ایران نیز با فراخوان جهت تجمع، مردمِ معترض را به خیابان‌ها کشیده و همانند حوادث کوی دانشگاه با حملات گاز انبری و استراتژی لوله‌کردن به سرکوب مردم پرداختند. چه بسیار دانشجویانی که ستاره‌دار شده و از ادامه تحصیل بازماندند، چه بسیار افرادی که به زندان افتادند و انسان‌هایی که توسط سرکوبگران رژیم جان خود را از دست دادند.
بعد از اعتراضات 85 نوعی تبعیض علیه فارس‌زبانان توسط جامعه تورک زبان به ویژه در میان جوانان و محیط دانشجویی رایج شد، بطوری که در انتخابات شورای صنفی دانشگاه‌ها، ائتلاف های ترک‌زبان تنها به دلیل تورک بودنشان انتخاب می‌شد و در شهرهایی مانند ارومیه که ترکیبی از کردزبانان و تورک زبانان بود، انتخابات شورای شهر و مجلس نیز به همین ترتیب بود. یعنی تورک‌زبانان به کاندیدای تورک و کرد زبانان به کاندیدای کرد رأی می‌دادند. حساسیت به شدت بالا رفته بود و در جریان چاپ اسکناس جدید پنچ هزار تومانی به خاطر حدیثی از پیامبر در پشت اسکناس، مدتی در بازار های مناطق تورک‌زبان توسط مردم به کار گرفته نشد. استدلاشان این بود که پول ملی ایران برای همه ایرنیان است نه فقط سرزمین پارس، پس مطالب چاپ شده روی آن نیز نبایستی فقط اشاره به یک قوم از اقوام ایرانی باشد.
چه بسیارند رودها، شهرها و روستاهایی که در نقشه به یک نام خوانده می‌شوند ولی در بین افراد همان شهر به اسم دیگری شناخته می‌شوند. از شمال‌غربی ترین نقطه ایران تا ساحل دریای خزر رودی را که تمام ساکنین محلی، " آراز" می‌نامند، در نقشه‌های جغرافیایی و کتابها رود ارس نامگذاری شده است. جنگلهای حاشیه این رود آراز بار است که به ارسباران تحریف شده است. شهر قوشاچای که ما بین رودهای جیغاتی و تاتائو قرار دارد به میاندواب تحریف شده که بین دو رود تحریف شده زرینه رود و سیمینه رود قرار گرفته است. از دیگر اسامی تحریف شده شهرها می‌توان به شهرهای هادیشهر (علمدار-گرگر)، نقده (سولدوز)، شاهین دژ (سایئن قالا)، تکاپ (تیکان تپه) و بسیاری دیگر اشاره کرد. نامهای مذکور در واقع هنوز بین اهالی آن منطقه به اسامی سابق شناخته می‌شوند. این تغیر اسامی از زمان اوایل حکومت پهلوی آغاز شده و تا کنون ادامه دارد که بررسی چرایی این موضوع خود به مقاله‌ای مفصل نیاز دارد. اما آنچه مسلم است این اسامی تحریف شده، تبعیضی آشکار در حق تورک زبانان ایران است.
در حکومت ولایت فقیه هرکسی که بخواهد کتابی را به چاپ برساند باید هفت خوان گرفتن مجوز را بگذراند، حال اگر بخواهد کتابی را به زبان تورکی چاپ کند، هر خوان مرحله قبل خود به هفت خوانی دیگر تبدیل می‌شود که باز تبعیضی آشکار است.
نه تنها گرفتن مجوز برای چاپ کتاب به زبان تورکی کاری بسیار دشوار و در خیلی موارد غیر ممکن است، نامگذاری مغازه ها و شرکتها به زبان تورکی نیز بسیار مشکل است. این نامگذاری ها به عدم صدور پروانه برای کسب و کار و در برخی موارد به پلمپ محل کسب نیز منجر می‌شود. تا چندی پیش حتی شهروندان تورک زبان اجازه نامگذاری اسم پسر به نام " آراز" را هم نداشتند.
آموزش زبان مادری، تنها تبعیضِ حکومت ولایت فقیه بر اقوام ایرانی نیست و منابع عمومی در کشور ناعادلانه تقسیم شده‌اند. تبریز که شهر اولین‌ها بود در مقایسه با شهرهای اصفهان، شیراز و مشهد نرخ رشد و پیشرفت اندکی داشته است و سرمایه گذاری های دولتی اندکی در این شهر صورت گرفته است. مشخص است که در اقتصاد دولتی ایران سرمایه‌گذاری‌های اساسی و بزرگ توسط دولت و حکومت انجام می شود، مانند کارخانه های صنعتی مادر و سایر کارخانجات بزرگ دولتی. ولی از سرمایه‌گذاری‌های کلان در مناطق تورک‌زبان و کوردزبان پرهیز شده است بطوریکه نرخ بالای بیکاری و نرخ پایین رفاه در این مناطق غوغا می‌کند.

