آشنایی با احکام شریعت و چند اصطلاح شرعی
بر مبنای فقه امام شافعی
احکام دینی که شریعت اسلام از آنها بحث می کند ، « هفت » حکم است ؛
1- « واجب » (فرض= لازم) ؛
آن است که شخص با انجام دادنش مستحق جزا و پاداش و با ترکش مستحق مجازات خداوندی می شود.
واجب بر دو قسم است؛
اول؛
« فرض عین» یعنی واجبی که باید تمام انسانهای مکلّف آن را انجام دهند و پاداش و مجازات آن هم تنها به شخص انجام دهنده و ترک کننده آن بر می گردد.
مانند؛ نماز و روزه و...
دوم؛
« فرض کفایه » واجبی است که اگر شخص یا جمعی از مکلفین آن را انجام دادند ثوابش به ایشان میرسد و مجازات ترکش هم بر دیگر مسلمانان باقی نمیماند و اگر هیچ کس انجام نداد همه آنان گناهکار محسوب میشوند.
مانند؛ شستن و کفن کردن و نماز و دفن میت.
2- « سنت» ؛ (مندوب =مستحب) آن است که شخص با انجام دادنش مستحق پاداش خداوندی می شود اما با ترکش مجازات نمیشود. مانند ؛ سواک زدن
3- « حرام » ؛ (مَحظور =ممنوع) آن است که انسان با انجام دادنش مستحق مجازات و با انجام ندادن مستحق پاداش می شود.
مانند؛ دزدی ، زنا، و...
4- « مکروه » ؛ ( ناپسند) آن است که انجام دادنش موجب مجازات نیست بلکه فقط سبب سرزنش است.
و اگر شخصی به خاطر پیروی از شریعت ترکش کند سزاوار پاداش خداوندی می شود.
مانند؛ پوشیدن جوراب در نماز برای مردان و یا خوردن یا آشامیدن با دست چپ...
5- « حلال » ؛ ( جایز = مُباح ) آن است که ترک و انجام دادنش مساوی باشد.
یعنی اجر یا مجازاتی در برابر آن موجود نباشد .
اما اگر مسلمان آن را با نیت عبادت انجام دهد شایسته ثواب خواهد بود.
مانند؛ خوابیدن و خوردن و...
6- « صحیح » ؛ (مُــجزی = منعقد) آن است که مطابق با قوانین شریعت خداوند متعال و بدون نقص و با وجود شرایط شرعی انجام شود.
مانند؛ نماز خواندن با وضو و...
7- « باطل » ؛ (فاسد = غیر منعقد) آن است که مطابق با شریعت پروردگار نباشد. و فرقی هم ندارد ناتمام انجام گیرد یا تمام باشد اما یک شرط شرعی آن موجود نباشد.
مانند؛ نماز بدون رکوع یا بدون سجود.
اما بعضی از علما میفرمایند؛ باطل آن است که نقصانش مربوط به یکی از رکن ها باشد و فاسد آن است که کاستی هایش مربوط یکی از شرط هایش باشد.
✍ « تعریف بعضی از اصطلاحات شرعی» ؛
1- « رکن» ؛ (بخش عمده) به معنی قسمتی از اصل عمل است که انجام دادنش واجب است و با ترکش اصل عمل ناتمام میماند و باطل میشود.
مانند؛ فاتحه یا رکوع یا سجده در نماز.
2- « شرط » ؛ آن است که قسمتی از اصل عمل نیست ولی بودنش واجب است.
زیرا بودنش شرط صحت عمل می باشد و با نبودنش اصل عمل فاسد و نادرست خواهد بود.
مانند؛ وضو و استقبال قبله در نماز .
3- « اداء » ؛ انجام دادن عبادت در وقت معین آن .
مانند ؛ گرفتن روزه در ماه رمضان و خواندن هر نماز در وقت مشخص خودش
4- « قضاء » ؛ انجام دادن عبادت بعد از گذشت وقت معین آن.
مانند؛ گرفتن روزه رمضان در ماههای بعدی و خواندن نماز ظهر بعد از فرا رسیدن وقت نمازعصر.
5- « اعاده » ؛ دوباره انجام دادن عبادات در وقت معین خودش با قصد و نیت دریافت پاداش بیشتر یا به علت نا تمامی و نادرستی عبادت انجام شده ی اولی.
مانند ؛ خواندن یک نماز به همراه جماعت در وقت خودش در حالی که قبلاً آن نماز را به تنهایی خوانده بود.
و یا مانند خواندن دوباره ی یک نماز در وقت معین خودش به دلیل پی بردن به نقصان در نمازی که قبلا خوانده بود.
📗📕📒 برگرفته از منهاج الطالبین امام نَـــــوَوی..
