مدیریت اقتصاد با زور امکان‌پذیر است؟
علم‌الهدی: «امروزه می‌بینیم عده‌ای در رسانه‌های مختلف موضعگیری می‌کنند، ژست روشنفکری و تخصص به خود می‌گیرند و شعار می‌دهند که مدیریت اقتصاد با زور نمی‌شود. این حرف‌ها چیست؟ اقتدار حکومتی باید پایکار بیاید و کل جریان مدیریتی نظام به کار بیفتد تا با همه قدرت، این تلخی‌های موجود در اقتصاد کشور برای مردم به شیرینی تبدیل شود.
ما هم نمی‌خواهیم با زور اقتصاد را اداره کنیم، اما باید با زور در مقابل فساد و قاچاق ایستاد. یعنی واقعاً نمی‌شود جلوی آن آقایی را گرفت که همه درآمدش از خرید و فروش دلار است؟ نمی‌شود با زور جلوی آن دلال و سوداگری را گرفت که میوه و ارزاق مردم را از کشاورز ارزان می‌خرد و به بازار گران عرضه می‌کند تا به قیمت محروم ماندن مردم، خودش سود کند؟»
پاسخ: البته بعضی کارها با زور امکان‌پذیر است، مثل دستگیری چند امام جمعه فاسد و انداختن آنها در سیاهچال، که می‌تواند درس عبرتی برای دیگر خواصی باشد که تا خرخره غرق در فسادند، و قطعا در کاهش فساد اثرگذار است. اما در اقتصاد هر کاری را نمی‌شود با قلدری انجام داد. اگر هم امکان‌پذیر باشد، نتیجه‌ای جز فقر و فساد نمی‌تواند داشته باشد. برای مثال ایده مشعشع کنترل قیمت‌ها با تعزیرات و بگیر و ببند، اگر به خاطر نیت‌های شوم نباشد بدون شک از سر بلاهت است.
اگر شما "جلوی آن دلال و سوداگری را بگیرید که میوه و ارزاق مردم را از کشاورز ارزان می‌خرد و به بازار گران عرضه می‌کند"، نتیجه‌اش ارزان شدن میوه و خواروبار نیست، بلکه نایابی میوه و خواروبار است. هر کاری در بازار هزینه و ریسک خود را دارد. اگر سود یک کار نسبت به هزینه و ریسک آن بیش از کارهای دیگر باشد، سروکله رقبای دیگر پیدا می‌شود، و در چنین فرایندی با گذر زمان سود هر فعالیت اقتصادی با هزینه و ریسک آن متناسب می‌شود. اگر دلالی و سوداگری سود زیادی دارد، دیگران می‌توانند با توزیع ارزان‌تر جنس مورد نظر دلال گران‌فروش را از بازار به در کنند.
تورم علت دیگری دارد و هیچ ارتباطی با دلالان و سوداگران ندارد. برای مثال بانک‌هایی که در اختیار خواص (ازجمله ائمه جمعه کله‌گنده) قرار گرفته و وام‌های ارزان‌قیمت بدون تضمین کافی برای بازپرداخت در اختیار آنها قرار می‌دهند، تورم ایجاد می‌کنند. هر چیز با ارزشی که هزینه دستیابی به آن کاهش یابد، ارزش آن نسبت به کالاهای دیگر کاهش پیدا می‌کند. پول هم از این قاعده مستثنی نیست، بخصوص اینکه به لطف دکمه‌های کیبورد تا بی نهایت قابل تکثیر است. این یک اصل بدیهی در اقتصاد است که متاسفانه نه با زور زدن می‌شود آن را نقض کرد و نه با زِر زدن.
به طور کلی تورم رابطه عجیبی با پدیده مفت‌خوری دارد. عده‌ای که هیچ خروجی مفیدی ندارند و به هزینه مردم زندگی مرفه و پرهزینه دارند خود از عوامل مهم ایجاد تورم هستند.
