هر چه آزمايش، سترگ
پاداش و مكافات، بزرگ تر
🔹امیر مومنان (ع) در راز گشایی از ابتلا و امتحان ها فرمود:
🔻"و اگر خداى سبحان اراده مى فرمود، آن هنگام كه پيامبران خود را مبعوث نمود، تا براى آنان گنجهاى زر را بگشايد، و كان هاى طلاى ناب را آشكار نمايد، و باغستانها، و درختستانها، و درندگان زمين، و پرندگان آسمان را بر آن جمله بيفزايد، چنين مى كرد؛
🔻و اگر كرده بود، نه پاداش مانده بود، و نه امتحان، و نه اخبار آسمان و آمدن پيامبران و نه پذيرندگان دعوت مزد آزمودگان را سزاوار بودند، و نه مومنان از پاداش نيكوكاران برخوردار، و نه اسم ها معني هاى خود را نمودار؛ اما خداى سبحان فرستادگان خود را در اراده شان نيرومند گرداند.
🔻... و اگر پيامبران را نيرويى بود كه با آن به ستيز نتوان برخاست، و عزتى كه از آن نتوان كاست، و پادشاهي یى كه مردمان گردن به سوى آن كشند، و آرزومندان رخت بر اشتران بسته، روى به سوى آن نهند، بر مردمان آسانتر بود كه از قدرت آنان عبرت پذيرند، و راه گردنكشى پيش نگيرند؛
🔻اما در چنين حال، ايمان شان يا از بيم جان بود و يا اميد به دست آوردن نان. و چنان ايمان و كار نيكو، خالص نمى نمود، بلكه نيم از ترس و نيمى به رغبت بود.
🔻لیکن خداى سبحان خواست تا پيامبران او را فرمانبردار بودن، و كتابهاى او را باور نمودن، و به درگاه او فروتنى كردن و فرمان او را گردن نهادن، و پيشانى طاعت به درگاه او سودن، كارهايى باشد خاص او كه از دل خيزد و چيزى با آن نياميزد، و هر چه سختى و آزمايش سترگ، پاداش و مكافات بزرگ.
🔹خطبه قاصعه (خطبه ۱۹۲ نهچ البلاغه)
🔻وَ لَوْ أَرَادَ اللَّهُ سُبْحَانَهُ لِأَنْبِيَائِهِ حَيْثُ بَعَثَهُمْ أَنْ يَفْتَحَ لَهُمْ كُنُوزَ الذِّهْبَانِ وَ مَعَادِنَ الْعِقْيَانِ وَ مَغَارِسَ الْجِنَانِ وَ أَنْ يَحْشُرَ مَعَهُمْ طُيُورَ السَّمَاءِ وَ وُحُوشَ الْأَرَضِينَ لَفَعَلَ؛
🔻وَ لَوْ فَعَلَ لَسَقَطَ الْبَلَاءُ وَ بَطَلَ الْجَزَاءُ وَ اضْمَحَلَّتِ الْأَنْبَاءُ وَ لَمَا وَجَبَ لِلْقَابِلِينَ أُجُورُ الْمُبْتَلَيْنَ وَ لَا اسْتَحَقَّ الْمُؤْمِنُونَ ثَوَابَ الْمُحْسِنِينَ وَ لَا لَزِمَتِ الْأَسْمَاءُ مَعَانِيَهَا وَ لَكِنَّ اللَّهَ سُبْحَانَهُ جَعَلَ رُسُلَهُ أُولِي قُوَّةٍ فِي عَزَائِمِهِمْ.
🔻... وَ لَوْ كَانَتِ الْأَنْبِيَاءُ أَهْلَ قُوَّةٍ لَا تُرَامُ وَ عِزَّةٍ لَا تُضَامُ وَ مُلْكٍ تُمَدُّ نَحْوَهُ أَعْنَاقُ الرِّجَالِ وَ تُشَدُّ إِلَيْهِ عُقَدُ الرِّحَالِ لَكَانَ ذَلِكَ أَهْوَنَ عَلَى الْخَلْقِ فِي الِاعْتِبَارِ وَ أَبْعَدَ لَهُمْ فِي الِاسْتِكْبَارِ وَ لَآمَنُوا عَنْ رَهْبَةٍ قَاهِرَةٍ لَهُمْ أَوْ رَغْبَةٍ مَائِلَةٍ بِهِمْ فَكَانَتِ النِّيَّاتُ مُشْتَرَكَةً وَ الْحَسَنَاتُ مُقْتَسَمَةً؛
🔻وَ لَكِنَّ اللَّهَ سُبْحَانَهُ أَرَادَ أَنْ يَكُونَ الِاتِّبَاعُ لِرُسُلِهِ وَ التَّصْدِيقُ بِكُتُبِهِ وَ الْخُشُوعُ لِوَجْهِهِ وَ الِاسْتِكَانَةُ لِأَمْرِهِ وَ الِاسْتِسْلَامُ لِطَاعَتِهِ أُمُوراً لَهُ خَاصَّةً لَا تَشُوبُهَا مِنْ غَيْرِهَا شَائِبَةٌ وَ كُلَّمَا كَانَتِ الْبَلْوَى وَ الِاخْتِبَارُ أَعْظَمَ كَانَتِ الْمَثُوبَةُ وَ الْجَزَاءُ أَجْزَلَ .
