⚠️مسمومیت با ارگانو فسفره :
🔸از ترکیبات متعددی به عنوان حشره کش استفاده می شود مانند ,ارگانوفسفره ,کاربامات ها ,اما شایعترین و مهمترین حشره کش ها ارگانو فسفره است.که تحت عنوان سموم گیاهی و نباتی و سم گوسفند , سم چغندر و سم سوسک استفاده می شود .
🔸ارگانوفسفره ها بر اساس قدرت اثر به سه دسته تقسیم می شوند :
۱- فوق العاده سمی : مثل پاراتیون ۱۵ سی سی در عرض ۱۵ دقیقه مرگ تضمینی می دهد .
۲- متوسط الاثر :ملاتیون,گزانتیون,متوسیستکس .
۳- ضعیف الاثر : ضد سوسک پریژون و سوپر پریژن .
🔸راههای جذب سم :
– دستگاه گوارش : مسمومیت عمدی و خود کشی از طریق دستگاه گوارش اتفاق می افتد و اکثرا خطرناک می باشد .
– استنشاقی
– پوستی
🔸علائم گیرنده های موسکارینی :
دستگاه گوارش :
سیالوره ,تهوع ,استفراغ,درد اپی گاستریک , افزایش ترشح اسید معده ,اسهال شدید و کرامیهای شکمی .
دستگاه تنفس :
افزایش ترشح غدد بزاقی ریه و ادم حاد ریه – دبسترس تنفسی – سیانوز اندام محیطی –فلج عضلات ریه آپنه تنفسی و مرگ .تاکی پنه
قلب و عروق :
هایپوتانسیون ,برادی کاردی – کاهش برون ده قلب ,تغییرات قطعه ST.
موج T منفی و میوکاردیت
دستگاه ادراری :
بی اختیاری ادراری
چشم :
میوز و اشک ریزش
پوست :
تعریق و پوست نمناک
علائم نیکوتینی :
گیرنده های نیکوتینی در سیستم عصبی مر کزی قلب و عروق و عضلات مخطط پراکنده است .استیل کولین پس از ترشح از انتهای عصبی بوسیله کولین استراز متابولیزه شده و از بین می رود .اما این سموم کولین استراز را غیر فعال کرده و در نتیجه منجر به استاز استیل کولین در پایانه های عصبی می شود و این عامل باعث افزایش عبور امواج عصبی می شود .
ابتدا فیبریلاسیون عضلانی و سپس فاسیکولاسیون بعد لرز یا تریمور و فلج عضلات شده که فلج عضلات ریه از علائم خطر ناک آن می باشد .
CNS
آژیتاسون ,اختلال هوشیاری و تنفس که فوق العاده شدید است و پایدار می باشد .
قلب و عروق :
تاکی کاردی شایع بوده اما هایپر تانسیون نادر است .
🔸تشخیص مسمومیت با ارگانو فسفره :
۱-دارا بودن ۴ علامت کلیدی : میوز – تعریق – سیالوره – ادم حاد ریه .
۲-محتویات مواد متفرغه شده بیمار شیری رنگ و بدبو باشد .
۳-تست آتروپین : تمام علائم بخصوص علائم کلیدی را , یادداشت کنید .
۲-۵ میلی گرم اترروپین تزریق شود.بعد از ۳-۲ دقیقه تمام علائم را چک کنید .اگر چنانچه علائم فوق از بین رفت یا مسمومیت او خفیف است یا مسمومیت با ارگانوفسفره رد می شود .
۴-اندازه گیری کولین استراز در سرم و گلوبولهای قرمز خون ۴۰% کولین استراز ها در خون فعال است و در گلوبولهای قرمز مقدار کولین استراز باید بالاتر از ۲/۴ واحد در پک سل باشد .
درمان مسمومیت با ارگانو فسفره :
– باز کردن راه هوایی – ایروی ,ساکشن , اکسیژن تراپی و در صورت نیاز انتوباسیون تراشه .
– گرفتن رگ و تزریق آتروپین تا زمانیکه : ادم حاد ریه از بین رفته باشد مخاط دهان خشک شده ,میدریاز ایجاد گردد و بیمار تعریق نداشته باشد .
– شستشو معده و دادن سولفات شارکول در صورت نبودن اسهال .
