🔹 بلوچ و بلوچستان در دانشنامه جهان اسلام
━━━≼🔸≽━━━
📃 جغرافيای (بلوچستان بزرگ)
🪶 برایان اسپونر
━━━≼🔸≽━━━
🔹 تاریخ اسکان در بلوچستان در نامگذاری جای‌های آن منعکس است. اسامی جای‌ها به سه نوع تقسیم می‌شود: نام‌هایی که از اصل بلوچی‌اند یا به آنها رنگ بلوچی داده شده است. این نام‌ها، بیشتر به پدیده‌های طبیعی کم‌اهمیت‌تر مانند رودها و ریزابه‌ها و صخره‌ها و کوه‌ها اطلاق می‌شوند؛ نام آبادی‌های کهن و پدیده‌های طبیعی مهم‌تر، که به قبل از ورود بلوچ‌ها تعلق دارد؛ و آبادی‌های جدید که از نیمه قرن سیزدهم به بعد، در ایران و از نیمه قرن چهاردهم در پاکستان عموماً اسامی فارسی یا اردو دارند.
🔹 امروزه، شهرنشینی در بلوچستان كلاً نتيجه اقدامات دولت‌های ایران و پاکستان و در ایام متأخرتی فعالیت‌های عمرانی است. بلوچ‌ها هرگز به شیوه زندگی شهری توجهی نداشته‌اند، و اگرچه بسیاری از آنها اکنون در شهرها زندگی می‌کنند، شهرها در اصل صبغهٔ غیربلوچ دارند. بسیاری از آبادی‌های زراعی بلوچ در محل شهرهایی قرار دارد که قبل از ورود بلوچ‌ها وجود داشته است. از آن دوران چه قبل و چه بعد از ورود بلوچ‌ها، فعالیت کشاورزی متکی به حمایت حاکمان بوده است. معدودی پیشه‌ور نیز پیرامون قلعه‌ها گرد می‌آمده‌اند، ولی گرانیگاه فرهنگی حیات بلوچ‌ها در میان چادر‌نشینانی قرار داشته که بر نواحی وسیع میان آبادی‌ها مسلط بوده‌اند.
🔹 از درون تنوع جغرافیایی و فرهنگی بلوچستان، در طول تاریخ، چند ناحیه با ویژگی‌های جغرافیایی خود پدید آمده است. اگر از فلات ایران در شمال آغاز کنیم، این بخش‌های مهم طبیعی و فرهنگی را می‌توان چنین نام برد (تقسیمات حکومتی امروز نیز کم و بیش همین است): فلاتِ سَرحَدّ، هامونِ ماشکید (ماشکیل)، زهابِ ماشکید از سراوان - پنجگور، ارتفاعات شمال‌شرقی کویته، پشین، ژوب، لورالایی و سیبی، تپه‌های مَرّی-بُگٹی، ارتفاعات شرقیِ سراوان-جهلاوان، هامون جزموریان (جازموریان)، مکران، اراضی کم‌ارتفاع کَچّهی-سیبی، و دشت ساحلی شامل لَس‌بِلا و دشتیاری.
#جغرافیا #طبیعت
💠 @balochs_history
━━━≼🔸≽━━━
📃 جغرافيای (بلوچستان بزرگ)
🪶 برایان اسپونر
━━━≼🔸≽━━━
🔹 تاریخ اسکان در بلوچستان در نامگذاری جای‌های آن منعکس است. اسامی جای‌ها به سه نوع تقسیم می‌شود: نام‌هایی که از اصل بلوچی‌اند یا به آنها رنگ بلوچی داده شده است. این نام‌ها، بیشتر به پدیده‌های طبیعی کم‌اهمیت‌تر مانند رودها و ریزابه‌ها و صخره‌ها و کوه‌ها اطلاق می‌شوند؛ نام آبادی‌های کهن و پدیده‌های طبیعی مهم‌تر، که به قبل از ورود بلوچ‌ها تعلق دارد؛ و آبادی‌های جدید که از نیمه قرن سیزدهم به بعد، در ایران و از نیمه قرن چهاردهم در پاکستان عموماً اسامی فارسی یا اردو دارند.
🔹 امروزه، شهرنشینی در بلوچستان كلاً نتيجه اقدامات دولت‌های ایران و پاکستان و در ایام متأخرتی فعالیت‌های عمرانی است. بلوچ‌ها هرگز به شیوه زندگی شهری توجهی نداشته‌اند، و اگرچه بسیاری از آنها اکنون در شهرها زندگی می‌کنند، شهرها در اصل صبغهٔ غیربلوچ دارند. بسیاری از آبادی‌های زراعی بلوچ در محل شهرهایی قرار دارد که قبل از ورود بلوچ‌ها وجود داشته است. از آن دوران چه قبل و چه بعد از ورود بلوچ‌ها، فعالیت کشاورزی متکی به حمایت حاکمان بوده است. معدودی پیشه‌ور نیز پیرامون قلعه‌ها گرد می‌آمده‌اند، ولی گرانیگاه فرهنگی حیات بلوچ‌ها در میان چادر‌نشینانی قرار داشته که بر نواحی وسیع میان آبادی‌ها مسلط بوده‌اند.
🔹 از درون تنوع جغرافیایی و فرهنگی بلوچستان، در طول تاریخ، چند ناحیه با ویژگی‌های جغرافیایی خود پدید آمده است. اگر از فلات ایران در شمال آغاز کنیم، این بخش‌های مهم طبیعی و فرهنگی را می‌توان چنین نام برد (تقسیمات حکومتی امروز نیز کم و بیش همین است): فلاتِ سَرحَدّ، هامونِ ماشکید (ماشکیل)، زهابِ ماشکید از سراوان - پنجگور، ارتفاعات شمال‌شرقی کویته، پشین، ژوب، لورالایی و سیبی، تپه‌های مَرّی-بُگٹی، ارتفاعات شرقیِ سراوان-جهلاوان، هامون جزموریان (جازموریان)، مکران، اراضی کم‌ارتفاع کَچّهی-سیبی، و دشت ساحلی شامل لَس‌بِلا و دشتیاری.
#جغرافیا #طبیعت
💠 @balochs_history