موسسه مطالعاتی تحریریه

🔰شگفتانه‌های یک بسازوبفروش

🔸 خبرگزاری «رویترز» نوشت که اظهارات حیرت‌انگیز «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهور آمریکا، مبنی بر اینکه او مایل است ایالات متحده کنترل نوار غزه را در دست گرفته و آن را بازسازی کند، ممکن است ناگهانی به نظر برسد، اما در واقع با جاه‌طلبی‌های توسعه‌طلبانه دولت جدید او همسو است.

در بیشتر از دو هفته ای که از زمان بازگشت ترامپ به کاخ سفید می گذرد، رویکرد «اول آمریکا» او در ظاهر به «آمریکای بیشتر» تغییر یافته و رئیس‌جمهوری اکنون بر تصاحب سرزمین‌های جدید متمرکز شده است، حتی پس از آنکه در کارزار انتخاباتی‌اش وعده داده بود کشور را از درگیری‌های خارجی و «جنگ‌های بی‌پایان» دور نگه دارد.

ترامپ در یک کنفرانس خبری روز سه‌شنبه در کاخ سفید، در کنار «بنیامین نتانیاهو» نخست‌وزیر اسرائیل، احتمال مالکیت آمریکا بر غزه را مطرح کرد. او گفت که چشم‌اندازی برای ساخت یک اقامتگاه تفریحی در این منطقه دارد، جایی که جوامع بین‌المللی بتوانند در آن با یکدیگر در هماهنگی زندگی کنند.

گرچه این پیشنهاد غیررسمی موجی از واکنش‌های دیپلماتیک را در سراسر خاورمیانه و جهان به دنبال داشت، اما با شیوه‌ای که ترامپ دوره دوم ریاست‌جمهوری خود را پیش می‌برد، همخوانی داشت؛ طبق این رویکرد وی روابط با متحدان نزدیک، همچون کانادا و مکزیک را عمدتاً به‌صورت معاملات تجاری می بیند و جهان را به یک فرصت اقتصادی بزرگ تبدیل می‌کند. این نگاه او روز دوشنبه زمانی تقویت شد که پیشنهاد تأسیس یک صندوق سرمایه‌گذاری دولتی آمریکا را مطرح کرد.

او همچنین ایده بازپس‌گیری کانال پاناما، تصرف گرینلند از دانمارک و حتی الحاق کانادا به‌عنوان پنجاه‌ویکمین ایالت آمریکا را مطرح کرده است. بااین‌حال، نظرسنجی‌های رویترز/ایپسوس نشان می‌دهند که این ایده‌ها حتی در میان حزب جمهوری‌خواه ترامپ نیز حمایت چندانی ندارند.

هم‌زمان، او کانادا و مکزیک را تهدید کرده که در صورت نپذیرفتن خواسته‌هایش در زمینه امنیت مرزی، با تحریم‌های اقتصادی مواجه خواهند شد.

ترامپ همچنین احتمال اسکان مجدد بیش از ۲ میلیون فلسطینی ساکن غزه را مطرح کرد و مدعی شد که پس از ۱۶ ماه جنگ بین اسرائیل و حماس، این منطقه دیگر قابل سکونت نیست. فعالان حقوق بشر چنین ایده‌هایی را نوعی پاک‌سازی قومی توصیف کرده‌اند. هرگونه جابه‌جایی اجباری جمعیت به احتمال زیاد ناقض قوانین بین‌المللی خواهد بود.

در کنفرانس خبری روز سه‌شنبه با نتانیاهو، ترامپ همچون یک سرمایه‌گذار املاک سخن گفت، درحالی‌که سختی‌هایی را که ساکنان فلسطینی غزه متحمل شده‌اند، تصدیق کرد.

او گفت: «شما آنجا را به یک مکان بین‌المللی باورنکردنی تبدیل خواهید کرد. من فکر می‌کنم پتانسیل نوار غزه بی‌نظیر است. و فکر می‌کنم نمایندگانی از سراسر جهان آنجا خواهند بود و در آنجا زندگی خواهند کرد. فلسطینی‌ها هم آنجا خواهند بود. بسیاری از مردم در آنجا زندگی خواهند کرد.»

داماد و مشاور سابق ترامپ، جرد کوشنر، سال گذشته غزه را به‌عنوان یک "دارایی ساحلی ارزشمند" توصیف کرده بود.

نتانیاهو ترامپ را برای داشتن تفکری «خارج از چارچوب» تحسین کرد، اما هیچ‌یک از آن‌ها درباره مشروعیت قانونی این پیشنهاد صحبت نکردند.

استراتژی معامله‌گری یا هدف واقعی؟

«ویل وچسلر» مدیر برنامه‌های خاورمیانه در شورای آتلانتیک، می‌گوید که ممکن است ترامپ درباره مالکیت آمریکا بر غزه جدی نباشد و این صرفاً بخشی از تاکتیک‌های او برای مذاکره باشد.

