۸ مارس ، روزجهانی زن است. نه روز جهانی مادر است، نه روز جهانی خواهر است و نه روز جهانی همسر و پارتنر و ...!
شاید بپرسید که چه فرقی میکند و مادر و خواهر و همسر یک مرد نیز زن هستند. اما فرق دارد. برای مردی که به مادر و یا همسر خودش تبریک میگوید در واقعا به نسبتی که آن زن با خودش دارد تبریک میگوید.
زن، ورای مادربودن و خواهربودن و همسر بودن یک «زن» است. وقتی شما میگویید "مادرم روز زن مبارک"، شما به نقش مادری تبریک میگویید که از قضا عظیم و برجسته کردنش از سوی مردان دقیقا همان تبعیض است که باید در روز جهانی زن به آن توجه داشت. اندیشههای ضد زن با برجستهکردن و اغراق در نقش مادری همواره تلاش کردند که زنان را در خانه نگه بدارند تا برایشان شیران نر بزایند که به قول شاعر:
زنان را همان بس به دنیا هنر
نشینند و زایند شیران نر!
یا آنکه:
زن خوب و فرمانبر پارسا
کند مرد درویش را پادشاه
گویا زن آن است که بزاید و مادری کند و یا همسری کند تا مرد خانه پادشاه بشود. دفاع از زن دفاع از مادری و همسری و خواهری نیست. دفاع از حق زن دفاع از زن است بدون نقشهایی که محیط و جامعه میخواهد بر دوش او بگذارد.
برجستهشدن زن بدون توجه به این نقشها به همان نقشها نیز توان میبخشد اما از آن طرف نمیتوان به این سمت آمد. یعنی برجستهکردن مادری و همسری لزوما به ایفای حقوق «زن» منجر نمیشود. در همهی فرهنگهای مردسالارانه از مادر و مادری تمجید شده است اما زن همواره و همواره درون این فرهنگ مردسالارانه آسیب دیده است.
«روز زن فقط و فقط روز زن است.»
۸ مارس
📻
@tehranpodcast ❄️