🔸از ترکیبات متعددی به عنوان حشره کش استفاده می شود مانند ,ارگانوفسفره ,کاربامات ها ,اما شایعترین و مهمترین حشره کش ها ارگانو فسفره است.که تحت عنوان سموم گیاهی و نباتی و سم گوسفند , سم چغندر و سم سوسک استفاده می شود .
🔸ارگانوفسفره ها بر اساس قدرت اثر به سه دسته تقسیم می شوند :
۱- فوق العاده سمی : مثل پاراتیون ۱۵ سی سی در عرض ۱۵ دقیقه مرگ تضمینی می دهد .
۲- متوسط الاثر :ملاتیون,گزانتیون,متوسیستکس .
۳- ضعیف الاثر : ضد سوسک پریژون و سوپر پریژن .
🔸راههای جذب سم :
– دستگاه گوارش : مسمومیت عمدی و خود کشی از طریق دستگاه گوارش اتفاق می افتد و اکثرا خطرناک می باشد .
– استنشاقی
– پوستی
🔸علائم گیرنده های موسکارینی :
دستگاه گوارش :
سیالوره ,تهوع ,استفراغ,درد اپی گاستریک , افزایش ترشح اسید معده ,اسهال شدید و کرامیهای شکمی .
دستگاه تنفس :
افزایش ترشح غدد بزاقی ریه و ادم حاد ریه – دبسترس تنفسی – سیانوز اندام محیطی –فلج عضلات ریه آپنه تنفسی و مرگ .تاکی پنه
قلب و عروق :
هایپوتانسیون ,برادی کاردی – کاهش برون ده قلب ,تغییرات قطعه ST.
موج T منفی و میوکاردیت
دستگاه ادراری :
بی اختیاری ادراری
چشم :
میوز و اشک ریزش
پوست :
تعریق و پوست نمناک
علائم نیکوتینی :
گیرنده های نیکوتینی در سیستم عصبی مر کزی قلب و عروق و عضلات مخطط پراکنده است .استیل کولین پس از ترشح از انتهای عصبی بوسیله کولین استراز متابولیزه شده و از بین می رود .اما این سموم کولین استراز را غیر فعال کرده و در نتیجه منجر به استاز استیل کولین در پایانه های عصبی می شود و این عامل باعث افزایش عبور امواج عصبی می شود .
ابتدا فیبریلاسیون عضلانی و سپس فاسیکولاسیون بعد لرز یا تریمور و فلج عضلات شده که فلج عضلات ریه از علائم خطر ناک آن می باشد .
CNS
آژیتاسون ,اختلال هوشیاری و تنفس که فوق العاده شدید است و پایدار می باشد .
قلب و عروق :
تاکی کاردی شایع بوده اما هایپر تانسیون نادر است .
🔸تشخیص مسمومیت با ارگانو فسفره :
۱-دارا بودن ۴ علامت کلیدی : میوز – تعریق – سیالوره – ادم حاد ریه .
۲-محتویات مواد متفرغه شده بیمار شیری رنگ و بدبو باشد .
۳-تست آتروپین : تمام علائم بخصوص علائم کلیدی را , یادداشت کنید .
۲-۵ میلی گرم اترروپین تزریق شود.بعد از ۳-۲ دقیقه تمام علائم را چک کنید .اگر چنانچه علائم فوق از بین رفت یا مسمومیت او خفیف است یا مسمومیت با ارگانوفسفره رد می شود .
۴-اندازه گیری کولین استراز در سرم و گلوبولهای قرمز خون ۴۰% کولین استراز ها در خون فعال است و در گلوبولهای قرمز مقدار کولین استراز باید بالاتر از ۲/۴ واحد در پک سل باشد .
درمان مسمومیت با ارگانو فسفره :
– باز کردن راه هوایی – ایروی ,ساکشن , اکسیژن تراپی و در صورت نیاز انتوباسیون تراشه .
– گرفتن رگ و تزریق آتروپین تا زمانیکه : ادم حاد ریه از بین رفته باشد مخاط دهان خشک شده ,میدریاز ایجاد گردد و بیمار تعریق نداشته باشد .
– شستشو معده و دادن سولفات شارکول در صورت نبودن اسهال .