جهنم یخ زده است. این احساس اولیه، غریزی بود که به تدریج در بدن (تقریباً) هر اسقاطیلی پس از شنیدن سخنان شگفتانگیز و دهانافتاده رئیسجمهور ترامپ گسترش یافت، آنجا که گفت آمریکا غزه را تحت کنترل خواهد گرفت. در حالی که ما در حال تعجب بودیم که آیا یک برنامه هوش مصنوعی شیطانی به گربه نارنجی حمله کرده است، به نظر میرسد که این برعکس است. این اوست که بر غزه مسلط میشود، اعلام میکند که ساکنان غزه را به جای دیگری منتقل خواهد کرد، و در نوار غزه نسخهای مدیترانهای از هنگکنگ، سنگاپور یا لالالند ساخته خواهد شد...تا دیروز، هیچکس، هیچگاه، در هیچجای دنیا و در هیچموقعیتی، غزه را نخواست. ما آن را به هر کسی که خواست بدهیم. رئیسجمهور سادات که به هر دانه شن از سینا چسبیده بود، از دریافت غزه از اسقاطیل امتناع کرد. تمام ایدهها برای صلح از جمله تعویض زمینهای مثلثی یا چهارگوش که در آن مصر قرار بود نوار را به سمت جنوب گسترش دهد و در عوض قطعه زمینی از اسقاطیل در امتداد مرز مشترک دریافت کند یا حتی خورشید و ماه و تمام ستارهها را، رد کرد و با تحقیر به آن نگاهی انداخت.
هیچکس نمیخواهد مسئولیت غزه را بپذیرد، هیچکس نمیخواهد چیزی درباره غزه بشنود، هیچکس نمیخواهد ساکنان غزه را در حیاط خلوت خود ببیند. اماحالا ترامپ میخواهد. او از ایده تسلط آمریکا بر غزه خوشش میآید. شاید به جای کانال پاناما؟ او به این وضعیت به چشم یک تاجر املاک و مستغلات نگاه میکند و در ذهنش پروژهای عظیم برای ساختوساز و جبران خسارت میبیند. هیچکس نمیداند که چقدر میتوان از اینجا سود برد. هر اسقاطیلی، به جز آنهایی که در انتهای چپ افراطی هستند، باید از این ابتکار خوشحال باشد. به جای اینکه ما همچنان درگیر جنگ باشیم، دور جدیدی از حملات را شروع کنیم، کمکهای بشردوستانه را وارد کنیم، در تونلها بجنگیم و موشکها و حملات تروریستی را تحمل کنیم، حالا عمو سام (آمریکا) میآید و همه اینها را برای ما تمام میکند. ترانسفر (ترامپسفر)؟ برای آمریکا جایز است. بیایید به دنبال جاهایی "خوب" برای اسکان مردم غزه بگردیم که آنها هم راضی باشند. از طرفی، ما خوشحال میشویم اگر آنها به جایی مناسب هم برای فلسطینیها در کرانه باختری پیدا کنند.
این اظهارنظر را جدی نمیتوان گرفت. به ظاهر، این یک اظهارنظر تاریخی، رویایی، شگفتانگیز و غیرقابلتصور است. در واقعیت، هر کسی که در اینجا زندگی میکند و تاریخ و افراد درگیر و جنگها را میشناسد، میداند که احتمال وقوع آن کم است. شاید این یک خیالپردازی ترامپی معمولی باشد که محو میشود و به فراموشی میرود، مانند بسیاری از پیشبینیها و اظهارنظرهای قبلی او. شاید هم یک حیله بزرگ است که ترامپ به نمایش میگذارد تا دستاوردی بزرگ به سعودیها بدهد: "ما از اخراج ساکنان غزه جلوگیری کردیم!" حالا بیایید بر سر اسقاطیل توافق کنیم. در این زمینه، جلوگیری از ترانسفر در غزه برای سعودیها همانطور که جلوگیری از الحاق کرانه باختری برای اماراتها بود، بهانهای عالی برای امضای توافق صلح با اسقاطیل بدون تشکیل دولت فلسطینی است.
و یک گزینه سوم هم وجود دارد: اینکه این یک ترفند است تا نتانیاهو بتواند سموتریچ را در دولت نگه دارد (و شاید دوباره با بن گویر متحد شود) با وعده ریاستجمهوری ترامپ. در این بین، ما قرارداد را تکمیل میکنیم، اسرا را آزاد میکنیم، شاید حتی از فیلادلفی خارج شویم، اما خب، همه اینها موقت است. آنها در حال خروج هستند! آمریکا میآید! تا زمانی که این اتفاق نیفتد، خیلی دیر خواهد شد. یعنی نتانیابو، مثل همیشه، زمان بیشتری به دست آورده است.
بعد از این که هیجانزده شدیم از این اتفاق غیرقابلفهم، و بعد از این که کُنفتیها جمع شدند و گرد و غبار فرونشست، نباید فراموش کرد که چند نکته مهم وجود دارد: در موضوع ایران، هیچ پیشرفتی در راستای منافع ما وجود ندارد. نه حملهای، نه صحبتهایی از حمله، بلکه فقط صحبتهایی از تحریمها وجود دارد و پیشبینی میشود که ترامپ به سمت توافقی با ایران برود. ایرانیها، بهعلاوه، اعلام کردهاند که "اگر داشتن سلاح هستهای باعث نگرانی ترامپ است، راههایی برای مقابله با آن داریم".
