🔻 معرفی کتاب «زنان نامرئی»، کریادو-پرز،
✍ دکتر شهلا اعزازی
🔹 تاریخ ثبت‌شده بشری دارای یک شکاف اطلاعاتی عمیق است، از زندگی مردان برای بازنمایی تمامی انسان‌ها استفاده شده و در مورد زندگی زنان، چیزی جز سکوت وجود ندارد. مشخصه «حضور غایب زنانه» شکاف جنسیتی داده‌هاست که بر زندگی روزانه زنان تاثیر دارد. نمونه‌های شکاف جنسیتی می‌تواند ناچیز باشد، اما نمایشگر این امر است که مسائل مربوط به زندگی روزمره، براساس الگوی بدن مردان ساخته شده حتی اگر زنان، مصرف‌کننده وسیله‌ای باشند؛ مثال مشخص آن ارتفاع طبقات بالای کابینت‌های آشپزخانه برمبنای قد هنجارین مردان است.
🔹 شکاف جنسیتی، محصول شیوه اندیشیدنی است که هزاران سال وجود داشته: مردان بدیهی به حساب می‌آیند و زنان اصلا به حساب نمی‌آیند. دغدغه‌های زنان بسیار متنوع هستند اما سه مضمون دائما تکرار می‌شود؛ بدن زنانه، مسئولیت مراقبتی بی‌مزد زنان و خشونت جنس مذکر علیه زنان.
🔹 به صورت معمول، زنان نسبت به مردان جثه‌ای کوچک‌تر، وزن کم‌تر و پوست نازک‌تری دارند، هم‌چنین از لحاظ بیولوژی با مردان تفاوت دارند. وظیفه مراقبتی و نگهداری از کودکان و سالمندان و کارهای بدون دستمزد خانگی بر دوش آنان است. آن‌چه در جوامع امروزی براساس تفکرات مرد اصل و زن فرع اتفاق می‌افتد، بی‌توجهی به نیازهای بدنی زنان و وظایف آنان است.
🔹 شهرها بدون توجه به نیازهای زنان براساس سفرهای روزانه مردان طراحی شده‌‌اند که الگویی ساده دارد. اما زنان معمولا به همراه کودک، کالسکه، فرد سالمند و یا کیسه خرید روزانه سفرهای متعددی را پیاده انجام می‌دهند. شرایط پیاده‌روها و حمل‌ونقل عمومی براساس نیاز مردان شکل گرفته است.
🔹 آزمایش ایمنی خودروها با عروسک‌هایی بر طبق معیارهای بدن مرد متوسط انجام می‌شود. داده‌های مربوط به زنان، تنها در رابطه با صندلی کنار راننده مطرح است و البته زن باردار در این آزمایش‌ها مدنظر نیست. تجهیزات ایمنی در محیط کار هم بنابر استانداردهای مردانه تهیه می‌شوند و زنان باید بدن خود را با این تجهیزات انطباق دهند. لباس‌های کاری سرهمی براساس ویژگی‌های بدنی مردان طراحی شده و مشکل زنان هنگام استفاده از سرویس‌های بهداشتی مدنظر نیست. همان‌گونه که در طراحی لباس مردان از انواع جیب‌ها برای جای‌دادن لوازم موردنیاز استفاده می‌شود، لباس‌های زنانه بدون جیب، استفاده از کیف‌های بزرگ و جادار را ضروری می‌سازند.
🔹 شکاف جنسیتی در محیط کار نیز به چشم می‌خورد، نه‌تنها حقوق کم‌تر و موقعیت‌های پایین‌تر به زنان اختصاص می‌یابد، بلکه حتی با وجود مرخصی زایمان و در برخی کشورها مرخصی پدر، زنان بی‌شماری پس از زایمان از شغل خود کناره‌گیری می‌کنند. در دانشگاه‌ها شکاف جنسیتی بسیار واضح است، انتشار مقالات برای نویسندگان زن و مرد یکسان نیست، به مقالات زنان بسیار کم‌تر از مقالات مردان ارجاع داده می‌شود. ارزیابی از اساتید مرد بهتر از اساتید زن است.
🔹 اگر زنان بر طبق توقعات جنسیتی زنانه رفتار کنند، به‌عنوان زن امتیاز کمتری می‌گیرند و اگر برخلاف توقعات جنسیتی رفتار کنند، به علت سرپیچی از هنجارها امتیاز کمتری می‌گیرند. تاثیر جنسیت در پزشکی نیز واضح است، در پزشکی، مردان اصل و زنان فرع هستند و هریک طبق الگوی از پیش تعیین‌شده‌ای مورد بررسی قرار می‌گیرند. براساس این الگو، زنان معمولا دچار افسردگی و اضطراب هستند.
🔹 خشونت علیه زنان نیز مورد دیگری است که موردتوجه قرار نمی‌گیرد. هرچند که مردان نیز می‌توانند تحت خشونت باشند اما خشونت علیه زنان از جنس دیگری است و باید به هراس آنان از مکان‌های خلوت در بسیاری از نقاط شهری توجه داشت.
🔹 نویسنده با ارائه شواهد فراوان از کشورهای مختلف نشان می‌دهد که «حضور غایب زنان» و شکاف جنسیتی داده‌ها به نامرئی‌بودن بدن زنانه، به ایجاد دنیایی غیرمسکونی و خطرناک برای زنان منجر شده، دنیایی که زنان جای درستی در آن ندارند.
