🔆 ریچارد لاکمن ( ۱۹۵۶ - ۲۰۲۱ ) جامعه شناس معتبر امریکایی است که سال ۲۰۱۰ کتاب مهم States and power را نوشت. این کتاب یک سال پیش در دی ماه ۱۴۰۲ ، با ترجمه وحید موسوی داور ، با عنوان « قدرت دولتها » از سوی نشر شیرازه منتشر شد.
سخن مرکزی کتاب این است که تا قرن ۱۶ ، قدرت دولتها تحت الشعاع قبایل ، دولتشهرها ، امپراتوری ها و فئودال ها بود لذا دولت نمی توانست مالیات بگیرد ، کارمند استخدام یا نیرویی را به جایی اعزام کند! یعنی دولت ادعاهایی می کرد اما قدرت تحقق بخشیدن به ادعایش را نداشت ! در حالی که امپراتوری ها ، قبایل ، فئودالها و مجموعه های دینی ، قادر بودند ادعاهایشان را مطرح و محقق کنند.
از قرن ۱۶ بدین سو ، اتفاقی رخ داد که موجد دولت نیرومند شد و آن عبارت بود از ظهور شبکه ها و کانونهای تازه قدرت ( مانند سرمایه داران ، اشراف ) که مجبور بودند برای صیانت از قدرت خود در برابر دیگر مجموعه ها ( مانند کارگران یا معترضان دیگر ) به دولت تکیه کنند به دولت مالیات دهند و دولت هم با استفاده از این منابع ، لشکر و اداره و پادگان و ….. برپا کند. ( ص ۸۱ )
به زعم لاکمن ، اخیرا و با رشد بازار ، پدیداری شرکتهای بزرگ و جنبشهای بزرگ از قدرت دولت کاسته شده اما قویترین سازمان چهان ، همچنان دولت است.
🔺 واپسین بحث لاکمن ، افول دولت امریکا و احتمال جایگزینی قویترین دولت دنیا با اتحادیه اروپا و بخصوص چین است. او معتقدست گذار از وضع قبلی به جدید و تعویض دولت مسلط دنیا ، معمولا با جنگ میسر است اما نه اروپا و نه چین ، قابلیت چنین برنامه ای علیه امریکا را ندارند. چین می کوشد به روشی غیرجنگی امریکا را پشت سر بگذارد اما امریکا با علم به نیت چین ، در تلاش است تعهدات نظامی چین را بیشتر و امکان اول شدن آن را کم کند و تا حد زیادی در این امر موفق شده است.
🔺 برآورد لاکمن این است که دولتها همچنان فعال و بی رقیب خواهند ماند. اما استقلال عمل دولتهای منطقه ای کاهش خواهد یافت. این کاهش استقلال در مورد دولتهای وابسته و مرتبط به روسیه و چین بیشتر خواهد بود. ( ص ۲۸۸)
🔺منبع ؛ لاکمن ، ریچارد ، قدرت ِ دولتها ، ترجمه وحید موسوی داور ، تهران ؛ نگاه معاصر ، ۱۴۰۲، ۳۰۷ ص ، ۲۴۰ هزار تومان.
# قدیر_نصری
@Nedaye_siyasat