💬
پارانویای برنامهریزیشده ✍اوون هاترلی | ترجمه: پارسا شامحمدی
مقدمه مترجم:
▪️بسیاری از اوقات ما انسانها در مقابل ساختمانهای بلند و مرتفع احساس حقارت میکنیم یا در فضاهای شهری احساس ترس و آسیبپذیری داریم. احساس غریبه و بیگانه بودن، کم احترامی یا مواجه شدن با خشونت فیزیکی یا خشونت کلامی سبب میشود تا انسانها به طرق مختلف در واکنش به محیط پیرامون خود دچار احساس ضعف شوند.
▪️زندگی در محیطهای متراکم و شلوغ شهرهای مدرن، منجر به ایجاد پریشانی و مشکلات سلامت روان شده است. به عنوان مثال روانپزشکان بیماریهایی همچون ضعف اعصاب، هیستری و ترس از مکانهای بسته را ناشی از زندگی در شهری میدانند که تنشها و فشارهای وصفناپذیری را در افراد ایجاد میکند. دلیل این امر آن است که یک محیط، علاوه بر شکل فیزیکیاش، بر اساس تأثیرات روانیاش نیز تعریف میشود. در دهههای اخیر، شاهد رشد فراوانی در تعداد ساختمانها بودهایم که این پدیده به یکی از بزرگترین چالشهای توسعه شهری در قرن بیستویکم تبدیل شده است. از آنجا که این ساختمانها به عنوان عناصر مهم شهری محسوب میشوند، افزایش تعداد و فرم متمایز آنها تأثیرات متعددی بر شهروندان، محیط شهری و مناظر شهری دارد.
▪️دفاع از شهرها همواره جزء لاینفکی از برنامه قدرتها برای ایمنسازی شهرها بوده است. در قرن نوزدهم قانونگذاران تصمیم گرفتند تا از شهرها در برابر اکثریت مردم درون آن نیز محافظت کنند. از دهه 1960 جامعهشناسان و جرمشناسان دریافتند که در برخی مکانها امکان وقوع جرایم بیشتر است. از آنجا که ویژگیهای جمعیتی محلهها توضیح کافیای برای این موضوع ارائه نمیدادند به تدریج جرمشناسان و جامعهشناسان به بررسی محیط ساخته شده برای توضیح آن روی آوردند.
▪️چارچوب نظری غالب که برای توضیح نقش طراحی و چیدمان محیطی در ایجاد فرصتهای جرم ارائه شده، نظریه "فضای قابل دفاع" اسکار نیومن (1972) است. مفهوم فضای قابل دفاع نیومن به روش سیستماتیکی اشاره دارد که از طریق آن طراحی فیزیکی محیطهای مسکونی شهری میتواند به گونهای تغییر یابد که فضاها یا مکانهایی با آسیبپذیری کمتر در برابر جرم ایجاد کند. این امر با فراهم کردن فرصتهای بیشتر برای ساکنان به منظور کنترل فضای خود و دفاع از آن در صورت لزوم محقق میشود.
▪️یکی از برنامههایی که تحت تاثیر این ایده نیومن ایجاد شد «ایمنسازی از طریق طراحی» بود. برنامه ایمنسازی از طریق طراحی توسط سازمان ابتکارات کاهش جرم افسران ارشد پلیس
(ACPO CPI) مدیریت شده و اجرای روزمره آن توسط افسران رابط معماری
(ALOs) یا مشاوران طراحی پیشگیری از جرم(CPDAs) که در نیروهای پلیس مختلف در سراسر بریتانیا فعالیت میکنند، انجام میشد. در یکی از پژوهشهای صورت گرفته تحلیل دادههای جرایم ثبتشده توسط پلیس تفاوت آماری معناداری بین پروژههای «ایمنسازی از طریق طراحی» و غیرآن نشان نداد.
▪️در واقع نتایج نشان میدهد که اجرای این برنامهها تفاوتی در رابطه با میزان جرایم ایجاد نمیکند بلکه تنها ترس از جرم را در شهروندان ایجاد کرده و محیط شهری را به محیطهایی غم افزا تبدیل کرده است. فی الواقع معماری و شهرسازی به مثابه ابزارهای قدرت مورد استفاده قرار گرفتند تا شروندان را سرکوب و نوعی از احساس ترس نسبت به بیگانگان را در آنها به وجود بیاورند.
متن کامل را از
اینجا بخوانید.
@enkarmag