Ferdowsi Astronomy Club

دنباله‌دار C/2024 G3 ATLAS به شکلی چشمگیر در آسمان زمین ظاهر شد. این مهمان از ابر اورت، در تاریخ ۱۳ ژانویه (۲۳ دی) به نزدیک‌ترین فاصله خود از خورشید (Perihelion) رسید. در تاریخ ۱۹ ژانویه (۲۹ دی)، این دنباله‌دار درخشان از رصدخانه ESO Paranal در صحرای آتاکاما در شیلی تصویربرداری شد. با داشتن دُم‌های غبار درخشان و خیره‌کننده، دنباله‌دار ATLAS در گرگ‌ومیش نیمکره جنوبی قابل مشاهده با چشم غیرمسلح بود. این دنباله‌دار که همچنان علاقه‌مندان نیمکره جنوبی را شگفت‌زده می‌کند، حالا دنباله‌ای پراکنده و هاله‌ای روشن‌تر دارد. به نظر می‌رسد هسته یخی آن پس از نزدیکی‌اش به خورشید در حال فروپاشی است.

دنباله‌دار ATLAS (C/2024 G3) هفته گذشته در نزدیک‌ترین فاصله خود به خورشید قرار گرفت و به‌شدت درخشید. این دنباله‌دار به مدار عطارد نزدیک شد اما به دلیل نزدیکی زاویه‌ای به خورشید، مشاهده آن برای انسان دشوار بود. با این حال، فضاپیمای SOHO ناسا آن را ثبت کرد. تصویر ثبت‌شده توسط SOHO ترکیبی از چند فیلتر رنگی است. دنباله‌های سفید مرکزی احتمالاً از غبار تشکیل شده‌اند و نور خورشید را بازتاب می‌دهند. دنباله‌های قرمز، آبی و سبز به احتمال زیاد دنباله‌های یونی هستند که رنگ آن‌ها ناشی از گازهای خاصی است که از دنباله‌دار خارج شده و تحت تأثیر خورشید انرژی گرفته‌اند. اکنون دنباله‌دار ATLAS با دنباله‌های طولانی در آسمان نیمکره جنوبی دیده می‌شود، اما با خروج از منظومه شمسی در حال کم‌نور شدن است.

در ۱۳ ژانویه، ماه کامل و مریخ درخشان و نزدیک به یکدیگر، در آسمان زمین مقابل خورشید قرار داشتند. در این رویداد، مریخ از دید برخی مناطق در آمریکای شمالی و شمال غرب آفریقا پشت ماه پنهان شد (اختفا). این تصویر ترکیبی از شهر ریچموند، ویرجینیا (آمریکا) گرفته شده و گذر مریخ قبل، حین و بعد از اختفا را نشان می‌دهد. تصاویر هر دو دقیقه یک‌بار ثبت شده‌اند و مسیر خمیده مریخ به دلیل حرکت ظاهری متفاوت ماه ایجاد شده است. اختفای بعدی مریخ در ۹ فوریه و در فاز تربیع ماه قابل مشاهده خواهد بود، اما فقط از بخش‌هایی از روسیه، چین، کانادا، گرینلند و مناطق شمالی دیگر. با این حال، از بسیاری از نقاط زمین، ماه درخشان و مریخ به‌صورت نزدیک دیده خواهند شد.

در این منظره زیبای اوایل شب از آسمان، تنها سیاره عطارد از رژه سیاره‌های منظومه شمسی غایب است. در سمت چپ تصویر، مریخ درخشان تقریباً در نقطه‌ای مقابل خورشید طلوع کرده است. آسمان اوایل شب زمین در تمام ماه ژانویه پر از سیاره‌ها خواهد بود. در ۱۳ ژانویه، ماه تقریباً کامل به نظر می‌رسد که برای رصدگران آسمان در ایالات متحده و شرق کانادا، از مقابل مریخ عبور می‌کند.