او گفت: رئیس‌جمهور ترامپ طبق الگوی همیشگی خود عمل می‌کند: تغییر دادن چارچوب مذاکره برای افزایش اهرم فشار خود در آستانه مذاکرات آینده. در این مورد، مذاکره درباره آینده تشکیلات خودگردان فلسطین است.

بااین‌حال، پیشنهاد ترامپ به نظر می‌رسد که ایده راه‌حل دو دولتی را کنار گذاشته و یک مدل جدید را پیشنهاد می‌کند که شاید در آن آمریکا نقش میانجی یا حتی نیروی کنترل‌کننده را ایفا کند.

«جان آلترمن» مقام سابق وزارت خارجه آمریکا و رئیس برنامه خاورمیانه در «مرکز مطالعات راهبردی و بین‌المللی» در واشنگتن، در واکنش به پیشنهاد ترامپ، احتمال خروج داوطلبانه ساکنان غزه از این منطقه را بسیار کم دانست.

او افزود: بسیاری از ساکنان غزه از نسل فلسطینیانی هستند که از بخش‌هایی از سرزمین‌های امروزی اسرائیل گریخته‌اند و هرگز اجازه بازگشت نیافته‌اند. تردید دارم که حتی در شرایطی که غزه ویران شده باشد، بسیاری از آن‌ها بخواهند آن را ترک کنند.»

او تصریح کرد «برای بازسازی یک غزه بدون سکنه، پایانی خوش را نمی‌توان تصور کرد.»

حماس، گروه شبه‌نظامی فلسطینی، در سال ۲۰۰۷ پس از آنکه سربازان و شهرک‌نشینان اسرائیلی در سال ۲۰۰۵ از غزه خارج شدند، به قدرت رسید، اما سازمان ملل همچنان این منطقه را به‌عنوان قلمروی اشغال‌شده توسط اسرائیل می‌شناسد. اسرائیل و مصر مسیر دسترسی به غزه را کنترل می‌کنند.

🔰طرح انتحاری ترامپ برای خاورمیانه، بلوف یا جنگ مجدد؟ به روایت عطوان

🔸«عبدالباری عطوان» معتقد است مردم فلسطین باید از همه ابزارها برای بازگشت به سرزمین های خود استفاده کنند. آنها باید به مقاومت خود ادامه دهند. مردم بزرگ مصر و اردن هم از مهاجرت اجباری مردم فلسطین به سرزمین هایشان جلوگیری خواهند کرد و در برابر طرح ترامپ می ایستد.


https://youtu.be/uUTigoj9GRg

@tahririeh

پیام جدید ترامپ درباره ایران

🔹رئیس‌جمهور آمریکا: من می‌خواهم که ایران یک کشور بزرگ و موفق باشد اما نمی‌تواند سلاح اتمی داشته باشد.

🔹گزارش‌ها درباره قصد ایالات متحده برای نابودی کامل ایران در همکاری با اسرائیل، بسیار غُلُوآمیز هستند. من یک توافق صلح هسته‌ای قابل راستی‌آزمایی‌ را بیشتر ترجیح می‌دهم.

🔹ما باید فورا شروع به کار روی این بکنیم؛ وقتی این (توافق ادعایی) امضا و اجرا شود ما یک جشن بزرگ در خاورمیانه خواهیم داشت. خدا حافظ خاورمیانه باشد.

🔹ترامپ که در دولت اول خود به طور غیرقانونی آمریکا را از برجام خارج کرد، در توضیح توافق مدنظر خود به نوشتن این جملات بسنده کرد: توافقی که به ایران اجازه خواهد داد به طور مسالمت آمیز رشد کند و رفاه داشته باشد.
@tahririeh

🔰چشم انداز گسترش نفوذ بریکس در آمریکای لاتین

🔸«تاتیانا واروتنیکوا» دبیر علمی موسسه آمریکای لاتین در آکادمی علوم روسیه در تحلیل پیشوستن کشورهای آمریکای لاتین به سازمان بریکس نوشت، شانزدهمین اجلاس بریکس با حضور سران کشورهای عضو از ۲۲ تا ۲۴ اکتبر (اول تا سوم آبان ماه) در کازان روسیه برگزار شد. در اجلاس کازان به برخی از شروط تعیین کننده در ارتباط با کشورهای آمریکای لاتین اشاره شد. این شروط برای توسعه سیاسی و اقتصادی این قاره در آینده نزدیک مهم خواهد بود.

بولیوی و کوبا به همراه ۱۱ کشور دیگر (الجزایر، بلاروس، ویتنام، اندونزی، قزاقستان، مالزی، نیجریه، تایلند، ترکیه، اوگاندا و ازبکستان) به عنوان شرکای بریکس محسوب می شوند.

این کشورها در کنار اعضای اصلی و اعضای جدیدی که سال گذشته به انجمن بریکس ملحق شدند، قالبی جدید از تعاملات بین‌المللی را تشکیل می‌دهند.

