سهاب ❖

حکومت تاریخی بلوچ‌ها در زابل و واکنش زال به حمایت آنان از کک کوهزاد
✍🏻عبدالرشید ملازهی

در داستان نبرد رستم و کک کوهزاد در شاهنامه، بلوچ‌ها در صف نیروهای کک کوهزاد قرار دارند و همراه با افغان‌ها علیه رستم و خاندان سام می‌جنگند. این موضع‌گیری باعث خشم زال زر شده و او در اوج نگرانی از کشته شدن رستم، سپاهش را تهییج کرده و تهدید می‌کند که در صورت شکست، از بلوچ‌ها انتقام خواهد گرفت.

یکی از مهم‌ترین نکات در این داستان، اشاره به بلوچ‌ها در کنار اقوام دیگر در منطقه‌ی دشت خرگاه است:

نشسته در آن دشت بسیار کوچ
ز افغان و لاچین و کرد و بلوچ

این بیت نشان می‌دهد که بلوچ‌ها همراه با دیگر گروه‌های جنگجو در این منطقه حضور داشته‌اند. این حضور، که به‌عنوان بخشی از سپاه کک کوهزاد به تصویر کشیده شده، نشان‌دهنده‌ی حضور قوی تاریخی بلوچ‌ها در این نواحی است.

برخی از پژوهشگران، واژه‌ی “کوچ” را مترادف “براهوی” در نظر گرفته‌اند، که در آن صورت می‌تواند به گروه‌های براهوی و بلوچ در این منطقه اشاره داشته باشد. این نکته اهمیت زیادی دارد، زیرا براهوی‌ها در زیر مجموعه بلوچ‌ها دارای اشتراکات زبانی و فرهنگی بوده‌اند، و این می‌تواند نشانه‌ای از حضور کهن آن‌ها در زابل (افغانستان کنونی) و اطراف آن چون قندهار و لشکرگاه باشد که همواره این حضور بوده و همچنان نیز هست. فردوسی در موارد مختلف از کوچ و بلوچ در کنار هم و به عنوان یک ملت یاد کرده است.

ما همچنین حضور بلوچها را در زابلستان همواره شاهد هستیم بلکه بلوچها همیشه جزو حاکمان تاریخی زابلستان بودند و این مساله در کتاب آخوند صالح آمده و به شاهان بلوچ زابلستان نیز اشاره کرده ضمن اینکه آثار تاریخی از حکومت پارتان بلوچ که بر زابلستان هم حکومت میکردند با سکه هایشان کشف شده که این مساله را تایید میکند.

بر اساس این شعر فردوستی نیز زمانی که زال متوجه خطر شکست رستم می‌شود، سپاه خود را تهییج کرده و چنین می‌گوید:

که یک تن نمانیم ما از بلوچ
از ایشان بزابل درآریم کوچ

زال از اینکه بلوچ‌ها به جای حمایت از او و رستم اینبار در کنار کک کوهزاد ایستاده اند، خشمگین شده و تهدید می‌کند که در برابر آنان خواهد ایستاد.

این تهدید به معنی قتلعام بلوچها نیست، بلکه بیشتر یک واکنش جنگی و احساسی زال به شرایط بحرانی نبرد است و وجود تاریخی بلوچ‌ها در زابل (افغانستان کنونی) به‌قدری طبیعی بوده که حمایت آنان از کک کوهزاد در مقابل زال و رستم را نگران و خشمگین می‌کند.

در بخش دیگری از شعر، نقش رزمی بلوچ‌ها در سپاه کک کوهزاد به‌وضوح بیان شده است:

ابا هر یکی لشکری صدهزار
سوار و پیاده بلوچان بکار

هزاران سواران افغان گروه
ز لاچین دلیران ابرگرد کوه

در اینجا مشخص است که بلوچ‌ها به‌عنوان بخشی از سپاه صدهزار نفری کک کوهزاد در جنگ علیه زال و رستم نقش دارند. این بیان نشان می‌دهد که بلوچ‌ها در منطقه به‌عنوان نیرویی مستقل و مؤثر حضور داشتند و در جنگ‌ها به‌عنوان جنگجویان چیره‌دست شرکت می‌کردند.

این منطقه از زابل تا سیستان زمین و نیمروز کنونی همواره محل حکومت و‌حضور تاریخی بلوچها بوده و خاندان های مختلفی از بلوچها در این منطقه حکومت میکردند و گاهی بین این خاندانها بخاطر رقابت های سیاسی جنگ و تنش نیز بوده است.

باید دوباره تاکید کرد که هر جا در این داستان زابل آمده منظور زابل و زابلستان افغانستان است که گاهی با سیستان یک واحد سیاسی بوده و گاهی دو واحد سیاسی متفاوت بودند. چون مرزهای سیاسی حکومتها همیشه در حال تغییر بودند.