همچنین در مورد معامله قرن، وضعیت همچنان نامشخص و قانعکننده نیست. صحبتها در مورد ترانسفر مردم غزه ممکن است واکنشهای شدیدی از سوی حماس ایجاد کند که میتواند به تلاشها برای بازگرداندن اسرا آسیب بزند. همچنین، سخن ترامپ که گفته نرمالسازی روابط میان اسقاطیل و عربستان نیاز به اعلام یک کشور فلسطینی ندارد، پس از کنفرانس مطبوعاتی، با بیانیهای کاملاً متضاد از سوی سعودیها مواجه شد.
هیچکس نمیخواهد مسئولیت غزه را بپذیرد، هیچکس نمیخواهد چیزی درباره غزه بشنود، هیچکس نمیخواهد ساکنان غزه را در حیاط خلوت خود ببیند. اماحالا ترامپ میخواهد. او از ایده تسلط آمریکا بر غزه خوشش میآید. شاید به جای کانال پاناما؟ او به این وضعیت به چشم یک تاجر املاک و مستغلات نگاه میکند و در ذهنش پروژهای عظیم برای ساختوساز و جبران خسارت میبیند. هیچکس نمیداند که چقدر میتوان از اینجا سود برد. هر اسقاطیلی، به جز آنهایی که در انتهای چپ افراطی هستند، باید از این ابتکار خوشحال باشد. به جای اینکه ما همچنان درگیر جنگ باشیم، دور جدیدی از حملات را شروع کنیم، کمکهای بشردوستانه را وارد کنیم، در تونلها بجنگیم و موشکها و حملات تروریستی را تحمل کنیم، حالا عمو سام (آمریکا) میآید و همه اینها را برای ما تمام میکند. ترانسفر (ترامپسفر)؟ برای آمریکا جایز است. بیایید به دنبال جاهایی "خوب" برای اسکان مردم غزه بگردیم که آنها هم راضی باشند. از طرفی، ما خوشحال میشویم اگر آنها به جایی مناسب هم برای فلسطینیها در کرانه باختری پیدا کنند.
این اظهارنظر را جدی نمیتوان گرفت. به ظاهر، این یک اظهارنظر تاریخی، رویایی، شگفتانگیز و غیرقابلتصور است. در واقعیت، هر کسی که در اینجا زندگی میکند و تاریخ و افراد درگیر و جنگها را میشناسد، میداند که احتمال وقوع آن کم است. شاید این یک خیالپردازی ترامپی معمولی باشد که محو میشود و به فراموشی میرود، مانند بسیاری از پیشبینیها و اظهارنظرهای قبلی او. شاید هم یک حیله بزرگ است که ترامپ به نمایش میگذارد تا دستاوردی بزرگ به سعودیها بدهد: "ما از اخراج ساکنان غزه جلوگیری کردیم!" حالا بیایید بر سر اسقاطیل توافق کنیم. در این زمینه، جلوگیری از ترانسفر در غزه برای سعودیها همانطور که جلوگیری از الحاق کرانه باختری برای اماراتها بود، بهانهای عالی برای امضای توافق صلح با اسقاطیل بدون تشکیل دولت فلسطینی است.
و یک گزینه سوم هم وجود دارد: اینکه این یک ترفند است تا نتانیاهو بتواند سموتریچ را در دولت نگه دارد (و شاید دوباره با بن گویر متحد شود) با وعده ریاستجمهوری ترامپ. در این بین، ما قرارداد را تکمیل میکنیم، اسرا را آزاد میکنیم، شاید حتی از فیلادلفی خارج شویم، اما خب، همه اینها موقت است. آنها در حال خروج هستند! آمریکا میآید! تا زمانی که این اتفاق نیفتد، خیلی دیر خواهد شد. یعنی نتانیابو، مثل همیشه، زمان بیشتری به دست آورده است.
بعد از این که هیجانزده شدیم از این اتفاق غیرقابلفهم، و بعد از این که کُنفتیها جمع شدند و گرد و غبار فرونشست، نباید فراموش کرد که چند نکته مهم وجود دارد: در موضوع ایران، هیچ پیشرفتی در راستای منافع ما وجود ندارد. نه حملهای، نه صحبتهایی از حمله، بلکه فقط صحبتهایی از تحریمها وجود دارد و پیشبینی میشود که ترامپ به سمت توافقی با ایران برود. ایرانیها، بهعلاوه، اعلام کردهاند که "اگر داشتن سلاح هستهای باعث نگرانی ترامپ است، راههایی برای مقابله با آن داریم".
همچنین در مورد معامله قرن، وضعیت همچنان نامشخص و قانعکننده نیست. صحبتها در مورد ترانسفر مردم غزه ممکن است واکنشهای شدیدی از سوی حماس ایجاد کند که میتواند به تلاشها برای بازگرداندن اسرا آسیب بزند. همچنین، سخن ترامپ که گفته نرمالسازی روابط میان اسقاطیل و عربستان نیاز به اعلام یک کشور فلسطینی ندارد، پس از کنفرانس مطبوعاتی، با بیانیهای کاملاً متضاد از سوی سعودیها مواجه شد.