🔸 منبع: زنان نامرئی، افشای سوگیری داده‌ها در دنیایی طراحی‌شده برای مردان. نوشته کرولاین کریادو-پرز، ترجمه نرگس حسن‌لی، نشر برج، چاپ هفتم، ۱۴۰۲
#مطالعات_زنان
@womenstudies
✍ دکتر شهلا اعزازی
🔹 تاریخ ثبت‌شده بشری دارای یک شکاف اطلاعاتی عمیق است، از زندگی مردان برای بازنمایی تمامی انسان‌ها استفاده شده و در مورد زندگی زنان، چیزی جز سکوت وجود ندارد. مشخصه «حضور غایب زنانه» شکاف جنسیتی داده‌هاست که بر زندگی روزانه زنان تاثیر دارد. نمونه‌های شکاف جنسیتی می‌تواند ناچیز باشد، اما نمایشگر این امر است که مسائل مربوط به زندگی روزمره، براساس الگوی بدن مردان ساخته شده حتی اگر زنان، مصرف‌کننده وسیله‌ای باشند؛ مثال مشخص آن ارتفاع طبقات بالای کابینت‌های آشپزخانه برمبنای قد هنجارین مردان است.
🔹 شکاف جنسیتی، محصول شیوه اندیشیدنی است که هزاران سال وجود داشته: مردان بدیهی به حساب می‌آیند و زنان اصلا به حساب نمی‌آیند. دغدغه‌های زنان بسیار متنوع هستند اما سه مضمون دائما تکرار می‌شود؛ بدن زنانه، مسئولیت مراقبتی بی‌مزد زنان و خشونت جنس مذکر علیه زنان.
🔹 به صورت معمول، زنان نسبت به مردان جثه‌ای کوچک‌تر، وزن کم‌تر و پوست نازک‌تری دارند، هم‌چنین از لحاظ بیولوژی با مردان تفاوت دارند. وظیفه مراقبتی و نگهداری از کودکان و سالمندان و کارهای بدون دستمزد خانگی بر دوش آنان است. آن‌چه در جوامع امروزی براساس تفکرات مرد اصل و زن فرع اتفاق می‌افتد، بی‌توجهی به نیازهای بدنی زنان و وظایف آنان است.
🔹 شهرها بدون توجه به نیازهای زنان براساس سفرهای روزانه مردان طراحی شده‌‌اند که الگویی ساده دارد. اما زنان معمولا به همراه کودک، کالسکه، فرد سالمند و یا کیسه خرید روزانه سفرهای متعددی را پیاده انجام می‌دهند. شرایط پیاده‌روها و حمل‌ونقل عمومی براساس نیاز مردان شکل گرفته است.
🔹 آزمایش ایمنی خودروها با عروسک‌هایی بر طبق معیارهای بدن مرد متوسط انجام می‌شود. داده‌های مربوط به زنان، تنها در رابطه با صندلی کنار راننده مطرح است و البته زن باردار در این آزمایش‌ها مدنظر نیست. تجهیزات ایمنی در محیط کار هم بنابر استانداردهای مردانه تهیه می‌شوند و زنان باید بدن خود را با این تجهیزات انطباق دهند. لباس‌های کاری سرهمی براساس ویژگی‌های بدنی مردان طراحی شده و مشکل زنان هنگام استفاده از سرویس‌های بهداشتی مدنظر نیست. همان‌گونه که در طراحی لباس مردان از انواع جیب‌ها برای جای‌دادن لوازم موردنیاز استفاده می‌شود، لباس‌های زنانه بدون جیب، استفاده از کیف‌های بزرگ و جادار را ضروری می‌سازند.
🔹 شکاف جنسیتی در محیط کار نیز به چشم می‌خورد، نه‌تنها حقوق کم‌تر و موقعیت‌های پایین‌تر به زنان اختصاص می‌یابد، بلکه حتی با وجود مرخصی زایمان و در برخی کشورها مرخصی پدر، زنان بی‌شماری پس از زایمان از شغل خود کناره‌گیری می‌کنند. در دانشگاه‌ها شکاف جنسیتی بسیار واضح است، انتشار مقالات برای نویسندگان زن و مرد یکسان نیست، به مقالات زنان بسیار کم‌تر از مقالات مردان ارجاع داده می‌شود. ارزیابی از اساتید مرد بهتر از اساتید زن است.
🔹 اگر زنان بر طبق توقعات جنسیتی زنانه رفتار کنند، به‌عنوان زن امتیاز کمتری می‌گیرند و اگر برخلاف توقعات جنسیتی رفتار کنند، به علت سرپیچی از هنجارها امتیاز کمتری می‌گیرند. تاثیر جنسیت در پزشکی نیز واضح است، در پزشکی، مردان اصل و زنان فرع هستند و هریک طبق الگوی از پیش تعیین‌شده‌ای مورد بررسی قرار می‌گیرند. براساس این الگو، زنان معمولا دچار افسردگی و اضطراب هستند.
🔹 خشونت علیه زنان نیز مورد دیگری است که موردتوجه قرار نمی‌گیرد. هرچند که مردان نیز می‌توانند تحت خشونت باشند اما خشونت علیه زنان از جنس دیگری است و باید به هراس آنان از مکان‌های خلوت در بسیاری از نقاط شهری توجه داشت.
🔹 نویسنده با ارائه شواهد فراوان از کشورهای مختلف نشان می‌دهد که «حضور غایب زنان» و شکاف جنسیتی داده‌ها به نامرئی‌بودن بدن زنانه، به ایجاد دنیایی غیرمسکونی و خطرناک برای زنان منجر شده، دنیایی که زنان جای درستی در آن ندارند.
🔸 منبع: زنان نامرئی، افشای سوگیری داده‌ها در دنیایی طراحی‌شده برای مردان. نوشته کرولاین کریادو-پرز، ترجمه نرگس حسن‌لی، نشر برج، چاپ هفتم، ۱۴۰۲
#مطالعات_زنان
@womenstudies