#سهاب
https://t.me/SahabBalochistan/67088

🔵🛑نگرانی حاکمیت ایران از رشد مبارزات ملت‌ها و بازی با کارت فدرالیسم

مسعود پزشکیان، رئیس جمهور ایران، به‌تازگی درباره ایده‌ی فدرالیسم صحبت کرده و پیشنهادی را مطرح کرده است: هر استان یک رئیس‌جمهور داشته باشد! او حتی گفته که قرار است این موضوع را برای گرفتن موافقت با علی خامنه‌ای در میان بگذارند.

این اظهارات در حالی مطرح می‌شود که رشد مبارزات ملتهای تحت ستم ملی در ایران به مهم‌ترین گفتمان حال حاضر و بزرگ‌ترین چالش امنیتی برای جمهوری اسلامی تبدیل شده است. از بلوچ‌ها تا کردها، ترک‌ها، عرب‌ها و ترکمن و‌گیلک و لر و ...، همگی خواستار حق تعیین سرنوشت و قرار گرفتن در جایگاه برابر با فارس و شکستن هژمونی فارس و استعمار آنها هستند.

هم‌زمان، خامنه‌ای نیز با تعیین استانداران از میان ملتهای مختلف—یک بلوچ در بلوچستان، یک کرد در کردستان، یک عرب در احواز و خود پزشکیان به عنوان یک ترک—نشان داده که حکومت از روند استقلال‌طلبی ملتها و تحولات منطقه‌ای به‌شدت نگران است.

حکومت ایران اکنون با دو چالش بزرگ روبه‌روست:
1. افزایش فشار مبارزات ملتها و خواسته‌های آنان برای تعیین سرنوشت
2. تحولات منطقه‌ای که می‌تواند به تقویت این جنبش‌های بالقوه و سازمان یافته و قوی کمک کند

در این شرایط، جمهوری اسلامی ایران تلاش می‌کند ابتکار عمل را از دست اپوزیسیون ملتها از جمله بلوچ، کرد، ترک، عرب، گیلک، ترکمن، قشقایی و لر بگیرد و خود مدل خاصی از فدرالیسم را، مشابه با پاکستان، پیشنهاد دهد—مدلی که ممکن است برای مدتی نارضایتی‌ها را کاهش دهد، اما در نهایت کنترل واقعی را همچنان در دست تهران نگه دارد و اینگونه عمر رژیم را بیفزاید.

با این حال، تجربه‌ی تاریخی نشان داده که این روشها به عنوان آخرین کارت هم نتیجه ای در بر نخواهد داشت و حکومت ایران و نظام ایران را از سقوط نجات نمیدهد.

✍🏻تحریریه سهاب

https://t.me/SahabBalochistan/67083

🔹خبر مربوط به ربودن و شکنجه «محمد پسکوهی» در پسکوه، سیب و سوران، به‌خصوص از منظر ما ملی‌گرایان بلوچ، ابعاد عمیق و نگران‌کننده‌ای دارد که می‌تواند به چندین نکته مهم اشاره کند:

*✍🏻حمیدبلوچ*

۱- عملیات‌های نظامی و امنیتی ایران استعمارگر، به‌ویژه در مناطقی همانند بلوچستان، معمولاً در مقام تأمین امنیت تعریف می‌شوند، اما در مواردی مانند این، شکلی از سرکوب و نقض حقوق بشر به شمار می‌آید. ربودن و شکنجه یک جوان بی‌گناه بدون دلیل معنادار، به وضوح نشان‌دهنده نادیده گرفتن حقوق اولیه بشر و ایجاد جو ترس و ناامنی در بلوچستان است.

۲- فقدان امنیت و احساس ناامنی
گزارش‌های متعدد از افزایش ربودن‌ها و شکنجه‌ها در بلوچستان، حس ناامنی را در میان مردم افزایش میدهد که هدفمند است.

۳- حضور عواملی که به سپاه مرتبط هستند و از میان بلوچها انتخاب می‌شوند، می‌تواند نگران‌کننده باشد، زیرا نشان می‌دهد که چگونه سیاست‌های امنیتی می‌تواند با استفاده از نیروهای محلی نسبت به سرکوب ملل تحت کنترل و اشغال يعنی بلوچ‌ها تحکیم یافته و جامعه بلوچ را هدف قرار دهد.

۴- رویدادهایی از این دست هویت ملی و فرهنگی ملت بلوچ‌را تحت تهدید قرار میدهد و به نوعی احساس نابرابری و تبعیض را تقویت می‌کند.

۵- ما ملی‌گرایان بلوچ به تداوم این خشونت‌ها به‌عنوان نشانه‌ای از تلاش رژیم ایران برای سرکوب هویت و فرهنگ خود پاسخ میدهیم و این وضعیت به تقویت جنبش‌های آزادیخواهانه و ناسیونالیستی در بلوچستان منجر شود.

تمامی نهادهای مسئول امنیت ایران و سرکوبگر در بلوچستان نسبت به این گونه حوادث سکوت معناداری دارند. عدم پاسخگویی و پیگیری این اعمال به احساس تقریب نسبت به بی‌عدالتی و بی‌توجهی به مشکلات ملت بلوچ دامن می‌زند.

https://t.me/SahabBalochistan/67075