عباس آخوندی

🔹ترامپ و‌ موضع ما: چرا بی‌طرفی فعال

✍عباس آخوندی، بهمن ۱۴۰۳

🔻این روزها بحث ترامپ و مواضعش در باره‌ی ایران نقل محافل است. چندی پیش در یک برنامه کلاب‌هاوسی شرکت کردم و بیش از دو ساعت در ابن باره بحث و گفت‌وگو داشتم. البته گفت‌وگوی دیگری با اکو ایران داشتم که آن را نیز انتشار خواهم داد.

🔻در این نشست در ابتدا تصویری از نظام فکری مجموعه ترامپ ارایه کردم. سپس فهم خودم از نظام رفتاری و‌ تصمیم‌گیری‌ او عرضه نمودم. در ادامه با حاضران در اتاق وارد گفت‌وگو گشتم.

🔻به گمان من در این شرایط باید نخست تلاش کنیم تا فهمی از دستگاه فکری ترامپ و تحولات جهان به دست آوریم تا در تصمیم‌گیری خطای کمتری داشته‌باشیم. به هر روی، باید وارد یک دادوستد فعال شویم.

https://youtu.be/v1UIbrVfH3U?si=dsHmXtGp0BnHlfMj

‍ ‍ 🔹واگذاری #ایران‌خودرو‌ و ضرورت بازسازی ساختاری آن

✍عباس آخوندی، بهمن ۱۴۰۳

🔻شکست سیاست #خصوصی‌سازی در ایران دلیل‌های فراوان دارد از جمله بی‌توجهی با مساله اصلاح ساختاری بنگاه‌ها پیش از واگذاری است. مهم‌ترین هدف خصوصی‌سازی افزایش کارآیی است و این تنها با واگذاری مالکیت بنگاه تامین نمی‌شود. هم نیاز به اصلاح بازار فعالیت آن بنگاه دارد و‌هم نیاز به بازسازی ساختاری بنگاه. چون بخشی از دلیل ناکارآمدی بنگاه‌ها ساختار آنها است.

🔻در‌مورد اصلاح بازار فعالیت باید پیش از واگذاری سطح‌حمایت دولت از بازار خودرو مشخص گردد و یک‌بار برای یک‌مدت طولانی سیاست بازرگانی خارجی این بازار مشخص شود.‌باید معلوم گردد تکلیف واردات خودرو و خدمات وابسته به آن چگونه است و هر سال تغییر نکند. قاعدتا باید نرخ تعرفه تا آنجا که ممکن است کاهش یابد و‌ واردات خودرو آزاد گردد.

🔻نکته‌ی دوم در باره‌ی ساختار این‌گونه بنگاه‌ها است. این‌ بنگاه‌ها دارای دارایی‌های عظیمی چون زمین در درون و یا نزدیک کلانشهرها می‌باشند. و در مقابل دارای تعهدات تاریخی انباشته و ساختاری پر از غل و زنجیر می‌باشند. از این‌رو، آن کس که به دارایی اراضی این بنگاه‌ها نگاه می کند می‌گوید که رانت بزرگی‌ واگذار شد. و آن کس که به تعهدات و غل و زنجیرها نگاه می‌کند می‌گوید ارزش بنگاه منفی است. از این رو در کشورهايي که برنامه‌ی خصوصی‌سازی را چون آلمان به‌طور‌ موفق اجرا کردند، بازسازی ساختاری بنگاه‌ها را مقدم بر واگذاری آنها به مرحله‌ی اجرا گذاشتند. در قانون اجرای سیاست‌های اصل ۴۴ و آیین‌نامه‌های اجرایی آن نیز این امر‌ پیش‌بینی شده‌است. لیکن، هیچ‌گاه اجرا نگشته‌است. امید که در این باره به آن توجه شود. وگرنه، یک‌واگذاری پرماجرای جدید خواهد شد که به افتضاح ذاکر‌ و بانی و‌مستمع خواهد انجامید.