🔹 ادامه دارد
@drsargolzaei

🔹 ایمیل رسیده
نویسنده: یاشار ایرانی

🔹 تورک دیلینده مدرسه ، اولمالیدیر هرکسه
🔹 بخش اول

عنوان این مقاله شعار و مطالبه‌ای است که در هر بازی فوتبالِ تیم تراکتور، توسط هزاران نفر در استادیوم طنین انداز می‌شود. تیم فوتبال تراکتور فقط یک تیم فوتبال نیست، بلکه محلی برای جمع شدن و بهانه ای برای بازخواست حکومت، جهت دستیابی به حق طبیعی خود یعنی آموزش زبان مادری است که توسط سازمان ملل و کنوانیسیون‌های مربوط به آن به رسمیت شناخته می‌شود و در اصل ۱۵ قانون اساسی نیز به آن تاکید شده است، ولی نه تنها اجرا نمی شود بلکه از هر حرکت دیگر در راستای ترویج و بزرگداشت این زبان جلوگیری به عمل می آید. تیم فوتبال تراکتور تنها متعلق به شهر تبریز نیست، بلکه بسیاری از تورک زبانان سایر استانها و شهرهای ایران این تیم را متعلق به خود و جایی برای ابراز حقوق از دست رفته خود می‌دانند. در هر بازی تراکتور ما شاهد این هستیم که از سرتاسر شهرهای اطراف تبریز، دور و نزدیک، ارومیه، خوی، اردبیل و سایر شهرها برای حضور در استادیوم جمع می‌شوند. این مقاله فقط درباره زمان مادری تورکی نیست بلکه می‌تواند به سایر زبانهای غیر از فارسی که در ایران رایج است نیز اطلاق شود مانند زبان‌های کردی، لری، بلوچ و غیره.
در تفسیر عنوان این مقاله می توان دو مفهوم براشت کرد. اولی تدریس زبان تورکی و دوم تدریس به زبان تورکی می‌باشد به طوریکه از آموزش زبان دیگر (زبان‌ فارسی) جلوگیری به عمل آید. که مقصود ما همان مورد اول است. خواسته ای به حق که هیچ آسیبی به جامعه وارد نمی کند. پس چرا از آموزش این زبان و تلاش برای آموزش زبان در مدارس جلوگیری به عمل می‌آید؟ این گونه خواسته ها می‌تواند توسط نمایندگان مناطق تورک‌زبانِ مجلس به دولتمردان پیشنهاد و اجرایی شود ولی همانگونه که واقف هستیم نه تنها نمایندگان مجلس از فیلتری به نام شورای نگهبان عبور می‌کنند بلکه قوانین مصوب آنها نیز از این فیلتر عبور می‌کند. از نمایندگانی که صبح روز جمعه از گران شدن بنزین مطلع می‌شوند انتظاری بیش از این نمی‌رود.
قبل از سال ۱۳۱۳ در سطح بین‌المللی، ایران به نامی که اکنون میشناسیم شناخته نمی‌شد، بلکه در اکثر نامه‌ها و قراردادهای بین‌الملی با نام پرشیا و یا با نام حکومت های حاکم مانند حکومت قاجاریه و یا صفویه شناخته می‌شد. در اوایل حکومت رضا شاه پهلوی گروهی از روشنفکران و مشاوران رضا شاه مانند محمدعلی فروغی و سعید نفیسی به تقلید از ترکیه درصدد ایجاد و تقویت ملی‌گرایی ایرانی برآمدند. یکی از پیشنهادات آنها تاکید بر استفاده از نام ایران در معاهدات بین‌المللی بود. به این ترتیب بر خلاف تصور اکثریت ایرانیان، ایران نامی جدید برای این مرز و بوم ولی با بیشینه تاریخیِ بسیار قدیمی و البته درخشان می‌باشد.
گسترش ارتباطات بین ایرانیان نیاز به یک زبان مشترک و رسمی داشت و زبان فارسی شانس این را پیدا کرد که زبان مشترک باشد. اگر زمانی که آموزش نوین در ایران نهادینه شد شانس با زبان دیگری یار بود مثل تورکی یا کوردی که به عنوان زبان مشترک و انحصاری آموزشی و نوشتاری ایرانیان باشد اکنون من این متن را به آن زبان می‌نوشتم و در آنصورت احتمالا نوشتن مقاله‌ای در لزوم آموزش زبان فارسی به عنوان زبان مادری نیاز می‌بود. به اذعان بسیاری از صاحب نظران تاریخ و سیاست، رضا شاه پهلوی، سهم بسیاری در ساخت ایران نوین داشت و کمتر کسی منکر آن است، ولی یکی از انتقادهایی که بر حکومت وی وارد است، همین سیاست یکسان‌سازی فرهنگ چند‌زبانی به یک زبان (فارسی) است که زمینه ساز تبعیض بر گویشوران زبان های تورکی و کوردی و ... شده است. برخی خانواده‌ها در مناطق غیر فارسی زبان جهت برخورداری از آموزش بهتر و سایر امکانات فرهنگی که برای گویشوران فارسی زبان موجود است، ترجیح می‌دهند اولین زبان فرزندان خود (که در واقع همان زبان مادری نامیده می‌شود) زبان فارسی باشد که این کار به فرسایش زبان ترکی می‌انجامد. جهت روشن شدن مطلب به مثالی برای فرسایش زبان ترکی در طول زمان که تا حدودی نگارنده این مقاله به تجربه این را دیده است، اشاره می‌کنم.
سال 1365 : آنا باخ بالیقلارا، منه او بالاجا بالیقلاردان آل. (مامان به ماهی ها نگا کن، برا من از اون ماهی کوچولوها بخر)
سال 1375 : مامان باخ بالیقلارا، منه او بالاجا بالیقلاردان آل
سال 1385 : مامان باخ ماهی لره، منه او بالاجا ماهی لردن آل
سال 1395 : مامان باخ ماهی لره، منه او ماهی کوچولو لاردان بخر
اسم ها، صفتها و حتی گاهی فعلها هم در زبان تورکی به کلمات فارسی تغیر می‌یابند که در طی چند دهه اخیر برای بیشتر تورک زبانان، این تغیرات مشهود است.

🔹 ادامه دارد ⬇️
@drsargolzaei