Репост из: روزنامه جمهوری اسلامی
🖊📃بند کمال خان مانع احياي تالاب هامون
⬅️ حجم سيلاب حوضه آبريز هيرمند، تلفات جاني و مالي حاصل از آن، يادآور سيلاب‌هاي دهه 70 اين حوضه آبريز است، بنابراين اگر بند انحرافي کمال‌خان غالب سيلاب رودخانه مذکور را به شوره‌زار گودزره منحرف نمي‌کرد، احياي بيش نيمي از تالاب بين‌المللي هامون تا اوايل بهار دور از انتظار نبود.
پس از جاري شدن حجم زياد سيلاب در رودخانه هيرمند، وزارت آب و انرژي طالبان مثل سنوات گذشته، با هدف رساندن آب به کشاورزان پايين دست بند کمال‌خان، دريچه‌هاي اين بند را باز کرد تا اراضي کشاورزي هميشه تشنه بلوچ‌هاي ولايت نيمروز که به دليل سياست‌هاي مهندسي اجتماعي حکام‌پشتون افغانستان، حقابه شرب و کشاورزي آن‌ها به گودزره منحرف مي‌شد، بار ديگر به زراعت خود رونق دهند. حجم سيلاب رود هيرمند موجب شده که بند لشکري در نزديکي مرز ايران توان کنترل آب را نداشته باشد و حجم آب اندکي از مبادي سد جريکه وارد خاک ايران شود.
همانطور که بارها هشدار داده شده، بند کمال خان مغاير ماده پنجم معاهده دلتا است و علي‌رغم وجود ابزارهاي متعدد اجتماعي، اقتصادي، سياسي، امنيتي و حقوقي، بنا به ملاحظاتي، منافع ملي ايران تضييع شده است که در صورت عدم تغيير در دکترين سياست خارجي در قبال افغانستان، در، بر همان پاشنه خواهد چرخيد.
اگر دستگاه ديپلماسي ايران طي چند سال گذشته در قبال مناقشه آبي هيرمند يک ديپلماسي پويا و نوين را پيش مي‌گرفت و فريب وعده‌هاي طالبان و تيم تطهير آن‌ها را نمي‌خورد، اکنون به جاي يک سيلاب اندک باصطلاح دشتمال، شاهد ورود سيلاب بيش از پنج ميليارد متر مکعبي يا حتي بيش از 6 ميليارد مترمکعبي به خاک ايران، تالاب بين‌المللي هامون و دشت سيستان بوديم.
ساختار سامانه انحرافي بند کمال‌خان مديريت سيلاب‌هاي رودخانه هيرمند را در اختيار حکام افغانستان قرار داده است. اين سامانه به گونه‌اي طراحي شده که در صورت باز بودن تمامي دريچه‌هاي آن، حدود 400 متر مکعب در ثانيه به سمت پايين دست جاري و مابقي سيلاب با هر دبي، به سمت سد قلعه افضل و گودزره جاري شود. با توجه به فصلي بودن رودخانه هيرمند، تجربه سال آبي گذشته نشان داد که ميزان خروجي بند کمال‌خان در بازه زماني سيلاب، حقابه ايران از رودخانه هيرمند طبق معاهده دلتا را تامين نمي‌کند. حال پرسش اصلي اين است که وزارتين خارجه و نيرو براي اين مسئله استراتژي دارند؟ چرا براي تامين منافع ملي تا کنون مقابله به مثل نکردند؟ چرا از ابزارهاي موجود بهره نگرفتند؟
از طرفي سيلاب قابل توجه سرشاخه فراه، موجب جاري شدن سيلاب در تالاب هامون سابوري شده است. به‌رغم پيشرفت فيزيکي بالاي سد بخش‌آباد در ولسوالي بالابلوک ولايت فراه، اين رود نقش مهمي در کاهش گرد و غبار ولايات افغانستان، منطقه سيستان و زاهدان و ايالت بلوچستان پاکستان دارد، اما بديهي‌ترين اقدامات براي پيشگيري از تکميل اين سد ذخيره از جانب مقامات ايراني مانند ممنوعيت صادرات سيمان، مطالعه پيامدهاي زيست محيطي سد بخش‌آباد و اجماع بين‌المللي با کشورهاي همسايه انجام نشده است که جاي تامل دارد. در هر صورت امنيت آبي، امنيت غذايي، امنيت زيستي، امنيت ملي، فرهنگ خطه جنوب‌شرق و عمق استراتژيک ايران در خاک افغانستان در گرو استراتژي دستگاه ديپلماسي است.