🔻در زیر به ماده ۱ آیین‌نامه‌ی اجرایی بازسازی ساختاری بنگاه‌ها توجه کنید:

🔹 وزارت اموراقتصادی و دارایی شورای‌عالی اجرای سیاست‌های کلی اصل چهل‌وچهارم (۴۴) قانون اساسی
در جلسه مورخ۲۷/ ۱۱/۱۳۸۷ بنا به پیشنهاد هیأت واگذاری و به استناد تبصره (۱) بند (الف) ماده (۴۰) قانون اصلاح موادی از قانون برنامه چهارم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران و اجرای سیاست‌های کلی اصل چهل‌وچهارم (۴۴) قانون اساسی، ضوابط نحوه انجام اصلاح ساختار بنگاه‌ها در موارد ضروری متضمن چارچوب حفظ و صیانت نیروی انسانی شاغل موضوع جزء (۵) بند (الف) ماده (۴۰) قانون مزبور را به شرح زیر تصویب نمود:

🔹ضوابط نحوه انجام اصلاح ساختار بنگاه‌ها ماده۱ـ در مواردی که به موجب آیین‌نامه اجرایی روش‌های واگذاری موضوع ماده (۱۹) قانون اصلاح موادی از قانون برنامه چهارم توسعه اقتصادی اجتماعی و فرهنگی جمهوری‌اسلامی ایران و اجرای سیاست‌های کلی اصل چهل‌وچهارم (۴۴) قانون اساسی که از این پس در این تصویب‌نامه قانون نامیده می‌شود، شرایط واگذاری بنگاه فراهم نباشد، ولی با انجام اصلاحات ساختاری، بنگاه قابل واگذاری می‌شود، سازمان خصوصی‌سازی مکلف است پس از اخذ مجوز وزارت امور اقتصادی و دارایی و با تصویب هیأت واگذاری، در چارچوب مفاد این تصویب‌نامه، حداکثر ظرف مدت یک سال بنگاه را با حفظ و صیانت نیروی انسانی شاغل در موارد ضروری، بازسازی ساختاری نماید. دوره بازسازی ساختاری در موارد خاص به پیشنهاد سازمان خصوصی‌سازی و تایید هیأت واگذاری قابل تمدید است.

🔹تبصره۱ـ بازسازی ساختاری باید توجیه اقتصادی، فنی و مالی داشته و بار مالی آن نباید از ارزش ویژه مورد انتظار بنگاه پس از بازسازی ساختاری تجاوز نماید. در صورت عدم تحقق این شرط بازسازی ساختاری مجاز نبوده و سازمان خصوصی‌سازی باید پس از سه نوبت آگهی، در صورتی که واگذاری بنگاه ممکن نشود، پیشنهاد تعیین تکلیف بنگاه را از طریق سایر روش‌های موضوع ماده (۱۹) قانون به هیأت واگذاری ارایه نماید.

🔹تبصره۲ـ سازمان خصوصی‌سازی مکلف است مستقیماً یا با استفاده از خدمات اشخاص حقیقی و حقوقی، دلایل و نوع بازسازی ساختاری (مالی، نیروی انسانی، فنی، حقوقی، عملیاتی و مدیریتی) بنگاه مشمول را مورد مطالعه قرارداده و نتیجه آن را همراه با صورت‌های مالی و سایر مدارک و مستندات لازم برای اخذ مجوز به هیأت واگذاری تسلیم نماید. مطالعه مزبور باید در برگیرنده راه‌های بهینه‌کردن فعالیت بنگاه و نتایج مورد انتظار، پیشنهاد تجزیه، ادغام یا تحصیل، برنامه زمان‌بندی و برآورد بار مالی بازسازی ساختاری باشد.

🔹تبصره۳ـ در انجام مطالعه موضوع تبصره (۲) فوق باید سرفصل خاصی به ارزیابی تعهدات بنگاه در برابر کارکنان اختصاص یابد.

گفت‌وگوی احمد غلامی با عباس آخوندی درباره آینده ایران
وفاق، پذیرش چنددولتی است



در هیچ دوره‌ای مسائل منطقه‌ای و جهانی تا این حد در تعیین سرنوشت ایران مؤثر نبوده است. بعد از هفتم اکتبر و تحولات سوریه و روی‌کار‌آمدن ترامپ در آمریکا، ایده تغییر سیاست‌های داخلی و خارجی از موارد جدی بحث‌های تحلیلگران سیاسی و سیاست‌مداران است. عباس آخوندی که سال‌ها در مسندهای مختلف دولتی فعالیت داشته و از نزدیک با مسائل و مشکلات کشور آشناست، معتقد است جامعه ایران دچار استحاله شده و تغییر اساسی کرده و بی‌اعتنایی به این تغییر پارادایم دیگر امکان‌پذیر نیست. او همچنین از ضرورت تغییر سیاست‌های منطقه‌ای و جهانی ایران می‌گوید و باور دارد ایران در شرایط کنونی باید به‌ سمت «بی‌طرفی فعال» برود تا حیاط‌‌خلوت قدرت‌های منطقه‌ای و جهانی نباشد. در‌عین‌حال که باید ارتباط همه‌جانبه خود با تمام بازیگران منطقه‌ای و جهانی را بر‌اساس منافع ملی متوازن کند. به دلیل شرایط خاص و در حال تحولِ جهان و ایران، در برنامه «برخورد» مجموعه گفت‌وگوهایی درباره آینده ایران انجام خواهیم داد.