این تعاملات جدید و تنوعی که میان اعضا و شرکت‌کنندگان وجود دارد، بستری برای گفت‌وگوهای چندصدایی را فراهم می‌کند.

لازم به ذکر است که با وجود منطبق بودن خطوط کلی منافع آنها، هر کشوری اولویت ها و انتظارات خود را از مشارکت در این سازمان دارد.

منافع بولیوی در کسب عضویت بریکس

بولیوی دارای ذخایر قابل توجه هیدروکربن و گاز طبیعی است. این کشور همچنین دارای بزرگترین ذخایر لیتیوم ( بیش از ۲۱ میلیون تن) در جهان است.

ملی شدن لیتیوم در سال ۲۰۰۸ باعث توسعه ذخایر این کشور شد، اما از سویی دیگر به دلایل متعددی از جمله مشکلات در جذب سرمایه گذاری، فقدان پایگاه های فناوری، مقاومت جمعیت بومی و سازمان های محیط زیستی محلی، به استثنای برخی از پروژه های آزمایشی، بهره برداری تمام عیار از ذخایر لیتیوم در بولیوی هرگز آغاز نشد.

لاپاز (پایتخت بولیوی) با پیوستن به بریکس به عنوان شریک این انجمن، انتظار دارد جایگاه خود را به عنوان تامین کننده مواد خام لیتیوم در بازار جهانی تقویت کند.

به عبارت دیگر می توان گفت با توجه به حجم ذخایر ملی این فلز، دولت بولیوی به دنبال افزایش تعداد سرمایه گذاران بین المللی است.

لاپاز همچنین به نوبه خود آماده است تا با شرکای خود در زمینه های دیگر، از جمله در منابع انرژی و تولید مواد غذایی همکاری کند.

کشورهای عضو بریکس در حال حاضر همکاری های اقتصادی زیادی را با بولیوی آغاز کرده اند. به طوری که سه کشور برزیل، هند و چین هر کدام حدود ۲ تا ۳ میلیارد دلار طلا را از بولیوی وارد می کند.

علاوه بر واردات طلا، پکن به صورت فعال در پروژه های زیرساختی و فناوری بولیوی سرمایه گذاری می کند.

همکاری های روسیه و بولیوی نیز به شدت در حال گسترش و افزایش است. قرارداد واردات و صادرات لیتیوم بین این دو کشور رویکردی برای تشویق سرمایه‌گذاری در بخش‌های کلیدی است.

در حاشیه اجلاس کازان، دیدار دوجانبه ایمیان«لوئیس آرس» رئیس جمهوری بولیوی و «ولادیمیر پوتین»، رئیس جمهور روسیه برگزار شد. در این دیدار موضوعات فناوری های هسته ای مشترک مورد بحث و بررسی قرار گرفت.

انتظارات کوبا از بریکس

کوبا روابط تجاری خود را با همه کشورهای عضو بریکس حفظ کرده است، اما می توان گفت سهم آنها در کل گردش مالی این کشور به اندازه کافی زیاد نیست. به طوری که چین که در جایگاه نخست معاملات خارجی این کشور قرار دارد تنها حدود ۱۳ درصد در تجارت بین المللی این کشور نقش دارد.

آمارها نشان می دهند که بیشترین افزایش در گردش تجاری میان هاوانا و پکن در سال های ۲۰۰۵ تا ۲۰۱۵ رخ داد اما در سال های اخیر تعاملات این دو کشور کاهش یافته است.

لازم به ذکر است که در سال ۲۰۱۸، کوبا به طرح «ابتکار کمربند و جاده» چین پیوست، اما هنوز نتایج قابل توجهی به دست نیامده است.

یک سوم تجارت خارجی کوبا با کشورهای آمریکای لاتین می باشد و سهم برزیل تنها ۳.۲ درصد از این معاملات است.

گسترش روابط تجاری و اقتصادی کوبا با روسیه منجر به افزایش حجم مبادلات تجاری شد به طوری که سهم روسیه در تجارت بین المللی هاوانا به ۷ درصد رسیده است.

تحریم های آمریکا علیه کوبا باعث کاهش سرعت پیشرفت اقتصادی این کشور شده است، اما در عین حال نباید انتظار داشت که نزدیک شدن هاوانا به بریکس به معنای کنار گذاشتن کامل تلاش های این کشور برای برقراری ارتباط با واشنگتن باشد.

در حال حاضر، برزیل تنها کشور آمریکای لاتین است که در انجمن بریکس به عنوان یک عضو اصلی حضور دارد. سایر کشورهای آمریکای لاتین مانند هندوراس، نیکاراگوئه و کلمبیا نیز تمایل خود را برای پیوستن به این انجمن اعلام کرده اند.

از طرف دیگر، سیاست آمریکا در دولت «دونالد ترامپ» رئیس جمهوری کنونی این کشور نیز در گسترش مشارکت کشورهای آمریکای لاتین در انجمن بریکس، نقش مهمی خواهد داشت.