🔺فرشيد عابدي
🔹روزنامه نگار
@JENewspaper
⬅️ حجم سيلاب حوضه آبريز هيرمند، تلفات جاني و مالي حاصل از آن، يادآور سيلاب‌هاي دهه 70 اين حوضه آبريز است، بنابراين اگر بند انحرافي کمال‌خان غالب سيلاب رودخانه مذکور را به شوره‌زار گودزره منحرف نمي‌کرد، احياي بيش نيمي از تالاب بين‌المللي هامون تا اوايل بهار دور از انتظار نبود.
پس از جاري شدن حجم زياد سيلاب در رودخانه هيرمند، وزارت آب و انرژي طالبان مثل سنوات گذشته، با هدف رساندن آب به کشاورزان پايين دست بند کمال‌خان، دريچه‌هاي اين بند را باز کرد تا اراضي کشاورزي هميشه تشنه بلوچ‌هاي ولايت نيمروز که به دليل سياست‌هاي مهندسي اجتماعي حکام‌پشتون افغانستان، حقابه شرب و کشاورزي آن‌ها به گودزره منحرف مي‌شد، بار ديگر به زراعت خود رونق دهند. حجم سيلاب رود هيرمند موجب شده که بند لشکري در نزديکي مرز ايران توان کنترل آب را نداشته باشد و حجم آب اندکي از مبادي سد جريکه وارد خاک ايران شود.
همانطور که بارها هشدار داده شده، بند کمال خان مغاير ماده پنجم معاهده دلتا است و علي‌رغم وجود ابزارهاي متعدد اجتماعي، اقتصادي، سياسي، امنيتي و حقوقي، بنا به ملاحظاتي، منافع ملي ايران تضييع شده است که در صورت عدم تغيير در دکترين سياست خارجي در قبال افغانستان، در، بر همان پاشنه خواهد چرخيد.
اگر دستگاه ديپلماسي ايران طي چند سال گذشته در قبال مناقشه آبي هيرمند يک ديپلماسي پويا و نوين را پيش مي‌گرفت و فريب وعده‌هاي طالبان و تيم تطهير آن‌ها را نمي‌خورد، اکنون به جاي يک سيلاب اندک باصطلاح دشتمال، شاهد ورود سيلاب بيش از پنج ميليارد متر مکعبي يا حتي بيش از 6 ميليارد مترمکعبي به خاک ايران، تالاب بين‌المللي هامون و دشت سيستان بوديم.
ساختار سامانه انحرافي بند کمال‌خان مديريت سيلاب‌هاي رودخانه هيرمند را در اختيار حکام افغانستان قرار داده است. اين سامانه به گونه‌اي طراحي شده که در صورت باز بودن تمامي دريچه‌هاي آن، حدود 400 متر مکعب در ثانيه به سمت پايين دست جاري و مابقي سيلاب با هر دبي، به سمت سد قلعه افضل و گودزره جاري شود. با توجه به فصلي بودن رودخانه هيرمند، تجربه سال آبي گذشته نشان داد که ميزان خروجي بند کمال‌خان در بازه زماني سيلاب، حقابه ايران از رودخانه هيرمند طبق معاهده دلتا را تامين نمي‌کند. حال پرسش اصلي اين است که وزارتين خارجه و نيرو براي اين مسئله استراتژي دارند؟ چرا براي تامين منافع ملي تا کنون مقابله به مثل نکردند؟ چرا از ابزارهاي موجود بهره نگرفتند؟
از طرفي سيلاب قابل توجه سرشاخه فراه، موجب جاري شدن سيلاب در تالاب هامون سابوري شده است. به‌رغم پيشرفت فيزيکي بالاي سد بخش‌آباد در ولسوالي بالابلوک ولايت فراه، اين رود نقش مهمي در کاهش گرد و غبار ولايات افغانستان، منطقه سيستان و زاهدان و ايالت بلوچستان پاکستان دارد، اما بديهي‌ترين اقدامات براي پيشگيري از تکميل اين سد ذخيره از جانب مقامات ايراني مانند ممنوعيت صادرات سيمان، مطالعه پيامدهاي زيست محيطي سد بخش‌آباد و اجماع بين‌المللي با کشورهاي همسايه انجام نشده است که جاي تامل دارد. در هر صورت امنيت آبي، امنيت غذايي، امنيت زيستي، امنيت ملي، فرهنگ خطه جنوب‌شرق و عمق استراتژيک ايران در خاک افغانستان در گرو استراتژي دستگاه ديپلماسي است.
🔺فرشيد عابدي
🔹روزنامه نگار
@JENewspaper