#آسمان_ریسمان
#معرفی‌کتاب : #تذکره‌نصرآبادی
بخش اول
در مطالب پیشین از علاقه ام به تذکره ها و دلایل آن سخن گفته ام و به وسع چندتایی را معرفی کرده‌ام، اما در میان تذکره ها، تذکره نصرآبادی چیز دیگری ست.
#تذکره‌الشعرا معروف به تذکره نصرآبادی کتابی ست از شاعر و ادیب قرن یازدهم هجری ، #میرزامحمد‌طاهر‌نصرآبادی. آنگونه که از نامش پیداست از اهالی #نصر آباد #اصفهان است، روستا یا شهرکی که جایگاه دانشمندان و عرفا بوده است. نویسنده از خانواده ای فاضل است که در عهد #شاه‌صفی مشهور به #شاه‌سلیمان‌صفوی، جانشین #شاه‌عباس‌‌دوم، میزیسته است و بر خلاف آنکه فردی قانع و بدور از قدرت بوده اما بسیار محترم تا آنجا که شاه به خانه اش میرفته و او این کتاب را به نام او نوشته است.
"پ.ن : قبلن #تذکر‌ه‌دلگشا را معرفی کرده بودم اثر #میرزاعلی‌اکبرشیرازی ملقب به #نواب و متخلص به #بسمل ، که او هم شاه به خانه اش رفته! علی الحساب این دو را داشته باشیم تا بعد! "
تذکره نصرآبادی نزدیک به هزار شاعر عصر صفوی و نزدیک به دوران نویسنده را معرفی میکند و نام بسیاری را از گمنامی در تاریخ رهانیده است. دریایی از اطلاعات دارد که به کار دهها و صدها پژوهش می آید که فقط باید خواند تا یافت.
حیفم می آید اگر نگویم این نامها، چه مشهور و چه گمنام ازسرتاسر ایران بزرگ در کنار هم نمی آمد اگر بهانه اش دُر دّری نبود پس بی ربط نیست وقتی میگوییم حتا هویت قومی و بومی ما هم مدیون زبان ملی ست، شیرین زبانی که زبان مادری هیچ قومی نیست اما زبان همه‌ی اقوام ایرانی ست و این هم از ظرایف فرهنگی ملت ایران است، پس گرامی و بزرگ میداریم امروز را که روز بزگداشت فردوسی بزرگ است و گرامیداشت زبان فارسی.
سهم جنوب و تاریخش در تذکره نصرآبادی کم نیست، یکی از معدود کتب دوران صفوی ست که به نام #قشقایی اشاره میکند، نام چندین و چند شاعر از #لرستان و #بختیاری و #شولستان بگیر تا شوشتر و #اردکان و #کازرون و... را با نمونه‌ی از ابیات آورده، که همه ارزشمند است. اما از حوصله این کوتاه نوشته بدر است، پس بگذاریم و برویم به آنچه که به ولایت خودمان یعنی #کهگیلویه و #بهبهان مربوط است:
از شاعرهای همولایتی امان که در کتاب به او اشاره شده است یکی #میرمحمدیوسف‌بهبهانی متخلص به # نگاهی ست. او را از نجبای بهبهان دانسته و "درکمال آدمیت و شرم و در نهایت مردمی و آزرم، حقا مَلَکیست در لباس بشر" خدا می داند، آدم کیف میکند وقتی از همولایتی اش اینگونه تعریف میشنود! نام نگاهی با عنوان #میرزامحمد‌بهبهانی در #نگارستان‌سخن هم آمده است. هر چند نصرآبادی دو بیت را که خودش از زبان نگاهی شنیده است آورده اما بیتی که در نگارستان سخن آمده را بیشتر پسندیدم:
"قطره‌ی آب خضر عمر ابد می بخشد
التفات ِکمِ صاحب نظران بسیار است"
و دیگر #نظمی‌بهبهانی ست شاعری "در کمال صلاح و درویشی" ، تحصیلکرده که مدتی در اصفهان و سپس در شیراز اقامت داشته است. چند بیت از او آمده از جمله :
"خدنگ غمزه بنظمی زدی و آه کشید
زبان بریده مگر آفرین نمیدانست ! "
در کتابخانه مجلس نسخه ای از دیوانی خطی ست بنام #محمدمیرک‌بهبهانی شاعر سده یازده که انگار با همین چند بیت تذکره نصرآبادی روشن شده که همین نظمی بهبهانی ست.
و دیگر #ملافاخر‌بهبهانی ست. ملافاخر از دوتایی قبلی مشهورتر است چرا که نامش در کتب دیگر از جمله #آتشکده‌آذر ، نگارستان‌سخن #ریاض‌العارفین و #فارسنامه‌ناصری هم آمده است.
و دیگر #آصف‌بهبهانی ست ، هر چند نصرآبادی دوبیتی از او آورده اما انگار بیشتر شخصیتی سیاسی بوده تا شاعر، آصف وزیر #امامقلی‌خان مشهور، #بیگلربیگی‌فارس‌و‌کهگیلویه بوده است. در همین مطلب دوباره از امامقلی خان سخن خواهیم گفت. ادامه دارد....