* با تغییر شرایط منطقه‌ای، وضعیت کشورهای منطقه هم به‌ نوعی تغییر کرده که ایران هم از این قاعده مستثنا نیست. وقتی از آینده ایران صحبت می‌کنیم، طبیعی است که بیشتر از هر چیز توافق‌نامه بیست ساله بین ایران و روسیه که بعد از بیست سال به طور خودکار هر پنج سال می‌تواند تمدید شود، در بحث ما نقش مهمی داشته باشد. مضاف بر اینکه این توافق‌نامه چندجانبه است و حتی درباره مسائل امنیت داخلی و خارجی هم در آن بحث‌هایی مطرح شده. مهم‌تر از همه، در این توافق‌نامه بندی وجود دارد که می‌توان آن را این‌طور تفسیر کرد که هر‌یک از طرفین هر زمان بخواهند به‌ صورت یک‌طرفه می‌توانند از توافق خارج شوند. از این منظر، نگاه شما به آینده ایران و توافق اخیر که می‌تواند نقش مهمی در آینده ایران داشته باشد، چیست؟ در‌عین‌حال ارزیابی خود را از توافق کشورهای عربی حوزه خلیج‌ فارس و اروپا هم بگویید که به نظرم توافق بسیار مهمی است اما در ایران تاکنون فقط یک بند از آن قرارداد درباره جزایر سه‌گانه مطرح شده، در‌صورتی‌که بحث جزایر سه‌گانه به‌‌ نوعی بحث تبلیغاتی برای به‌دست‌آوردن دل کشورهای حوزه خلیج‌ فارس بوده است، اما بندهای مهم‌تری هم در آن قرارداد وجود دارد.
متن کامل را در لینک زیر بخوانید
https://vrgl.ir/xTBsj

آینده ایران در سایه‌ی تحولات جهان

عباس آخوندی، بهمن ماه 1403

این ویدیو نسخه‌ی کامل گفتگوی روزنامه شرق با من است که پیش از این سه قسمت کوتاه از آن انتشار یافته‌است. در این گفتگو در باره‌ی عهدنامه ایران و روسیه، بیانیه مشترک سران اتحادیه اروپا و شورای همکاری خلیج فارس، روند قدرت گرفتن نئومرکانتالیسم در جهان و تشدید آن با آمدن ترامپ، رشد منازعات جهانی و آینده ایران گفتگو کرده‌ایم. از نظر خودم این گفتگو یکی از بهترین گفتگوهایی جامعی بوده‌است که انجام داده‌ام.

https://youtu.be/hyb4JzBE1V0?si=mjTepGBJpzIHHqd-

‍ 🔹در سوگ همکار دیرین؛ داور

✍عباس آخوندی، دی‌ماه 1403
🔻در نشیمن نشسته بودیم که خانمم گفت: داور خودکشی کرده‌است. گفتم: از کجا می‌گی: گفت: همه‌جا پخش شده‌است. بُهتم زد. ناباورانه به شبکه‌های اجتماعی مراجعه کردم و دریافتم که دختران خوبش پایان زندگی او را اعلام کرده‌اند. مدتی میخکوب بودم. سپس به خانمم گفتم: این پایان زندگی با توجه به روح و روان ناآرام او در خارج از کشور باورکردنی است. او یارای ادامه زندگی را نداشت.

