🔬
ماکروسکوپ هفته-33
🔎
با شروین شهریاری🔎
اختصاصی برای کانال کامولیدی
🧪ناگفته هایی در مورد سوریه
🔵اخیرا مطالب اندیشکده کارنگی در مورد تحولات سوریه را دنبال کردم و در آن به نکاتی برخوردم که کمتر در اخبار و تحلیل رسانه های اصلی به آن اشاره می شود:
1️⃣ پس از 14 سال بحران، این تصور نزد بسیاری ایجاد شده بود که مساله سوریه به صورت یک کلاف سردرگم و فریز شده درآمده که صرفا باید آن را تحمل کرد. اما در شش ماه اخیر، تحرکاتی در جریان بود که نشان از ناپایداری شرایط داشت؛ حکومت با اعتراضات مداوم در شهرهای جنوبی روبه رو بود و بیشترین قلمرو از سال 2015 را از دست داد. به صورت هفتگی تا 100 نفر در سوریه کشته می شدند و رگه هایی از نافرمانی در ارتش و مقامات دولتی به چشم می خورد. همچنین از رصد تحرکات در شمال غرب مشخص بود که گروه تحریر الشام برای حمله به حلب آماده می شود. تنها مساله شگفتی آفرین، سرعت سقوط دمشق بود.
2️⃣ سوری ها و مقامات ارتش و دولت، مقاومت عمده ای در مقابل تهاجم تحریر به سمت دمشق از خود نشان ندادند. در واقع، بعد از حلب درگیری نظامی نقش عمده ای در سقوط شهرها نداشت بلکه نوعی تسلیم از سوی ارتش اتفاق افتاد. در حال حاضر نیز همکاری دستگاه بوروکراسی به جا مانده از دولت قبل راه حکمرانی برای تحریر را هموار کرده است.
3️⃣ عملیات موسوم به «بازدارندگی تجاوز» توسط گروه تحریر الشام برای اجرا در 10 اکتبر برنامه ریزی شده بود. در 9 اکتبر اسم عملیات تعیین شد و آمادگی نهایی برای حمله صورت پذیرفت. دستگاه اطلاعاتی ترکیه این تحرکات را کشف و نسبت به شروع عملیات به رهبر گروه (ابو محمد جولانی) هشدار داد. پیام ترکها این بود که به دنبال هرج و مرج، جنگ و ناامنی در جوار مرز خود نیستند و به دلیل تبعات نامشخص، با عملیات مخالفند. شش ساعت بعد، جنگنده های روسی برای اولین بار پس از مدتها یک عملیات بمباران چهار روزه را اجرا کردند و بخش عمده زاغه های مهمات روی زمین در استان ادلب را از بین بردند (شائبه درز اطلاعات از سمت ترکیه). برنامه ریزی مجدد این حمله تا 27 نوامبر طول کشید اما جزییات این بار تا حد زیادی مخفی نگه داشته شد. در ساعات اولیه، واکنش ترکیه همان ابراز نگرانی و ضرورت توقف عملیات بود اما با سقوط حلب در شب سوم، مقامات ترکیه در یک چرخش ناگهانی، از تهاجم گروه تحریر حمایت کردند.
4️⃣بر خلاف تصور عمومی، رابطه تحریرالشام و ترکیه به دلیل گرایشات رادیکال سنی رهبران این گروه چندان هموار نبوده است اما شرایط کنونی فرصتی را ایجاد کرده تا ترکیه اهداف استراتژیک خود از جمله مقابله با کردها و نیز بازگشت سه میلیون مهاجر سوری را پیگیری کند.
5️⃣ گروه تحریر در ادلب حکومتی اقتدار گرا و متمرکز به لحاظ قدرت سیاسی اما متفاوت با مدل طالبان از جهت محدودیت های فرهنگی (تحصیلات زنان، پوشش و ...) را برپا کرد. رهبر فعلی این گروه (که سیر عجیبی از یک خانواده مرفه و تحصیل کرده در دمشق به سمت عضویت در القاعده و داعش دارد) تا کنون چنان موضع گیری کرده که هم نگرانی اکثریت گروه ها در داخل کمرنگ شود و هم قدرتهای خارجی از آمدن او احساس خطر نکنند. با این حال با توجه به گرایشات عقیدتی حلقه رهبران این گروه و نیز سابقه حکمرانی ادلب، معلوم نیست که وعده او مبنی بر تشکیل حکومت فراگیر ملی محقق شود.
6️⃣اولویت جولانی خروج گروه تحریر و شخص خودش از لیست تروریستی آمریکا است. پیام او به آمریکایی ها این بوده که می توانم شریک امنیتی شما باشم و القاعده و داعش را در سوریه شکست دهم کما اینکه در شمال غرب کشور چنین کردم. مقامات دولت بایدن و ترامپ هنوز روی خوشی به این پیشنهاد نشان نداده اند. پنتاگون اما اعلام کرده که کماکان 2 هزار نیروی خود را در سوریه نگه می دارد به ویژه آنکه حجم عملیات داعش نسبت به سال گذشته در مناطق مرکزی سه برابر شده و نشانه های احیای آن دیده می شود.
7️⃣ روسیه به رغم کاهش نیروهای نظامی اعلام کرده که پایگاه های خود را در سوریه حفظ می کند و قصدی برای عقب نشینی از دسترسی به شرق مدیترانه ندارد. جولانی در این باره موضع نگرفته هر چند با توجه به موازنه قوا بعید است بتواند تصمیم پوتین را به چالش بکشد؛ به ویژه آنکه روسیه با دارا بودن حق وتو در شورای امنیت می تواند بر رویکردهای بین المللی نسبت به سوریه و نحوه انتقال قدرت موثر باشد.
8️⃣نیروهای دمکراتیک سوریه (کردها) که منابع نفتی و مناطق مهمی در شمال را در اختیار دارند و از حمایت نظامی آمریکا برای مقابله با داعش بهره می برند شرایط دشواری را تجربه می کنند. فشار ترکیه بر آمریکا به منظور عقب نشینی و خلع سلاح در شهرهایی مانند کوبانی و ممبج در روزهای اخیر نتیجه داده و به نظر می رسد منافع کردها بار دیگر قربانی تحولات محیطی می شود.
🔬#ماکروسکوپ
@CommoLady | کامولیدی
📉
👩🏻📈