@s_dini
بر مبنای فقه امام شافعی
احکام دینی که شریعت اسلام از آنها بحث می کند ، « هفت » حکم است ؛
1- « واجب » (فرض= لازم) ؛
آن است که شخص با انجام دادنش مستحق جزا و پاداش و با ترکش مستحق مجازات خداوندی می شود.
واجب بر دو قسم است؛
اول؛
« فرض عین» یعنی واجبی که باید تمام انسانهای مکلّف آن را انجام دهند و پاداش و مجازات آن هم تنها به شخص انجام دهنده و ترک کننده آن بر می گردد.
مانند؛ نماز و روزه و...
دوم؛
« فرض کفایه » واجبی است که اگر شخص یا جمعی از مکلفین آن را انجام دادند ثوابش به ایشان میرسد و مجازات ترکش هم بر دیگر مسلمانان باقی نمیماند و اگر هیچ کس انجام نداد همه آنان گناهکار محسوب میشوند.
مانند؛ شستن و کفن کردن و نماز و دفن میت.
2- « سنت» ؛ (مندوب =مستحب) آن است که شخص با انجام دادنش مستحق پاداش خداوندی می شود اما با ترکش مجازات نمیشود. مانند ؛ سواک زدن
3- « حرام » ؛ (مَحظور =ممنوع) آن است که انسان با انجام دادنش مستحق مجازات و با انجام ندادن مستحق پاداش می شود.
مانند؛ دزدی ، زنا، و...
4- « مکروه » ؛ ( ناپسند) آن است که انجام دادنش موجب مجازات نیست بلکه فقط سبب سرزنش است.
و اگر شخصی به خاطر پیروی از شریعت ترکش کند سزاوار پاداش خداوندی می شود.
مانند؛ پوشیدن جوراب در نماز برای مردان و یا خوردن یا آشامیدن با دست چپ...
5- « حلال » ؛ ( جایز = مُباح ) آن است که ترک و انجام دادنش مساوی باشد.
یعنی اجر یا مجازاتی در برابر آن موجود نباشد .
اما اگر مسلمان آن را با نیت عبادت انجام دهد شایسته ثواب خواهد بود.
مانند؛ خوابیدن و خوردن و...
6- « صحیح » ؛ (مُــجزی = منعقد) آن است که مطابق با قوانین شریعت خداوند متعال و بدون نقص و با وجود شرایط شرعی انجام شود.
مانند؛ نماز خواندن با وضو و...
7- « باطل » ؛ (فاسد = غیر منعقد) آن است که مطابق با شریعت پروردگار نباشد. و فرقی هم ندارد ناتمام انجام گیرد یا تمام باشد اما یک شرط شرعی آن موجود نباشد.
مانند؛ نماز بدون رکوع یا بدون سجود.
اما بعضی از علما میفرمایند؛ باطل آن است که نقصانش مربوط به یکی از رکن ها باشد و فاسد آن است که کاستی هایش مربوط یکی از شرط هایش باشد.
✍ « تعریف بعضی از اصطلاحات شرعی» ؛
1- « رکن» ؛ (بخش عمده) به معنی قسمتی از اصل عمل است که انجام دادنش واجب است و با ترکش اصل عمل ناتمام میماند و باطل میشود.
مانند؛ فاتحه یا رکوع یا سجده در نماز.
2- « شرط » ؛ آن است که قسمتی از اصل عمل نیست ولی بودنش واجب است.
زیرا بودنش شرط صحت عمل می باشد و با نبودنش اصل عمل فاسد و نادرست خواهد بود.
مانند؛ وضو و استقبال قبله در نماز .
3- « اداء » ؛ انجام دادن عبادت در وقت معین آن .
مانند ؛ گرفتن روزه در ماه رمضان و خواندن هر نماز در وقت مشخص خودش
4- « قضاء » ؛ انجام دادن عبادت بعد از گذشت وقت معین آن.
مانند؛ گرفتن روزه رمضان در ماههای بعدی و خواندن نماز ظهر بعد از فرا رسیدن وقت نمازعصر.
5- « اعاده » ؛ دوباره انجام دادن عبادات در وقت معین خودش با قصد و نیت دریافت پاداش بیشتر یا به علت نا تمامی و نادرستی عبادت انجام شده ی اولی.
مانند ؛ خواندن یک نماز به همراه جماعت در وقت خودش در حالی که قبلاً آن نماز را به تنهایی خوانده بود.
و یا مانند خواندن دوباره ی یک نماز در وقت معین خودش به دلیل پی بردن به نقصان در نمازی که قبلا خوانده بود.
📗📕📒 برگرفته از منهاج الطالبین امام نَـــــوَوی..
@s_dini