🔻سال 1361 بود که از داور و تعداد دیگری از دانشجویان دانشگاه شیراز خواستم که برای نوسازی حوزه‌ی معاونت سیاسی و اجتماعی وزارت کشور به جمع ما جوانان انقلابی که عمدتا از جهاد سازندگی به وزارت کشور رفته‌بودیم بپیوندد. او هم آمد و فکر کنم که مسئولیت اداره دوم سیاسی را در اداره کل سیاسی وزارت کشور برعهده گرفت. آن زمان‌ها مجاهدین (منافقین) روزانه تنها در تهران تا 45 نفر را ترور می‌کردند. تمرکز داور بر تحلیل رفتار سیاسی این گروه و سایر گروه‌های تروریستی بود. او بر خلاف ظاهرش، فردی پرکار و پرمطالعه بود. صدها صفحه گزارش از او در آرشیو وزارت کشور به‌یاد مانده است. یک‌سره مطلب می‌خواند و می‌نوشت و گزارش تهیه می‌کرد. لیکن، مقید به هیچ نظم اداری نبود. روحی سرکش و طغیانی داشت. دوست داشت که همواره در جمع باشد و با جمع کار کند. گاهی بخواند و گاهی بنویسد و گاهی با دوستان جوک بگوید. اساسا ساختار معاونت سیاسی طوری بود که همه هم‌قد و قوراه بودیم و روابط اداری هم چندان حاکم نبود. اغلب هفته‌ها رفت‌وآمدهای خانوادگی شبانه داشتیم. هنوز شامی که خانه داور پس از به‌دنیا آمدن دومین دخترش مسمی بادمجان خوردیم یادم نمی‌رود.
🔻داور به خاطر انقلاب از خانواده‌ی پدری‌اش تقریبا جدا شده‌بود. هرچند در خانواده‌ای مرفه به‌دنیا آمده‌بود، در وضعیت تنگنای مالی سختی زندگی می‌کرد. و همه‌چیز را به جان خریده بود. روحی رها و بی‌قرار داشت. و در نوشتن بی‌محابا بود. فردی به‌غایت دوست‌داشتنی و مهربان بود. کار جمعی را خوب بلد بود. با جمع به‌خوبی ارتباط برقرار می‌کرد و با طنز خود به جمع روحیه می‌داد. در کار خودش بسیار تیزبین بود. وطن‌خواه بود و در این ارتباط به نکات دقیقی توجه می‌کرد. در همان فضای جنگ هیچ‌گاه از نقد اوضاع دست برنمی‌داشت و حرفش را می‌زد و گاهی اطرافیانش را دل‌آزرده می‌کرد. پس از مهاجرت نیز استقلال خود را حفظ کرد. تا آنجا که من می‌دانم هیچ‌گاه به بیگانگان و گروه‌های وابسته تا پایان عمر وابسته نشد. هرچند در بیرون ازمرزها زندگی می‌کرد و با جمهوری اسلامی هم چندان سر سازش نداشت، لیکن، هم‌چنان وفادار به ایران باقی ماند. به هرروی، همکاری ما تا آبان 1364 ادامه داشت تا زمانی که من از وزارت کشور رفتم. داور هم پس از آن از وزارت کشور رفت و به تدریج به جهانی که دلبستگی بیشتری به آن داشت یعنی طنز، ادبیات، سینما و هنر پرداخت و متاسفانه در این دوره جمع خانوادگی‌اش از هم پاچید. پس از آن جز دیدارهایی که در گوشه‌وکنار و یا رویدادهای جمعی با هم داشتیم کمتر او را دیدم. تا سال 1377 که داور تلفنی زنگ زد و احوال‌پرسی کرد. از مزاحمت‌هایی که برای‌اش ایجاد می‌شد دلخور بود و شکوه داشت.    
🔻در سال‌های گذشته بارها دل‌تنگش می‌شدم و دوست داشتم که ببینمش. لیکن، با توجه به اقامتش در خارج از کشور و این اواخر در امریکا امکان‌پذیر نبود. به هر روی، داوری که من می‌شناختم زندگی در محیطی دور از حال و هوای ایران برای‌اش سخت بود. او مانند ماهی‌ای بود که از بد روزگار در آکواریم قرار گرفته بود. هر چند احتمالا خیلی چیزها برای‌اش فراهم بوده، لیکن محیط فرهنگی و اجتماعی روح و روان سرکش او را خرسند نمی‌کرده است. به قول خودش در یک وضعیت آنومی اجتماعی قرار گرفته بود. او فردی ملی و ایران دوست بود. با توجه حس کار جمعی که داشت حتما دوست داشته است که در این سن و سال در جمع دوستان هم‌پال باشد. افسوس که وضعیت ایران مدتی است به فرزندان خود سخت می‌گیرد و آنان را از دامن مادر خود می‌راند. یادش به‌خیر و روحش شاد و در آرامش باد.  

این یادداشت در روزنامه شرق در تاریخ 29/10/1403 انتشار یافت.

🔹ضرورت بازخوانی تاریخ: نقش فدائیان اسلام

✍عباس آخوندی، دی‌ماه 1403
🔻ظهور جریان فدائیان اسلام در دهه‌ی 20 خورشیدی و بلا فاصله پس از پایان جنگ جهانی دوم و تبعید رضا شاه و نقشی که آنان در صحنه‌ی سیاسی ایران ایفا کردند پدیده‌ی تاریخی مهمی است که نمی توان به‌سادگی از کنار آن گذشت. به‌ویژه از آن‌رو که این جریان فکری از یک سوی رهگذر جریان‌یابی اندیشه‌ی اخوانی به درون جهان تشیع و صحنه‌ی سیاسی ایران بود. و برای مدت‌ها سایه‌ی آن بر جریان‌های احیاگری و اصلاحی اندیشه اسلامی و شیعی در ایران سنگینی می‌کرد و می‌کند. و از سوی دیگر، این جریان و علاقمندان آن در تحولات سیاسی قرن بیستم ایران نقش مستقیمی داشته است.