پاداش و مكافات، بزرگ تر
🔹امیر مومنان (ع) در راز گشایی از ابتلا و امتحان ها فرمود:
🔻"و اگر خداى سبحان اراده مى فرمود، آن هنگام كه پيامبران خود را مبعوث نمود، تا براى آنان گنجهاى زر را بگشايد، و كان هاى طلاى ناب را آشكار نمايد، و باغستانها، و درختستانها، و درندگان زمين، و پرندگان آسمان را بر آن جمله بيفزايد، چنين مى كرد؛
🔻و اگر كرده بود، نه پاداش مانده بود، و نه امتحان، و نه اخبار آسمان و آمدن پيامبران و نه پذيرندگان دعوت مزد آزمودگان را سزاوار بودند، و نه مومنان از پاداش نيكوكاران برخوردار، و نه اسم ها معني هاى خود را نمودار؛ اما خداى سبحان فرستادگان خود را در اراده شان نيرومند گرداند.
🔻... و اگر پيامبران را نيرويى بود كه با آن به ستيز نتوان برخاست، و عزتى كه از آن نتوان كاست، و پادشاهي یى كه مردمان گردن به سوى آن كشند، و آرزومندان رخت بر اشتران بسته، روى به سوى آن نهند، بر مردمان آسانتر بود كه از قدرت آنان عبرت پذيرند، و راه گردنكشى پيش نگيرند؛
🔻اما در چنين حال، ايمان شان يا از بيم جان بود و يا اميد به دست آوردن نان. و چنان ايمان و كار نيكو، خالص نمى نمود، بلكه نيم از ترس و نيمى به رغبت بود.
🔻لیکن خداى سبحان خواست تا پيامبران او را فرمانبردار بودن، و كتابهاى او را باور نمودن، و به درگاه او فروتنى كردن و فرمان او را گردن نهادن، و پيشانى طاعت به درگاه او سودن، كارهايى باشد خاص او كه از دل خيزد و چيزى با آن نياميزد، و هر چه سختى و آزمايش سترگ، پاداش و مكافات بزرگ.
🔹خطبه قاصعه (خطبه ۱۹۲ نهچ البلاغه)
🔻وَ لَوْ أَرَادَ اللَّهُ سُبْحَانَهُ لِأَنْبِيَائِهِ حَيْثُ بَعَثَهُمْ أَنْ يَفْتَحَ لَهُمْ كُنُوزَ الذِّهْبَانِ وَ مَعَادِنَ الْعِقْيَانِ وَ مَغَارِسَ الْجِنَانِ وَ أَنْ يَحْشُرَ مَعَهُمْ طُيُورَ السَّمَاءِ وَ وُحُوشَ الْأَرَضِينَ لَفَعَلَ؛
🔻وَ لَوْ فَعَلَ لَسَقَطَ الْبَلَاءُ وَ بَطَلَ الْجَزَاءُ وَ اضْمَحَلَّتِ الْأَنْبَاءُ وَ لَمَا وَجَبَ لِلْقَابِلِينَ أُجُورُ الْمُبْتَلَيْنَ وَ لَا اسْتَحَقَّ الْمُؤْمِنُونَ ثَوَابَ الْمُحْسِنِينَ وَ لَا لَزِمَتِ الْأَسْمَاءُ مَعَانِيَهَا وَ لَكِنَّ اللَّهَ سُبْحَانَهُ جَعَلَ رُسُلَهُ أُولِي قُوَّةٍ فِي عَزَائِمِهِمْ.
🔻... وَ لَوْ كَانَتِ الْأَنْبِيَاءُ أَهْلَ قُوَّةٍ لَا تُرَامُ وَ عِزَّةٍ لَا تُضَامُ وَ مُلْكٍ تُمَدُّ نَحْوَهُ أَعْنَاقُ الرِّجَالِ وَ تُشَدُّ إِلَيْهِ عُقَدُ الرِّحَالِ لَكَانَ ذَلِكَ أَهْوَنَ عَلَى الْخَلْقِ فِي الِاعْتِبَارِ وَ أَبْعَدَ لَهُمْ فِي الِاسْتِكْبَارِ وَ لَآمَنُوا عَنْ رَهْبَةٍ قَاهِرَةٍ لَهُمْ أَوْ رَغْبَةٍ مَائِلَةٍ بِهِمْ فَكَانَتِ النِّيَّاتُ مُشْتَرَكَةً وَ الْحَسَنَاتُ مُقْتَسَمَةً؛
🔻وَ لَكِنَّ اللَّهَ سُبْحَانَهُ أَرَادَ أَنْ يَكُونَ الِاتِّبَاعُ لِرُسُلِهِ وَ التَّصْدِيقُ بِكُتُبِهِ وَ الْخُشُوعُ لِوَجْهِهِ وَ الِاسْتِكَانَةُ لِأَمْرِهِ وَ الِاسْتِسْلَامُ لِطَاعَتِهِ أُمُوراً لَهُ خَاصَّةً لَا تَشُوبُهَا مِنْ غَيْرِهَا شَائِبَةٌ وَ كُلَّمَا كَانَتِ الْبَلْوَى وَ الِاخْتِبَارُ أَعْظَمَ كَانَتِ الْمَثُوبَةُ وَ الْجَزَاءُ أَجْزَلَ .