🪙 اقتصاد ایران
🪙 @ieairan
علم‌الهدی: «امروزه می‌بینیم عده‌ای در رسانه‌های مختلف موضعگیری می‌کنند، ژست روشنفکری و تخصص به خود می‌گیرند و شعار می‌دهند که مدیریت اقتصاد با زور نمی‌شود. این حرف‌ها چیست؟ اقتدار حکومتی باید پایکار بیاید و کل جریان مدیریتی نظام به کار بیفتد تا با همه قدرت، این تلخی‌های موجود در اقتصاد کشور برای مردم به شیرینی تبدیل شود.
ما هم نمی‌خواهیم با زور اقتصاد را اداره کنیم، اما باید با زور در مقابل فساد و قاچاق ایستاد. یعنی واقعاً نمی‌شود جلوی آن آقایی را گرفت که همه درآمدش از خرید و فروش دلار است؟ نمی‌شود با زور جلوی آن دلال و سوداگری را گرفت که میوه و ارزاق مردم را از کشاورز ارزان می‌خرد و به بازار گران عرضه می‌کند تا به قیمت محروم ماندن مردم، خودش سود کند؟»
پاسخ: البته بعضی کارها با زور امکان‌پذیر است، مثل دستگیری چند امام جمعه فاسد و انداختن آنها در سیاهچال، که می‌تواند درس عبرتی برای دیگر خواصی باشد که تا خرخره غرق در فسادند، و قطعا در کاهش فساد اثرگذار است. اما در اقتصاد هر کاری را نمی‌شود با قلدری انجام داد. اگر هم امکان‌پذیر باشد، نتیجه‌ای جز فقر و فساد نمی‌تواند داشته باشد. برای مثال ایده مشعشع کنترل قیمت‌ها با تعزیرات و بگیر و ببند، اگر به خاطر نیت‌های شوم نباشد بدون شک از سر بلاهت است.
اگر شما "جلوی آن دلال و سوداگری را بگیرید که میوه و ارزاق مردم را از کشاورز ارزان می‌خرد و به بازار گران عرضه می‌کند"، نتیجه‌اش ارزان شدن میوه و خواروبار نیست، بلکه نایابی میوه و خواروبار است. هر کاری در بازار هزینه و ریسک خود را دارد. اگر سود یک کار نسبت به هزینه و ریسک آن بیش از کارهای دیگر باشد، سروکله رقبای دیگر پیدا می‌شود، و در چنین فرایندی با گذر زمان سود هر فعالیت اقتصادی با هزینه و ریسک آن متناسب می‌شود. اگر دلالی و سوداگری سود زیادی دارد، دیگران می‌توانند با توزیع ارزان‌تر جنس مورد نظر دلال گران‌فروش را از بازار به در کنند.
تورم علت دیگری دارد و هیچ ارتباطی با دلالان و سوداگران ندارد. برای مثال بانک‌هایی که در اختیار خواص (ازجمله ائمه جمعه کله‌گنده) قرار گرفته و وام‌های ارزان‌قیمت بدون تضمین کافی برای بازپرداخت در اختیار آنها قرار می‌دهند، تورم ایجاد می‌کنند. هر چیز با ارزشی که هزینه دستیابی به آن کاهش یابد، ارزش آن نسبت به کالاهای دیگر کاهش پیدا می‌کند. پول هم از این قاعده مستثنی نیست، بخصوص اینکه به لطف دکمه‌های کیبورد تا بی نهایت قابل تکثیر است. این یک اصل بدیهی در اقتصاد است که متاسفانه نه با زور زدن می‌شود آن را نقض کرد و نه با زِر زدن.
به طور کلی تورم رابطه عجیبی با پدیده مفت‌خوری دارد. عده‌ای که هیچ خروجی مفیدی ندارند و به هزینه مردم زندگی مرفه و پرهزینه دارند خود از عوامل مهم ایجاد تورم هستند.
🪙 اقتصاد ایران
🪙 @ieairan