توحید آشوری و منتقدانش
توحید آشوری، ارتداد و اعدام، بخش چهارممهمترین منتقدان توحید آشوری بهشتی، مطهری، مفتح، سبحانی، و مکارم شیرازی بوده،
و تنها تکفیرگر او خزعلی.
منتقدان علی‌الاغلب با آشوری جلسات متعددی گفتگو کرده‌اند.
آشوری هیچ نقدی را نپذیرفته، وغالب منتقدانش را به‌اشرافی‌گری که مطابق تعریف وی معادل شرک بوده متهم کرده است.
انتقادات بهشتی در حاشیۀ انتقادی بر کتاب آشوری:
تفسیر به‌رأی و ترجمه‌های بی‌پایهٔ آیات؛
و فروکاهش اسلام به‌عدالت اجتماعی و اقتصادی و غفلت از دیگر ابعاد اسلام.
آشوری حداقل پنج بار با مطهری دیدار داشته است.
مطهری و مفتح برای گفتگو با آشوری به‌قم می‌روند، اما آشوری در جلسهٔ گفتگو حاضر نمی‌شود.
در ایستگاه اتوبوس او را می‌بینند. می‌پرسند چرا نیامدی؟
گفت تا مطهری دست از اشرافی‌گری برندارد قابل صحبت نیست. برهان قاطع بر اشرافی‌گری آنها هم ترددشان با ماشین سواری بوده است!
اهم نقدهای منقول از مطهری:
حرف‌های مارکسیستی در لفافهٔ دین می‌زند و از مصادیق «مارکسیست اسلامی» است؛
امکان اتحاد ما با مارکسیست‌ها وجود ندارد؛
او نمی‌فهمد دارد چه می‌گوید. شنیده‌ام گروه‌های الحادی از حماقت او سوء‌استفاده می‌کنند؛
گزارش دروغ از جلسه‌اش با مطهری برای هواداران.
مطهری، بهشتی و هم‌فکران‌شان آن‌چه در توان داشتند در زمینهٔ جدال احسن، گفتگوی علمی، اقامهٔ دلیل و خیرخواهی نسبت به آشوری کوتاهی نکردند، آن‌که در این زمینه به‌شدت مقصر است شخص آشوری است نه منتقدانش.
سبحانی و مکارم در پاسخ‌های جداگانه به‌نامه ناشر:
این کتاب یک اشکال دارد و آن اینکه سراپا اشکال و برداشت غلط است.
اهم اشکالات مصباح:
تفسیر مادی قرآن،
بی‌اشکال دانستن ماتریالیسم فلسفی،
تظاهر شدید به‌زهد،
افترای جواز ازدواج دسته‌جمعی در خانهٔ تیمی، ا
نتقاد از دستگاه روحانیت سنتی و حتی شیخ انصاری.
مصباح علیرغم نقد بسیار تند، آشوری را تکفیر نکرده است.
در حکم دادگاه هم نام مصباح نیامده است.
خزعلی نیمهٔ دوم سال ۱۳۵۵ آشوری را کمونیست اعلام کرد.
آشوری با کمونیست اقتصادی مشکلی نداشت، اما خود را کمونیست اعتقادی نمی‌دانسته است.
متأسفانه آشوری همه منتقدان خود را هم‌سنخ خزعلی معرفی کرده است.
بازرگان در سال ۱۳۶۳ شریعتی و آشوری که دین را وسیله‌ای برای تغییرات اجتماعی، سیاسی می‌دیدند نقد کرده است.
عین صاد در ۱۳۶۹ سه نقد به آشوری دارد:
مارکسیست‌زدگی، احساساتی بودن، و عدم تفکیک خطوط.
از تاریخ عبرت بگیریم، تا نه کسی واقعا تکفیر شود،
و نه کسی هر انتقادی ولو حق را به‌تکفیر تعبیر کند و عملاً باب انتقاد را مسدود نماید.
https://kadivar.com/21549/@Mohsen_Kadivar_Official
