🟠ایـران در قلب دنیا و فرصتی که مغفول مانده!
🔸خلاصه گفتگو با امید رحیمی📺
youtu.be/4YIy2oDHhykایدئولوژی یا پراگماتیسم در سیاست خارجی ایرانعلیزاده با اشاره به نقدهایی درباره ایدئولوژیک بودن سیاست خارجی ایران، تأکید میکند که رفتار ایران در آسیای مرکزی، بهویژه حمایت از دولت امامعلی رحمان در تاجیکستان، بیشتر ناشی از پراگماتیسم است تا ایدئولوژی. او سیاست خارجی ایران را ترکیبی از منافع ملی، تعامل با گروههای اسلامی و منافع منطقهای میداند، اما به نبود انسجام در رویکردهای مختلف ایران اشاره میکند.
اهمیت آسیای مرکزی در سیاست خارجی ایرانرحیمی توضیح میدهد که آسیای مرکزی به دلیل نبود تهدیدات مستقیم امنیتی، همواره در سیاست خارجی ایران نادیده گرفته شده است. او از کمبود پوشش رسانهای، ضعف در شناخت عمومی و عدم سرمایهگذاری استراتژیک ایران در این منطقه انتقاد میکند. وی معتقد است که ایران باید آسیای مرکزی را بهعنوان بخشی از ژئوپلیتیک حیاتی خود در نظر بگیرد، زیرا این منطقه در حال تبدیلشدن به یکی از نقاط استراتژیک جهان است.
آسیای مرکزی از فرصت به تهدیدرحیمی تأکید میکند که با توجه به تحرکات قدرتهای منطقهای مانند ترکیه و نفوذ قدرتهای جهانی مانند آمریکا و چین، آسیای مرکزی دیگر صرفاً یک فرصت نیست و به یک تهدید بالقوه تبدیل شده است. او اشاره میکند که برنامههای ترکیه، مانند تقویت پانترکیسم و تبلیغ زبان و فرهنگ ترکی، در کنار سرمایهگذاریهای غرب در این منطقه، منافع ایران را تهدید میکنند.
اقدامات قدرتهای جهانی در آسیای مرکزیرحیمی به سرمایهگذاریهای عظیم غرب در کشورهای آسیای مرکزی، مانند قزاقستان، اشاره میکند و تأکید دارد که کشورهای اروپایی و آمریکا به این منطقه بهعنوان بخشی از استراتژی مهار چین، روسیه و ایران مینگرند. او از تلاش آمریکا برای ایجاد مسیرهای تجاری جدید در آسیای مرکزی که ایران، چین و روسیه را دور میزند، سخن میگوید.
آسیبپذیری چین در آسیای مرکزیرحیمی به ضعفهای استراتژیک چین در مناطق غربی خود، مانند سینکیانگ، اشاره میکند. او معتقد است که هرگونه بیثباتی در آسیای مرکزی میتواند تأثیر مستقیم بر پروژههای کلیدی چین مانند کمربند و جاده داشته باشد و توانایی چین برای اعمال حاکمیت در این مناطق را کاهش دهد.
ترکیه و پانترکیسمعلیزاده با اشاره به سیاستهای ترکیه، از تلاشهای این کشور برای تقویت نفوذ خود در کشورهای ترکزبان آسیای مرکزی، مانند قزاقستان و ازبکستان، سخن میگوید. او این تلاشها را بخشی از استراتژی بزرگتر ترکیه برای گسترش عثمانیگرایی میداند که میتواند چالشی برای نفوذ ایران در این منطقه باشد.
نتیجهگیری و راهحلهارحیمی در پایان پیشنهاد میدهد که ایران باید به شناخت بهتر و سرمایهگذاری استراتژیک در آسیای مرکزی بپردازد و از پتانسیلهای این منطقه بهعنوان فرصتی برای تأمین منافع ملی خود استفاده کند. او همچنین هشدار میدهد که عدم توجه به این منطقه میتواند باعث شکلگیری بحرانهایی شود که امنیت استراتژیک ایران را به خطر بیندازد.