۱۴۰۰/۲/۲۵
#مهدی‌خادمیان‌زیدونی
@kohgilo
#معرفی‌کتاب : #تذکره‌نصرآبادی
بخش اول
در مطالب پیشین از علاقه ام به تذکره ها و دلایل آن سخن گفته ام و به وسع چندتایی را معرفی کرده‌ام، اما در میان تذکره ها، تذکره نصرآبادی چیز دیگری ست.
#تذکره‌الشعرا معروف به تذکره نصرآبادی کتابی ست از شاعر و ادیب قرن یازدهم هجری ، #میرزامحمد‌طاهر‌نصرآبادی. آنگونه که از نامش پیداست از اهالی #نصر آباد #اصفهان است، روستا یا شهرکی که جایگاه دانشمندان و عرفا بوده است. نویسنده از خانواده ای فاضل است که در عهد #شاه‌صفی مشهور به #شاه‌سلیمان‌صفوی، جانشین #شاه‌عباس‌‌دوم، میزیسته است و بر خلاف آنکه فردی قانع و بدور از قدرت بوده اما بسیار محترم تا آنجا که شاه به خانه اش میرفته و او این کتاب را به نام او نوشته است.
"پ.ن : قبلن #تذکر‌ه‌دلگشا را معرفی کرده بودم اثر #میرزاعلی‌اکبرشیرازی ملقب به #نواب و متخلص به #بسمل ، که او هم شاه به خانه اش رفته! علی الحساب این دو را داشته باشیم تا بعد! "
تذکره نصرآبادی نزدیک به هزار شاعر عصر صفوی و نزدیک به دوران نویسنده را معرفی میکند و نام بسیاری را از گمنامی در تاریخ رهانیده است. دریایی از اطلاعات دارد که به کار دهها و صدها پژوهش می آید که فقط باید خواند تا یافت.
حیفم می آید اگر نگویم این نامها، چه مشهور و چه گمنام ازسرتاسر ایران بزرگ در کنار هم نمی آمد اگر بهانه اش دُر دّری نبود پس بی ربط نیست وقتی میگوییم حتا هویت قومی و بومی ما هم مدیون زبان ملی ست، شیرین زبانی که زبان مادری هیچ قومی نیست اما زبان همه‌ی اقوام ایرانی ست و این هم از ظرایف فرهنگی ملت ایران است، پس گرامی و بزرگ میداریم امروز را که روز بزگداشت فردوسی بزرگ است و گرامیداشت زبان فارسی.
سهم جنوب و تاریخش در تذکره نصرآبادی کم نیست، یکی از معدود کتب دوران صفوی ست که به نام #قشقایی اشاره میکند، نام چندین و چند شاعر از #لرستان و #بختیاری و #شولستان بگیر تا شوشتر و #اردکان و #کازرون و... را با نمونه‌ی از ابیات آورده، که همه ارزشمند است. اما از حوصله این کوتاه نوشته بدر است، پس بگذاریم و برویم به آنچه که به ولایت خودمان یعنی #کهگیلویه و #بهبهان مربوط است:
از شاعرهای همولایتی امان که در کتاب به او اشاره شده است یکی #میرمحمدیوسف‌بهبهانی متخلص به # نگاهی ست. او را از نجبای بهبهان دانسته و "درکمال آدمیت و شرم و در نهایت مردمی و آزرم، حقا مَلَکیست در لباس بشر" خدا می داند، آدم کیف میکند وقتی از همولایتی اش اینگونه تعریف میشنود! نام نگاهی با عنوان #میرزامحمد‌بهبهانی در #نگارستان‌سخن هم آمده است. هر چند نصرآبادی دو بیت را که خودش از زبان نگاهی شنیده است آورده اما بیتی که در نگارستان سخن آمده را بیشتر پسندیدم:
"قطره‌ی آب خضر عمر ابد می بخشد
التفات ِکمِ صاحب نظران بسیار است"
و دیگر #نظمی‌بهبهانی ست شاعری "در کمال صلاح و درویشی" ، تحصیلکرده که مدتی در اصفهان و سپس در شیراز اقامت داشته است. چند بیت از او آمده از جمله :
"خدنگ غمزه بنظمی زدی و آه کشید
زبان بریده مگر آفرین نمیدانست ! "
در کتابخانه مجلس نسخه ای از دیوانی خطی ست بنام #محمدمیرک‌بهبهانی شاعر سده یازده که انگار با همین چند بیت تذکره نصرآبادی روشن شده که همین نظمی بهبهانی ست.
و دیگر #ملافاخر‌بهبهانی ست. ملافاخر از دوتایی قبلی مشهورتر است چرا که نامش در کتب دیگر از جمله #آتشکده‌آذر ، نگارستان‌سخن #ریاض‌العارفین و #فارسنامه‌ناصری هم آمده است.
و دیگر #آصف‌بهبهانی ست ، هر چند نصرآبادی دوبیتی از او آورده اما انگار بیشتر شخصیتی سیاسی بوده تا شاعر، آصف وزیر #امامقلی‌خان مشهور، #بیگلربیگی‌فارس‌و‌کهگیلویه بوده است. در همین مطلب دوباره از امامقلی خان سخن خواهیم گفت. ادامه دارد....
۱۴۰۰/۲/۲۵
#مهدی‌خادمیان‌زیدونی
@kohgilo