کانال هُنرواره | Art

درود بر همراهان فرهیخته و عزیز، این نقاشی یکی از آثار معروف "ژوزف_دزیره_کورت" نقاش فرانسوی هست که آثارش موضوعات تاریخی و آیینی دارند و تحت‌تأثیر جنبش رومانتیسم با احساسات عمیق و مضامین انسانی همراه هستند، این نقاشی از اون دسته آثار هنری هست که میشه تفاسیر گوناگون و معانی مختلفی ازش دریافت کرد، مرد که با چهره‌ای تیره در حال نجات پیرمرد هست و زن و کودک رو رها کرده میشه نمادی از انسانی که سنت‌ها و آیین‌های گذشته رو در هر حالتی بر آینده ترجیح میده همینطور که اگر به تاریخ نگاه کنیم بارها در واقعیت چنین اتفاقی افتاده و چه جنگ‌های خونین و بزرگی که به خاطر حفظ آیین و سنت‌های گذشته به قیمت از دست رفتن آیندگان و نابود کردن اون‌ها به وجود اومده و در حالت دیگر می‌تونیم به این شکل هم تفسیرش کنیم که انسان در طول زندگی هر تصمیم مهمی که بگیره باید از چیزهای دیگری که ممکنه اون‌ها هم مهم باشند چشم‌پوشی کنه و انتخابش رو فقط برای یک‌ هدف‌ مهم و سرنوشت‌ساز می‌تونه بزاره نه بیشتر و در آخر هم به این نقاشی از دید مثبت اگر‌ بخواهیم نگاهی داشته باشیم میشه گفت که این مرد در لحظه فقط یک نفر رو می‌توانسته نجات بده یا پیرمرد و یا زن و کودک، انتخاب بیشتری نمی‌توانسته داشته باشد. می‌تونم بگم این نقاشی یک شاهکار هنری فوق‌العاده و سرشار از معنا و مفهوم هست.

مرد برای نجات پدر دستش را دراز کرده است، اکنون پس از پشت‌ سر گذاشتن تجربه‌ی مدرنیته و پَساروشنگری، می‌دانیم که نه تنها هر کدام از انتخاب‌های مرد، همان سوژه‌ی نقاشی "ژوزف_دزیره-کورت" نقاشِ اثر بلکه هر انتخابی اشتباه است. انتخاب‌ها در هر حالت در دوگانه‌های ارزشی، سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فلسفی واجد ارجحیت‌های متضاد هستند و این وضعیت را می‌توان یک مسئله یا بحرانی طبیعی در نظر گرفت چرا که محدوده‌های این امتناع را منطق مکان و زمان، پیشاپیش معین کرده است. پس به همین اعتبار هر انتخاب ضرورتا یک انتخاب اشتباه است، چرا که انتخابِ هرکدام با احتمال پذیرش یک وضع ممکن و رد یا طردِ دست‌کم یک وضع ممکنِ دیگر تعریف می‌شود به اعتبار همین امر است که علی‌رغم اینکه انتخاب می‌تواند یک نتیجه‌ی ایجابی مشخص داشته باشد، همواره حامل التهابی ناشی از بی‌اعتنایی، روی‌گردانی، طرد و ردِ دست‌کم یک یا چند وضع محتمل دیگر است که می‌توانستند نتایجی موجه باشند.

#نقاشی
@Honarrvareh

این نقاشی درباره‌ی سرنوشت مردمانی می‌باشد که در بحبوحه‌ی طوفان و طغیان بزرگ از کشتیِ نجات‌ نوح بازمانده‌اند، منتقدان فمینیست در تفسیری از این نقاشی، سوژه‌محوری یعنی مرد را فردی بزدل و نالایق توصیف کرده‌اند که از زن و کودکش روی گردانده و نجات پدر پیرش را به عنوان سمبل پدرسالاریِ کهن انتخاب کرده است، همچنین منتقدان مدرنِ متأثر از روشنگری، مرد را که با سر و صورتی تاریک در مرکز تابلو تصویر شده است، نمادی از جهالت واپَس‌گرای سنتی توصیف کرده‌اند که به‌ جای نجات آینده (کودک) یا نجات وطن و عشق (زن)، نجات پدر (گذشته و سنت) را انتخاب کرده است و با ذهن تاریک خود واپس‌گرایی فناتیک را به جهان تاریخیِ معطوف به پیشرفت مدرن ترجیح داده است. مرد به چشمان پُر از وحشت پدر چشم دوخته است اما پیشاپیش، قبلِ از مطرح کردن این تفسیرهای اخلاقی یا ارزشی که تنها از منظر یک ایده‌ی استعلایی و سرمدی ممکن‌‌ هستند به نظر می‌رسد چیزِ شبح‌وار دیگری سال‌ها در لایه‌هایی از این اثر نادیده مانده است و آن شبح چیزی است که عجالتا آن را "عدم امکان یا امتناع انتخاب مطلوب" می‌نامیم. مرد ناگزیر به تنها یک انتخاب در میان چندین امکان موجه است، او تنها می‌تواند زن یا پسر یا پدر را در یک دقیقه‌ی مشخص و در یک مکان و زمان مشخص نجات دهد، به عبارت دیگر نجات تمام این سه نفر در یک دقیقه‌ی مشخص ممکن نیست. بداهت این عدم امکان یا امتناع با امکانات توجیه امر واقع و ملموس چندان هم دشوار نیست، به فرض محال تصور کنید که اگر مرد در عوض نجات پدر، پسر یا زن را نجات داده بود، بی‌شک منتقدانی از اردوگاه سنت‌گرایان یا مدافعان نظریه‌ی عدالت افلاطونی به اعتبار نابرابری ارزش‌های جنسیتی یا اخلاقی، مرد را در پیشگاه قضاوت‌ قرار می‌دانند، از همین‌رو است که بداهت امتناع انتخاب مطلوب آشکار می‌شود.

#نقاشی
@Honarrvareh

خدايان "سيزيف" را محکوم کرده بودند که پيوسته تخته‌سنگی را تا قله‌ی کوهی بغلطاند و از آن‌جا، آن تخته‌سنگ با تمامی وزن خود تا پایين می‌افتاد، خدايان به حق انديشيده بودند که برای گرفتن انتقام، تنبيهی دهشتناک‌تر از کار بيهوده و بی‌اميد نيست...
آن‌گاه "سیزیف" می‌بیند که سنگ، لحظه‌ای چند به جانب این جهانِ زیرین نزول می‌کند که از آن‌جا او باید آن را از نو به سوی بالا بَرَد، سیزیف دوباره به سوی دشت پایین می‌رود، لحظه‌ی این برگشت و این توقف است که مرا به سیزیف علاقه‌مند می‌سازد. چهره‌ای که تا این اندازه نزدیک به سنگ‌ها نقش بسته، اکنون خود سنگ است. من او را می‌بینم که با گامی سنگین ولی شمرده به جانب شکنجه‌ای که پایانی برای آن نمی‌شناسد پایین می‌رود. این ساعتی که هم‌چون وقفه‌ی استراحتی است و برگشتنش به قدر سیه‌روزیِ او مُسَلم است. این ساعت، لحظه‌ی آگاهی‌ است، در هر یک از این لحظاتی که او قله‌ها را ترک گفته، اندک‌ اندک به سوی مغازه‌ی خدایان فرو می‌رود، بر سرنوشتِ خویش برتری دارد، او نیرومندتر از تخته‌سنگش می‌‌باشد...

از کتاب "افسانه‌ی سیزیف"
نوشته‌ی "آلبر_کامو"
ترجمه‌ی "محمدعلی_سپانلو"

@Honarrvareh