🔻هرچند ساختار و تشکیلات فدائیان اسلام در دهه‌ی 30 و پس از اعدام مرحوم نواب صفوی تقریبا متلاشی شد، لیکن، باقیماندگان این تشکیلات و علاقمندان راه و ورش آنان و دلبستگان به سید قطب و جریان اخوانی در فرایند انقلاب اسلامی و پس از آن نقش موثری ایفا کردند. و هم‌اکنون نیز مسلک و روش آنان تا حد زیادی بر بخش‌هایی از حاکمیت غلبه دارد. از این رو، فهم این جریان با درک درست ما از چرایی وضع موجود و راه برون رفت ایران از تنگناهای موجود ارتباط مستقیمی دارد.

🔻آگاهیم که مواضع جریان‌های دینی و سیاسی نسبت به این جریان از بدو تاسیس آن متفاوت بوده‌است. مشهور است که مرحوم آیت‌الله بروجردی نگاه مثبتی به این جریان نداشته است. در حالی‌که مرحوم کاشانی با آنان همکاری می‌کرده است؛ حال یا به صورت اعتقادی و یا به صورت همکاری مقطعی و سیاسی. و نشانی از تایید آنان از سوی مرحوم امام خمینی وجود ندارد. در جریان کودتای 28 مرداد 32 هرچند فدائیان نقش مستقیمی نداشته‌اند، لیکن اطلاعیه مرحوم نواب در فاصله‌ای کمتر از ده روز در شهریور همان سال و مخالفت آشکار به مرحوم مصدق، به‌نحوی هم‌راهی و هم‌دلی با کودتاچیان را تداعی می‌کند.

🔻من در این جستار در پی اثبات هیچ نظریه‌ای نیستم. تنها در پی عبرت‌گیری از بازی‌گری جریان‌های افراطی هستم. می‌خواهم بفهمم که چگونه آنان از یک سوی در راه تحقق اهداف به‌ظاهر دینی خود حتی دست به اسلحه می‌برند؟ و از سوی دیگر با جریان‌هایی چون کودتا 32 به نحوی هم‌دلی می‌کنند؟ آیا تاریخ تکرار می‌شود؟

🔻مقاله زیر که توسط جناب دکتر کریم سلیمانی دهکردی استاد محترم تاریخ دانشگاه شهید بهشتی تدوین شده حاوی نکاتی انتقادی به مواضع نواب صفوی به کوتای 28 مرداد 1332 است. من البته برای خود صلاحیت نقد در این ارتباط قائل نیستم. لیکن، به عنوان یک سیاست‌مدار، این نوشته برای من حائز اهمیت فراوان است. این مقاله ناظر بر یک پرهیز ملی سترگ است که باید بدان توجه کرد. تا دوستانی که می‌خوانند چه نظری داشته باشند. خرسند می‌شوم که دوستان در بحث مشارکت کنند.

🔻متن مقاله را در لینک زیر بخوانید:
https://irdc.ir/fa/news/9868/%D9%86%DA%AF%D8%A7%D9%87%DB%8C-%D8%A7%D9%86%D8%AA%D9%82%D8%A7%D8%AF%DB%8C-%D8%A8%D9%87-%D9%85%D9%88%D8%A7%D8%B6%D8%B9-%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%A8%E2%80%8C%D8%B5%D9%81%D9%88%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D8%B1-%DA%A9%D9%88%D8%AF%D8%AA%D8%A7%DB%8C-%DB%B2%DB%B8-%D9%85%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%AF-%DB%B1%DB%B3%DB%B3%DB%B2-%D8%B3%D9%86%D8%AF

سلام
به همه دوستان توصیه می‌کنم که این گفتگو را به دقت بخوانند و در آن تامل کنند. بسیار دقیق و راهگشا است.
https://www.khabaronline.ir/amp/2001873

#پادکست‌ مناظره عباس آخوندی و ابراهیم متقی «از محور مقاومت تا بی‌طرفی فعال»‌

کست‌باکس: https://castbox.fm/vb/765023160

اپل: https://B2n.ir/u21130

اسپاتیفای:

https://open.spotify.com/episode/7vO9pXEkRK4Dz6eWkXemNn…

@AkhoundiAbbas