☄️دنباله دار C/2024 G3 یک دنباله‌دار با دوره طولانی و خورشیدگذر است که انتظار می‌رود در تاریخ ۱۳ ژانویه ۲۰۲۵ (۲۳ دی ۱۴۰۳) به نزدیک‌ترین فاصله از خورشید، یعنی ۰.۰۹ واحد نجومی برسد. این دنباله‌دار پتانسیل تبدیل شدن به درخشان‌ترین دنباله‌دار سال ۲۰۲۵ را دارد و ممکن است روشنایی آن از مقدار منفی ۳.۵ نیز فراتر رود، و احتمال دارد به مقدار منفی ۴ یا حتی منفی ۷ برسد که برای مشاهده آن در نور روز کافی است. با این حال، مشاهده آن به دلایل مختلفی چالش‌برانگیز خواهد بود.

🔭به عنوان یک دنباله‌دار خورشیدگذر، C/2024 G3 از نزدیکی خورشید عبور خواهد کرد، که این ممکن است منجر به شکستن یا تبخیر کامل آن شود. حتی اگر این دنباله‌دار از این مرحله جان سالم به در ببرد، کشش زاویه‌ای آن نسبت به خورشید تنها حدود ۵ درجه خواهد بود که آن را خیلی نزدیک به خورشید در آسمان قرار می‌دهد. بر خلاف زهره که گاهی در روز به دلیل درخشندگی و فاصله‌اش از خورشید قابل مشاهده است، C/2024 G3 بسیار سخت‌تر قابل تشخیص خواهد بود چرا که یک شیء پراکنده است نه یک نقطه نوری متمرکز. برای اینکه یک دنباله‌دار در روز به راحتی قابل مشاهده باشد، باید بسیار درخشان‌تر از مقدار منفی ۴ باشد و فاصله زیادی از خورشید داشته باشد.

📆این دنباله‌دار ممکن است از ۱۰ تا ۱۳ ژانویه ۲۰۲۵ (۲۰ تا ۲۳ دی ۱۴۰۳) در آسمان صبحگاهی و از ۱۲ تا ۱۸ ژانویه ۲۰۲۵ (۲۲ تا ۲۸ دی ۱۴۰۳) در آسمان غروب قابل مشاهده باشد. مشاهده آن از نیم‌کره شمالی به دلیل موقعیت پایین در آسمان دشوار خواهد بود، در حالی که در نیم‌کره جنوبی، این دنباله‌دار کمی بالاتر از افق خواهد آمد اما همچنان نزدیک به خورشید باقی خواهد ماند. اگر دنباله‌دار از نزدیکی خورشید جان سالم به در ببرد، به تدریج با دور شدن از خورشید کم‌نورتر خواهد شد.

* دا کو از زاکاتکاس، مکزیک، که تصویر زیبای بالا را ثبت کرده است، به راحتی آن را با دوربین دوچشمی مشاهده کرد. اما این جسم با چشم غیرمسلح قابل مشاهده نبود، با اینکه در آن زمان نزدیک به قدر اول بود.

** دنباله‌دار C2024-G3 از ایستگاه فضایی بین‌المللی (ISS) در تاریخ ۹ ژانویه (GMT 009) کمی قبل از طلوع خورشید ثبت شده است.

عبور قمرهای مشتری یکی از پدیده‌های زیبای نجومی است که زمانی رخ می‌دهد که یکی از قمرهای مشتری از مقابل سیاره عبور می‌کند و سایه آن بر روی سطح مشتری مشاهده می‌شود. این پدیده به تلسکوپ‌های آماتوری و حرفه‌ای امکان مشاهده حرکت و سایه قمرها را می‌دهد و می‌تواند اطلاعات ارزشمندی در مورد مدارها و ویژگی‌های قمرها ارائه دهد.
🔭 تلسکوپ starquest p130

در شب 15 دسامبر(25 اذر)، ماه کامل درخشانی در آسمان دیده می‌شد. این ماه کامل که به نام‌های ماه سرد یا ماه شب طولانی نیز شناخته می‌شود، نزدیک‌ترین ماه کامل به انقلاب زمستانی در نیمکره شمالی و آخرین ماه کامل سال 2024 بود. ماه کامل دسامبر در این تصویر ترکیبی که از چندین عکس با نوردهی مختلف گرفته شده است، در حال طلوع است و طیف روشنایی قابل مشاهده به چشم انسان در شب زمستانی شمالی را نشان می‌دهد. در کنار هاله رنگی ماه و رد هواپیما، این ماه شب طولانی در آسمان سرد بالای قله‌های ناهموار و برفی دولومیت‌های ایتالیا می‌درخشد.