🔴 اسرائیل و طوفان دیوان بین‌المللی لاهه!
✍️ یادداشت میهمان
▪️دیوان کیفری بین‌المللی دادگاه لاهه حکم بازداشت نخست وزیر اسرائیل بنیامین نتانیاهو و یواو گالانت وزیر دفاع سابق آن را به اتهام ارتکاب جنایت جنگی و جنایت علیه بشریت از جمله استفاده از گرسنگی به عنوان سلاحی علیه مردم فلسطین صادر کرد[1] این حکم هم پس از شکایت آفریقای جنوبی به عنوان یک کشور غیر اسلامی صادر شد[2]
▪️مقامات اسرائیلی با عصبانیت شدیدی به حکم واکنش نشان داده و با هجمه سنگینی علیه دیوان لاهه و نهادهای بین‌المللی دیگر آن را به «یهودی‌ستیزی» متهم کرده‌اند[3]
▪️این حکم هر چند پس از ماه ها نسل‌کشی بی‌سابقه در غزه دیر صادر شده[4] و بعید است به بهبودی سریع اوضاع در غزه کمک کند، اما در عین حال نخستین حکم بازداشت بین‌المللی علیه دو مقام عالی رتبه اسرائیلی بوده و در ابعاد متعددی واجد اهمیت فراوانی است.
▪️در مقایسه با ده‌ها قطعنامه و حکم بین‌المللی بر زمین مانده درباره اشغال اراضی فلسطینی و مسائل دیگری چون دیوار حائل، حکم دیرهنگام دادگاه و وارد کردن اتهاماتی سنگین و بی‌سابقه به رهبران آن را میتوان «طوفان و ضربه‌ای قانونی» به چهره اسرائیل در دنیا و پیشرانی قوی برای شیفت پارادایمی در قبال آن در افکار عمومی جهان پنداشت.
▪️در واقع، این حکم به مثابه محاکمه جهانی نتانیاهو و برآمدن تصویر فلسطین در جهان و فروریختن تصویری است که اسرائیل در طول بیش از هفت دهه درباره خود در جهان ساخته بود که بر اشغالگری و تعدی مستمر به حقوق ملتی دیگر سایه سنگینی انداخته بود.
▪️اسرائیل همواره با کاربست اهرم‌های نیرومند مالی و رسانه‌ای، پیوند تاریخی با کانون‌های قدرت در جهان، معرفی خود به عنوان تنها نظام توسعه یافته و دموکراتیکِ غربی در خاورمیانهِ و حربه «یهودی‌ستیزی»، تصویری «متمدانه» و در عین حال «مظلوم» از خود در دنیا به ویژه در جهان غرب ساخته بود که شکستن آن امکان‌پذیر نبود
▪️اما در جنگ غزه با دستان خود با تحمیل این فاجعه انسانی و نسل‌کشی هر آنچه را در این هفتاد سال کاشته بود، بر باد فنا داد و آسیبی جبران ناپذیر به چهره و روایت اسرائیل در جهان وارد و روایت فلسطین را به شکل بی‌سابقه‌ای به ویژه در جوامع غربی فربه کرد.
▪️البته در کنار آن نیز جنگ غزه در سایه ناتوانی نهادهای بین‌المللی در توقف این خشونت افسارگسیخته، نظم جهانی را در این مدت در برابر چالش‌های جدی اخلاقی و قانونی قرار داده است؛ اما حکم دادگاه لاهه می‌تواند به بهبود اعتبار و جایگاه این نهادها کمک کند.
▪️کما این که چنین حکمی متحدان اسرائیل را در صورت تداوم حمایت تسلیحاتی از آن پس از محکومیت به اتهام جنایت جنگی، در مظان بازخواست و در برابر محکی تاریخی برای اجرای این حکم و خودداری از ارسال اسلحه قرار می‌دهد.
▪️دستکم بر این اساس دیگر نتانیاهو آزادی عمل قانونی برای سفر به بیش از 120 کشور عضو دادگاه را نخواهد داشت و باید دید چه تعداد از این کشورها به آن پایبند خواهند بود؟
▪️جوزف بورل مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در واکنش به این حکم، آن «الزام‌آور» خواند و در اظهارنظری دیگر بیان کرد: اروپا مسئول است و نباید فلسطینیان هزینه آن را بپردازند[5] و کشورهای متعددی هم تاکنون از حکم جلب نتانیاهو استقبال کرده‌اند[6] و اعلام کردند در صورت ورود نتانیاهو به خاک این کشورها، مجبور به پایبندی به حکم دیوان بین‌المللی لاهه خواهند بود[7].
▪️ناگفته هم نماند که نتانیاهو و گالانت پس از تحویل خود به دادگاه، می‌توانند در آنجا حاضر شده و از خود دفاع کنند و یا این که دیوان عالی اسرائیل اقدام به بازجویی و محاکمه هر دو به اتهام جنایت جنگی و جنایت علیه بشریت کند. اما بسیار بعید است که هیچکدام از این دو امر اتفاق بیفتد[8]
▪️بعد حمله هفت اکتبر حماس به اسرائیل، مساله فلسطین، مساله اول جهان تبدیل شد.
▪️به گونه ای که در اثر فشار افکار عمومی و برای نخستین بار دیوان بین‌المللی لاهه حکم جلب نتانیاهو را صادر نمود و بدین‌سان، هرآنچه از مظلوم‌نمایی یهود در طول این هفتاد سال انبار کرده بود، به یکباره آتش بگیرد.
▪️هرچند صهیونیسم بین‌الملل، اجازه تدوام این رویکردها را نخواهد داد و باید دید پشت صحنه چیست؟ و چه حیله‌ای به کار خواهد رفت؟ اما صدور حکم بازداشت نتانیاهو فی‌نفسه اقدامی مبارک در صحنه بین‌المللی است.
@AMNIYAT313
