کتێبخانەی کوردستان

لە نێوان ساڵانی ٢٠٠٩ بۆ ٢٠١١ پەیکەرتاشی کورد هادی زیائەددینی پەیکەری شاعیر مەستوورە ئەردەڵان (١٨٠٥-١٨٤٧)ی، لە شاری سنە دروست کرد. ژنێکی تاس کڵاو لە سەر کە وەستاوە و کتێبێکی بەدەستەوەیە، شێوە و قەبارەی مەستورە کە لە بەندی حیجابی زۆرەملی دا نییە، لە کۆماری ئیسلامی ئێران دیاردەیەکی دەگمەنە. ئەم وتارە نوێنەرایەتی و پێشوازی پەرەسەندوو له مەستوورە کە یەکەم ئافرەتی شاعیر و مێژوونووسی کوردە پێشکەش دەکات. توێژینەوەکانی ئێستا لەسەر کەلەپووری ئێران بەشێوەیەکی سەرەکی جەخت لەسەر سیاسەتەکانی پەهلەوی و ڕژێمە ئیسلامییەکان، گەشتوگوزار و پاراستن دەکەن. ئەم توێژینەوەیە ئەو میراتسازییە ناتەبایە ئاشکرا دەکات کە ئیلهامبەخشە بۆ شوناسی نەتەوەیی و ڕەگەزیی کورد و بەهێزکردنی ژنان لە ئێراندا. لەم دواییانەدا بەتایبەتی پاش کوژرانی کیژی کورد ژینا(مەهسا) ئەمینی لە لایەن پۆلیسی ئەخلاق لە ساڵی 2022 تەوژمی پەیدا کرد. نمایشێکی کەلەپووری فرەچین و توێژ، سیاسەتی ناسنامە و داهێنانی هونەری و پراکتیکی نوێی سەردانیکردنی پەیکەری مەستوورە لەخۆدەگرێت. ئەم توێژینەوەیە لە کارەکانی زیائەددینی وەک خاڵی چەقی گفتوگۆ دەست پێدەکات، پەیوەندییە جۆراوجۆرەکانی نێوان پەیکەرەکە و بەرهەمە هونەرییەکانی تر دیاری دەکات، هەروەها لێکۆڵینەوە لە پەیوەندییە هاوچەرخەکانی نێوان مەستوورە و دانیشتوانی سنە دەکات. ئەم پەیوەندییە بە پەیکەرتاشی و خەیاڵی ئەخلاقی ناوبژیوانی دەکرێت کە لە بەهێزکردنی ژنانی کورددا دەجوڵێنێت.

در دهەهای اخیر، فعالیت¬های سایبری و استفادە از پلتفرم¬های مختلف در رسانەهای اجتماعی برای مقاصد سیاسی بەصورت فزایندەای در میان کوردهای ایران افزایش یافتە است. رسانەهای اجتماعی و سایر ابزارهای ارتباطات دیجیتالی، فرصت¬های زیادی را برای کوردها در روژهلات و سایر بخش¬های کوردستان و برای جنبش‌شان فراهم آوردە است تا بە مقاصد متعددی اعم از گسترش و ترویج زبان کوردی و جنبەهای سیاسی جنبش کوردها خدمت کنند. این‌ها روش¬هایی هستند کە کوردها بەمثابە گروه ملی زیردست و بەحاشیەراندەشدە بە کار می¬گیرند تا آرمان خود را ترویج دهند. ارتباطات میان گروه¬ها، افراد و جوامع اپوزیسیون کورد بە واسطەی ظهور پلتفرم¬های رسانەهای اجتماعی و سایر راه¬های ارتباطات دیجیتالی بهبود یافتە است.

در دهەهای اخیر، فعالیت¬های سایبری و استفادە از پلتفرم¬های مختلف در رسانەهای اجتماعی برای مقاصد سیاسی بەصورت فزایندەای در میان کوردهای ایران افزایش یافتە است. رسانەهای اجتماعی و سایر ابزارهای ارتباطات دیجیتالی، فرصت¬های زیادی را برای کوردها در روژهلات و سایر بخش¬های کوردستان و برای جنبش‌شان فراهم آوردە است تا بە مقاصد متعددی اعم از گسترش و ترویج زبان کوردی و جنبەهای سیاسی جنبش کوردها خدمت کنند. این‌ها روش¬هایی هستند کە کوردها بەمثابە گروه ملی زیردست و بەحاشیەراندەشدە بە کار می¬گیرند تا آرمان خود را ترویج دهند. ارتباطات میان گروه¬ها، افراد و جوامع اپوزیسیون کورد بە واسطەی ظهور پلتفرم¬های رسانەهای اجتماعی و سایر راه¬های ارتباطات دیجیتالی بهبود یافتە است.

لەگەڵ دامەزرانی دەوڵەت-نەتەوەکان کە کوردستانیان داگیر و پارچەپارچە کردووە، ئەرکی چۆنیەتیی کۆنتڕۆڵ و ڕاڤەکردنی ئایین لە کوردستان کەوتە ئەستۆی ئەوان. هەرچەند دۆخەکە زۆر لەوە ئاڵۆزترە کە کوردستانی گەورە لە یەک ڕەهەندەوە شرۆڤە بکەین، بەڵام مۆدێلی بەڕێوبەری و هاوپێوەندی سازکردنی دامەزراوەی ئایین لە جۆگرافییای کوردستاندا، دەکەوێتە ڕیزی مۆدێلی سێیەم، واتە دامەزراوەی دەرەکی کە بە هزری دەرەکی لە کۆمەڵگای کوردستاندا جێبەجێ کراوە. پێویستە ئاماژە بەوەش بدرێت ئەو کەسانەی ئەم مۆدێلەیان پێشنیار کردووە، دان بەوەدا دێنن کە ئەم تیۆرییە دەتوانێ ببێتە هۆی سادەکردنەوەی بەراوردکارییانە و ئاڵۆزیی تایبەت بە خۆی هەیە، بەڵام ئاکامی لێکۆڵینەوەکان وا دەردەخەن دامەزراوەی خۆجێیی کە بە هێزی خۆجێیی بەڕێوە دەچێت، زیاتر بەردەوام دەبێت.